simplificator-babel 0.0.4 → 0.1.0

This diff represents the content of publicly available package versions that have been released to one of the supported registries. The information contained in this diff is provided for informational purposes only and reflects changes between package versions as they appear in their respective public registries.
Files changed (377) hide show
  1. data/.document +5 -0
  2. data/.gitignore +6 -0
  3. data/README.markdown +50 -7
  4. data/Rakefile +46 -0
  5. data/VERSION.yml +2 -2
  6. data/babel.gemspec +64 -0
  7. data/lib/babel/babel.rb +84 -23
  8. data/lib/babel/profile.rb +43 -25
  9. data/lib/babel/string_extensions.rb +22 -17
  10. data/lib/profiles/{profile_deu_1996.yml → profile_deu.yml} +2 -1
  11. data/lib/profiles/profile_eng.yml +2 -1
  12. data/lib/profiles/profile_fra.yml +2 -1
  13. data/lib/profiles/profile_ita.yml +22432 -0
  14. data/lib/profiles/profile_spa.yml +2 -1
  15. data/lib/profiles/udhr_txt.zip +0 -0
  16. data/samples/guessing.rb +28 -0
  17. data/test/babel_test.rb +3 -34
  18. data/test/string_extensions_test.rb +10 -8
  19. metadata +8 -361
  20. data/lib/data/udhr_txt/index.xml +0 -385
  21. data/lib/data/udhr_txt/udhr_007.txt +0 -220
  22. data/lib/data/udhr_txt/udhr_008.txt +0 -220
  23. data/lib/data/udhr_txt/udhr_009.txt +0 -228
  24. data/lib/data/udhr_txt/udhr_010.txt +0 -219
  25. data/lib/data/udhr_txt/udhr_011.txt +0 -232
  26. data/lib/data/udhr_txt/udhr_abk.txt +0 -218
  27. data/lib/data/udhr_txt/udhr_ace.txt +0 -221
  28. data/lib/data/udhr_txt/udhr_acu.txt +0 -222
  29. data/lib/data/udhr_txt/udhr_ada.txt +0 -220
  30. data/lib/data/udhr_txt/udhr_afr.txt +0 -219
  31. data/lib/data/udhr_txt/udhr_agr.txt +0 -219
  32. data/lib/data/udhr_txt/udhr_aii.txt +0 -216
  33. data/lib/data/udhr_txt/udhr_ajg.txt +0 -219
  34. data/lib/data/udhr_txt/udhr_aka_akuapem.txt +0 -221
  35. data/lib/data/udhr_txt/udhr_aka_asante.txt +0 -220
  36. data/lib/data/udhr_txt/udhr_aka_fante.txt +0 -219
  37. data/lib/data/udhr_txt/udhr_als.txt +0 -220
  38. data/lib/data/udhr_txt/udhr_amc.txt +0 -215
  39. data/lib/data/udhr_txt/udhr_ame.txt +0 -222
  40. data/lib/data/udhr_txt/udhr_amh.txt +0 -209
  41. data/lib/data/udhr_txt/udhr_amr.txt +0 -221
  42. data/lib/data/udhr_txt/udhr_arb.txt +0 -220
  43. data/lib/data/udhr_txt/udhr_arl.txt +0 -222
  44. data/lib/data/udhr_txt/udhr_arn.txt +0 -218
  45. data/lib/data/udhr_txt/udhr_ast.txt +0 -221
  46. data/lib/data/udhr_txt/udhr_auv.txt +0 -217
  47. data/lib/data/udhr_txt/udhr_ayr.txt +0 -218
  48. data/lib/data/udhr_txt/udhr_azj_cyrl.txt +0 -218
  49. data/lib/data/udhr_txt/udhr_azj_latn.txt +0 -218
  50. data/lib/data/udhr_txt/udhr_bam.txt +0 -218
  51. data/lib/data/udhr_txt/udhr_ban.txt +0 -222
  52. data/lib/data/udhr_txt/udhr_bba.txt +0 -218
  53. data/lib/data/udhr_txt/udhr_bci.txt +0 -217
  54. data/lib/data/udhr_txt/udhr_bcl.txt +0 -219
  55. data/lib/data/udhr_txt/udhr_bel.txt +0 -221
  56. data/lib/data/udhr_txt/udhr_bem.txt +0 -217
  57. data/lib/data/udhr_txt/udhr_ben.txt +0 -222
  58. data/lib/data/udhr_txt/udhr_bho.txt +0 -219
  59. data/lib/data/udhr_txt/udhr_bin.txt +0 -232
  60. data/lib/data/udhr_txt/udhr_bis.txt +0 -218
  61. data/lib/data/udhr_txt/udhr_blu.txt +0 -219
  62. data/lib/data/udhr_txt/udhr_boa.txt +0 -223
  63. data/lib/data/udhr_txt/udhr_bod.txt +0 -221
  64. data/lib/data/udhr_txt/udhr_bos_cyrl.txt +0 -220
  65. data/lib/data/udhr_txt/udhr_bos_latn.txt +0 -220
  66. data/lib/data/udhr_txt/udhr_bre.txt +0 -222
  67. data/lib/data/udhr_txt/udhr_btb.txt +0 -217
  68. data/lib/data/udhr_txt/udhr_bug.txt +0 -222
  69. data/lib/data/udhr_txt/udhr_bul.txt +0 -218
  70. data/lib/data/udhr_txt/udhr_cab.txt +0 -221
  71. data/lib/data/udhr_txt/udhr_cak.txt +0 -217
  72. data/lib/data/udhr_txt/udhr_cat.txt +0 -220
  73. data/lib/data/udhr_txt/udhr_cbr.txt +0 -219
  74. data/lib/data/udhr_txt/udhr_cbs.txt +0 -153
  75. data/lib/data/udhr_txt/udhr_cbt.txt +0 -220
  76. data/lib/data/udhr_txt/udhr_cbu.txt +0 -218
  77. data/lib/data/udhr_txt/udhr_ccx.txt +0 -222
  78. data/lib/data/udhr_txt/udhr_ceb.txt +0 -218
  79. data/lib/data/udhr_txt/udhr_ces.txt +0 -221
  80. data/lib/data/udhr_txt/udhr_cha.txt +0 -219
  81. data/lib/data/udhr_txt/udhr_chj.txt +0 -220
  82. data/lib/data/udhr_txt/udhr_chk.txt +0 -220
  83. data/lib/data/udhr_txt/udhr_chr.txt +0 -10
  84. data/lib/data/udhr_txt/udhr_cic.txt +0 -220
  85. data/lib/data/udhr_txt/udhr_cjk.txt +0 -218
  86. data/lib/data/udhr_txt/udhr_cjk_AO.txt +0 -220
  87. data/lib/data/udhr_txt/udhr_ckb.txt +0 -217
  88. data/lib/data/udhr_txt/udhr_cmn_hans.txt +0 -220
  89. data/lib/data/udhr_txt/udhr_cmn_hant.txt +0 -220
  90. data/lib/data/udhr_txt/udhr_cnh.txt +0 -220
  91. data/lib/data/udhr_txt/udhr_cni.txt +0 -220
  92. data/lib/data/udhr_txt/udhr_cos.txt +0 -218
  93. data/lib/data/udhr_txt/udhr_cot.txt +0 -222
  94. data/lib/data/udhr_txt/udhr_cpu.txt +0 -219
  95. data/lib/data/udhr_txt/udhr_crs.txt +0 -217
  96. data/lib/data/udhr_txt/udhr_csa.txt +0 -223
  97. data/lib/data/udhr_txt/udhr_csw.txt +0 -163
  98. data/lib/data/udhr_txt/udhr_ctd.txt +0 -222
  99. data/lib/data/udhr_txt/udhr_cym.txt +0 -222
  100. data/lib/data/udhr_txt/udhr_dag.txt +0 -217
  101. data/lib/data/udhr_txt/udhr_dan.txt +0 -224
  102. data/lib/data/udhr_txt/udhr_ddn.txt +0 -217
  103. data/lib/data/udhr_txt/udhr_deu_1901.txt +0 -220
  104. data/lib/data/udhr_txt/udhr_deu_1996.txt +0 -220
  105. data/lib/data/udhr_txt/udhr_dga.txt +0 -220
  106. data/lib/data/udhr_txt/udhr_dip.txt +0 -217
  107. data/lib/data/udhr_txt/udhr_div.txt +0 -220
  108. data/lib/data/udhr_txt/udhr_dyo.txt +0 -217
  109. data/lib/data/udhr_txt/udhr_dzo.txt +0 -9
  110. data/lib/data/udhr_txt/udhr_ell_monotonic.txt +0 -220
  111. data/lib/data/udhr_txt/udhr_ell_polytonic.txt +0 -220
  112. data/lib/data/udhr_txt/udhr_emk.txt +0 -218
  113. data/lib/data/udhr_txt/udhr_eml.txt +0 -219
  114. data/lib/data/udhr_txt/udhr_eng.txt +0 -219
  115. data/lib/data/udhr_txt/udhr_epo.txt +0 -221
  116. data/lib/data/udhr_txt/udhr_est.txt +0 -219
  117. data/lib/data/udhr_txt/udhr_eus.txt +0 -220
  118. data/lib/data/udhr_txt/udhr_eve.txt +0 -207
  119. data/lib/data/udhr_txt/udhr_ewe.txt +0 -218
  120. data/lib/data/udhr_txt/udhr_fao.txt +0 -219
  121. data/lib/data/udhr_txt/udhr_fij.txt +0 -224
  122. data/lib/data/udhr_txt/udhr_fin.txt +0 -224
  123. data/lib/data/udhr_txt/udhr_flm.txt +0 -219
  124. data/lib/data/udhr_txt/udhr_fon.txt +0 -217
  125. data/lib/data/udhr_txt/udhr_fra.txt +0 -218
  126. data/lib/data/udhr_txt/udhr_fri.txt +0 -219
  127. data/lib/data/udhr_txt/udhr_fuc.txt +0 -217
  128. data/lib/data/udhr_txt/udhr_fur.txt +0 -220
  129. data/lib/data/udhr_txt/udhr_gaa.txt +0 -220
  130. data/lib/data/udhr_txt/udhr_gag.txt +0 -223
  131. data/lib/data/udhr_txt/udhr_gax.txt +0 -222
  132. data/lib/data/udhr_txt/udhr_gjn.txt +0 -220
  133. data/lib/data/udhr_txt/udhr_gkp.txt +0 -216
  134. data/lib/data/udhr_txt/udhr_gla.txt +0 -229
  135. data/lib/data/udhr_txt/udhr_gle.txt +0 -215
  136. data/lib/data/udhr_txt/udhr_glg.txt +0 -217
  137. data/lib/data/udhr_txt/udhr_guc.txt +0 -221
  138. data/lib/data/udhr_txt/udhr_gug.txt +0 -210
  139. data/lib/data/udhr_txt/udhr_guj.txt +0 -219
  140. data/lib/data/udhr_txt/udhr_gyr.txt +0 -203
  141. data/lib/data/udhr_txt/udhr_hat_kreyol.txt +0 -221
  142. data/lib/data/udhr_txt/udhr_hat_popular.txt +0 -221
  143. data/lib/data/udhr_txt/udhr_hau_NE.txt +0 -219
  144. data/lib/data/udhr_txt/udhr_hau_NG.txt +0 -219
  145. data/lib/data/udhr_txt/udhr_haw.txt +0 -219
  146. data/lib/data/udhr_txt/udhr_hea.txt +0 -219
  147. data/lib/data/udhr_txt/udhr_heb.txt +0 -216
  148. data/lib/data/udhr_txt/udhr_hil.txt +0 -217
  149. data/lib/data/udhr_txt/udhr_hin.txt +0 -222
  150. data/lib/data/udhr_txt/udhr_hms.txt +0 -219
  151. data/lib/data/udhr_txt/udhr_hna.txt +0 -217
  152. data/lib/data/udhr_txt/udhr_hni.txt +0 -218
  153. data/lib/data/udhr_txt/udhr_hrv.txt +0 -218
  154. data/lib/data/udhr_txt/udhr_hsb.txt +0 -220
  155. data/lib/data/udhr_txt/udhr_hun.txt +0 -218
  156. data/lib/data/udhr_txt/udhr_hus.txt +0 -222
  157. data/lib/data/udhr_txt/udhr_huu.txt +0 -220
  158. data/lib/data/udhr_txt/udhr_hva.txt +0 -220
  159. data/lib/data/udhr_txt/udhr_hye.txt +0 -234
  160. data/lib/data/udhr_txt/udhr_ibb.txt +0 -235
  161. data/lib/data/udhr_txt/udhr_ibo.txt +0 -219
  162. data/lib/data/udhr_txt/udhr_ido.txt +0 -224
  163. data/lib/data/udhr_txt/udhr_iii.txt +0 -9
  164. data/lib/data/udhr_txt/udhr_ike.txt +0 -163
  165. data/lib/data/udhr_txt/udhr_ilo.txt +0 -217
  166. data/lib/data/udhr_txt/udhr_ina.txt +0 -220
  167. data/lib/data/udhr_txt/udhr_ind.txt +0 -219
  168. data/lib/data/udhr_txt/udhr_isl.txt +0 -217
  169. data/lib/data/udhr_txt/udhr_ita.txt +0 -221
  170. data/lib/data/udhr_txt/udhr_jav.txt +0 -222
  171. data/lib/data/udhr_txt/udhr_jpn.txt +0 -219
  172. data/lib/data/udhr_txt/udhr_kal.txt +0 -218
  173. data/lib/data/udhr_txt/udhr_kan.txt +0 -216
  174. data/lib/data/udhr_txt/udhr_kat.txt +0 -221
  175. data/lib/data/udhr_txt/udhr_kaz.txt +0 -218
  176. data/lib/data/udhr_txt/udhr_kbp.txt +0 -218
  177. data/lib/data/udhr_txt/udhr_kde.txt +0 -212
  178. data/lib/data/udhr_txt/udhr_kea.txt +0 -219
  179. data/lib/data/udhr_txt/udhr_kek.txt +0 -219
  180. data/lib/data/udhr_txt/udhr_khk.txt +0 -217
  181. data/lib/data/udhr_txt/udhr_khk_mong.txt +0 -11
  182. data/lib/data/udhr_txt/udhr_khm.txt +0 -220
  183. data/lib/data/udhr_txt/udhr_kin.txt +0 -220
  184. data/lib/data/udhr_txt/udhr_kir.txt +0 -220
  185. data/lib/data/udhr_txt/udhr_kmb.txt +0 -219
  186. data/lib/data/udhr_txt/udhr_knc.txt +0 -230
  187. data/lib/data/udhr_txt/udhr_kng.txt +0 -219
  188. data/lib/data/udhr_txt/udhr_kng_AO.txt +0 -219
  189. data/lib/data/udhr_txt/udhr_koo.txt +0 -216
  190. data/lib/data/udhr_txt/udhr_kor.txt +0 -219
  191. data/lib/data/udhr_txt/udhr_kqn.txt +0 -218
  192. data/lib/data/udhr_txt/udhr_kri.txt +0 -226
  193. data/lib/data/udhr_txt/udhr_ktu.txt +0 -219
  194. data/lib/data/udhr_txt/udhr_lao.txt +0 -223
  195. data/lib/data/udhr_txt/udhr_lat.txt +0 -221
  196. data/lib/data/udhr_txt/udhr_lat_1.txt +0 -220
  197. data/lib/data/udhr_txt/udhr_lav.txt +0 -220
  198. data/lib/data/udhr_txt/udhr_lia.txt +0 -218
  199. data/lib/data/udhr_txt/udhr_lin.txt +0 -217
  200. data/lib/data/udhr_txt/udhr_lin_tones.txt +0 -214
  201. data/lib/data/udhr_txt/udhr_lit.txt +0 -218
  202. data/lib/data/udhr_txt/udhr_lnc.txt +0 -219
  203. data/lib/data/udhr_txt/udhr_lns.txt +0 -219
  204. data/lib/data/udhr_txt/udhr_loz.txt +0 -219
  205. data/lib/data/udhr_txt/udhr_ltz.txt +0 -218
  206. data/lib/data/udhr_txt/udhr_lua.txt +0 -219
  207. data/lib/data/udhr_txt/udhr_lue.txt +0 -217
  208. data/lib/data/udhr_txt/udhr_lug.txt +0 -216
  209. data/lib/data/udhr_txt/udhr_lun.txt +0 -216
  210. data/lib/data/udhr_txt/udhr_mad.txt +0 -223
  211. data/lib/data/udhr_txt/udhr_mag.txt +0 -220
  212. data/lib/data/udhr_txt/udhr_mah.txt +0 -220
  213. data/lib/data/udhr_txt/udhr_mai.txt +0 -223
  214. data/lib/data/udhr_txt/udhr_mal.txt +0 -210
  215. data/lib/data/udhr_txt/udhr_mam.txt +0 -218
  216. data/lib/data/udhr_txt/udhr_mar.txt +0 -219
  217. data/lib/data/udhr_txt/udhr_maz.txt +0 -218
  218. data/lib/data/udhr_txt/udhr_mcd.txt +0 -220
  219. data/lib/data/udhr_txt/udhr_mcf.txt +0 -223
  220. data/lib/data/udhr_txt/udhr_men.txt +0 -222
  221. data/lib/data/udhr_txt/udhr_mic.txt +0 -218
  222. data/lib/data/udhr_txt/udhr_min.txt +0 -221
  223. data/lib/data/udhr_txt/udhr_miq.txt +0 -213
  224. data/lib/data/udhr_txt/udhr_mkd.txt +0 -221
  225. data/lib/data/udhr_txt/udhr_mlt.txt +0 -217
  226. data/lib/data/udhr_txt/udhr_mly_arab.txt +0 -219
  227. data/lib/data/udhr_txt/udhr_mly_latn.txt +0 -218
  228. data/lib/data/udhr_txt/udhr_mos.txt +0 -216
  229. data/lib/data/udhr_txt/udhr_mri.txt +0 -219
  230. data/lib/data/udhr_txt/udhr_mxi.txt +0 -218
  231. data/lib/data/udhr_txt/udhr_mxv.txt +0 -223
  232. data/lib/data/udhr_txt/udhr_mya.txt +0 -219
  233. data/lib/data/udhr_txt/udhr_mzi.txt +0 -227
  234. data/lib/data/udhr_txt/udhr_nav.txt +0 -219
  235. data/lib/data/udhr_txt/udhr_nba.txt +0 -257
  236. data/lib/data/udhr_txt/udhr_nbl.txt +0 -218
  237. data/lib/data/udhr_txt/udhr_ndo.txt +0 -217
  238. data/lib/data/udhr_txt/udhr_nep.txt +0 -214
  239. data/lib/data/udhr_txt/udhr_nhn.txt +0 -221
  240. data/lib/data/udhr_txt/udhr_nld.txt +0 -217
  241. data/lib/data/udhr_txt/udhr_nno.txt +0 -219
  242. data/lib/data/udhr_txt/udhr_nob.txt +0 -225
  243. data/lib/data/udhr_txt/udhr_not.txt +0 -218
  244. data/lib/data/udhr_txt/udhr_nso.txt +0 -219
  245. data/lib/data/udhr_txt/udhr_nya_chechewa.txt +0 -221
  246. data/lib/data/udhr_txt/udhr_nya_chinyanja.txt +0 -218
  247. data/lib/data/udhr_txt/udhr_nym.txt +0 -229
  248. data/lib/data/udhr_txt/udhr_nyn.txt +0 -213
  249. data/lib/data/udhr_txt/udhr_nzi.txt +0 -221
  250. data/lib/data/udhr_txt/udhr_ojb.txt +0 -221
  251. data/lib/data/udhr_txt/udhr_oss.txt +0 -214
  252. data/lib/data/udhr_txt/udhr_ote.txt +0 -218
  253. data/lib/data/udhr_txt/udhr_pam.txt +0 -225
  254. data/lib/data/udhr_txt/udhr_pan.txt +0 -227
  255. data/lib/data/udhr_txt/udhr_pau.txt +0 -219
  256. data/lib/data/udhr_txt/udhr_pbb.txt +0 -218
  257. data/lib/data/udhr_txt/udhr_pbu.txt +0 -9
  258. data/lib/data/udhr_txt/udhr_pcd.txt +0 -218
  259. data/lib/data/udhr_txt/udhr_pcm.txt +0 -218
  260. data/lib/data/udhr_txt/udhr_pes_1.txt +0 -218
  261. data/lib/data/udhr_txt/udhr_pes_2.txt +0 -222
  262. data/lib/data/udhr_txt/udhr_pis.txt +0 -219
  263. data/lib/data/udhr_txt/udhr_plt.txt +0 -214
  264. data/lib/data/udhr_txt/udhr_pnb.txt +0 -223
  265. data/lib/data/udhr_txt/udhr_pol.txt +0 -220
  266. data/lib/data/udhr_txt/udhr_pon.txt +0 -218
  267. data/lib/data/udhr_txt/udhr_por_BR.txt +0 -231
  268. data/lib/data/udhr_txt/udhr_por_PT.txt +0 -219
  269. data/lib/data/udhr_txt/udhr_pov.txt +0 -220
  270. data/lib/data/udhr_txt/udhr_ppl.txt +0 -219
  271. data/lib/data/udhr_txt/udhr_prq.txt +0 -151
  272. data/lib/data/udhr_txt/udhr_prv.txt +0 -207
  273. data/lib/data/udhr_txt/udhr_quc.txt +0 -217
  274. data/lib/data/udhr_txt/udhr_qud.txt +0 -218
  275. data/lib/data/udhr_txt/udhr_quy.txt +0 -221
  276. data/lib/data/udhr_txt/udhr_quz.txt +0 -223
  277. data/lib/data/udhr_txt/udhr_qva.txt +0 -219
  278. data/lib/data/udhr_txt/udhr_qvc.txt +0 -218
  279. data/lib/data/udhr_txt/udhr_qvh.txt +0 -217
  280. data/lib/data/udhr_txt/udhr_qvm.txt +0 -219
  281. data/lib/data/udhr_txt/udhr_qvn.txt +0 -217
  282. data/lib/data/udhr_txt/udhr_qwh.txt +0 -218
  283. data/lib/data/udhr_txt/udhr_qxa.txt +0 -217
  284. data/lib/data/udhr_txt/udhr_qxn.txt +0 -216
  285. data/lib/data/udhr_txt/udhr_qxu.txt +0 -221
  286. data/lib/data/udhr_txt/udhr_rar.txt +0 -220
  287. data/lib/data/udhr_txt/udhr_rmn.txt +0 -220
  288. data/lib/data/udhr_txt/udhr_rmn_1.txt +0 -221
  289. data/lib/data/udhr_txt/udhr_rmy.txt +0 -218
  290. data/lib/data/udhr_txt/udhr_roh.txt +0 -217
  291. data/lib/data/udhr_txt/udhr_ron_1953.txt +0 -218
  292. data/lib/data/udhr_txt/udhr_ron_1993.txt +0 -218
  293. data/lib/data/udhr_txt/udhr_ron_2006.txt +0 -218
  294. data/lib/data/udhr_txt/udhr_run.txt +0 -218
  295. data/lib/data/udhr_txt/udhr_rus.txt +0 -220
  296. data/lib/data/udhr_txt/udhr_sag.txt +0 -220
  297. data/lib/data/udhr_txt/udhr_san.txt +0 -219
  298. data/lib/data/udhr_txt/udhr_sco.txt +0 -222
  299. data/lib/data/udhr_txt/udhr_shp.txt +0 -224
  300. data/lib/data/udhr_txt/udhr_skr.txt +0 -225
  301. data/lib/data/udhr_txt/udhr_slk.txt +0 -219
  302. data/lib/data/udhr_txt/udhr_slv.txt +0 -218
  303. data/lib/data/udhr_txt/udhr_sme.txt +0 -220
  304. data/lib/data/udhr_txt/udhr_smo.txt +0 -226
  305. data/lib/data/udhr_txt/udhr_sna.txt +0 -223
  306. data/lib/data/udhr_txt/udhr_snk.txt +0 -220
  307. data/lib/data/udhr_txt/udhr_som.txt +0 -216
  308. data/lib/data/udhr_txt/udhr_sot.txt +0 -220
  309. data/lib/data/udhr_txt/udhr_spa.txt +0 -220
  310. data/lib/data/udhr_txt/udhr_src.txt +0 -220
  311. data/lib/data/udhr_txt/udhr_srp_cyrl.txt +0 -218
  312. data/lib/data/udhr_txt/udhr_srp_latn.txt +0 -218
  313. data/lib/data/udhr_txt/udhr_srr.txt +0 -219
  314. data/lib/data/udhr_txt/udhr_ssw.txt +0 -228
  315. data/lib/data/udhr_txt/udhr_suk.txt +0 -218
  316. data/lib/data/udhr_txt/udhr_sun.txt +0 -227
  317. data/lib/data/udhr_txt/udhr_sus.txt +0 -218
  318. data/lib/data/udhr_txt/udhr_swe.txt +0 -224
  319. data/lib/data/udhr_txt/udhr_swh.txt +0 -221
  320. data/lib/data/udhr_txt/udhr_tah.txt +0 -217
  321. data/lib/data/udhr_txt/udhr_taj.txt +0 -10
  322. data/lib/data/udhr_txt/udhr_tam.txt +0 -227
  323. data/lib/data/udhr_txt/udhr_tat.txt +0 -219
  324. data/lib/data/udhr_txt/udhr_tbz.txt +0 -219
  325. data/lib/data/udhr_txt/udhr_tca.txt +0 -219
  326. data/lib/data/udhr_txt/udhr_tem.txt +0 -216
  327. data/lib/data/udhr_txt/udhr_tet.txt +0 -219
  328. data/lib/data/udhr_txt/udhr_tgk.txt +0 -217
  329. data/lib/data/udhr_txt/udhr_tgl.txt +0 -224
  330. data/lib/data/udhr_txt/udhr_tgl_tglg.txt +0 -9
  331. data/lib/data/udhr_txt/udhr_tha.txt +0 -217
  332. data/lib/data/udhr_txt/udhr_tir.txt +0 -217
  333. data/lib/data/udhr_txt/udhr_tiv.txt +0 -232
  334. data/lib/data/udhr_txt/udhr_tob.txt +0 -218
  335. data/lib/data/udhr_txt/udhr_toi.txt +0 -216
  336. data/lib/data/udhr_txt/udhr_toj.txt +0 -219
  337. data/lib/data/udhr_txt/udhr_ton.txt +0 -221
  338. data/lib/data/udhr_txt/udhr_top.txt +0 -220
  339. data/lib/data/udhr_txt/udhr_tpi.txt +0 -219
  340. data/lib/data/udhr_txt/udhr_tsn.txt +0 -219
  341. data/lib/data/udhr_txt/udhr_tso_MZ.txt +0 -220
  342. data/lib/data/udhr_txt/udhr_tsz.txt +0 -218
  343. data/lib/data/udhr_txt/udhr_tuk_cyrl.txt +0 -216
  344. data/lib/data/udhr_txt/udhr_tuk_latn.txt +0 -221
  345. data/lib/data/udhr_txt/udhr_tur.txt +0 -219
  346. data/lib/data/udhr_txt/udhr_tzc.txt +0 -219
  347. data/lib/data/udhr_txt/udhr_tzh.txt +0 -218
  348. data/lib/data/udhr_txt/udhr_tzm.txt +0 -220
  349. data/lib/data/udhr_txt/udhr_tzm_tfng.txt +0 -9
  350. data/lib/data/udhr_txt/udhr_uig_arab.txt +0 -219
  351. data/lib/data/udhr_txt/udhr_uig_latn.txt +0 -219
  352. data/lib/data/udhr_txt/udhr_ukr.txt +0 -218
  353. data/lib/data/udhr_txt/udhr_umb.txt +0 -218
  354. data/lib/data/udhr_txt/udhr_ura.txt +0 -219
  355. data/lib/data/udhr_txt/udhr_urd.txt +0 -9
  356. data/lib/data/udhr_txt/udhr_uzn_cyrl.txt +0 -220
  357. data/lib/data/udhr_txt/udhr_uzn_latn.txt +0 -220
  358. data/lib/data/udhr_txt/udhr_vai.txt +0 -224
  359. data/lib/data/udhr_txt/udhr_vie.txt +0 -221
  360. data/lib/data/udhr_txt/udhr_vmw.txt +0 -220
  361. data/lib/data/udhr_txt/udhr_war.txt +0 -219
  362. data/lib/data/udhr_txt/udhr_wln.txt +0 -220
  363. data/lib/data/udhr_txt/udhr_wol.txt +0 -219
  364. data/lib/data/udhr_txt/udhr_wwa.txt +0 -109
  365. data/lib/data/udhr_txt/udhr_xho.txt +0 -219
  366. data/lib/data/udhr_txt/udhr_xsm.txt +0 -219
  367. data/lib/data/udhr_txt/udhr_yad.txt +0 -220
  368. data/lib/data/udhr_txt/udhr_yao.txt +0 -214
  369. data/lib/data/udhr_txt/udhr_yap.txt +0 -220
  370. data/lib/data/udhr_txt/udhr_ydd.txt +0 -223
  371. data/lib/data/udhr_txt/udhr_ykg.txt +0 -211
  372. data/lib/data/udhr_txt/udhr_yor.txt +0 -218
  373. data/lib/data/udhr_txt/udhr_yua.txt +0 -218
  374. data/lib/data/udhr_txt/udhr_zam.txt +0 -223
  375. data/lib/data/udhr_txt/udhr_ztu.txt +0 -219
  376. data/lib/data/udhr_txt/udhr_zul.txt +0 -219
  377. data/test/train.rb +0 -26
@@ -1,229 +0,0 @@
1
- Universal Declaration of Human Rights - Nyamwezi
2
- © 1996 – 2009 The Office of the High Commissioner for Human Rights
3
- This plain text version prepared by the “UDHR in Unicode”
4
- project, http://www.unicode.org/udhr.
5
- ---
6
-
7
- IHANO LYA MAHANGA LYA HAKI YA BANHU
8
- WANDYO
9
- Tarehe 18 Desemba 1948, Ibanza lya Mahanga lyatula lya Mahanga lya Haki ja banhu lya bahenga aha Bulugu wa I na wa II wa muwelelo wamala.
10
- Ibanza linilo lyalagiliaj kul’insi iyo yilonga kulisambaja ku banhu bse balibone, balisome, basomelwe, balisomele, balisambaje mu mashule, uko buhangagwe bila kwangalila siyasa n’ishi umo yujilaga.
11
- Nhambi ya Malagilo na Haki ja Banhu Tanzania chafunya kitabu kiniki ku nguno ya kwangalila na kubona lilifwatwa na kulabandwa na banhu, selekali na mashilika.
12
- Ibanza lya Mahanga lyatangaja kubi banhu bose bubyalagwa na haki zilinganelile. I haki jiniji zimanichage, ja kuwako, zilangaje ku banhu bose.
13
- Kofi Annan
14
- Secretary General
15
-
16
-
17
- NGUNO Ubumanicha kubi banhu bose balin’ikujo na haki ja bulinganile hu chandyo cha kwiyagalula, kwenha haki na lubango,
18
- NGUNO ukwihugija na kuleka kulondalonga haki ja banhu huko kwenheleja mashito magakanazu ga kudacha na kumala masala banhu kukoba welelo i ya banhu bose balabi na buyegi wa kwiyagalula, kuyomba, kwinja boba na kupandika shose isho bushikobaga,
19
- NGUNO giki ulu abanhu bakasaziwagwa kuhaya basole mashilanga kuzitula bushimba, kulema kwibonelwa na bahanya ba nsi Ilagilo lya Nsi lilabade haki jabo,
20
- NGUNO kinhu kihannya hu kubejja na kukuja bunwani na nsi zingi,
21
- NGUNO u ng’w’Ilagilo banhu ba mahanga bizunilija giki i haki ja banhu n’ikujo lyabo, haki ja bulinganile la bakima na bagosha hu kuzenga na kukuja kilendele na kwiyagalula,
22
- NGUNO ndi banachana hakimo na Mahanga balagana kwenha ikujo mu welelo na kwenha haki na wiyagaluzi,
23
- NGUNO banhu bose kumanicha wiyagalule na haki jinijo hu kinhu cha kwendya umu kuzimanicha kisoga na malagilo genayo.
24
- Whisho lulu,
25
- Ibanza la Mahanga lilitangaja
26
- Ihano lya Welelo Yose
27
- Lya haki ja Banhu
28
- Kubi nzila ya banhu na nsi jose mpaga ng’wene na kila kinhu buli lushiku wihande kulisoma ku nguno ya kweneja ikujo, haki na wiyagalule ng’wihanga na mu welelo mpaga bana welelo balizunye kulilonda na nsi banachama bali mgati najo bose balimane.
29
-
30
- IGELE LYA 1
31
- Banhu bose bubyalagwa biyagalulile, n’ikujo haki zilenganelile.
32
-
33
- Banhu bose bina masala na wiganiki, hu kuyomba ihayilwe bitogwe giti bana ba mbyazi bumo.
34
- IGELE LYA 2
35
- Kila munhu, bila kukomanyiwa luganda, ikoba, bubyalwa, lulimi lwakwe, dini, kitemele cha nsi yakwe nulu kiganikile kingi sh’ihanga uko afumile, wabyalilwe, busabi nulu umo ali, wina wiyagalule na haki jose ijo jandikwa u ng’w’Ihano linilo.
36
-
37
- Hangi giki, kukize kubi busolaniwa ku nzila ja butemi wa nsi yi bi yitabalile ninga yitabalilwe.
38
- IGELE LYA 3
39
-
40
- Kila munhu wina haki ya bupanga na wa wiyagalule wa kwikala na lubango.
41
- IGELE LYA 4
42
-
43
- Nduhu munhu kusesekwa nulu kuding’wa busese ku nguno kuguja basese nulu kuseseka kulemejiwe.
44
- IGELE LYA 5
45
-
46
- Imelejiwe munhu kuduchiwa nulu kwingiziw’ ikujo.
47
- IGELE LYA 6
48
-
49
- Kila munhu ng’w’Ihano lya Nsi wina haki ya kupiw’ikujo
50
- IGELE LYA 7
51
-
52
- Banhu bose ng’w’Ihano lya Nsi bina haki ja kulabandwa bila kubagulwa. Bose bila haki ya kulabadwa, bakalumiziwe ku nguno ya kubagulwa na na kukil’Ihano nulu kusolanyiwa ulu balibagulwa.
53
- IGELE LYA 8
54
-
55
- Kila munhu ali na haki ya kulipwa n’ibanza la nsi yakwe ulu witilwa mashito ga kung’wigij’ ikujo na haki ijo jandikwa na Ihano lya Nsi yakwe.
56
- IGELE LYA 9
57
-
58
- Nduhu munu alenheleziwe kutungwa, kutulwa mu lganda nulu kupeziwa mu nsi yakwe.
59
- IGELE LYA 10
60
-
61
- Kila munhu wina haki ya kudegelekwa na kuyangulwa n’Ibanza ku shito isho wanshidakilwa.
62
-
63
-
64
- IGELE LYA 11
65
-
66
-
67
- Kila munhu uyo washidakwa adegelekwe. Ibanza hilo lyuhaya wahuba nulu akahubile.
68
-
69
-
70
-
71
- 2. Nduhu munhu ubaziwagwa wahuba kufuma nisho washidakilwa nulu kwita mashito ayo gakahayilwe kubi buhubi u mu luganda lwa nsi nulu mahanga aho alihubila nulu kukenagula.
72
- IGELE LYA 12
73
-
74
- Nduhu munhu uyo akibolile kwingililwa sagala mu wi bisilo, bugudu, kaya yakwe, abo uyombaga nabo, nulu kung’wingij’ikujo. Kila munhu wina haki ya kulabandwa na Ilagilo lya Nsi.
75
-
76
-
77
- IGELE LYA 13
78
-
79
-
80
- Munhu wina haki ya kuja uko alihaya mu nsi yakwe na kuzenga haho habi mu nsi yakwe
81
-
82
-
83
-
84
- 2. Muunhu wina haki ya kwinga mu nsi yoseyose ninga yakwe na kushoka mo hangi
85
-
86
-
87
- IGELE LYA 14
88
-
89
-
90
- Kila munhu wina haki ya kupelela nsi yingi ulu watulagwa akabulagwe.
91
-
92
-
93
-
94
- IGELE LYA 15
95
-
96
-
97
- Kila munhu wina haki ya kubi na nsi.
98
-
99
-
100
- Kudihu munhu, ku nzila ya kwibonelwa, alapenziwe mu nsi yakwe nulu alemeziwe kukaba nsi.
101
-
102
-
103
-
104
- IGELE LYA 16
105
-
106
-
107
- Bakina na bagosha ba mishimo mihanya, bila kutuliwa lubimbi lw’ikioba, dini nulu luhanga, bina haki ya kwitola na kwileka.
108
-
109
-
110
- Winga bulatungwe duhu ulu bitozi bizunilija boyi basaba.
111
-
112
-
113
- Kaya hu shigelo sha kwandya kutunda chalo. Kaya yiniyi ikuziwe.
114
-
115
-
116
-
117
- IGELE LYA 17
118
-
119
-
120
- Kila munhu wina haki ya kubi na nsabo yakwe ng’winikili na ya lusangi
121
-
122
-
123
- nduhu munhu alataziwe nsabo yakwe bila nguno.
124
-
125
-
126
-
127
- IGELE LYA 18
128
- Kila munhu wina wiyagalule wa kwiganika, buhuguku na dini; haki yiniyo yili hakimo na wiyagalule wa kusagula na kukaba dini, winene nulu mu luganda, wibise nungu ng’wikungu. Akalemeziwe kwisenga umo alihayila.
129
-
130
- IGELE LYA 19
131
- Kila munhu wina wiyagalule wa kuyomba isho aliganika bila kwingililwa na munhu bungi, kubokela na kusambaja mhola na miganika ga bangi ku nzila ya kwandika na kutangaja.
132
-
133
- IGELE LYA 20
134
-
135
-
136
- Kila munhu ali na haki kusanja na biye mu lubango.
137
-
138
-
139
- Nduhu munhu uyo alagaganiziwe kusanja na bangi.
140
-
141
-
142
-
143
- IGELE LYA 21
144
-
145
-
146
- Kila munhu wina haki ya kubi mu selekali ya nsi yakwe weyi msaba nulu kubitila ku bangi.
147
-
148
-
149
- Kila munhu wina haki ya kutumamilwa na nsi yakwe.
150
-
151
-
152
- U butogwi wa banhu hu ng’hingi ya selekali. Butogwi bunubu bulisombole mu nzila ya nhana ya welelo ya kusagula bakilongozi ku wibisa nulu mu nzila zingi ja wikole na yiniyo.
153
-
154
-
155
-
156
- IGELE LYA 22
157
- Kila ng’wene mu kaya ina haki ya kulabadwa na kupiwa nsabo ja nsi kubitila wizunilija wa nsi na mahanga gose hu aweje kuhangama.
158
-
159
- IGELE LYA 23
160
-
161
-
162
- Kila munhu ali na haki ya wiyagalule wa kusagula na kutumama mlimo ugo atogilwe, na haki ya kutumamila hasoga, kupiwa mafayo gangi na kulabadwa ulu wagayiwa milimo.
163
-
164
-
165
- Kila munhu, bila ya kubagulwa, alina haki ya kulipwa kuliganija na mlimo ugo alitumama.
166
-
167
-
168
- Kila mtumami, bila ya kubagulwa, wina haki ya kulipwa mafayo ga kumtosha weyi na kaya yakwe, kump’ikujo mu banhu hakimo na kongeziwa mafayo ga mzengo.
169
-
170
-
171
- Kila munhu wina haki ya kwibilinga na biye ku nguno ya kulabada mafayo gakwe.
172
-
173
-
174
-
175
- IGELE LYA 24
176
- Kila munhu wina haki ya kwisuhya na kuyega hakimo na kupandika ninga ya kwisuhya na ninga ya kulipwa.
177
-
178
- IGELE LYA 25
179
-
180
-
181
- Kila munhu wina haki ya kwikala hasoga ku nguno ya buhozu na bupanga wake, kupandika shiliwam kuzwala, kwilaka, kulagulwa na kupiwa mafayo gangi, kusungwa ulu akina milimo, ulu walwala, walwmala, wananhaluka, wafilwa nke nulu ngoshi wake, ninga wagayiwanzila zingi ja kwisunga msaba ijo azimanelile
182
-
183
-
184
- Babyazi na bana basungwe, bana ba bukwelwe nabo abo bakakwelilwe, bose bina haki ya kusungwa.
185
-
186
-
187
-
188
- IGELE LYA 26
189
-
190
-
191
- Banhu bose bina haki ya kulangwa ilimu lya kwandya bule na ilimu yiniyi ibi ya bose. Ilimu ya bufundi, sayansi na butalamu.
192
-
193
-
194
- Ilimu ilolekeziwe kukuja bunhu, kuzenga haki na wiyagalule, kwelelwa, kubi na moyo na kwenha bunwani mugati na mahanga na kukuja lubango
195
-
196
-
197
- Babyazi bali na haki ya kwandya kubasagulila bana babo ilimu iyo baliihaya.
198
-
199
-
200
-
201
- IGELE LYA 27
202
-
203
-
204
- Kila munhu wina haki kubi ng’wikungu na kulya na biye shisumo sha luganda na maendeleyo ga sayansi.
205
-
206
-
207
- Kila munhu wina haki ya kulabadilwa i shikolo isho wabenja, kusula, kutwja ku nzila ya kwiganika, sayansi ninga kwandika.
208
-
209
-
210
-
211
- IGELE LYA 28
212
- Kila munhu apiwe haki na wiyagalule giti umo Ihano linili lilihaya.
213
-
214
- IGELE LYA 29
215
-
216
-
217
- Kila munhu atutumalile lugana umo maendeleyo gakwe winene gawegije kwigela.
218
-
219
-
220
- Kupandika haki na wayagalule bunubu, kila munhu adedehanye iyo yandikwa ng’w’ Ihano kuwezakwipa na kubapa biye ikujo na wiyagaule.
221
-
222
-
223
- Haki na wiyagaule w’Ilagilo linili, ku nzile yoseyose, bukiz’ufunziwa numa numo yahyilwa na Mahanga.
224
-
225
-
226
-
227
- IGELE LYA 30
228
- Nduhu nsi, luganda nulu munhu alatumile il’Ihano linili kukenanga haki na wiyagalule ubo wabalwa ng’w’Ihano linili.
229
-
@@ -1,213 +0,0 @@
1
- Universal Declaration of Human Rights - Nyankore
2
- © 1996 – 2009 The Office of the High Commissioner for Human Rights
3
- This plain text version prepared by the “UDHR in Unicode”
4
- project, http://www.unicode.org/udhr.
5
- ---
6
-
7
- ENTUURA Y'OBUNTU AHA BANTU OMUNSI YOONA
8
- EBYEBEMBERA (PREAMBLE)
9
- Ekitiinisa ky'omuntu ekyobuhangwa nikiingana nobushoborozi obutakabaasa kwihwaho eka yabantu boona heza niyo ntandikirro y'oburinganiza omu nsi yoona.
10
- Obutagyendera ahaabugabe bw'abantu burugiremi ebikorwa bibi ebisiisire emiteekatekyere y'abantu kandi okuhika ahabwire bw'abantu baraagirire obugabe bw'okugamba ekibarikwenda bakikiririza n'omu kibarikwenda bataine kibari kutiina nikyo abantu baburiijo bashemereire kurwanirira. Omuntu ku araabe atari wokugyemwa kugomera obutegyeki bubi nikimanyisa ngu obugabe bw'omuntu bushemerire kurindwa entegyeka ey'amateeka.
11
- Ekibiina ky'Amahanga Ageeteraine omu kihaandiiko kyakyo nikihamiza kimwe kukirikwikiriza omu magara g'obuntu nomukitiinisa n'omuhendo gwomuntu kandi kimaririra okukora ekikirikubaasa kureebeka ngu omutindo gwamagara obushoborozi n'amagara g'omuntu nikihuru munonga omu kuhikiriza ekigyendererwa kyekihandiko eki. Nahabwekyo Orukiiko Orwanahanga Ageeteraine (General Assembly) rurangirire ENTUURA Y'OBUNTU AHA BANTU OMUNSI YOONA.
12
- Abantu boona ahu bari ahabwokugira ekyetengo kimwe ekyamahanga goona bashemereire kwijuka ekirangiriro eki hamwe nokufayo munonga obwo barikwegyesa no kugunjura abantu kutamu ekitiinisa amagara gobuntu omunsi yoona.
13
-
14
- Ekicweka 1.
15
- Abantu nibazaarwa baine obugabe nobushoborozi ebiri kwingana nibahangwa baine obwengye kandi barikubasa kwahura ekirungi nekibi, nahabwekyo abantu bashemereire kutuura kumwe nkabanya Uganda.
16
-
17
- Ekicweka 2.
18
- Buri muntu ashemereire atungye obusingye oburi kugambwaho omu kihandiiko eki ahatari kushorora okwomuringo gwoona. Katugire ahabwei hanga rye, erangi yomubiri gwe, kab'omushaija narishi omukazi, orurimi, ediini, emiteekateekyere y'omuntu ahabyobutegyeki bwensi oba abantu omwarikuru ga, ebintu, byabungire obuzaarebwe narishi enshonga endiijo.
19
-
20
-
21
- Ekicweka 3.
22
- Omuntu aine okubaho omu muringo gwari kusiima.
23
-
24
- Ekicweka 4.
25
- Tihariho muntu oshemereire kukwatirwa omubuhuuku. Obuhuuku, nobushubuzi bw'abahuuku, tiburikwiikirizibwa omunsi yoona.
26
-
27
- Ekicweka 5.
28
- Kungangarazibwa omu miringo gutari gw'obuntu.
29
-
30
- Ekicweka 6.
31
- Buri muntu ashemereire kutwazibwa nk'omuntu omu mbuga zebiragiro.
32
-
33
- Ekicweka 7.
34
- Omu mbuga z'ebiragiro abantu boona nibaingana kandi ebiragiro nibibarinda batariho kushorora.
35
-
36
- Ekicweka 8.
37
- Buri muntu, naikirizibwa kutwaara enshonga ze omu mbuga zebiragiro ezihikire obugabe bwe bwaaba nibujogibwa.
38
-
39
- Ekicweka 9.
40
- Tihariho muntu oraatsibwa atahozesibwe nainga akahangahangusibwa omu muringo ogutarikugyendera aha biragiro.
41
-
42
- Ekicweka 10.
43
- Buri muntu ahatari kushoroora naatekwa kuhozesibwa "omu mushana" omu kooti etaine kugweera orubaju rumwe kandi nokumanyisibwa omushango gwoona ogurikuba nigumutabaarizibwa.
44
-
45
- Ekicweka 11.
46
-
47
-
48
- Buri muntu weena orkutebwaho omushango ogwine ekiheneso naatekwa kutwaarwa nkoteine rubanza akuhitsya kyaahamibwa ngu akashobya okurugiirira omu biragiro kandi obwo arikuheebwa nomugisha okweehozaho nkokukirikubasika.
49
-
50
-
51
- Tihariho muntu weena kuhebwa ekiheneso aha bworubanja rwamutairweho omu bwire bukyabaire kitarikumanya mu biragiro.
52
-
53
-
54
-
55
- Ekicweka 12.
56
- Ekitinisa kyomuntu, amakage, ab'eka ye, ebihandiko bye hamwe namabaruhage tibishemereire kutahirirwa narishi kuzanirwaho. Buri muntu aine obushoborozi bwokweyambisa ebiragiro kuzibira abo abarikwenda kwetasya omu nshonga ze wenka.
57
-
58
- Ekicweka 13.
59
-
60
-
61
- Buri muntu aine obugabe kugyenda narishi kuraara hoona ahu ari kwenda omunda y'ensharo z'eihanga rye.
62
-
63
-
64
- [Missing?]
65
-
66
-
67
-
68
- Ekicweka 14.
69
-
70
-
71
- Buri muntu orinkuhiganisibwa aine obugabe kwiinikangira omu ihanga erindi, n'okusheruramu obuhungiro hatariho kubonbonesibwa.
72
-
73
-
74
- Obugabe obu, obwokwirukangara omu eihanga erindi, tibwokukozesa kubi kuri noogira ngu omuntu orikuhangahanguka, nateebwaho emishango etari yobutegyeki, narishi enshobi ezi arikukora tizirikugyendera ha bigyendererwa bya' Amahanga Ageeteraine.
75
-
76
-
77
-
78
- Ekicweka 15.
79
-
80
-
81
- Buri muntu, naatekwa kutunga eihanga eryaari kumanywa mu nkomutuuzi.
82
-
83
-
84
- Tihariho muntu oriihwaho obutuuzi omu eihanga rye narishi obutiikirizibwa kuhiinduraho.
85
-
86
-
87
-
88
- Ekicweka 16.
89
-
90
-
91
- Omushaija narishi omukazi owahikize emyaka y'obukuru takuzibirwa okurugiirira aha eihanga rye oruganda narishi ediini, kwe shoborora aha byobushwere nokutandikaho eka. Omushaija n'omukazi nibainganisa obushoborozi omu bushwere bwabo bwagumaho nari bwahwaho.
92
-
93
-
94
- Obushweere nibunaho, omushaija n'omukazi baaba biikirizangaine.
95
-
96
-
97
- Eka nigwo musingi gobuhangwa hamwe neihanga nahabwekyo abantu na Gavumenti bashemereire kukuuma omusingi ogu.
98
-
99
-
100
-
101
- Ekicweka 17.
102
-
103
-
104
- Omuntu aine obugabe, kwetungira ebye wenka narishi kubitungira hamwe nabagyenzi be.
105
-
106
-
107
- Tihariho muntu nowe oriihweho ebintu bye omu muringo gutari gwebiragiro.
108
-
109
-
110
-
111
- EKicweka 18.
112
- Buri muntu aine obugabe okwahura ekirungi aha kibi, nokurond ediini eyi arashome kandi aine obugabe we wenka narishi nabataahibe okuteeka omu nkora ebi arikwiikirizamu.
113
-
114
- Ekicweka 19.
115
- Buri muntu aine obugabe kugira enteekateka ye kandi nokugamba narishi okuhandiika nkoku arikuteekateeka. Kandi buri muntu aine obugabe okurabya ebyarikutekyereza aha Radio, Television, empapura z'amahurire, nemihanda endiijo.
116
-
117
- Ekicweka 20.
118
-
119
-
120
- Buri muntu naabasa kweshoroza omunkungaana zobusingye nabantu abandi.
121
-
122
-
123
- Tihariho muntu nomwe orikukakwa kugyenda omu nkungaana nabandi.
124
-
125
-
126
-
127
- Ekicweka 21.
128
-
129
-
130
- Buri muntu aine obugabe butegyeki bwo muihangarye.
131
-
132
-
133
- Buri muntu aine obugabe bwokuza omu bitongore bya Gavumenti kuhwera ensi yarimu.
134
-
135
-
136
- Abantu niboraasharemu Gavumenti eyibarikwenda. Eki nikibaasika abantu baaba nibaikirizibwa kuteea obururu.
137
-
138
-
139
-
140
- Ekicweka 22.
141
- Buri munyansi aine obushoborozi kutuura n'abantu bataahi be omu nisingye , eki kimbaasise kutereeza engyesho ze, nokuhika aha byaarikurubirira ebye kitiinisa nkomuntu arikuraba omu kukora kweihanga rye okurugiirira ahanteekateeka nenkozesa yobugaiga obweihanga omu byentasya, ebyemiturire ya bantu, nobuhangwa bwaabo, ebitarikubasa kunagiijurwa omu kukurakurana oku.
142
-
143
- Ekicweka 23.
144
-
145
-
146
- Buri muntu aine obugabe n'obushoborozi kukora naatekwa kwerondera ekika kyemirimo eyi arikubaasa omu mbeera nungi nokuyambibwa omurimo kuri nigumuhwaho.
147
-
148
-
149
- Buri mukozi naateekwa kuhebwa empeera erikwiingana nomurimo gwe, erikumubaasisa kweeyemerezaho kurungi we namaka ge.
150
-
151
-
152
- Kyaaba nikyetengyesa empeera yomuntu neebasa kwongyezibwaho, kuri naagubwaho obuzibu obu atetekateekire.
153
-
154
-
155
- Buri muntu hatariho kushoroora, aine obugabe kushahurwa okurugiirira aha mirimo eyi arikukora.
156
-
157
-
158
-
159
- Ekicweka 24.
160
- Buri muntu, naatekwa kuhumuraho ashemereire akore eshaaha ezigyerekirwe buri Izooba kandi atuungye bobwire obu yaahumuzibwaho buri mwaka kwonka obwo empeera yebiro ebiahumwireho arikugituunga.
161
-
162
- Ekicweka 25.
163
-
164
-
165
- Buri muntu nayetaaga omutindo gwa magara ge, ogurkumubasisa kubaho kurungi aine amagara marungi namaka ge, arikutuunga ebyekurya ebijwaro, oburaaro, hamwe n'okujanjabibwa, kandi arikubaasa kweeyambisa ebi Gavumenti y'eihanga rye erokukorera abantu baayo kwimutsya omutindo gwamagara gaabo (Social Services). Buri muntu ashemereire kuyambwa arekye kweerarikirira omurimo gwamuhwaho, narishi yaaremwa kweeyamba nainga omushaija yaferwa omukazi we, oba omufakazi, oba omnuntu yaahika omu muringo gwobuteeyamba kutunga sente eki kyaamubaho atakyetekatekire we wenka.
166
-
167
-
168
- Abakyara abazaire hamwe nabaana nibateekwa kureebererwa n'okuyambibwa omu muringo guhikire. Abaana boona oba abazaire baabo bagaitswire omubiragiro oba tibagaitsirwe mu biragiro nibateekwa kureebererwa omu muringo gumwe nka'bantu.
169
-
170
-
171
-
172
- Ekicweka 26.
173
-
174
-
175
- Buri muntu naatekwa kutuunga obwegyese. Okweegyesibwa nikwija kubokwabusha omumyaka erikubanza n'omu mashomero agokubandizamu. Emishomo eyokubanza neija kugyemebwa Amashomero, agakwegyesa ebyemikono nemirimo yekikungu nigaija kuteekwaho. Kandi buri muntu orikubaasa naija kuheebwa omugisha kushomera omu mashomero ago.
176
-
177
-
178
- Ebyobwegyese, nibyaija kugyenderera okugunjura abantu omu byamagyezi, nengyesho, birikuteeka amani ahakutamu akitiinisa aha bugabe bwomuntu. Ebyobwegyese, nibyaija kwimusya omutindo gwokwetegyerezangana kwabantu abensi nendimi ezomutaano, kandi bikorere hamwe nekibiina ky'Amahanga Ageeteraine omu kureetaho obusingye omunsi. Abazaire nibaikirizibwa kusharamu obwegyese baaho baratungye.
179
-
180
-
181
- [Missing?]
182
-
183
-
184
-
185
- Ekicweka 27.
186
-
187
-
188
- Buri muntu aine orusa kweetaba omubyobuhangwa bwensi, kandi n'okushemererwa ebikukiorwa abanyamagyezi nokubagana aha miganyuro berikuruga omu kukurakurana kwebya sayansi.
189
-
190
-
191
- [Missing?]
192
-
193
-
194
-
195
- Ekicweka 28.
196
- Buri muntu oba natura omwihanga rye oba natura omu eihanga erindi ashemereire kuba natunga obugabe bwe nkoku ekihandiiko eki kirikugamba.
197
-
198
- Ekicweka 29.
199
-
200
-
201
- Buri muntu aine obujunaanizibwa ahabantu bensi ye ahabwokuba nibo boonka abarikumubasisa kukurakurana omu ngyesho, nomumiringo endiijo.
202
-
203
-
204
- Omuntu yaaba narwanirira obugabe bwe nkomuntu ekirikumuzibira kyonka n'ebiragiro ebiteirweho okunyweza okutongoza hamwe nokukuuma engyesho nungi omubiringaniza.
205
-
206
-
207
- Obugabe bwomuntu tibushemereire kukozesibwa omu muringo gwoona ogutarikwikirizangana nebigyendererwa by'Amahanga Ageeteraine.
208
-
209
-
210
-
211
- Ekicweka 30.
212
- Tihariho nshonga yoona erikutuma omuntu kuhindura ebihandikirwe omu kitabo eki, obwo orikugyenderera kushisha obugabe nobushoborozi bw'omuntu.
213
-
@@ -1,221 +0,0 @@
1
- Universal Declaration of Human Rights - Nzema
2
- © 1996 – 2009 The Office of the High Commissioner for Human Rights
3
- This plain text version prepared by the “UDHR in Unicode”
4
- project, http://www.unicode.org/udhr.
5
- ---
6
-
7
- EWIADEAMRA NOLOBƆLƐ MƆƆ FALE SONLA NWO ADENLENYIANLƐ NE MƆ LA ANWO
8
- MƆLEBƐBO
9
- Wɔ mekɛ ala mɔɔ Maanle Maanle mɔɔ wɔ Eku ye anu la gyinlabelɛ nee pɛpɛzɛlɛ nee anwoadenlenyianlɛ a fa atianwolilɛ, pɛpɛlilɛ nee anzondwolɛ ba ewiade anu la,
10
- Wɔ mekɛ ala mɔɔ menli ɛmbu sonla nwo adenlenyianlɛ ne mɔ bie amaa ɔlua zo nyɛleɛ mgbane mgbane dɔɔnwo ɛsisi ɛmaa menli adwenle ɛzɛkye, nee ewiade ne mɔɔ ɛlɛba mɔɔ sonla biala banyia adenle aha edwɛkɛ biala mɔɔ ɔdaye ɔkulo, nee diedi biala mɔɔ ɔdaye ɔkulo kɛ ɔdie ɔdi na ɔnzulo la, ɛmaa bɛla ye ali kɛ, ɛhye a le awienvolɛma anyelazo kpole kpalɛ la,
11
- Wɔ mekɛ ala mɔɔ ɔhyia, saa bɛnrɛhyɛ sonla bɛnrɛmaa ɔnrɛho ɔnrɛtia ɛsisilɛ nee atisesebɛyɛlɛ, kɛ ɔwɔ kɛ mɛla bɔ sonla nwo adenlenyianlɛ ne mɔ anwo bane la,
12
- Wɔ mekɛ ala mɔɔ ɔhyia kɛ bɛmaa agɔnwolɛyɛlɛ wɔ Maanle Maanle avinli kɛnyia anyuhɔlɛ la,
13
- Wɔ mekɛ ala mɔɔ Maamgbole Koyɛlɛ ne anu amra ɛva bɛ diedi mɔɔ wɔ sonla nwo adenlenyianlɛ ne mɔ, ye gyinlabelɛ nee ye dibilɛ nee mrenya nee mraalɛ adenlenyianlɛ pɛpɛ ne mɔ anu la ɛwula sonla nwo adenlenyianlɛ nwo mɛla ne mɔɔ bɛfɛlɛ ye "Kyata" (Charter) ne anu na bɛlie bɛdo nu kɛ bɛboa bɛamaa menli anyia anyuhɔlɛ nee tɛnlabelɛ kpalɛ wɔ atianwolilɛ bɔkɔɔ nu la,
14
- Wɔ mekɛ ala mɔɔ Maanle Maanle mɔɔ wɔ Maamgbole Koyɛlɛ Eku ne anu nee Maamgbole Koyɛlɛ ne ɛbo ɛwɔkɛ kɛ bɛmaa awie biala anye azɔ sonla nwo adenlenyianlɛ nee atianwolilɛ ne mɔ na bɛali zolɛ kpalɛ la,
15
- Wɔ mekɛ ala mɔɔ adenlenyianlɛ nee atianwolilɛ ɛhye mɔ anwo ndelebɛbo kpalɛ hyia kpole kpalɛ maa ɛwɔkɛbɔlɛ ne azolilɛ anzɛɛ munlililɛ ne la,
16
- Ati, Kɛkala
17
- MAAMGBOLE KOYƐLƐ AYIA NE
18
- bɔ nolo kɛ
19
- Ewiadeamra Nolobɔlɛ Mɔɔ Fale Sonla Nwo Adenlenyianlɛ Nwo Ɛhye
20
- le debie ko mɔɔ yelie yedo nu yemaa awie biala nee Maanle biala, amaa awie biala nee Eku biala mɔɔ dahuu kɛva. Nolobɔlɛ ɛhye kɛzie ye adwenle nu la abɔ mɔdenle alua ngilehilelɛ nee ndetelɛ zo yeamaa nidi ara adenlenyianlɛ nee atianwolilɛ ɛhye mɔ anwo, na eza yealua ngɔzo ndenle zo, Maanle nee Maanle Maanle zo, yeaboa yeamaa menli mɔɔ wɔ Maanle Maanle mɔɔ wɔ Eku ne anu nee Maanle Maanle mɔɔ Eku ne sie bɛ la anu amra amuala alie ado nu kpalɛ na bɛali zolɛ kpalɛ.
21
-
22
- Edwɛkɛkpɔkɛ 1
23
- Menli muala di bɛ ti anwo na eza noko bɛsɛ wɔ dibilɛ nee adenlenyianlɛ nu. Bɛlɛ ndwenlenwo nee adwenle, yemɔti ɔwɔ kɛ bɛkile adiemayɛlɛ bɛmaa bɛ nwo ngoko.
24
-
25
- Edwɛkɛkpɔkɛ 2
26
- Sonla ko biala lɛ adenle nyia adenlenyianlɛ nee atianwolilɛ ne mɔ mɔɔ bɛva bɛwula Sonla Nwo Adenlenyianlɛ Nwo Nolobɔlɛ ɛhye anu la amuala bie. Ɔnle kɛ ngakyile anzɛɛ ngilehilenu anzɛɛ nyeyenu biala mɔɔ fale menli ekpunli, menli ngakyile, nrenya anzɛɛ raalɛ, aneɛ, Nyamenlezonlenlɛ, maanyɛlɛ anzɛɛ adwenle bie, Maanle anzɛɛ menli abohilelɛ, agyapadeɛ, awolɛ anzɛɛ gyinlabelɛ gyɛne biala anwo la bie ba.
27
- Eza noko ɔnke kɛ bɛkile ngakyile anzɛɛ nyeyenu biala wɔ maanyɛlɛ, mɛlazolilɛ nu, anzɛɛ maanle zo gyinlabelɛ nu wɔ maanle ne anzɛɛ ɛleka mɔɔ sonla ne de la anu. Saa maanle ne di ɔ ti anwo o, saa maanle gyɛne a nea zo o, saa ɔnli ɔ ti anwo o, ɔnle kɛ ngakyile anzɛɛ ngilehilenu biala ba nu.
28
-
29
- Edwɛkɛkpɔkɛ 3
30
- Ɔwɔ kɛ awie biala nyia ngoane, fanwodi nee sonla nwo banebɔlɛ.
31
-
32
- Edwɛkɛkpɔkɛ 4
33
- Ɔnle kɛ bɛyɛ awie biala kanra. Ɔwɔ kɛ bɛtua aanrayɛlɛ nee aanra ɛdɔnelɛ wɔ adenle biala anu.
34
-
35
- Edwɛkɛkpɔkɛ 5
36
- Ɔnle kɛ bɛkile awie biala nyane anzɛɛ bɛyɛ ye atisesebɛ, amumuyɛ anzɛɛ bɛgua ɔ nyunlu aze anzɛɛ bɛtwi ɔ nyunlu.
37
-
38
- Edwɛkɛkpɔkɛ 6
39
- Kɛ mɔɔ mɛla se la, ɛleka biala mɔɔ awie biala lua la ɔwɔ kɛ bɛnwu kɛ ɔdaye ɔle sonla.
40
-
41
- Edwɛkɛkpɔkɛ 7
42
- Kɛ mɔɔ mɛla se la, menli kɔsɔɔti sɛ pɛpɛ mɔɔ ɔnle kɛ ngakyile anzɛɛ ngilehilenu biala ba mɛla ne mɔɔ bɔ bɛ nwo bane pɛpɛ la anu. Menli kɔsɔɔti lɛ adenle nyia bɛ nwo banebɔlɛ pɛpɛ mɔɔ ko tia ngilehilenu anzɛɛ nyeyenu mɔɔ tia Nolobɔlɛ ɛhye nee debie biala mɔɔ maa zɛhae nyeyenu ne adenle la.
43
-
44
- Edwɛkɛkpɔkɛ 8
45
- Sonla biala lɛ adenle kɛ saa awie yɛ debie mɔɔ tia anwoadenlenyianlɛ ne mɔ mɔɔ maamulɛ nwo mɛla anzɛɛ mɛla ɛva ɛmaa ye la a, ɔwɔ kɛ kɔɔto ne mɔ pepɛ die ye.
46
-
47
- Edwɛkɛkpɔkɛ 9
48
- Ɔnle kɛ bɛkye sonla, bɛfa sonla bɛsie anzɛɛ bɛye sonla bɛfi maanle ne anu wɔ mekɛ mɔɔ ɔtɛfonle mɛla anzɛɛ mɛla ɛmmaa adenle la.
49
-
50
- Edwɛkɛkpɔkɛ 10
51
- Wɔ awie biala adenlenyianlɛ nee ye gyima ne mɔ anwo adwenlevalɛ nwo anzɛɛ saa bɛka kɛ awie biala ɛyɛ ɛtane a ɔwɔ kɛ kɔɔto mɔɔ di ɔ ti anwo na ɔnli mɔguazo la di ye edwɛkɛ wɔ bagua nu.
52
-
53
- Edwɛkɛkpɔkɛ 11
54
-
55
-
56
- Sonla biala mɔɔ bɛkɛha kɛ yeyɛ ɛtane mɔɔ ɔdi kɛ bɛtwe ɔ nzo la lɛ adenle ka kɛ ɔnze edwɛkɛ ne anwo bie kyesɛ bɛdi ye edwɛkɛ wɔ bagua nu kɔɔto na kɔɔto ne bua ye fɔlɛ kɛ mɔɔ mɛla se la. Wɔ kɔɔto ɛkɛ ne ɔwɔ kɛ ɔnyia ninyɛne mɔɔ ɔfa ɔpepɛ ɔdie ɔ nwo la kolaa.
57
-
58
-
59
- Ɔnle kɛ bɛbua sonla biala fɔlɛ wɔ nyɛleɛ ɛtane biala mɔɔ wɔ mekɛ mɔɔ ɔyɛle zɔhane nyɛleɛ ne la ɛnee ɔnle ɛtane mɔɔ ɔtia maanle anzɛɛ maanle maanle mɛla la anwo. Anzɛɛ ɔnle kɛ bɛtwe sonla ne anzo bɛmaa ɔtɛla mɔɔ bɛpɛ bɛdo ɛkɛ ne wɔ mekɛ mɔɔ ɔyɛle ɛtane ne la.
60
-
61
-
62
-
63
- Edwɛkɛkpɔkɛ 12
64
- Ɔnle kɛ menli fa bɛ nloa wulowula awie feabo, ye abusua, ye sua nu edwɛkɛ nu anzɛɛ ɔnle kɛ bɛkenga ye ahɛlata anzɛɛ bɛbɔ ye anyiemgba bɛsɛkye ye anyunlunyia. Sonla zɛhae lɛ adenle maa mɛla ne pepɛ die ye anzɛɛ bɔ ɔ nwo bane wɔ zɛhae akpɔsemadi ɛbɛla ne mɔ anwo.
65
-
66
- Edwɛkɛkpɔkɛ 13
67
-
68
-
69
- Sonla biala lɛ adenle ɔfi ɛleka mɔɔ ɔde la ɔkɔtɛnla ɛleka biala mɔɔ ɔkulo la.
70
-
71
-
72
- Sonla biala lɛ adenle ɔfi maanle biala anu nee ye maanle nu ɔkɔ maanle gyɛne nu na ɔkola ɔsia ɔba ye maanle nu.
73
-
74
-
75
-
76
- Edwɛkɛkpɔkɛ 14
77
-
78
-
79
- Sonla biala lɛ adenle kɛ saa ɔlɛnwu amaneɛ wɔ ye maanle nu a ɔkola ɔnriandi ɔkɔ maanle gyɛne nu ɔmaa bɛmaa ye ɛleka ɔtɛnla anzɛɛ bɛbɔ ɔ nwo bane.
80
-
81
-
82
- Saa amaneɛ ne mɔɔ ahenle ne ɛlɛnwu ye la ɛnvi anzɛɛ ɛnlua maanyɛlɛ ti anzɛɛ ye nyɛleɛ ne tia Maamgbole Koyɛlɛ mɛla ne nee ye bodane ne mɔ a, yemɔ maanle gyɛne ne ɛnlɛ adenle kɛ ɔkɛlie ye azie anzɛɛ ɔkɛbɔ ɔ nwo bane.
83
-
84
-
85
-
86
- Edwɛkɛkpɔkɛ 15
87
-
88
-
89
- Sonla biala lɛ adenle kɛ ɔyɛ ekulomani.
90
-
91
-
92
- Ɔnle kɛ bɛbu ekulomani biala kɛ ɔle ɛyɛvolɛ la. Eza noko ɔnle kɛ bɛsi awie biala mɔɔ kpondɛ kɛ ɔkakyi ye ekulomaniyɛlɛ la adenle wɔ mekɛ mɔɔ mɛla ɛmmaa adenle la.
93
-
94
-
95
-
96
- Edwɛkɛkpɔkɛ 16
97
-
98
-
99
- Mrenya nee mraalɛ mɔɔ bɛkɛdwu agyalɛhɔlɛ la, saa bɛle duzu menli o, saa bɛvi duzu maanle nu o, anzɛɛ saa bɛkɔ duzu asɔne o, bɛlɛ adenle bɛgya bɛ nwo na bɛbɔ ɛdane. Bɛ mu nwiɔ bɛlɛ adenle pɛpɛ wɔ agyalɛ nwo, wɔ bɛ agyalɛ nee bɛ ewolebɔlɛ nu.
100
-
101
-
102
- Ɔwɔ kɛ menli nwiɔ ne die to nu kolaa na bɛagya bɛ nwo.
103
-
104
-
105
- Kunli nee yelɛ nee bɛ mra a le ekpunli mɔɔ bɔ sua ɛkyekyelɛ bo anzɛɛ ekpunli mɔɔ tɛlɛ yɛ menli dɔɔnwo a, yemɔti ɔwɔ kɛ menli ekpunli ne nee maanle ne mɔɔ bɛwɔ nu la sinza bɛ.
106
-
107
-
108
-
109
- Edwɛkɛkpɔkɛ 17
110
-
111
-
112
- Sonla biala lɛ adenle kɛ ɔnyia ɔ ti anwo agyapadeɛ, eza noko ɔlɛ adenle kɛ ɔ nee awie mɔ bɔ nu nyia agyapadeɛ.
113
-
114
-
115
- Ɔnle kɛ awie biala hwele ye agyapadeɛ wɔ mekɛ mɔɔ mɛla ɛmmaa adenle la.
116
-
117
-
118
-
119
- Edwɛkɛkpɔkɛ 18
120
- Sonla biala lɛ adenle kɛ ɔdwenle adwenle biala na ɔsonle debie biala mɔɔ ɔkulo la, eza ɔlɛ adenle ɔkakyi ye Nyamenlezonlenlɛ ne anzɛɛ ye diedi ne nee fanwodi, yɛɛ akee noko ɔlɛ ɔ nwo adenle kɛ ɔ ngome anzɛɛ ɔ nee menli wɔ bagua anzɛɛ fealera nu ɔkile yɛ asɔne anzɛɛ ye diedi ne wɔ ngilehilelɛ, nyɛleɛ, ɛzonlenlɛ nee boɛnleanlɛ nu.
121
-
122
- Edwɛkɛkpɔkɛ 19
123
- Sonla biala lɛ adenle kɛ ɔdwenle na ɔka edwɛkɛ mɔɔ ɔkulo la; eza ɔlɛ ɔ nwo adenle kɛ ɔfa adwenle biala mɔɔ ngyegyelɛ biala ɛnle nwo na ɔdua nolobɔlɛ ndenle ne mɔ biala anu ɔkpondɛ, ɔtie na ɔka edwɛkɛ ɔkile menli na ɔmaa bɛ adwenle mɔɔ ngyegyelɛ biala ɛnle nwo a.
124
-
125
- Edwɛkɛkpɔkɛ 20
126
-
127
-
128
- Sonla biala lɛ adenle kɔ ayia anzɛɛ eku mɔɔ anzondwolɛ wɔ nu la bie.
129
-
130
-
131
- Ɔnle kɛ bɛhyɛ sonla bɛmaa ɔkɔ eku nu.
132
-
133
-
134
-
135
- Edwɛkɛkpɔkɛ 21
136
-
137
-
138
- Sonla biala lɛ adenle boa wɔ ye maanle ne ɛbulɛ nu, ɔlɛ adenle ɔtu ɔ nwo ɔsie ɛkɛ ɔmaa bɛtu yɛ ɔkɔ Mɛlalilɛ Ayia ne bie anzɛɛ ɔboa ɔmaa bɛtu menli bɛkɔ Mɛlalilɛ Ayia ne.
139
-
140
-
141
- Sonla biala lɛ adenle nyia maanle gyimayɛlɛ nwo nvasoɛ wɔ ye maanle ne anu.
142
-
143
-
144
- Ezuavolɛ ne ɛhulolɛdeɛ ne a le Arane tumi ne a, bɛkile bɛ ɛhulolɛdeɛ ɛhye wɔ mekɛ biala nee nɔhalɛ ɛmadolɛ mɔɔ awie biala nyia adenle to ye deɛ wɔ feabo nu anzɛɛ wɔ ndenle biala anu mɔɔ ngyegyelɛ biala ɛnle nu la.
145
-
146
-
147
-
148
- Edwɛkɛkpɔkɛ 22
149
- Awie biala mɔɔ wɔ menli ekpunli avinli la ɔwɔ kɛ maanle ne sinza ye eza ɔwɔ kɛ maanle ne dua ye mɔdenlebɔ nee maanle maanle moalɛ zo, nee kɛ maanle ko biala ye maamulɛ, agyapadeɛ, ezukoa, menli nee maandeɛ gyinlabelɛ ne si de la azo maa sonla ko biala nyia ninyɛne mɔɔ hyia ye anyunlunyia nee ye boɛyɛlɛ nwo la.
150
-
151
- Edwɛkɛkpɔkɛ 23
152
-
153
-
154
- Sonla biala lɛ adenle yɛ gyima mɔɔ okulo la, Akee noko ɔlɛ adenle kɛ ɔnyia gyima ne anwo ahunlundwolɛ. Eza noko ɔwɔ kɛ maanle ne boa maa awie biala nyia gyima mɔɔ gyima ne ɛnvi ɔ sa a.
155
-
156
-
157
- Sonla biala lɛ adenle kɛ gyima mɔɔ ɔkɛyɛ la ɔnyia nwolɛ ahatualɛ kɛ mɔɔ saa awie gyɛne a yɛle gyima zɔhane a anrɛɛ ɔkɛnyia ye la.
158
-
159
-
160
- Sonla biala mɔɔ yɛ gyima la ɔwɔ kɛ nyia nwolɛ ahatualɛ kpalɛ mɔɔ ɔkola ɔfa ɔnea ɔ ye nee ɔ mra amaa bɛ tɛnlabelɛ nu ayɛ kpalɛ a. Eza noko ɔwɔ kɛ ɔnyia ɛzinzalɛ ne mɔɔ maanle ne fa sinza menli la bie.
161
-
162
-
163
- Sonla biala lɛ adenle boa gyimayɛlɛ Eku nu wɔ ye ɛhulolɛndeɛ ɛzinzalɛ ti.
164
-
165
-
166
-
167
- Edwɛkɛkpɔkɛ 24
168
- Sonla biala lɛ adenle kɛ ɔdie ye ɛnwomenle bie na ɔdielie ɔ nye, na ɔnyia mekɛ ezinra mɔɔ ɔfa ɔyɛ gyima na eza noko ɔnyia mekɛ mɔɔ saa ɔyɛ gyima dedee a ɔfa ɔdie ye ɛnwomenle bie na bɛtua ye nwolɛ kakɛ la a.
169
-
170
- Edwɛkɛkpɔkɛ 25
171
-
172
-
173
- Sonla biala lɛ adenle kɛ ɔ nee ɔ ye nee ɔ mra nyia tɛnlabelɛ kpalɛ mɔɔ fale bɛ ngoane, aleɛ, ɛdanlɛ, dabelɛ nee ayileyɛlɛ nee ninyɛne mɔɔ hyia maa bɛ la anwo. Ɔwɔ kɛ bɛnyia moalɛ wɔ mekɛ mɔɔ bɛnyɛ gyima, anwonyane kɛbɔ bɛ, bɛngola gyima yɛ, kunli anzɛɛ yelɛ kɛwu, bɛkɛyɛ mgbanyinli anzɛɛ ɔlua ndenle bie azo bɛngola bɛnnea bɛ nwo la.
174
-
175
-
176
- Ɔwɔ kɛ mrɛladane nee ngakula nyia moalɛ nee ɛnleanlɛ kpalɛ. Kakula biala, saa bɛgyale ɔ nli anzɛɛ bɛangya ɔ nli na bɛawo na bɛawo ye o, ɔwɔ kɛ bɛnea ye anzɛɛ bɛsinza ye kɛ mɔɔ ɔfɛta la.
177
-
178
-
179
-
180
- Edwɛkɛkpɔkɛ 26
181
-
182
-
183
- Sonla biala lɛ adenle sukoa nwoma. Ɔnle kɛ bɛtua nwomazukoalɛ nwo kakɛ biala, bɔbɔ wɔ mɔlebɛbo nwomazukoalɛ deɛ ne anwo. Ɔwɔ kɛ mɔlebɛbo nwomazukoalɛ ne yɛ nhyɛ maa kakula biala. Ɔwɔ kɛ menli nyia adenle sukoa mbulalɛ nee milahyinli nee gyima nwo nwoma. Eza noko awie biala mɔɔ bɔ mɔdenle la kola sukoa nwoma kpole.
184
-
185
-
186
- Ɔwɔ kɛ nwomazukoalɛ maa awie biala tɛnlabelɛ nu yɛ kpalɛ na ɔmaa sonla nwo adenlenyianlɛ nee ye atianwolilɛ ne mɔ enililɛ gyinla kpundii. Ɔwɔ kɛ nwomazukoalɛ maa ndelebɛbo, bɛ kunlu ɛlilɛ nee agɔnwolɛyɛlɛ ba maanle maanle avinli, menli anzɛɛ asɔne asɔne avinli na ɔboa ɔmaa Maamgbole Koyɛlɛ gyima ne mɔɔ ɔlɛdi mɔɔ ɔfale anzondwolɛ nwo la di munli.
187
-
188
-
189
- Awovolɛma lɛ adenle kɛ bɛmaa bɛ mra sukoa nwoma mɔɔ bɛkulo kɛ bɛ mra ne mɔ sukoa la.
190
-
191
-
192
-
193
- Edwɛkɛkpɔkɛ 27
194
-
195
-
196
- Sonla biala lɛ adenle kɛ ɔdaye ɔyɛ maandeɛ nyɛleɛ biala mɔɔ bɛyɛ wɔ maanle anzɛɛ sua ne azo la bie, na eza ɔnyia ninyɛne ɛdolɔlɛ nee abɔdeɛ nwo nrɛlɛbɛ nwo anyuhɔlɛ nvasoɛ ne mɔ bie.
197
-
198
-
199
- Sonla biala lɛ adenle kɛ ɔnyia debie mɔɔ ɔkɛhɛlɛ mɔɔ fale abɔdeɛ nwo nrɛlɛbɛ, nwoma anzɛɛ debie mɔɔ ɔkɛdolɔ la anwo banebɔlɛ.
200
-
201
-
202
-
203
- Edwɛkɛkpɔkɛ 28
204
- Sonla biala lɛ adenle kɛ ɔ nee menli nee maanle maanle nu amra di ngitanwo amaa yeanyia adenlenyianlɛ nee atianwolilɛ ne mɔ mɔɔ wɔ Sonla Nwo Adenlenyianlɛ Nwo Nolobɔlɛ ɛhye anu la nwo nvasoɛ kpalɛ.
205
-
206
- Edwɛkɛkpɔkɛ 29
207
-
208
-
209
- Sonla biala lɛ gyima yɛ fa maa ye menli mɔɔ ɔwɔ bɛ avinli la amaa ɔlua zo yeahola yeanyia anyuhɔlɛ anzɛɛ yeali munli.
210
-
211
-
212
- Saa sonla biala fa ye adenlenyianlɛ nee atianwolilɛ ne mɔ ayɛ gyima a, ɛnee ɔngile kɛ ɔlɛ adenle ɔbulu mɛla zo; ɔwɔ kɛ ɔdi ɔ gɔnwo mɔ adenlenyianlɛ nee atianwolilɛ ne mɔ eni na ɔbɔ ye ɛbɛla kɛ mɔɔ maanle ne mɔɔ ɔwɔ nu la mɛla ne mɔ mɔɔ fale bɛnwonililɛ, anzondwolɛ nee ye boɛyɛlɛ ne se la.
213
-
214
-
215
- Ɔnle kɛ bɛdua adenlenyianlɛ nee atianwolilɛ ɛhye mɔ azo bɛyɛ ninyɛne mɔɔ ɔtietia anzɛɛ ɔbulu bodane nee ndenle ne mɔ mɔɔ Maamgbole Koyɛlɛ ne ɛhyehyɛ ɛdo ɛkɛ la azo.
216
-
217
-
218
-
219
- Edwɛkɛkpɔkɛ 30
220
- Debie biala mɔɔ wɔ Sonla Nwo Adenlenyianlɛ Nwo Nolobɔlɛ ɛhye anu la ɛngyi ɛkɛ ne ɛmmaa maanle ko, anzɛɛ menli ekpunli ko anzɛɛ sonla ko angome mɔɔ ɔmaa ye adenle ɔyɛ debie ɔsɛkye adenlenyianlɛ nee atianwolilɛ ne mɔ mɔɔ bɛhyehyɛ bɛdo ɛkɛ ne la a.
221
-