simplificator-babel 0.0.4 → 0.1.0

data/lib/data/udhr_txt/udhr_tiv.txt

@@ -1,232 +0,0 @@
-Universal Declaration of Human Rights - Tiv
-© 1996 – 2009 The Office of the High Commissioner for Human Rights
-This plain text version prepared by the “UDHR in Unicode”
-project, http://www.unicode.org/udhr.
----
-
-MYEE U GBAR-GBAR U AKAA A I DOO SHA CI U A ER A HANMAOR UMACE KENG KENG MAN A LU VOUGH Yô
-    MZOUGH U ITYAR SHA WON CII GBAATOM U SAMBER A ABAVER
-    Mhii
-    ORNGEREN U VESEN
-    Ior cii i mar ve mba kwagh mom man maor va a va ga, shi maor ngu kpan ga. Mzough u Ityar sha won cii bum er, una er tom taveraa sha u hanmaor umace cii nana zua a mkpeiyol, nana de luun ken kpan ga. Tindi u vesen u mkohol u ityar sha won cii ne ka un a vande tesen er, ior mba sha tar cii soo er, orumace a de luun ken uikyangen ga man shi i tôô un gede gede kpaa.
-    Ken Myee u tar sha won cii, kwagh u i lu u a er a orumace ve a lu vough ne, Mzough u Ityar sha won cii ôr ken igbar man sha gbenda u wanger wanger er, ior cii mba kwagh môm.
-    Akaa a i doo u a er a orumace ne nga sha ci wou.
-    Akaa ne ka a ough je.
-    Fa a dedoo, i hoo we iyol a min. Wase u taver a min man kuran a sha ci wou man sha ci u orumace ugen kpaa.
-    MYEE U MLU U A DOO SHA A CI U U UMACE CII LA
-  
-    Mnder
-    Er i fe er, icivir man mkpeiyol u ior mba ken tsombor u umace ka imaagh ki mlu u kpan ga man mer u ijir sha mimi man bem u tar cii,
-    Er se fe ser, mban u iko-iwan, man u nengen er, akaa a i doo u a er a orumace ve a lu vough la gba kwagh ga yô, ka i er a or caveraa je i kera bee orumace ga, sha nahan yô, isharen i vesen shin tar hegen yô, ka u umace cii ma ve lu a ian u ôron kwagh ken igbar, pasen jighjigh ve u nan, lun ken mlu u cian suluwa suluwa ga, shin ken ibanave kpaa ga,
-    Er i doo u a nzughul a ma kweior zan zan je a hingir u vea kera fa kwagh ugenegh u vea er ga, saa u moughun num a mba ve lu nan ve ican yum la yô, hemba kan a inja u hanma tar u lu aa atindi aa a lu a iwasen sha u kuran ior mba ve lu isheer yô, sha hanma gbenda u bo cii,
-    Er i lu semakwagh u kenden a mzehemen u mtem u bem bem u ityar sha won cii,
-    Er ior mba ken Mzough u Ityar sha won cii atindi a ve a seer taver jighjigh man mkepeiyol u umace man civir man ulum u hanmaor, nomsoor kua kwase cii ve lu kwaghmôm yô, ve wa ishima u taver mzehemen u ior man shi kenden a mlu u dedoo u uma vev cii gbar gbar,
-    Er ityar ii i lu ken Mzough u Ityar sha won cii ne, i tende zwa ayol a ve u eren tom ken mzough u dedoo, sha u taver a iko i wan man u kuran akaa a i doo u a er a orumace ve a lu vough la, man mlu u gbar gbar kpee yô,
-    Er mkav u mbamkpeiyol mban man mbamlu mba ken kpan shio i lu kwagh u injaa u vesen sha cii u mfe u ityendezwa yô,
-    Sha a ci u nahan yô,
-    Mkohol u Vesen u Ityar sha won cii
-    ngu pasen ken igbar,
-    Akaa aa i doo sha ci u a er a orumace
-    keng keng man a lu vough yô.
-    doo u ior sha won cii kua ityar i ve lu ker ia nongo tsung u umbur kwagh u vesen u i har sha mi ne, sha u tesen ken makeranta man shi u pasen ior er, doo u vea wa iko a mlu gbar gbar u umace shi vea nôngo tsung er, hanma tar sha tseeneke u u, shin ua zua ave vea ityar igen, u kuran ityendezwa i eren a umace dedoo ne a hanmaor cii.
-  
-    Ishember kwagh 1
-    I mar maor ken kpan ga, nan ngu a icivir man mbamkpeiyol cii. I na nan mhen man ishima i kaven kwagh; nahan gba keng u nana tema a orgen ken mtem u angbian a angbian.
-  
-    Ishember kwagh i sha 2
-    Hanmaor cii doo u a er a nan sha inja sha awaishima u dedoo, cii je yô, i soo er, i de nzughul a orumace er nan ngu kwase, shin nomsor, shin zwa u nan kaha, shin kwaghaôndo u nan civir ngu kposo, shin mer pati u nan man imo i nan i nan sha kwagh kaha ga, shi i de tôôn ape i mar nan shin mlu a kwagh shin ibanave shin tsombor, shin indi shin isheer i nan hen ityô i nzughul a nan ga.
-    U zan hemen yô, a faityô u van a mpav sha ityôkyaa i pati, mkor u tar, shin mlu u tar la a ityar igen u or la nan lu ker ga, aluer tar la ua lu sha tseeneke u u, shin sha ikyev i ugen, shin ua lu a tahav u hemen iyol i u ga shin sha hanma myina u lun a tahav iyol i u cii.
-  
-    Ishember kwagh i sha 3
-    Hanmaor nan ngu a ian u lun uma, eren kwagh a mkighir shio man mkor u sha iyol i nan kpaa.
-  
-    Ishember kwagh i sha 4
-    I venda kpan u kôron, shi u kighir or er, nana shile orgen tom; kpan-kôron man kpan-teen cii i yange gbindigh gbindigh.
-  
-    Ishember kwagh i sha 5
-    I venda u eren or ican tsung, shin kôron nan ihom. Hanmakwagh u a er a orumace er, nan hingir ishôso cii i yange, aluer nan er kwaghbo u tsahan nan je kpaa, i tsaha nan er, nana hee ga yô.
-  
-    Ishember kwagh i sha 6
-    Hanmaor nan ngu a ian u hanma ijiir cii yô, i er kwagh a nan sha er tindi a tese er i eren a orumace la vough.
-  
-    Ishember kwagh i sha 7
-    Tindi ver ishigh er, ior cii ve lu kwagh môm man shi ve lu a ian u a kura ve er tindi a tese nahan, a msange u sha dooshima shio, ior cii mba a ian u kuran ve aluer ma msange u sha dooshima u i per un er Myee ne a tese shin u kenden ior asema sha imba i msange u sha dooshima la nahn yô, ka sha mi ga.
-  
-    Ishember kwagh i sha 8
-    Hanmaor cii a lu i er a nan vough ga yô, ka hange hange u atejir u hen tar u nan lu her la, kua atindi a tar la, a ôr ijir nahan a wam nan er tindi u tamen u tar la a tese yô.
-  
-    Ishember kwagh i sha 9
-    I de gbe kôron maor sha apera, shin wuhen nan a u ôron nan ijir shio ga, shin u kighir nan er nana za shir ken tar ugen ga.
-  
-    Ishember kwagh i sha 10
-    Hanmaor yô, gba u a ôr nan ijir vough er orgen nahan, sha mimi, ken igbar, hen atejir u sha tseeneke na, ua tesen mpav ga, sha u tesen ibo shin ishô i nan, zum u i lu ôron nan ijir la.
-  
-    Ishember kwagh i sha 11
-    
-      
-	Hanmaor u i ker nan er, nan er kwaghbo ua kom mtsaha yô, a tôô er nan ngu a ishô zan zan saa a va tese ibo i nan sha mlu u atindi, sha mtev u ken igbar pe nan kpaa nana faityô u paregh iyol i nan a kwagh u yangen nan shio yô.
-      
-      
-	Maor môm i de er nan ijir ne nan ibo sha makwagh u iyange nan er kpa tindi lu sha min hen shie la ga ze. Shi i de ne or mtsaha hemban u iyange ma i na nan shie u iyange nan er kwaghbo la ga.
-      
-    
-  
-    Ishember kwagh i sha 12
-    I de gbe wan uwegh sha kwagh u or u ken iuv ga, shin sha kwagh u kwase u nan kua mbayev, shin ya u nan, shin uwasika mba nan, shin u lamen dang sha icivir man gwa u dedoo u nan ga. Hanmaor nan ngu a ian i a kura nan sha imbazwa i wan man lamen dang la er tindi a tese nahan.
-  
-    Ishember kwagh i sha 13
-    
-      
-	Hanmaor ngu a ian i zan hanpe nan soo cii, man teman ya pe nan soo ken tar u nan.
-      
-      
-	I yange or shir u zan ga, shi aluer za kuma nan yô, a faityô u yangen nan u hiden hen tar u nan ga.
-      
-    
-  
-    Ishember kwagh i sha 14
-    
-      
-	Hanmaor nan ngu a ian u yemen shir ken tar ugen za keren mwar, man ka hange hange u tar u nan yem shir ker la ua kura nan.
-      
-      
-	Kpa or u nan er ifer man nan lu yevese tindi yô, a rumun nan u zan imba shir la ga.
-      
-    
-  
-    Ishember kwagh i sha 15
-    
-      
-	Hanmaor umace yô, ka kpee u nana lu a tar u nana faityô u yilan er, ka tar u nan yô.
-      
-      
-	I de kighir maor sha apera u lun hen tar u nan shin yangen nan u geman hingir or u tar ugen ga.
-      
-    
-  
-    Ishember kwagh i sha 16
-    
-      
-	Nomso man kasev mba ve hie cii mba a ian u eren ivese, maren ônov, lun a ya ve, shin aluer kwaviyolough man tar man kwaghaôndo vev vea kaha kpaa. Shie u ivese ne doo u vea lu lianaa or a hemba orgen ga, aluer ivese pav yô, gba u a kar kwar vough.
-      
-      
-	Ivaa-kangen ia lu sha mkighir ga, kpa a lu sha isharen i ve mba uhar mba ve soo ayol ave la.
-      
-      
-	Ka tsombor u lu mhii u ikyuior ye, nahan gba kpee u ior cii man gomenti vea kura u.
-      
-    
-  
-    Ishember kwagh i sha 17
-    
-      
-	Hanmaor ngu a ian u lun a kwagh sha tseeneke u nan, shin zuan ave a ior mbagenev.
-      
-      
-	I yange u gban yan or ishar tsô.
-      
-    
-  
-    Ishember kwagh i sha 18
-    Hanmaor nan ngu a ian u lun a mbamhen mba nan, shi ka ishima i nan u eren kwagh u mhen u nan a tese nan yô, kua shi u civir aôndo u nan shin jighjighnan u nan man u lun gbar gbar sha ishima i nan shin nana lu tswen shin nana lu ken ikyumior a mbagenev man ken igbar shin ken iuv kpaa nana tese ikyav i kwaghaôndo u nan shin u tesen jighjighnan u nan hen mbagenev man nana civir shi nana kura atindi a kwagh u nan civir yô.
-  
-    Ishember kwagh i sha 19
-    Hanmaor ngu a ian gbar gbar i lun a mhen u nan man ôron kwagh u nan soo yô, ian ne i kua mba-mnenge mba nan a ikighir shio, shi i tagher nan ga u keren shin ngohol kwagh u nan soo man mhen u nana zua a mi sha hanma gbenda cii ken igbar.
-  
-    Ishember kwagh i sha 20
-    
-      
-	Hanmaor nan ngu aa ian i eren mkohol man mzough aa ior mbagenev ken bem.
-      
-      
-	Maor môm i de kighir nan u nyôron ma mzough ga.
-      
-    
-  
-    Ishember kwagh i sha 21
-    
-      
-	Hanmaor nan ngu a ian u lun ken gomenti u tar u nan iyol i nan shin tsuan or u sha ishima i nan u tilen sha ityou ki nan.
-      
-      
-	Hanmaor nan ngu a ian u zuan a akaa vough er orgen nahan sha ikyev i gomenti u tar u nan.
-      
-      
-	Tahav ka ityô. Tahav mbun i tese mbu sha ashie ashie sha u haan asangen, sha gbenda u vough, sha u nan mba ve kom u haan asangen cii ian u za kenden a nyighaa, shin sha ma imba gbenda ne igen i tsuan ior sha ashie ashie.
-      
-    
-  
-    Ishember kwagh i sha 22
-    Hanmaor nan ngu a ityô, nahan gba kpee u tar u nan sha tseeneke u u, shin ken mzough vea ityar igen, er u feityô la, ua sue nan ken ijime, sha er nana kure ugbaiyol mba nan sha kasua u eren, mtem u dedoo a ior man u eren aeren a ityôô, er i lu hange hange sha ci u kuran ulum man kumashe u nan la.
-  
-    Ishember kwagh i sha 23
-    
-      
-	Hanmaor nan ngu a ian u eren tom, u tsuwan tom u nan kom sha mi yô, u zuan a injar i vough sha tom, man i de deen er, nana lu a tom shio ga.
-      
-      
-	Ortom kuma injar i nan, nan ngu a ian u ngohol injar kwagh môm a orgen, sha tom u ve er inja imôm yô.
-      
-      
-	Doo u a kimbi injar i vough ia na or nana er tom ijen a ya u nan ga yô, man aluer a nenge a doo yô, a seer nan kwagh sha igbinda igenegh kpaa sha er, nana lu zelôô ga yô.
-      
-      
-	Hanmaor nan ngu a ian i hiin man shi nyôron mbamzough mba mbatomov sha u nengen er, i er a nan tsembelee hen ijiir tom i nan.
-      
-    
-  
-    Ishember kwagh i sha 24
-    Hanmaor ngu a ian u zuan a shie u memen tsembelee, danen ishima sha tom, u zan memiyol sha ashie ashie, kpa ngohol injar i tom i nan hen ashie la kpaa.
-  
-    Ishember kwagh i sha 25.
-    
-      
-	Hanmaor yô, gba u i nenge er, mlu u nan lu sha mi la kuma u nana kôrcio u nengen sha iyol i nan kua tsombor u nan sha gbenda u nan ve kwaghyan, ikondo, ya man sôron ve shie u ve gbe angev, shi eren akaa agen kpaa sha ci u mkpeiyol ve yô, shi gba u i nenge er, or ngu a kwagh u waren uma a mi zum u nan lu a tom ga, nan gbe angev, nan gbe iwan, shin kwase u nom u nan a saa, shin nan bee iyol, shin nana nyôr ken ma mlu u ibanave u nan feityô u nôngon a mi iyol i nan tseegh ga yô.
-      
-      
-	Ngô man wan ka hange hange u nengen sha ve tsembelee. Mbayev cii, mba mar-amôndo kpaa, gba u a nenge sha ve dedoo a mpav shio.
-      
-    
-  
-    Ishember kwagh i sha 26.
-    
-      
-	Hanmaor ngu a ian u nyôron makeranta. Doo u henen un gbilin, hemban je yô, ken anyom a hiin la. Doo u makeranta sha iaven i hii hii la hanmaor nana hen nana soo shin nana soo ga kpaa. Imakeranta i henen tom aveegh kua u fantom kpaa doo u ia lu wuee, shi makeranta u henen sha aaven a vesen kpaa hanmaor nana lu a ian u henen sha ishima i nan er mfe u nan una za a nan la.
-      
-      
-	Makeranta ngu sha ci u wasen or nana vese nan iv ulum u nan, shi sha u wasen or nana fa er i doo u nana er a orumace yô. Makeranta una wase mtem u akuraior sha won cii, ken bem man mcivir-aôndo vev. Shi makeranta una taver tom u Mzough u Ityar cii a lu eren sha u keren bem sha won yô.
-      
-      
-	Mbamaren mba a ian u tsuwan inja ityesen i a na ônov vev ken makeranta yô
-      
-    
-  
-    Ishember kwagh i sha 27.
-    
-      
-	Hanmaor ngu a ian gbar gbar u eren aeren a ityôô a hen ityô i nan, zuan a msaaniyol ken aeren ne, shi eren tom sha mzehemen u ahir a gbaaôndo man zuan a mtsera sha min kpaa.
-      
-      
-	Kwagh u or nan hen ken ityo man nan er sha ave a nan yô, i de tsuwen mtsera u a dugh sha mi la hen a nan ga.
-      
-    
-  
-    Ishember kwagh I sha 28.
-    Gba u ior man ityar sha won cii vea dondo gbenda u eren kwagh sha inja sha inja keng ve a faityô u eren a hanmaor umace er i nger ken Myee u ken igbar ne ye.
-  
-    Ishember kwagh i sha 29.
-    
-      
-	Hanmaor nan ngu a tom u eren hen ityô i nan, gadia ka ityô ia wase nan nana vese nana iv or ye.
-      
-      
-	Hanmaor u nan lu eren kwagh sha ishima i nan a ikyangenev shio yô, nana fa er nana er a kar ikyaa inya ga, nan ngu a mkighir u eren er tindi tseegh a tese nahan, doo u nan di kpaa nana fa er, ior mbagenev kpaa mba a ian u eren kwagh ve a ikyangenev shio sha er, nana na ve icivir man nana zua a mbamverishima mba mimi mba ieren i dedoo, man tindi u ior cii man shi mkpeiyol u ior wuee er i lu ken mkortar u ior u sha asema a ve nahan.
-      
-      
-	Ma shie môm i de eren tom aa mbaawaishima mba ve lu sha ci u i due umace i doo ne kahan a ishimaveren i Mzough u Ityar sha won cii ne ga.
-      
-    
-  
-    Ishember kwagh i sha 30.
-    Makwagh môm ken asemberakaa ne, na matar môm, shin kweior, shin or sha tseeneke u nan ian ii eren makwagh u vihin awaishima u Mzough u Ityar sha won cii a tese sha ci u mkpeiyol u umace ne ga.
-  

data/lib/data/udhr_txt/udhr_tob.txt

@@ -1,218 +0,0 @@
-Universal Declaration of Human Rights - Toba
-© 1996 – 2009 The Office of the High Commissioner for Human Rights
-This plain text version prepared by the “UDHR in Unicode”
-project, http://www.unicode.org/udhr.
----
-
-NA NQATAXACPI NA ỸOTTA'A'T SHIỸAXAUAPI MAYI NETALEC ANA 'ALHUA
-    Na Hua'auchiguii N'aqtacpi
-    Cha'ayi qaỹaỹateeta de'eda huesochiguii nataxac, qataq da huo'o ca qai'ot ỹaỹamaqchiguii, qataq da nlagaxayic mayi huetalec ana 'alhua, chigoqchigui, qataq da 'eetec da qaica da huo'o ca napacalec ca lỹa, huo'otaq da qaỹacona ca lalamaxat i 'oonolec 'enauac na shiỹaxauasat.
-    Qataq qaỹaỹateeta da souaxat ca saqaỹaỹateelec lataxac, qataq da qaỹI'ina 'I da lataxac ca shiỹaxaua, da nachida da chigoqchigui da qai'otec ca qauem qataq da saqaiyacnapec na ỹale, ỹoqo'oyi namayipi sa ishit da pal da lavilỹaxac, qataq souaxat da qanasachigui nagui da qalapaxai da qaỹauotaique no'on llic na shiỹaxauasat, qataq naua aq naidauo na'axa'te mayi heutoiguilo da 'enauac na shiỹaxauapi ỹataqta huesochiguii qanqoỹin, imeuo da lcolanaxa qataq da lachoxoyic, qataq sa ishit da qoỹinapega souaxat ca l'aqtac qataq souaxat ca l'amqaanataxanaxac.
-    Qataq iuen da ne'ena maichi lataxac na shiỹaxauapi ỹataqta qanpaxatalec qataq qai'ot ca llic, yaqto' ca shiỹaxaua sa ishit da I'ot ca sa lhuennataxa, huaa nachi ishit da dataỹa 'aguet cam sa ishit da dechoxonnataxan huo'otaq ca huetaiya' naq'en ca lỹa.
-    Qataq iuen da qalapaxai da qai'ot ca llic da yaqto' nhuoteeta't 'enauac na netalguete naua ỹotta 'a't 'ale'u.
-    Cha'ayi ne'ena ỹotta 'a't shiỹaxauapi mayi hueto'ot na huaxaỹa't nta'alpi, na mayipi mashi sogote da nasachigui da ỹirei da l'aqtac da 'enapec ỹataqa pi'iỹa'a ne'ena l'atchiguii maichi lataxacpi na shiỹaxauapi, qataq da maichi l'amaqchic i 'oonolec, qataq da lta'adaic naigui i 'oonolec, qataq da 'eetec na mavipi da qaica da huo'o ca napacalec ca lỹa, na ỹale qataq ana 'alo, qataq na mayipi I'axateec de'eda l'aqtac da yaqto' qai'ot ca llic da ỹaỹamaxai qanqoỹin na shiỹaxauapi qaica ca iueetac, yaqto' ca shiỹaxaua ỹataqta huesochiguii.
-    Qataq ne'ena nta'alpi mayi ỹalectau'a de'eda qai'ot, na mayipi ỹan da l'aqtac da 'enapec itauan da l'onataxanaxac nam huaxaỹa 't nta'alpi, da yaqto' ỹataqta qantela'a de'eda maichi lataxac nam netalguete naua ỹotta 'a't 'ale'u, qataq huesochiguii da I'ottac ca maichi laỹaanataxanaxac na shiỹaxauasat, qataq.
-    Qaỹaỹateeta da 'enauac ne'ena 'eeta'a't nhuennataxacpi qata ne'ena maichi lataxac na shiỹaxauapi, qataq da 'eetec da huesochiguii na mayipi, ỹataqta huo'o ca lta'araic naigui da ỹataqta qaipacchigui qai'ot, cha'avi maichi n'aqtac.
-    De'eda ima'a't ltaxaỹaxac na Nta'alpi
-    Lapaxai ne'ena n'aqtacpi mayi mashi qanasachigui da yaqto' mpaxatalec da maichi lataxac ma ỹotta't shiỹaxauapi, cha'ayi ỹataqta 'enauac da 'eeta'a't da lhuennataxac na mayipi, qaq ỹoqo'oyi iuen da 'enauac na shiỹaxauapi ỹotta'a't na l'aqtac n'aaxata 'a't, yaqto' i 'oonolec na mayipi hua'otaq na nocittagui ca l'onataxanaxac, ishit da nachi 'eetai' tatapigui lauel damayi, qataq ishit da huelec da I'ot, chigoqchigui naq'en ca paxaguenaxac, qataq da na paxaguenataxanaxac, qataq ipacchigui naq'en damayi, da ishit da nquigaxattashiguem ca I'ot cam qanayiuta'a 'alhua, qataq naua lỹa 't 'ale'u, da yaqtohuo'o da nuattonaguec qataq da qaipacchigui da qai'ot ivida'alo naua lỹa't 'ale'u mayi nataq'en nanettau'a de'eda, qataq naua lỹa't 'ale'u qanayiitalguete mayi hueto'oto da lamaxasoxonaxac ne'ena nta'alpi.
-  
-    ARTÍCULO 1
-    'Enauac na naaxat shiỹaxauapi na mayipi huesochiguii qataq 'eeta'a't da l'amaqchic qataq da 'enec qataq ỹataqta ỹaỹate'n naua lataxaco qataq nua no'o'n nvilỹaxaco, qaq ỹoqo'oyi iuen da i 'oonolec ỹataqta itauan ichoxoden ca lỹa
-  
-    ARTÍCULO 2
-    'Enauac na shiỹaxauapi ỹalectau'a 'enauac ne'ena lataxaguesat qataq da 'eetec da huesochiguii qanqoỹin namayipi mayi mashi qanasachigui qataq qoỹidelec ana'ana nede, qaica da huo'o ca qaiỹotauga 'enauac na shiỹaxauasat na'aictaga ca 'eetec ca l'ogueyaxac ỹale qataq 'alo, qataq naua l'aqtaqa nataq 'en da l'amqajnataxanaxac huo'otaq da 'eetec cam laỹaanec huo'otaq da 'eetec ca lỹa naỹaanataxanaxac, qataq cam chigoqta'a 'alhua, huo'otaq cam chigoxoigui, sallaxanec huo'otaq choxodaq huo'otaq cam lỹa lataxac.
-    Nataq'en sa ishit da huo'o ca qaiỹotauga huasoilec da llic ca laỹaanataxanaxac huo'otaq na ỹotta 'a't llic na lataxaguesat cam 'alhua mayi netaa ca shiỹaxaua, nachi 'en 'am da huo'otaq netaa ca 'alhua mayi nalamaxat qoỹittalec na alaqpi huo'otaq da chochi qaipataxalec da ilotague', qalaxayi sa ishit da ỹaqauga huo'otaq da 'ico ' noxonecpi hueto 'ot da lamaxasoxonaxac ca nta'a mayi ilotague que'eca 'alhua.
-  
-    ARTÍCULO 3
-    'Enauac i 'oonolec na shiỹaxauasat nhuanau'a da ntaunaguec da nachaalataxac, qataq ỹataqta huesochiguii, qataq ỹataqta qantela'a da nachaalataxac.
-  
-    ARTÍCULO 4
-    Qaica da huo'o ca 'ico' nlatac huo'otaq da chochi qaỹamaqtac cha'ayi de'eda 'eetec ca nlatac huo'otaq da llic da chochi qaỹamaqtaq damayi nagui sa ishit da qaỹashiita da qai'ot.
-  
-    ARTÍCULO 5
-    Qaica da huo'o ca qaỹauo'o ca nhuaxanaguec huo'otaq da qai'ot ca ncoitaguec huo'otaq da saqaichidapec, qaica ca qoỹanaigui qataq saqaiyacnapec.
-  
-    ARTÍCULO 6
-    'Enauac na shiỹaxauasat sa ishit da qaillapeguem da huo 'o ca taigue, na 'aicta xa da ỹaqa 'a ca hueta 'a, qalaq qailo'oguet cha'ayi n'attau'a 'enauac na lataxaguesat.
-  
-    ARTÍCULO 7
-    'Enauac na shiỹaxauasat 'eeta'a't qaica da huo'o ca napacalec ca lỹa souaxat na ỹotta'at llic na nqataxacpi, sa ishit da qaiỹottacachi namayipi cha'ayi nachi 'eeta'a't da hueto'ot na ỹotta'a't nqataxacpi. 'Enauac 'eeta'a't da huoto'ot da ltelaqtaxanaxac na nqataxacpi, qaica da huo'o ca qaiỹottapeuga huo'otaq da saqaipaguelec ne'ena n'aqtacpi mayi qoỹittai.
-  
-    ARTÍCULO 8
-    'Ennauac na shiỹaxauasat ishit da I'ot ca llic ca l'aqtac da ỹaneu'a na aloico l'o'pi nta'alpi mayi ilotague' cam 'alhua, da yaqto' ca mayi qanpaxatalec sa ishit da qan'aqchit cha'ayi mashi n'attau'a na nqataxacpi mayi I'ot da qailo'oguet camayi, mayi n'attalecpi que'eca 'alhua.
-  
-    ARTÍCULO 9
-    Qaica da huo'o ca chichi qaỹacoolec da qaicoi', qaỹapou'a, huo'otaq da qai'odauec nachi ca llalaqpi, cha'ayi ca mayi huo'o naq ' enec da yi'oqchigui nachaalataxac, yoqo'oyi iuen da qaỹaỹamaxatchiguii ca qai'otec, huo'otaq qai'otec ca lỹalataxac mayi ishit da mpaxatalec da lataxac ca mayi. 'Enauac na shiỹaxauasat sa ishit da huo'o ca qaillapeguem da huo'otaq I'ada't ca laỹipi da yaqto' nachajlec qataq da deqalaec cam 'eetapeguec camayipi.
-  
-    ARTÍCULO 10
-    Enauac na shiỹaxauapi ishit da huo'o ca I'ot, cha'ayi namayipi nachi 'eeeta'am na laỹipi, da ishit da qan'axaỹaxana ca 'enapec, qataq da qai'otec cam ỹaỹamaqchiguii lataxac, huaa qanqoỹin ca ỹaqauga l'onataxanqa' nam loicnatac na aloicpi, mayi ỹaqauga da yagto' qaỹaỹamaxaji ca llic da lataxac camayi, qataq cam ishit da I'ot lataxac, huo'otaq da qanmit cam negue't ca lataxac mayi qaỹaqtapeguelec camayi, mayi iuen da qaidolec nam lataxacpi mayi I'ot ca llic na lasouaxashitpi.
-  
-    ARTÍCULO 11
-    
-      
-	Enauac na shiỹaxauapi mayi huo'o cam chochi qaỹasaqtapeguelec ishit da chochi qampaxatalec da huo'otaq saxanaxa da ỹoqta qaỹaỹateeta cam lasouaxashit da 'eesa, qaipacchigui ca 'enapec nam nqataxacpi qataq da llic da qanmit camayi, da huo'otaq saxanaxa da ỹoqta qaỹaỹateeta da ishit da dataỹa'aguet cam qaỹasaqtapelec lasouaxashit camayi.
-      
-      
-	Saishit da huo'o ca qaỹauo'o ca nhuaxanaguec souaxat cam I'ot, huo'otaq da huo'o ca lataxac saipaguelec, da huaqchigui da huo'o ca qai'ot mayi saishit da 'iso' na'aqchit nam lataxaguesat, mayi ishit da ỹashiita cam qanayiuta'a 'alhua huo'otaq cam lỹa 'alhua. Nataq'en saishit da qaỹasaxalec ca nhuaxanaguec lta'adaic mayi sanatenguet da lataxac co'ollaq qaitaxaỹapigui que'eca lasouaxashit.
-      
-    
-  
-    ARTÍCULO 12
-    Qaica da huo'o ca qai'igueeta'a da huo'o ca qai'otec salataxac da lalamaxat nachaalataxac, huo'otaq na llalaqpi, qataq ca lma', qataq da qaimeten aca lede, huo'otaq da qaishigueeta'a da no'on lataxac camayi, huo'otaq da no'on n'aqtaguec cha'ayi 'enauac na shiỹaxauapi iuen da ntela'a qanqoỹin na lataxacpi mayi I'ot na llic cam chochi nshiguenataxanaxac huo'otaq nshiunaxanaxac.
-  
-    ARTÍCULO 13
-    
-      
-	'Enauac na shiỹaxauapi ishit quenhuotapigui' qaica ca 'eetega qataq ishit da maichi lca'aique cam naa que'eca 'alhua mayi hueta'a.
-      
-      
-	'Enauac na shiỹaxauapi ishit da ca'ai cam hueta'a 'alhua, nachi 'en'am cam hueta'a ishit da huo'o taỹa lỹa 'alhua, qataq ishit da ỹI'iguelaxa cam chigoqchiguina 'alhua.
-      
-    
-  
-    ARTÍCULO 14
-    
-      
-	Da huo'otaq huo'o ca qaicaatac, qalaq 'enauac na shiỹaxauapi ishit da nmitaique ca lli'iguenqa', qataq iuen da ỹataqta machigui qanqoỹin, nai'ctaxa cam hueta'a 'alhua.
-      
-      
-	Qalaxayi de'eda lataxac saishit da qai'ogoxona da huo'otaq qaỹataỹa'aguet ca I'ot nam loicnatac na lataxaguesat, da huo'otaq ỹataqta 'eesa cam qai'ot nasouaxashit huo'otaq cam lỹa lataxac mayi dataỹa'aguet name lataxacpi mayi nasachigui co'ollaxa nam ỹotta 'a't nta 'alpi mayi huaxaỹa't.
-      
-    
-  
-    ARTÍCULO 15
-    
-      
-	'Enauac na shiỹaxauapi ishit, da nanedeuo cam hueta'a 'alhua.
-      
-      
-	Qaica da huo'o ca ishit da saqaỹashinem da nanedaxac cam hueta'a 'alhua, huo'otaq da nadalaxat da nanedeu'a ca lỹa'alhua mayi sa ishit da lma'.
-      
-    
-  
-    ARTÍCULO 16
-    
-      
-	'Enauac na ỹale qataq ana 'alo da ivita da mashi ỹI qalaq ishit da saqaillapeguem ca I'ot souaxat da nqomshaxac huo'otaq cam chigoxoigui huo'otaq souaxat ca l'amqajnataxanaxac, nachi sa qaỹashinem da huadon uo'otaq da ỹauo'o na llalaqpi, huo'otaq da saqaỹalemaxat de'eda ladonaxac, da a nca'altaic ca mayi, huo'otaq da nalte' aca lhua.
-      
-      
-	Nachaqdata da ỹoqta huesochiguini camayi huo'otaq da ỹataqta ỹaỹamaxadeeta ca I'ot, nachi ishit da qaltaq huadon.
-      
-      
-	Cha'ayi ne'ena huadoota'a'tpi qataq na llalaqpi namayipi nachina na qanayiutapeguelec qataq nachina na 'ico'nllitai 'enauac na shiỹaxauapi cam qanayiuta'a qataq namayipi iuen da ỹataqta qampaxatalec que'eca qanayiuta'a 'alhua.
-      
-    
-  
-    ARTÍCULO 17
-    
-      
-	'Enauac nashiỹaxauapi ishit da ỹauo'o na maiche lalamaxatpi, huo'otaq da nhuaata'ai' ca lỹa.
-      
-      
-	Qaica da huo'o ca chochi qaỹacojlec da qaillapeguem ca maichi lalamaxat.
-      
-    
-  
-    ARTÍCULO 18
-    'Enauac na shiỹaxauapi saishit da qaillapeguem da huesochiguii lataxac da lhuennataxac, huo'otaq da lavilỹaxac qataq ca l'amqajnataxanaxac, nataq'en saishit da qaillapeguem da nadalaxat cam l'amqajnataxanaxac huo'otaq da lpi'iỹaxac, nataq'en saishit da qaillapeguem da ỹachaxan ca lpi'iỹaxac huo'otaq da l'amqajnataxanaxac, nai>>ctaxa da 'oonolec camayi hue'otaq da huaxaiguet na laỹipi, nachi 'en'am da ỹataqta nachaxaata huo'otaq da saishit da nachaxaata, souaxat da napaxaguenataxanaxac, qataq da llic da huo'o ca I'ot, huo'otaq da ỹataqta ilotelec da llic cam l'amqanataxanaxac.
-  
-    ARTÍCULO 19
-    'Enauac na shiỹaxauapi saishit da qaillapeguem da I'axat da lhuennataxac huo'otaq da huo'o ca l'aqtac; qaq de'eda 'eetec da saishet da qoỹinapega damayi ivida'a nataq'en da saishet da huo'otaq saqaỹalemaxat camayi souaxat cam lhuennataxac mayi I'axateec co'ollaxa, qataq saishet da huo'otaq qanmittac, qataq camayi ishit da huo'o ca I'axateec lhuennataxac, na'aictaxa da qaỹoqtegeu ivida'a ca lỹa 'alhua, qataq ishit da ỹachalec aca camachaqca lmalate na na'axaỹaxacpi.
-  
-    ARTÍCULO 20
-    
-      
-	'Enauac na shiỹaxauapi ishit da ỹalegueu'a da huo'o na ntaxaỹaxac, huo'otaq da ỹalegoigui da huo'o ca naneda't shiỹaxauapi, da I'ot da llic cam 'eetapeguec ỹaỹamaqchiguii.
-      
-      
-	Qaica da huo'o ca chochi naỹamaxalec da nanedeu'a qanqoỹin da huo'oi ca naneda't shiỹaxauapi.
-      
-    
-  
-    ARTÍCULO 21
-    
-      
-	'Enauac na shiỹaxauapi ishit da do'onoataxaneu'a da l'onataxanaxac ca nta'a mayi ilotague' ca 'alhua cam hueta'a, ishit da maichi huapegue' da detaxaỹapegue' ca nta'a, huo'otaq da ỹauota'a ca ltaxaỹanexanec mayi maichi lca'egueshic.
-      
-      
-	'Enauac na shiỹaxauapi saisnit da qaillapeguem da huo'o ca inoxoneu'a cha'ayi nachi 'eeta'am 'enauac na laỹipi shiỹaxauapi da ishit da huo'o ca lo'onataxanaxac que'eca 'alhua mayi hueta'a.
-      
-      
-	Da lasataxac 'enauac na shiỹaxauapi nachida da I'ot da l'aaxac ca nta'a mayi ilo'ogue 'enauac namayipi, de'eda nasataxac damayi da qai'ot qalaq ỹataqta qaỹaỹamaxatchiguii da nallida't qanqoỹin, qataq da qaỹahuo'oi naua laloqo'te qanqoỹin de'eda allitaxac, de'eda allitaxac I'ot da qaỹatalec cam dauegaxan ỹaguec na nale, qataq saishit da qaỹauaachigui qanqoỹin cam nallij i 'oonolec, huo'otaq da qaỹahuota'a cam lỹa lataxac da huo'o ca qanallijlec da qaỹahuotaique da nta'a, mayi nataq'en ỹaỹamalechiguii.
-      
-    
-  
-    ARTÍCULO 22
-    'Enauac na shiỹaxauapi mayi ỹalectaigui cam laỹipi ca hueta'a, namayipi ishit da qaỹauo'o aca lashieu, qataq na llalaqpi, qataq ishit da qaỹanem da ivita da iỹaxanaique. Chigoqchigui qanqoỹin aim laponguishi anom mayi ilotague' ca nta'a mayi ilotague' que'eca 'alhua, huo'otaq ana chigaqa'a na laỹipi nta'alpi naua lỹa't 'ale'u, mayi qaỹamaxatchiguii da llic da ilo'ogue ne'ena nta'alpi, 'enauac ne'ena shiỹaxauapi iuen da ỹataqta machiguini qanqoỹin qataq ishit da nhuanau'a de'eda nsallaxa qataq da ỹalecta'aguet 'enauac na laỹipi, qataq da maichi lataxac na mayipi, qataq 'enauac na lhueneguesat da nachaalataxac qataq qaica ca 'eetega da I'ot da maichi laaxataxac da maichi nachaalataxac.
-  
-    ARTÍCULO 23
-    
-      
-	'Enauac na shiỹaxauapi ishit da ỹauo'o ca l'onatac qataq da maichi lca'aique ca ishit da I'ot l'onatac, qalaxayi nalochiguii qanqoỹin da lashiichiỹaxac qataq ỹataqta ỹaỹamaxadeeta qataq qaiqataxana'I da saishit da huo'o ca na'aq nachi qaica ca l'onatac camayi.
-      
-      
-	'Enauac na shiỹaxauapi saishit da huo'otaq qalca'atagui da qai'ot ca nshiitenaguec ca l'onataxanaxac, da lashiichiỹaxac nachi 'eeta 'am na leỹipi.
-      
-      
-	'Enauac na shiỹaxauapi mayi do'onataxaatac iuen daỹataqta nalochiguii qancoỹin da nshiitenaguec qataq ỹaỹamaqchiguii qanqoỹin qataq qaipactelec nachi 'en'am na llalaqpi, de'eda nshiitenaguec nateeteguet qanqoỹin da no'on lataxac camayi qataq ỹataqta qanaloqteeta't da ivita ca laloqo', huo'otaq da iuen da qaỹamaxaji cam saxanaxa da ime, huo'otaq ca lỹa lataxac mayi ishit da mpaxatalec da lataxac camayi.
-      
-      
-	'Enauac na shiỹaxauapi ishit da I'ayii da llic da no'onataxanaxac huo'otaq da nanedeu'a ca lỹa ilotague' da no'onataxanaxac da yaqto' ishit da qaiuejlec da l'onataxanaxac.
-      
-    
-  
-    ARTÍCULO 24
-    'Enauac na shiỹaxauasat sa ishit da qaillapeguem da nmataxac, qataq ishit da huo'o ca lỹa I'ottac da ỹI'imaqta, qataq naua loga'te da l'onataxanaxac naloteguet qanqoỹin cam I'ottac, qataq naua laloxoqui' da nmateec qanqoỹin qaishiite'n.
-  
-    ARTÍCULO 25
-    
-      
-	'Enauac na shiỹaxauasat iuen da ỹataqta nalochiguii qaica da huo'o ca iueetac qanqoỹin, nachi 'en'am na llalaqpi, no'oita qataq ỹaỹamaqchiguii, sa ishit da iueetac ca aloq qataq qaitaunec ca lỹa ntaunaxanaxac, nataq'en iuen da qaiqataxana'I aca nshiitenaqte da ivita da qaica ca l'onatac, huo'otaq da sano'on, huo'otaq da sada' aiigue, huo'otaq da pa'aic, qataq da mashi ỹa'axaiqui, huo'otaq da huaigui ca lỹa lataxac, huo'otaq da deqat ca chigoqtapoigui na lhueneguesat ỹasouaxat cam negue't ca lataxac mayi sa ishit da lhuennataxa ca mayi.
-      
-      
-	Da 'eetec aca 'alo da deco'o qataq na nogotolec iuen da ỹataqta qantela'a qataq qanayiuapegue'. 'Enauac na nogotolec mahyi chigoxoiguilo caua namoxo'u huo'otaq da ỹaqa'a aca chigoxoigui namayipi 'enauac 'eeta 'a't iuen da ỹataqta qantela'a.
-      
-    
-  
-    ARTÍCULO 26
-    
-      
-	'Enauac na shiỹaxauasat iuen da ỹataqta napaxaguen, qalaxyi de'eda napaxaguenataguec sa ishit da ishiiten imauec de'eda hua'auchiguii napaxaguenataguec da yaqto' ỹaỹate'n naua llico na hua'auchiguii naỹaaneguesat. Ne'ena hua'auchiguii naỹaaneguesat iuen da ỹoqta qalapaxai da qai'ot. Da qalapaxai ca llic ne'ena ỹotta'a't naỹaaneguesat qalaq iuen da qaica ca ichiỹauga, qataq da qananedeu'a ne'ena qaỹoqotchiguemec naỹaaaneguesat qalaq qaica da huo'o ca qaiỹotauga, qalaxayi nataq'en iuen da qailoteguet cam ỹoqta 'eesa sa ivi' da nqat ne'ena naỹaaneguesat.
-      
-      
-	Qataq 'enauac ne'ena napaxaguenataxanaxacpi iuen da ỹoqta naaxat naq'en da lauattonaxanaxac na shiỹaxausat qataq ỹa'anaqchitec cam lataxac mayi ishit da I'ot qataq da huesochiguii naq'en namayipi, nataq'en itaunec da ỹaỹateeteguet na lataxacpi, qataq da 'eetec da qanhualaxaine' ca nỹa qataq da 'eetec da nhuoteeta't na netalguete naua ỹotta't 'ale'u, qataq 'enauacna ỹotta 'a't na l'aqtac huo'otaq ca l'amqajnataxanaxac, qataq da qalapaxai ca llic na I'otpi na ỹotta'at nta 'alpi mayi naneeta'a't da yaqto' lactapiguii na shiỹaxauasat.
-      
-      
-	Nam huo'o na llalaqpi ishit da maichi lca'ateu'a ca lataxac da napaxaguenatageuc na llalaqpi.
-      
-    
-  
-    ARTÍCULO 27
-    
-      
-	'Enauac na shiỹaxauasat ishit da maichi chigoqchigui da ỹalegueu'a 'enauac na maichi lalamaxat lataxac cam netaigui shiỹaxauapi, qataq 'enauac na ỹaỹamaqchiguii lataxagesat na lalamaxat layaanecpi mayi ishit da ỹaỹamajni camayipi qataq ishit da ỹaconguet ca chigaqaigui.
-      
-      
-	'Enauac na shiỹaxauasat iuen da qantela'a cam lalamaxat laỹaanec, huo'otaq ca yi'oqchigui lalamaxat mayi chigaqaigui ca I'ottac laỹaanec, huo'otaq da I'ottac ana nere, huo'otaq na no'on ne'enaqtacpi mayi maichi lalamaxat l'onatac.
-      
-    
-  
-    ARTÍCULO 28
-    'Enauac na shiỹaxauasat ishit da qai'otec ca llic da yaqto' qaica ca machicague't da ivida'alo naua lỹa't 'ale'u, mayi qailotagueta mayi nataq'en ividaugalo 'enauac ne'ena nqataxacpi mayi mashi qanasachigui, yaqto' ỹataqta qaipacchigui da qai'ot 'enauac ca 'enapec.
-  
-    ARTÍCULO 29
-    
-      
-	'Enauac na shiỹaxauasat ishit da huo'o ca I'ottac cam hueta'a, cha'ayi nachicata cam hueta'a mayi huesochiguii da huo'o cam I'ottac qataq sa ishit da qoỹiitega.
-      
-      
-	Da ivita da huo'o ca ỹacoolec da I'ot huo'otaq cam lỹa lataxac mayi sa ishit da illapec da qai'ot ne'ena nqataxacpi, qalaq 'enauac na shiỹaxauapi ishit da qai'ot ca ỹashiita ne'ena nqataxacpi yaqto' ca mayi nataq'en ishit da huo'o ca qai'ot, qataq da qaipacchigui da qai'ot ca lataxac ỹaỹamaqchiguii, yaqto' 'enauac na shiỹaxauasat qaica ca machicage't qataq sa ishit da huo'o ca qoỹiitega.
-      
-      
-	N'ena nqataxacpi qataq da nataxac mayi huesochiguii, sa ishit da qai'onataxana da huo'otaq qaỹataỹa'aguet cam 'eetapeguec qataq nam l'auaxanec lataxac mayi lapaxai na ỹotta'a't nta'alpi mayi nanetta 'a't.
-      
-    
-  
-    ARTÍCULO 30
-    Qaica qome da huo'o ca 'oonlec ne'ena nanettai mayi qanasachigui da qoỹinac chigoqchigui da I'ot ca l'aqtac ca camachicague't na nta 'alpi, da huo'otaq huo'o ca ỹanem shiỹaxauapi huo'otaq ca 'oonolec namayipi da yaqto' huo' ca ishit da ỹacoolecda I'ot, huo'otaq da ỹaueca'a't ca laỹipi da yaqto' nlaxaji ca 'oonolec ne'ena nqataxacpi, huo'otaq da nlaxaji da nataxac mayi huesochiguii, mayi mashi nasachigui qataq lapaxai.
-