simplificator-babel 0.0.4 → 0.1.0

data/lib/data/udhr_txt/udhr_hil.txt

@@ -1,217 +0,0 @@
-Universal Declaration of Human Rights - Hiligaynon
-© 1996 – 2009 The Office of the High Commissioner for Human Rights
-This plain text version prepared by the “UDHR in Unicode”
-project, http://www.unicode.org/udhr.
----
-
-ANG KALIBUTANON NGA PAHAYAG SANG MGA KATARUNGANG PANGKATAOHAN
-      [Preamble]
-      Tungod kay ang pagkilala sang duna nga dungog kag ang alalangay kag di madula nga mga katarungan sang tanan nga lahi sang tao amo ang pundasyon sang kahilwayan, katarungan kag kalinong sang kalibutan.
-      Tungod kay ang pagpabaya kag paghamak sa mga katarungang pangkataohan ngabunga sang mga kalapastangan nga labag sa konsyensya sang kataohan, kag ang pag-abot sang isa ka kalibutan nga maangkon sang mga tao ang kahilwayan sa paghambal kag pagsalig kag ang kaluwasan sa kahadlok kag kabudlayan nga ginpahayag ang pinakamataas nga handum sang kinaandan nga tao.
-      Tungod kay ini isa ka malahalon, agod ang tao indi mapilitan nga magpamatok tuhoy sa kalupitan kag pagpigos, nga ang mga katarungang pangkataohan dapat amligan paagi sa kasuguan.
-      Tungod kay pinakamalahalon nga pasanyugon ang paghanas sang malapit nga kaangtanan sang mga pungsod.
-      Tungod kay ang mga pumuluyo sang Mga Naghiliusa nga Pungsod nagapamatuod sa ilang Karta sang ila pagtuo sa nagapanguna nga mga katarungang pangkataohan, sa dungog kag kabilinggan sang pagkatao kag sa alalangay nga katarungan sang kalalakihan kag kababaihan kag ginpat-od nga pasanyugon ang kauswagan sang pangkatilingban kag ang maayo nga estandard sang pangabuhi nga lubos nga mahilway.
-      Tungod kay ang mga Miyembro nga Estado nangako nga magbinuligay sa Mga Naghiliusa nga Pungsod, nga tinguhaon nga maangkon ang pagpasanyog sa pagtahod kag pagtuman sang tanan nga mga katarungang pangkataohan kag sa nagapanguna nga kahilwayan.
-      Tungod kay malahalon nga mahangpan sang tanan nga ang katarungan kag kahilwayan nga ini agod lubos nga matuman ang pangako nga ini.
-      Tungod sini, Ginapahayag sang Bug-os nga Asemblea ining Kalibutanon nga Pahayag sang mga Katarungang Pangkataohan bilang isa ka bug-os nga pagsulondan sa kadalag-an para sa tanan nga tao kag sa tanan nga pungsod, sa katuyuan sang tanan nga tao kag sa tanan nga bahin sang katilingban, nga itanum sa ila hunahuna ang Pahayag nga ini, dapat magtinguha paagi sa pagtudlo kag pagtuon nga ipasanyog ang pagtahod sa mga katarungan kag kahilwayan nga ini kag paagi sa maayo nga tikang, pungsudnon kag pangkalibutanon man, dapat pat-uron ang kalibutanon kag mabungahon nga pagtamod kag pagtuman sa mga ini, sa mga pumuluyo nga mismo nga Miyembro sang Estado kag sa mga pumuluyo sang mga teritoryo nga ginasakupan nila.
-   
-      Artikulo 1
-      Ang tanan nga tao ginbun-ag nga hilway kag may pag-alalangay sa dungog kag katarungan. Sila ginhatagan sang pagpamat-od kag konsensya kag nagakadapat nga magbinuligay sa kahulugan sang pag-inuturay.
-   
-      Artikulo 2
-      Ang tagsa tagsa may ara nga katarungan sang tanan nga katarungan kag kahilwayan nga gintakda sa Pahayag nga ini, nga wala sing pagkaiba sa lahi, kolor, sari, hambal, relihiyon, pulitikal ukon iban pa nga opinyon, ginhalinan nga pungsod ukon katilingban, pagkabutang, ginnun-ag ukon iban pa nga kahimtangan.
-      Dugang pa diri, wala sing pagkaiba nga ipatuman tuhoy sa kahimtangang pulitikal, hurisdiksyunal ukon internasyonal nga pungsod ukon teritoryo nga ginasakupan sang isa ka tao, ini man nagakinaugalingon, nagasalig, wala nagakinaugalingon ukon sa idalom sang iban pa nga takda sang pagdumala.
-   
-      Artikulo 3
-      Ang kada isa may katarungan nga mabuhi, mangin hilway kag seguridad bilang isa ka tao.
-   
-      Artikulo 4
-      Wala sing sin-o man nga mangin ulipon ukon busabos; ginadumilian ang tanan nga klasi sang pagpaulipon kag pagpanguarta sa ulipon.
-   
-      Artikulo 5
-      Wala sing sin-o man nga magpaidalom sa lubos nga pagsakit ukon pagpintas, di makatao ukon manubo nga pagtrato ukon pagsilot.
-   
-      Artikulo 6
-      Sa tangsa ka tao may katarungan nga kilalahon sa bisan diin, bilang isa ka tao sa atubangan sang kasuguan.
-   
-      Artikulo 7
-      Ang tanan may pag-alalangay sa atubangan sang kasuguan kag may katarungan sa pag-alalangay nga proteksyon sang kasuguan nga wala sing pagpasulabi. Ang tanan may katarungan sa pag-alalangay nga proteksyon batok sa ano man nga pagpasulabi nga labag sa Pahayag nga ini kag batok sa ano man nga pagsulsol sa sina nga pagpasulabi.
-   
-      Artikulo 8
-      Ang tagsa tagsa may katarungan sa mabungahon nga paghusga sang Nagakaigo nga pungsudnon nga hukmanan tuhoy sa mga bulohaton nga nagalabag sa mga nahauna nga katarungan nga ginhatag sa iya sang konstitusyon ukon sang kasuguan.
-   
-      Artikulo 9
-      Wala sing sin-o man nga magpaidalom sa di matarong nga pagdakop, pagkulong ukon pagpasaylo sa iban nga duog.
-   
-      Artikulo 10
-      Ang tagsa tagsa may bug-os nga pag-alalangay nga katarungan sa matarong kag hayag nga pagbista sang isa ka hilway kag wala sing ginadampigan nga hukmanan, sa pagpat-od sang iya mga katarungan kag obligasyon kag sa ano man nga sumbong kriminal batok sa iya.
-   
-      Artikulo 11
-      
-         
-            Ang tagsa tagsa nga akusado sang kasal-anan nga masilotan may katarungan nga kabigon nga wala sing kasal-anan tubtob nga indi mapamatud-an nga nagkasala suno sa kasuguan sa isa ka hayag nga pagbista nga angkon niya ang tanan nga garantiya nga kinahanglan sa iya nga pagpangapin.
-         
-         
-            Wala sing sin-o man nga hukman ang nagkasala sang ano man nga kasal-anan nga pagasilotan tungod sa ano man nga ginhimo ukon pagkulang nga indi ginakabig nga pagkasala nga masilotan, sa idalom sang kasuguang pungsudnon ukon pangkalibutan, sadtong ginhimo ina. Kag indi man dapat dugangan sing mas mabug-at nga silot sangsa ginadugang sadtong ginhimo ang pagkasala nga pagasilotan.
-         
-      
-   
-      Artikulo 12
-      Wala sing sin-o man nga magpaidalom sa di matarong nga pagpasilabot sa iya kaugalingon, pamilya, puluy-an ukon mga sulat, ukon pagpahamak sa iya dungog kag ngalan. Ang tagsa tagsa may katarungan sa proteksyon sang kasuguan batok sa sina nga pagpasilabot ukon paghamak.
-   
-      Artikulo 13
-      
-         
-            Ang tagsa tagsa may katarungan sa kahilwayan nga magsaylo kag magpuyo sa sulod sang nasakupan sa tagsa ka Estado.
-         
-         
-            Ang tagsa tagsa may katarungan nga maghalin sa bisan diin nga pungsod, mangin sa kaugalingon nga pungsod, kag magbalik sa iya pungsod.
-         
-      
-   
-      Artikulo 14
-      
-         
-            Ang tagsa tagsa may katarungan nga mangayo kag magbaton sang asaylum sa iban nga pungsod tungod sa pag-api.
-         
-         
-            Ang katarungan nga ini indi maggamit kon ang pag-api hungod nga bunga sang mga pagkasala nga di pulitikal ukon mga binuhatan batok sa mga katuyuan kag pagsulondan sang Mga Naghiliusa nga Pungsod.
-         
-      
-   
-      Artikulo 15
-      
-         
-            Ang tagsa tagsa may katarungan sa pagkabanwahanon.
-         
-         
-            Wala sing sin-o man nga di makatarungan nga kuhaon ang iya pagkabanwahanon ukon punggan ang katarungan nga magbaylo sang iya pagkabanwahanon.
-         
-      
-   
-      Artikulo 16
-      
-         
-            Ang mga kalalakihan kag kababaihan nga sa husto nga edad, wala sing limitasyon nga lahi, pagkabanwahanon, may katarungan nga magpangasawa kag mag-angkon sang pamilya, sila may pag-alalangay nga katarungan sa kasal, tubtob magpangasawa kag pagdula sang saysay sina.
-         
-         
-            Ang kasal dapat himuon lamang sa hilway kag bug-os nga pagpasugot sang mga ikasal.
-         
-         
-            Ang pamilya duna kag sulondan nga bahin sang katilingban kag may katarungan sa proteksyon sang katilingban kag sang Estado.
-         
-      
-   
-      Artikulo 17
-      
-         
-            Ang tagsa tagsa may katarungan nga magpanag-iya sang pagkabutang sing isahanon kag kaupod ang iban.
-         
-         
-            Wala sing sin-o man ang di matarong nga kuhaan sang mga pagkabutang.
-         
-      
-   
-      Artikulo 18
-      Ang tagsa tagsa may katarungan sa kahilwayan sang panghunahuna, konsyensya kag relihiyon, lakip sa katarungan nga ini ang kahilwayan nga magbaylo sang iya relihiyon ukon pagtuo, kag ang kahilwayan, mag-isa man ukon kaupod sang iban kag sa publiko ukon pribado, nga ipaathag ang iya relihiyon ukon pagtuo sa pagtudlo, pagbuhat, pagsimba kag pagsaulog.
-   
-      Artikulo 19
-      Ang tagsa tagsa may katarungan sa kahilwayan nga magsiling sa kabubut-on kag pagpahayag, lakip sa katarungan nga ini ang kahilwayan nga panindugan sang mga kabubut-on nga wala sing magpasilabot kag mangita, magbaton kag magdala sang impormasyon kag ideya paagi sa bisan ano nga media nga wala ginakabig ang mga dulonan.
-   
-      Artikulo 20
-      
-         
-            Ang tagsa tagsa may katarungan sa kahilwayan sa malinong nga pagtililipon kag paghiliupod.
-         
-         
-            Wala sing sin-o man nga dapat piliton nga magpasakop sa isa ka asosasyon.
-         
-      
-   
-      Artikulo 21
-      
-         
-            Ang tagsa tagsa may katarungan nga magpakigbahin sa gobyierno sa iya pungsod, matarong man ukon paagi sa hilway nga pagpili sang mga tiglawas.
-         
-         
-            Ang tagsa tagsa may katarungan sa alalangay nga pagserbisyo publiko sa iya pungsod.
-         
-         
-            Ang pagbuot sang pulumuyo dapat mangin basihan sa gahom sang gobyierno, ang pagbuot nga ini dapat ipahayag paagi sa panahon kag matuod nga pagpiniliay nga sa paagi sa kabug-osan kag alalangay nga pagboto kag pagahimuon paagi sa sekreto nga pagboto ukon paagi sa katapat sa hilway nga paagi sang pagboto.
-         
-      
-   
-      Artikulo 22
-      Ang tagsa tagsa, subong nga miyembro sang katilingban may katarungan sa kapag-onan sang katilingban kag may katarungan sa katumanan, paagi sa pagpaninguha sang pungsod kag sa pagbinuligay sang pangkalibutan kag suno sa organisasyon kag manggad sang tagsa ka Estado, sang mga katarungang ekonomiko, pangkatilingban kag kultural nga ginakinahanglan sang ina nga dungog kag hilway nga pag-uswag sang iya kataohan.
-   
-      Artikulo 23
-      
-         
-            Ang tagsa tagsa may atarungan nga magtrabaho, hilway magpili sang pangabuhian, matarong kag maayo nga kahimtangan sa pagtrabaho kag proteksyon batok sa wala sing trabaho.
-         
-         
-            Ang tagsa tagsa, wala sing bisan ano nga discriminasyon, dapat may katarungan sa suweldo nga katumbas sa iya nga bulohaton.
-         
-         
-            Ang tagsa tagsa nga nagtrabaho may katarungan sa matarong kag husto nga bayad nga ginapat-od sa iya kaugalingon kag sa iya pamilya sa pagpangabuhi sing matarong, dugang pa, kon ginakinahanglan, ang iban pa nga pamaagi sang proteksyon pangkatilingban.
-         
-         
-            Ang tagsa tagsa may katarungan nga magtukod kag magpasakop sa mga unyon sa paghimo para sa pag-amlig sa iya kaayuhan.
-         
-      
-   
-      Artikulo 24
-      Ang tagsa tagsa may katarungan nga magpahuway kag maglingaw, lakip ang makatarungan nga takda sa oras sang trabaho kag panahon sang mga pista opisyal nga may suweldo.
-   
-      Artikulo 25
-      
-         
-            Ang tagsa tagsa may katarungan sa tulopngan sang pangabuhi nga tuman para sa kaayuhan sang lawas kag pag-ayo sang iya kaugalingon kag sang iya pamilya, lakip ang pagkaon, biste, pagpabalay kag pag-amlig sa pagpabulong kag mga ginakinahanglan ang pagserbisyosa katilingban, kag may katarungan sa seguridad kon mawalan sang trabaho, magkasakit, mangin inutil, mabalo, magtigulang, ukon mawalan sang palangabuhian kon mag-abot ang mga hitabo nga indi niya ginapaabot.
-         
-         
-            Ang mga nanay kag kabataan may katarungan sa pinasahi nga pagtatap kag pagbulig. Ang tanan nga kabataan, kasal man ukon indi ang ginikanan, dapat makaangkon sang pare-pareho nga proteksyon sang pangkatilingban.
-         
-      
-   
-      Artikulo 26
-      
-         
-            Ang tagsa tagsa may katarungan sa edukasyon,. Ang edukasyon dapat nga libre, bisan sa elementarya man lamang kag sa nahauna nga halintang. Ang edukasyong elementarya dapat nga kompulsaryo. Ang edukasyon teknikal kag propesyunal dapat itigana sa tanan kag ang mas mataas nga edukasyon dapat pareho nga maangkon sang tanan suno sa merito.
-         
-         
-            Ang edukasyon dapat ituon sa lubos nga pag-uswag sang kataohan kag sa pagpabakod sang pagtahod sa mga katarungang pangkataohan kag sa mga pundasyon sang kahilwayan. Ipasanyog ini ang paghinangpanay, pagpaumod kag pag-inabyanay sa tanan nga pungsod, mga grupo suno sa lahi ukon relihiyon, kag pauswagon ang mga hilikuton sang Mga Naghiliusa nga Pungsod para magapabilin ang kahilwayan.
-         
-         
-            Ang nahauna nga katarungan sang mga ginikanan amo ang pagpili sang klasi nga edukasyon nga ihatag sa ila mga kabataan.
-         
-      
-   
-      Artikulo 27
-      
-         
-            Ang tagsa tagsa may katarungan nga hilway sa pagpakigbahin sa hilikuton nga pangkultura sang komunidad, maghinuyang sang mga arte kag makigbahin sa pagpauswag nga pang-siyentipiko kag sa mga benepisyo sini.
-         
-         
-            Ang tagsa tagsa may katarungan sa proteksyon sang interes nga moral kag materyal nga gikan sa produksyon siyentipiko, literal ukon artistiko nga sinulat niya.
-         
-      
-   
-      Artikulo 28
-      Ang tagsa tagsa may katarungan sa kaayuhan sang pangkatilingban kag pangkalibutan nga ang mga katarungan kag kahilwayan nga gintakda sa Pahayag nga ini dapat lubos nga maangkon.
-   
-      Artikulo 29
-      
-         
-            Ang tagsa tagsa may mga katungdanan sa komunidad nga ginatahod ang hilway kag lubos nga pag-uswag sang iya katauhan.
-         
-         
-            Sa pagtuman sang iya mga katarungan kag kahilwayan, ang tagsa tagsa magapaidalom lamang sa mga katakdaan nga gintakda sang kasuguan agod maangkon ang nagakaigo nga pagkilala kag pagtahod sa mga katarungan kag kahilwayan sang iban kag mahatagan ang makatarungan nga mga kinahanglanon nga moralidad, kaayuhan sang publiko kag kabug-osan nga kaayuhan sa isa ka demokratikong katilingban.
-         
-         
-            Ang mga katarungan kag kahilwayan nga ini indi dapat magamit nga batok sa mga katuyuan kag pagsulondan sang Mga Naghiliusa nga Pungsod.
-         
-      
-   
-      Artikulo 30
-      Wala sing ano man nga bahin sa Pahayag nga ini nga mahimo kabigon nga nagpakahulugan sa ano man nga Estado, grupo ukon tao, sang katarungan nga magpakigbahin sa ano man nga hilikuton ukon hulag nga nagahandum sa pagguba sang ano man nga katarungan kag kahilwayan nga gintakda diri sini.
-   

data/lib/data/udhr_txt/udhr_hin.txt

@@ -1,222 +0,0 @@
-Universal Declaration of Human Rights - Hindi
-© 1996 – 2009 The Office of the High Commissioner for Human Rights
-This plain text version prepared by the “UDHR in Unicode”
-project, http://www.unicode.org/udhr.
----
-
-मानव अधिकारों की सार्वभौम घोषणा
-      १० दिसम्बर १९४८ को यूनाइटेड नेशन्स की जनरल असेम्बली ने मानव अधिकारों की सार्वभौम घोषणा को स्वीकृत और घोषित किया । इसका पूर्ण पाठ आगे के पृष्ठों में दिया गया है । इस ऐतिहासिक कार्य के बाद ही असेम्बली ने सभी सदस्य देशों से अपील की कि वे इस घोषणा का प्रचार करें और देशों अथवा प्रदेशों की राजनैतिक स्थिति पर आधारित भेदभाव का विचार किए बिना, विशेषतः स्कूलों और अन्य शिक्षा संस्थाओं में इसके प्रचार, प्रदर्शन, पठन और व्याख्या का प्रबन्ध करें ।
-      इसी घोषणा का सरकारी पाठ संयुक्त राष्ट्रों की इन पांच भाषाओं में प्राप्य हैः—अंग्रेजी, चीनी, फ्रांसीसी, रूसी और स्पेनिश । अनुवाद का जो पाठ यहां दिया गया है, वह भारत सरकार द्वारा स्वीकृत है ।
-   
-      प्रस्तावना
-      चूंकि मानव परिवार के सभी सदस्यों के जन्मजात गौरव और समान तथा अविच्छिन्न अधिकार की स्वीकृति ही विश्व-शान्ति, न्याय और स्वतन्त्रता की बुनियाद है,
-      चूंकि मानव अधिकारों के प्रति उपेक्षा और घृणा के फलस्वरूप ही ऐसे बर्बर कार्य हुए जिनसे मनुष्य की आत्मा पर अत्याचार किया गया, चूंकि एक ऐसी विश्व-व्यवस्था की उस स्थापना को ( जिसमें लोगों को भाषण और धर्म की आज़ादी तथा भय और अभाव से मुक्ति मिलेगी ) सर्वसाधारण के लिए सर्वोच्च आकांक्षा घोषित किया गया है,
-      चूंकि अगर अन्याययुक्त शासन और जुल्म के विरुद्घ लोगों को विद्रोह करने के लिए—उसे ही अन्तिम उपाय समझ कर—मजबूर नहीं हो जाना है, तो कानून द्वारा नियम बनाकर मानव अधिकारों की रक्षा करना अनिवार्य है,
-      चूंकि राष्ट्रों के बीच मैत्रीपूर्ण सम्बन्धों को बढ़ाना ज़रूरी है,
-      चूंकि संयुक्त राष्ट्रों के सदस्य देशों की जनताओं ने बुनियादी मानव अधिकारों में, मानव व्यक्तित्व के गौरव और योग्यता में और नरनारियों के समान अधिकारों में अपने विश्वास को अधिकार-पत्र में दुहराया है और यह निश्चय किया है कि अधिक व्यापक स्वतन्त्रता के अन्तर्गत सामाजिक प्रगति एवं जीवन के बेहतर स्तर को ऊंचा किया जाया,
-      चूंकि सदस्य देशों ने यह प्रतिज्ञा को है कि वे संयुक्त राष्ट्रों के सहयोग से मानव अधिकारों और बुनियादी आज़ादियों के प्रति सार्वभौम सम्मान की वृद्घि करेंगे,
-      चूंकि इस प्रतिज्ञा को पूरी तरह से निभाने के लिए इन अधिकारों और आज़ादियों का स्वरूप ठीक-ठीक समझना सबसे अधिक ज़रूरी है । इसलिए, अब,
-      सामान्य सभा
-      घोषित करती है कि
-      मानव अधिकारों की यह सार्वभौम घोषणा सभी देशों और सभी लोगों की समान सफलता है । इसका उद्देश्य यह है कि प्रत्येक व्यक्ति और समाज का प्रत्येक भाग इस घोषणा को लगातार दृष्टि में रखते हुए अध्यापन और शिक्षा के द्वारा यह प्रयत्न करेगा कि इन अधिकारों और आज़ादियों के प्रति सम्मान की भावना जाग्रत हो, और उत्तरोत्तर ऐसे राष्ट्रीय तथा अन्तर्राष्ट्रीय उपाय किये जाएं जिनसे सदस्य देशों की जनता तथा उनके द्वारा अधिकृत प्रदेशों की जनता इन अधिकारों की सार्वभौम और प्रभावोत्पादक स्वीकृति दे और उनका पालन करावे ।
-   
-      अनुच्छेद १.
-      सभी मनुष्यों को गौरव और अधिकारों के मामले में जन्मजात स्वतन्त्रता और समानता प्राप्त है । उन्हें बुद्घि और अन्तरात्मा की देन प्राप्त है और परस्पर उन्हें भाईचारे के भाव से बर्ताव करना चाहिए ।
-   
-      अनुच्छेद २.
-      सभी को इस घोषणा में सन्निहित सभी अधिकारों और आज़ादियों को प्राप्त करने का हक़ है और इस मामले में जाति, वर्ण, लिंग, भाषा, धर्म, राजनीति या अन्य विचार-प्रणाली, किसी देश या समाज विशेष में जन्म, सम्पत्ति या किसी प्रकार की अन्य मर्यादा आदि के कारण भेदभाव का विचार न किया जाएगा ।
-      इसके अतिरिक्त, चाहे कोई देश या प्रदेश स्वतन्त्र हो, संरक्षित हो, या स्त्रशासन रहित हो या परिमित प्रभुसत्ता वाला हो, उस देश या प्रदेश की राजनैतिक, क्षेत्रीय या अन्तर्राष्ट्रीय स्थिति के आधार पर वहां के निवासियों के प्रति कोई फ़रक़ न रखा जाएगा ।
-   
-      अनुच्छेद ३.
-      प्रत्येक व्यक्ति को जीवन, स्वाधीनता और वैयक्तिक सुरक्षा का अधिकार है ।
-   
-      अनुच्छेद ४.
-      कोई भी ग़ुलामी या दासता की हालत में न रखा जाएगा, ग़ुलामी-प्रथा और ग़ुलामों का व्यापार अपने सभी रूपों में निषिद्ध होगा ।
-   
-      अनुच्छेद ५.
-      किसी को भी शारीरिक यातना न दी जाएगी और न किसी के भी प्रति निर्दय, अमानुषिक या अपमानजनक व्यवहार होगा ।
-   
-      अनुच्छेद ६.
-      हर किसी को हर जगह क़ानून की निग़ाह में व्यक्ति के रूप में स्वीकृति-प्राप्ति का अधिकार है ।
-   
-      अनुच्छेद ७.
-      क़ानून की निग़ाह में सभी समान हैं और सभी बिना भेदभाव के समान क़ानूनी सुरक्षा के अधिकारी हैं । यदि इस घोषणा का अतिक्रमण करके कोई भी भेद-भाव किया जाया उस प्रकार के भेद-भाव को किसी प्रकार से उकसाया जाया, तो उसके विरुद्ध समान संरक्षण का अधिकार सभी को प्राप्त है ।
-   
-      अनुच्छेद ८.
-      सभी को संविधान या क़ानून द्वारा प्राप्त बुनियादी अधिकारों का अतिक्रमण करने वाले कार्यों के विरुद्ध समुचित राष्ट्रीय अदालतों की कारगर सहायता पाने का हक़ है ।
-   
-      अनुच्छेद ९.
-      किसी को भी मनमाने ढंग से गिरफ़्तार, नज़रबन्द या देश-निष्कासित न किया जाएगा ।
-   
-      अनुच्छेद १०.
-      सभी को पूर्णत: समान रूप से हक़ है कि उनके अधिकारों और कर्तव्यों के निश्चय करने के मामले में और उन पर आरोपित फौज़दारी के किसी मामले में उनकी सुनवाई न्यायोचित और सार्वजनिक रूप से निरपेक्ष एवं निष्पक्ष अदालत द्वारा हो ।
-   
-      अनुच्छेद ११.
-      
-         
-            प्रत्येक व्यक्ति, जिस पर दण्डनीय अपराध का आरोप किया गया हो, तब तक निरपराध माना जाएगा, जब तक उसे ऐसी खुली अदालत में, जहां उसे अपनी सफ़ाई की सभी आवश्यक सुविधाएं प्राप्त हों, कानून के अनुसार अपराधी न सिद्ध कर दिया जाया ।
-         
-         
-            कोई भी व्यक्ति किसी भी ऐसे कृत या अकृत (अपराध) के कारण उस दण्डनीय अपराध का अपराधी न माना जाएगा, जिसे तत्कालीन प्रचलित राष्ट्रीय या अन्तर्राष्ट्रीय क़ानून के अनुसार दण्डनीय अपराध न माना जाए और न उससे अधिक भारी दण्ड दिया जा सकेगा, जो उस समय दिया जाता जिस समय वह दण्डनीय अपराध किया गया था ।
-         
-      
-   
-      अनुच्छेद १२.
-      किसी व्यक्ति की एकान्तता, परिवार, घर या पत्रव्यवहार के प्रति कोई मनमाना हस्तक्षेप न किया जाएगा, न किसी के सम्मान और ख्याति पर कोई आक्षेप हो सकेगा । ऐसे हस्तक्षेप या आधेपों के विरुद्ध प्रत्येक को क़ानूनी रक्षा का अधिकार प्राप्त है ।
-   
-      अनुच्छेद १३.
-      
-         
-            प्रत्येक व्यक्ति को प्रत्येक देश की सीपाओं के अन्दर स्वतन्त्रतापूर्वक आने, जाने और बसने का अधिकार है ।
-         
-         
-            प्रत्येक व्यक्ति को अपने या पराये किसी भी देश को छोड़नो और अपने देश को वापस आनो का अधिकार है ।
-         
-      
-   
-      अनुच्छेद १४.
-      
-         
-            प्रत्येक व्यक्ति को सताये जाने पर दूसरे देशों में शरण लेने और रहने का अधिकार है ।
-         
-         
-            इस अधिकार का लाभ ऐसे मामलों में नहीं मिलेगा जो वास्तव में गैर-राजनीतिक अपराधों से सम्बन्धित हैं, या जो संयुक्त राष्ट्रों के उद्देश्यों और सिद्धान्तों के विरुद्ध कार्य हैं ।
-         
-      
-   
-      अनुच्छेद १५.
-      
-         
-            प्रत्येक व्यक्ति को किसी भी राष्ट्र-विशेष को नागरिकता का अधिकार है ।
-         
-         
-            किसी को भी मनमाने ढंग से अपने राष्ट्र की नागरिकता से वंचित न किया जाएगा या नागरिकता का यरिवर्तन करने से मना न किया जाएगा ।
-         
-      
-   
-      अनुच्छेद १६.
-      
-         
-            बालिग़ स्त्री-पुरुषों को बिना किसी जाति, राष्ट्रीयता या धर्म की रुकावटों के आपस में विवाह करने और परिवार को स्थापन करने का अधिकार है । उन्हें विवाह के विषय में वैवाहिक जीवन में, तथा विवाह विच्छेड के बारे में समान अधिकार है ।
-         
-         
-             विवाह का इरादा रखने वाले स्त्री-पुरुषों की पूर्ण और स्वतन्त्र सहमित पर ही विवाह हो सकेगा ।
-         
-         
-            परिवार समाज की स्वाभाविक और बुनियादी सामूहिक इकाई है और उसे समाज तथा राज्य द्वारा संरक्षण पाने का अधिकार है ।
-         
-      
-   
-      अनुच्छेद १७.
-      
-         
-            प्रत्येक व्यक्ति को अकेले और दूसरों के साथ मिलकर सम्मति रखने का अधिकार है ।
-         
-         
-            किसी को भी मनमाने ढंग से अपनी सम्मति से वंचित न किया जाएगा ।
-         
-      
-   
-      अनुच्छेद १८.
-      प्रत्येक व्यक्ति को विचार, अन्तरात्मा और धर्म की आज़ादी का अधिकार है । इस अधिकार के अन्तर्गत अपना धर्म या विश्वास बदलने और अकेले या दूसरों के साथ मिलकर तथा सार्वजनिक रूप में अथवा निजी तोर पर अपने धर्म या विश्वास को शिक्षा, क्रिया, उपासना, तथा व्यवहार के द्वारा प्रकट करने की स्वतन्त्रता है ।
-   
-      अनुच्छेद १९.
-      प्रत्येक व्यक्ति को विचार और उसकी अभिव्यक्ति की स्वतन्त्रता का अधिकार है । इसके अन्तर्गत बिना हस्तक्षेप के कोई राय रखना और किसी भी माध्यम के ज़रिए से तथा सीमाओं की परवाह न कर के किसी की मूचना और धारणा का अन्वेषण, प्रहण तथा प्रदान सम्मिलित है ।
-   
-      अनुच्छेद २०.
-      
-         
-            प्रत्येक व्यक्ति को शान्ति पूर्ण सभा करने या समिति बनाने की स्वतन्त्रता का अधिकार है ।
-         
-         
-            किसी को भी किसी संस्था का सदस्य बनने के लिए मजबूर नहीं किया जा सकता ।
-         
-      
-   
-      अनुच्छेद २१.
-      
-         
-            प्रत्येक व्यक्ति को अपने देश के शासन में प्रत्यक्ष रूप से या स्वतन्त्र रूप से चुने गए प्रतिनिधियों के ज़रिए हिस्सा लेने का अधिकार है ।
-         
-         
-            प्रत्येक व्यक्ति को अपने देश की सरकारी नौकरियों को प्राप्त करने का समान अधिकार है ।
-         
-         
-            सरकार की सत्ता का आधार जनता की दच्छा होगी । इस इच्छा का प्रकटन समय-समय पर और असली चुनावों द्वारा होगा । ये चुनाव सार्वभौम और समान मताधिकार द्वारा होंगे और गुप्त मतदान द्वारा या किमी अन्य समान स्वतन्त्र मतदान पद्धति से कराये जाएंगे ।
-         
-      
-   
-      अनुच्छेद २२.
-      समाज के एक सदस्य के रूप में प्रत्येक व्यक्ति को सामाजिक सुरक्षा का अधिकार है और प्रत्येक व्यक्ति को अपने व्यक्तित्व के उस स्वतन्त्र विकास तथा गोरव के लिए—जो राष्ट्रीय प्रयत्न या अन्तर्राष्ट्रीय सहयोग तथा प्रत्येक राज्य के संगठन एवं साधनों के अनुकूल हो—अनिकार्यतः आवश्यक आर्थिक, सामाजिक, और सांस्कृतिक अधिकारों की प्राप्ति का हक़ है ।
-   
-      अनुच्छेद २३.
-      
-         
-            प्रत्येक व्यक्ति को काम करने, इच्छानुमार रोज़गार के चुनाव, काम की उचित और सुविधाजनक परिस्थितियों को प्राप्त करने और बेकारी से संरक्षण पाने का हक़ है ।
-         
-         
-            प्रत्येक व्यक्ति को समान कार्य के लिए बिना किसी भेदभाव के समान मज़दूरी पाने का अधिकार है ।
-         
-         
-            प्रत्येक व्यक्ति को जो काम करता है, अधिकार है कि वह इतनी उचित और अनुकूल मज़दूरी पाए, जिससे वह अपने लिए और अपने परिवार के लिए ऐसी आजीविका का प्रबन्ध कर मके, जो मानवीय गौरव के योग्य हो तथा आवश्यकता होने पर उसकी पूर्ति अन्य प्रकार के सामाजिक संरक्षणों द्वारा हो सके ।
-         
-         
-            प्रत्येक व्यक्ति को अपने हितों की रक्षा के लिए श्रमजीवी संघ बनाने और उनमें भाग लेने का अधिकार है ।
-         
-      
-   
-      अनुच्छेद २४.
-      प्रत्येक व्यक्ति को विश्राम और अवकाश का अधिकार है । इसके अन्तर्गत काम के घंटों की उचित हदबन्दी और समय-समय पर मज़दूरी सहित छुट्टियां सम्मिलित है ।
-   
-      अनुच्छेद २५.
-      
-         
-            प्रत्येक व्यक्ति को ऐसे जीवनस्तर को प्राप्त करने का अधिकार है जो उसे और उसके परिवार के स्वास्थ्य एवं कल्याण के लिए पर्याप्त हो । इसके अन्तर्गत खाना, कपड़ा, मकान, चिकित्सा-सम्बन्धी सुविधाएं और आवश्यक सामाजिक सेवाएं सम्मिलित है । सभी को बेकारी, बीमारी, असमर्थता, वैधव्य, बुढापे या अन्य किसी ऐसी परिस्थिति में आजीविका का साधन न होने पर जो उसके क़ाबू के बाहर हो, सुरक्षा का अधिकार प्राप्त है ।
-         
-         
-            जच्चा और बच्चा को खास सहायता और सुविधा का हक़ है । प्रत्येक बच्चे को चाहे वह विवाहिता माता से जन्मा हो या अविवाहिता से, समान सासाजिक संरक्षण प्राप्त होगा ।
-         
-      
-   
-      अनुच्छेद २६.
-      
-         
-            प्रत्येक व्यक्ति को शिक्षा का अधिकार है । शिक्षा कम से कम प्रारम्भिक और बुनियादी अवस्थाओं में निःशुल्क होगी । प्रारम्भिक शिक्षा अनिवार्य होगी । टेक्निकल, यांत्रिक और पेशों-सम्बन्धी शिक्षा साधारण रूप से प्राप्त होगी और उच्चतर शिक्षा सभी को योग्यता के आधार पर समान रूप से उपलब्ध होगी ।
-         
-         
-            शिक्षा का उद्देश्य होगा मानव व्यक्तित्व का पूर्ण विकास और मानाव अधिकारों तथा बुनियादी स्वतन्त्रताओं के प्रति सम्मान को पुष्टि । शिक्षा द्वारा राष्ट्रों, जातियों अथवा घार्मिक समूहों के बीच आपसी सद्भावना, सहिष्णुता और मंत्री का विकास होगा और शांति बनाए रखने के लिए संयुक्त राष्ट्रों के प्रयत्नों के आगे बढ़ाया जाएगा ।
-         
-         
-            माता-पिता को सबसे पहले इस बात का अक्षिकार है कि वे चुनाव कर सकें कि किस क़िस्म की शिक्षा उनके बच्चों को दी जाएगी ।
-         
-      
-   
-      अनुच्छेद २७.
-      
-         
-             प्रत्येक व्यक्ति को स्वतन्त्रतापूर्वक समाज के सांस्कृतिक जीवन में हिस्सा लेने, कलाओं का आनन्द लेने, तथा वैज्ञानिक उन्नति और उसकी सुविधाओं में भाग लेने का हक़ है ।
-         
-         
-            प्रत्येक व्यक्ति को किसी भी ऐसी वैज्ञानिक, साहित्यिक या कलास्मक कृति मे उत्पन्न नैतिक और आर्थिक हितों की रक्षा का अधिकार है जिसका रचयिता वह स्वयं हो ।
-         
-      
-   
-      अनुच्छेद २८.
-      प्रत्येक व्यक्ति को ऐसी सामाजिक और अन्तर्राष्ट्रीय व्यवस्था की प्राप्ति का अधिकार है जिसमें इस घोषणा में उल्लिखित अधिकारों और स्वतन्त्रताओं को पूर्णतः प्राप्त किया जा सके ।
-   
-      अनुच्छेद २९.
-      
-         
-            प्रत्येक व्यक्ति का उसी समाज के प्रति कर्तव्य है जिसमें रहकर उसके व्यक्तित्व का स्वतन्त्र और पूर्ण विकास संभव हो ।
-         
-         
-            अपने अधिकारों और स्वतन्त्रताओं का उपयोग करते हुए प्रत्येक व्यक्ति केवल ऐसी ही सीमाओं द्वारा बद्ध होगा, जो कानून द्वारा निश्चित की जाएंगी और जिनका एकमात्र उद्देश्य दूसरों के अधिकारों और स्वतन्त्रताओं के लिये आदर और समुचित स्वीकृति की प्राप्ति होगा तथा जिनकी आवश्यकता एक प्रजातन्त्रात्मक समाज में नैतिकता, सार्वजनिक व्यवस्था और सामान्य कल्याण की उचित आवश्यकताओं को पूरा करना होगा ।
-         
-         
-            इन अधिकारों और स्वतन्त्रताओं का उपयोग किसी प्रकार से भी संयुक्त राष्ट्रों के सिद्धान्तों और उद्देश्यों के विरुद्ध नहीं किया जायगा ।
-         
-      
-   
-      अनुच्छेद ३०.
-      इस घोषणा में उल्लिखित किसी भी बात का यह अर्थ नहीं लगाना चाहिए जिससे यह प्रतीत हो कि किसी भी राज्य, समूह, या व्यक्ति की किसी ऐसे प्रयत्न में संलग्न होने या ऐसा कार्य करने का अधिकार है, जिसका उद्देश्य यहां बताये गए अधिकारों और स्वतन्त्रताओं में मे किसी का भी विनाश करना हो ।
-