simplificator-babel 0.0.4
This diff represents the content of publicly available package versions that have been released to one of the supported registries. The information contained in this diff is provided for informational purposes only and reflects changes between package versions as they appear in their respective public registries.
- data/LICENSE +20 -0
- data/README.markdown +19 -0
- data/Rakefile +56 -0
- data/VERSION.yml +4 -0
- data/lib/babel/babel.rb +54 -0
- data/lib/babel/profile.rb +94 -0
- data/lib/babel/string_extensions.rb +42 -0
- data/lib/babel.rb +10 -0
- data/lib/data/udhr_txt/index.xml +385 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_007.txt +220 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_008.txt +220 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_009.txt +228 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_010.txt +219 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_011.txt +232 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_abk.txt +218 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_ace.txt +221 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_acu.txt +222 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_ada.txt +220 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_afr.txt +219 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_agr.txt +219 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_aii.txt +216 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_ajg.txt +219 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_aka_akuapem.txt +221 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_aka_asante.txt +220 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_aka_fante.txt +219 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_als.txt +220 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_amc.txt +215 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_ame.txt +222 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_amh.txt +209 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_amr.txt +221 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_arb.txt +220 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_arl.txt +222 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_arn.txt +218 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_ast.txt +221 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_auv.txt +217 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_ayr.txt +218 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_azj_cyrl.txt +218 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_azj_latn.txt +218 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_bam.txt +218 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_ban.txt +222 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_bba.txt +218 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_bci.txt +217 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_bcl.txt +219 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_bel.txt +221 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_bem.txt +217 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_ben.txt +222 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_bho.txt +219 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_bin.txt +232 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_bis.txt +218 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_blu.txt +219 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_boa.txt +223 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_bod.txt +221 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_bos_cyrl.txt +220 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_bos_latn.txt +220 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_bre.txt +222 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_btb.txt +217 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_bug.txt +222 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_bul.txt +218 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_cab.txt +221 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_cak.txt +217 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_cat.txt +220 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_cbr.txt +219 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_cbs.txt +153 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_cbt.txt +220 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_cbu.txt +218 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_ccx.txt +222 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_ceb.txt +218 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_ces.txt +221 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_cha.txt +219 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_chj.txt +220 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_chk.txt +220 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_chr.txt +10 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_cic.txt +220 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_cjk.txt +218 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_cjk_AO.txt +220 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_ckb.txt +217 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_cmn_hans.txt +220 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_cmn_hant.txt +220 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_cnh.txt +220 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_cni.txt +220 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_cos.txt +218 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_cot.txt +222 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_cpu.txt +219 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_crs.txt +217 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_csa.txt +223 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_csw.txt +163 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_ctd.txt +222 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_cym.txt +222 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_dag.txt +217 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_dan.txt +224 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_ddn.txt +217 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_deu_1901.txt +220 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_deu_1996.txt +220 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_dga.txt +220 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_dip.txt +217 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_div.txt +220 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_dyo.txt +217 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_dzo.txt +9 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_ell_monotonic.txt +220 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_ell_polytonic.txt +220 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_emk.txt +218 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_eml.txt +219 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_eng.txt +219 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_epo.txt +221 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_est.txt +219 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_eus.txt +220 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_eve.txt +207 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_ewe.txt +218 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_fao.txt +219 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_fij.txt +224 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_fin.txt +224 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_flm.txt +219 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_fon.txt +217 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_fra.txt +218 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_fri.txt +219 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_fuc.txt +217 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_fur.txt +220 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_gaa.txt +220 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_gag.txt +223 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_gax.txt +222 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_gjn.txt +220 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_gkp.txt +216 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_gla.txt +229 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_gle.txt +215 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_glg.txt +217 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_guc.txt +221 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_gug.txt +210 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_guj.txt +219 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_gyr.txt +203 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_hat_kreyol.txt +221 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_hat_popular.txt +221 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_hau_NE.txt +219 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_hau_NG.txt +219 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_haw.txt +219 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_hea.txt +219 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_heb.txt +216 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_hil.txt +217 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_hin.txt +222 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_hms.txt +219 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_hna.txt +217 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_hni.txt +218 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_hrv.txt +218 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_hsb.txt +220 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_hun.txt +218 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_hus.txt +222 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_huu.txt +220 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_hva.txt +220 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_hye.txt +234 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_ibb.txt +235 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_ibo.txt +219 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_ido.txt +224 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_iii.txt +9 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_ike.txt +163 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_ilo.txt +217 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_ina.txt +220 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_ind.txt +219 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_isl.txt +217 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_ita.txt +221 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_jav.txt +222 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_jpn.txt +219 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_kal.txt +218 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_kan.txt +216 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_kat.txt +221 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_kaz.txt +218 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_kbp.txt +218 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_kde.txt +212 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_kea.txt +219 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_kek.txt +219 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_khk.txt +217 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_khk_mong.txt +11 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_khm.txt +220 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_kin.txt +220 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_kir.txt +220 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_kmb.txt +219 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_knc.txt +230 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_kng.txt +219 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_kng_AO.txt +219 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_koo.txt +216 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_kor.txt +219 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_kqn.txt +218 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_kri.txt +226 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_ktu.txt +219 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_lao.txt +223 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_lat.txt +221 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_lat_1.txt +220 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_lav.txt +220 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_lia.txt +218 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_lin.txt +217 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_lin_tones.txt +214 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_lit.txt +218 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_lnc.txt +219 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_lns.txt +219 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_loz.txt +219 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_ltz.txt +218 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_lua.txt +219 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_lue.txt +217 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_lug.txt +216 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_lun.txt +216 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_mad.txt +223 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_mag.txt +220 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_mah.txt +220 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_mai.txt +223 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_mal.txt +210 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_mam.txt +218 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_mar.txt +219 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_maz.txt +218 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_mcd.txt +220 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_mcf.txt +223 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_men.txt +222 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_mic.txt +218 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_min.txt +221 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_miq.txt +213 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_mkd.txt +221 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_mlt.txt +217 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_mly_arab.txt +219 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_mly_latn.txt +218 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_mos.txt +216 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_mri.txt +219 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_mxi.txt +218 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_mxv.txt +223 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_mya.txt +219 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_mzi.txt +227 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_nav.txt +219 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_nba.txt +257 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_nbl.txt +218 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_ndo.txt +217 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_nep.txt +214 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_nhn.txt +221 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_nld.txt +217 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_nno.txt +219 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_nob.txt +225 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_not.txt +218 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_nso.txt +219 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_nya_chechewa.txt +221 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_nya_chinyanja.txt +218 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_nym.txt +229 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_nyn.txt +213 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_nzi.txt +221 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_ojb.txt +221 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_oss.txt +214 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_ote.txt +218 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_pam.txt +225 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_pan.txt +227 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_pau.txt +219 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_pbb.txt +218 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_pbu.txt +9 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_pcd.txt +218 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_pcm.txt +218 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_pes_1.txt +218 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_pes_2.txt +222 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_pis.txt +219 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_plt.txt +214 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_pnb.txt +223 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_pol.txt +220 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_pon.txt +218 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_por_BR.txt +231 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_por_PT.txt +219 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_pov.txt +220 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_ppl.txt +219 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_prq.txt +151 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_prv.txt +207 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_quc.txt +217 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_qud.txt +218 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_quy.txt +221 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_quz.txt +223 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_qva.txt +219 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_qvc.txt +218 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_qvh.txt +217 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_qvm.txt +219 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_qvn.txt +217 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_qwh.txt +218 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_qxa.txt +217 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_qxn.txt +216 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_qxu.txt +221 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_rar.txt +220 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_rmn.txt +220 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_rmn_1.txt +221 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_rmy.txt +218 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_roh.txt +217 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_ron_1953.txt +218 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_ron_1993.txt +218 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_ron_2006.txt +218 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_run.txt +218 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_rus.txt +220 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_sag.txt +220 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_san.txt +219 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_sco.txt +222 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_shp.txt +224 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_skr.txt +225 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_slk.txt +219 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_slv.txt +218 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_sme.txt +220 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_smo.txt +226 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_sna.txt +223 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_snk.txt +220 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_som.txt +216 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_sot.txt +220 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_spa.txt +220 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_src.txt +220 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_srp_cyrl.txt +218 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_srp_latn.txt +218 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_srr.txt +219 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_ssw.txt +228 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_suk.txt +218 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_sun.txt +227 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_sus.txt +218 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_swe.txt +224 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_swh.txt +221 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_tah.txt +217 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_taj.txt +10 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_tam.txt +227 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_tat.txt +219 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_tbz.txt +219 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_tca.txt +219 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_tem.txt +216 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_tet.txt +219 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_tgk.txt +217 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_tgl.txt +224 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_tgl_tglg.txt +9 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_tha.txt +217 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_tir.txt +217 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_tiv.txt +232 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_tob.txt +218 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_toi.txt +216 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_toj.txt +219 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_ton.txt +221 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_top.txt +220 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_tpi.txt +219 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_tsn.txt +219 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_tso_MZ.txt +220 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_tsz.txt +218 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_tuk_cyrl.txt +216 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_tuk_latn.txt +221 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_tur.txt +219 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_tzc.txt +219 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_tzh.txt +218 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_tzm.txt +220 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_tzm_tfng.txt +9 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_uig_arab.txt +219 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_uig_latn.txt +219 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_ukr.txt +218 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_umb.txt +218 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_ura.txt +219 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_urd.txt +9 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_uzn_cyrl.txt +220 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_uzn_latn.txt +220 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_vai.txt +224 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_vie.txt +221 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_vmw.txt +220 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_war.txt +219 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_wln.txt +220 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_wol.txt +219 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_wwa.txt +109 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_xho.txt +219 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_xsm.txt +219 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_yad.txt +220 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_yao.txt +214 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_yap.txt +220 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_ydd.txt +223 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_ykg.txt +211 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_yor.txt +218 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_yua.txt +218 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_zam.txt +223 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_ztu.txt +219 -0
- data/lib/data/udhr_txt/udhr_zul.txt +219 -0
- data/lib/profiles/profile_deu_1996.yml +25362 -0
- data/lib/profiles/profile_eng.yml +20794 -0
- data/lib/profiles/profile_fra.yml +24964 -0
- data/lib/profiles/profile_spa.yml +23020 -0
- data/test/babel_test.rb +44 -0
- data/test/profile_test.rb +105 -0
- data/test/string_extensions_test.rb +43 -0
- data/test/test_helper.rb +10 -0
- data/test/train.rb +26 -0
- metadata +440 -0
@@ -0,0 +1,221 @@
|
|
1
|
+
Universal Declaration of Human Rights - Akan (Akuapem)
|
2
|
+
© 1996 – 2009 The Office of the High Commissioner for Human Rights
|
3
|
+
This plain text version prepared by the “UDHR in Unicode”
|
4
|
+
project, http://www.unicode.org/udhr.
|
5
|
+
---
|
6
|
+
|
7
|
+
AMANSAN MPAEMUKA A ƐFA ONIPA BIARA KYƐFA HO
|
8
|
+
NHYƐNMU
|
9
|
+
Esiane sɛ nidi ne biakoyɛ ne hokwan a adesamma abusua no wɔ no ne ahofadi, atɛntrenee ne asomdwoe a ewɔ wiase no nhyɛase,
|
10
|
+
Esiane sɛ obu a wommu ne animtiaa a wɔde bu onipa biara Kyɛfa no akowie atirimɔdenne ahorow mu no apusuw wiase no ahonim, ne ɔhwɛ a yɛhwɛ kwan sɛ wiase bi reba a adesamma benya ahofadi wɔ ɔkasa ne gyidi ho, na wɔabɔ dawuru sɛ osuro ne ohia jo ahofadi ne ɔmanfo botae,
|
11
|
+
Esiane sɛ nea ɛbɛyɛ na ɔmanfo remfa atuatew kwan so sɛ nea etwa to de atu atirimɔden ne nhyɛso agu, nti, ɛsɛ sɛ yɛde mmara sodi bɔ onipa biara kyɛfa ho ban,
|
12
|
+
Esiane sɛ ɛho hia sɛ yɛbɛma ayɔnkofa abɛda aman horow ntam,
|
13
|
+
Esiane sɛ nnipa a wɔwɔ Amanaman Nkabom no Mmara no mu no agye sɛ wogye onipa biara kyɛfa tom, na wogye tom sɛ onipa desani biara nya ne kyɛfa, nidi ne ɔsom a wɔsom bo; afei wogye mmarima ne mmea Kyɛfa tom, na wɔbɔ mmɔden sɛ wɔbɛma ɔmanfo atu mpɔn wɔ asetena pa mu wɔ ahofadi bebree mu,
|
14
|
+
Esiane sɛ Kuw Mma ahyɛ bɔ sɛ wɔne Amanaman Nkabom mo bɛyɛ biako de ama aman nyinaa anya obu ama onipa biara kyɛfa ne ahofadi ahorow no
|
15
|
+
Esiane sɛ Kyɛfa ne ahofadi ahorow ho hia sen biara na ama bɔhyɛ yi aba mu koraa nti,
|
16
|
+
Ɛnde, Afei,
|
17
|
+
Kuw Kɛse No
|
18
|
+
Pae mu ka
|
19
|
+
Amansan Mpaemuka a ɛfa Onipa Biara Kyɛfa ho no
|
20
|
+
Sɛ mmɔdenbɔ gyinapɛn ma nkurɔfɔ ne aman nyinaa, a yɛn botae ne sɛ nnipa nkorɛnkorɛ ne aman nyinaa bɛkae saa Mpaemuka yi bere nyinaa, na wɔnam ɔkyerɛkyerɛ ne nhomasua so akyerɛ obu ama saa kyɛfa ne ahofadi ahorow yi, na wɔde nkakrankakra ama nnipa a wɔwɔ wɔn a wɔwɔ amannɔne ate ase, agye atom, adi so pɛpɛɛpɛ wɔ nnipa a wɔwɔ Kuw Mma no ankasa man mu, ne ɔmanfo a wɔtete wɔn nsasesin mu.
|
21
|
+
|
22
|
+
Ahyɛde 1
|
23
|
+
Wɔawo adesamma nyinaa sɛ nnipa a wɔwɔ ahofadi. Wɔn nyinaa wɔ nidi ne kyɛfa koro. Wɔwɔ adwene ne ahonim, na ɛsɛ sɛ wobu wɔn ho wɔn ho sɛ anuanom.
|
24
|
+
|
25
|
+
Ahyɛde 2
|
26
|
+
Ɛsɛ sɛ obiara nya kyɛfa ne ahofadi ahorow a wɔaka ho asɛm wɔ Mpaemuka yi mu no a nnipa animhwɛ anaa nyiyim nni mu, te sɛ ebia abusua a ofi mu, ahosu, sɛ ɔyɛ ɔbea anaa ɔbarima, sɛ ɔka kasa bi anaa ɔwɔ kuw bi mu, sɛ ɔwɔ ahode, sɛ wɔwoo no ɔkwan bi so no mfa ho koraa.
|
27
|
+
Bio, wɔrenyɛ nyiyim biara esiane obi amanyɔ anaa ɔman anaa asase a obi fi so no nti. Ɛmfa ho hwee sɛ ɔman no de ne ho anaasɛ ɛbata ɔman foforo bi ho, anaa nso enni n; ankasa ho so, anaasɛ Ɔman foforo bi na edi wɔn so.
|
28
|
+
|
29
|
+
Ahyɛde 3
|
30
|
+
Obiara wɔ nkwa, ahofadi ne ne nipaban ho ahobanbɔ.
|
31
|
+
|
32
|
+
Ahyɛde 4
|
33
|
+
Wɔremfa obiara nkɔ nkoasom anaa nkoayɛ mu. Wɔabara nkoasom ne nkoatɔ ne nea ɛtete saa nyinaa.
|
34
|
+
|
35
|
+
Ahyɛde 5
|
36
|
+
Ɛnsɛ sɛ wɔde aninyanne, atirimɔden, ne nea ɛmfata sɛ wɔde yɛ nnipa anaa ayayade biara twe obiara aso.
|
37
|
+
|
38
|
+
Ahyɛde 6
|
39
|
+
Mmara mu no, onipa biara wɔ ho kwan sɛ wogye no tom sɛ onipa.
|
40
|
+
|
41
|
+
Ahyɛde 7
|
42
|
+
Nnipa nyinaa yɛ pɛ wɔ mmara anim, na ɛsɛ sɛ wɔnam mmara so bɔ obiara ho ban a nyiyim biara nni mu. Obiara wɔ banbɔ koro no ara a esiw nyiyim a ɛsɛe Mpaemuka kwan no kyɛfa no bi.
|
43
|
+
|
44
|
+
Ahyɛde 8
|
45
|
+
Obiara wɔ nea ne man asɛnnii mmara ahyehyɛ ato hɔ a wɔyɛ de pata nea obi afom no no hokwan anaa kyɛfa.
|
46
|
+
|
47
|
+
Ahyɛde 9
|
48
|
+
Wɔrenkyere obi, mfa no nto afiase anaa wɔrempam no mfi ne man mu ɔkwa are kwa.
|
49
|
+
|
50
|
+
Ahyɛde 10
|
51
|
+
Obiara wɔ hokwan sɛ asɛnnifo a wonni obiara afa a wɔnyɛ nyiyim di n'asɛm wɔ peteem sɛnea wɔyɛ onipa biara, de kyerɛ ne kyɛfa ne n'asɛde ahorow wɔ mmarato bi a wɔde tia no ho.
|
52
|
+
|
53
|
+
Ahyɛde 11
|
54
|
+
|
55
|
+
|
56
|
+
Asɛm a obi di na odi mu fɔ ma wɔtwe n'aso no wɔremfa nto onipa biara so gye sɛ wɔnam mmara so adi onii no asɛm wɔ n'akyigyinafo anim abu no fɔ ansa.
|
57
|
+
|
58
|
+
|
59
|
+
Sɛ obi yɛ bɔne bi na akyiri yi wohu sɛ anka ɛsɛ sɛ wɔtwe n'aso, nanso bere a onii yo yɛɛ saa bɔne no, na ne man anaa ne man ne aman foforo bi mmɔɔ mu nyɛɛ mmara bi a etia bɔne no a, ɛnde ɛnsɛ sɛ wɔtwe ɔdebɔneyɛfo no aso. Saa ara nso na wɔreemfa asotwe a emu yɛ duru mma bɔne bi nsen nea ɛwɔ hɔ bere a wɔyɛɛ saa bɔne no.
|
60
|
+
|
61
|
+
|
62
|
+
|
63
|
+
Ahyɛde 12
|
64
|
+
Wɔremfa nea mmara nnim biara so nhiahia obiara ho wɔ ne kokoamsɛm, n'abusua, ne fi ne ne mfɛfo ntam asɛm bi ho. Saa ara na wɔrentiatia ne nidi ne n'anuonyam so. Obiara wɔ banbɔde yi kyɛfa a mmara taa akyi.
|
65
|
+
|
66
|
+
Ahyɛde 13
|
67
|
+
|
68
|
+
|
69
|
+
Obiara wɔ kyɛfa anaa hokwan sɛ okyinkyin anaa ɔtena baabiara wɔ nea ne man ahye ano kɔka.
|
70
|
+
|
71
|
+
|
72
|
+
Obiara wɔ ne kyɛfa anaa hokwan sɛ ofi ɔman biara mu, a n'ankasa de ka ho, na ɔsan kɔ ne man mu bio.
|
73
|
+
|
74
|
+
|
75
|
+
|
76
|
+
Ahyɛde 14
|
77
|
+
|
78
|
+
|
79
|
+
Obiara wɔ kyɛfa anaa hokwan sɛ esiane amanyɛsɛm ho ɔtaa bi nti ɔkɔ ɔman foforo bi mu kɔpɛ guankɔbea.
|
80
|
+
|
81
|
+
|
82
|
+
Saa Kyɛfa anaa hokwan yi yera bere a guankɔ no nnyina amanyɛsɛm mu amanenya anaa Amanaman Nkabom gyinae so.
|
83
|
+
|
84
|
+
|
85
|
+
|
86
|
+
Ahyɛde 15
|
87
|
+
|
88
|
+
|
89
|
+
Obiara wɔ kyɛfa anaa hokwan sɛ ɔyɛ ɔmanba wɔ baabiara.
|
90
|
+
|
91
|
+
|
92
|
+
Wɔremfa biribi a ɛnnam mmara so nsiw obiara manbayɛ ho kwan. Sɛ obi pɛ sɛ ɔsakra ne manbayɛ fi baabiara nso a, wɔrensiw no kwan.
|
93
|
+
|
94
|
+
|
95
|
+
|
96
|
+
Ahyɛde 16
|
97
|
+
|
98
|
+
|
99
|
+
Sɛ mmarima anaa mmea bi du wɔn mpanyin afe so, na wɔn abusua, wɔn man anaa wɔn asɔre mu nhyehyɛe nsiw wɔn mu ni kwan a, ɛnde wɔwɔ kyɛfa anaa hokwan sɛ wɔware kyekye abusua. Wɔn nyinaa wɔ aware mu kyɛfa pɛ wɔ wɔn aware ne wɔn awaregu berem.
|
100
|
+
|
101
|
+
|
102
|
+
Okunu ne ɔyere nko ara na ɛsɛ sɛ wɔpene so ka wɔn aware bom sɛ awarefo.
|
103
|
+
|
104
|
+
|
105
|
+
Okunu ne ɔyere ne mma abusuabɔ no ne kuwyɛ abɔse fekuw biara mu, ɛsɛ sɛ fekuw anaa ɔman no bɔ saa abusuakuw yi ho ban.
|
106
|
+
|
107
|
+
|
108
|
+
|
109
|
+
Ahyɛde 17
|
110
|
+
|
111
|
+
|
112
|
+
Obiara wɔ ho kwan sɛ ɔno nko ara pɛ ahonyade anaasɛ ɔne afoforò pɛ bi.
|
113
|
+
|
114
|
+
|
115
|
+
Wɔremfa nea eenyina mmara so nnye obi ahonyade mfi ne nsam.
|
116
|
+
|
117
|
+
|
118
|
+
|
119
|
+
Ahyɛde 18
|
120
|
+
Obiara wɔ adwenem nsusuwii, ahonim ne nyamesom biara a ɔpɛ ho kyɛfa anaa ɛho kwan. Saa kyɛfa anaa hokwan yi ma obi de ne ho sɛ ɔbɛsakra ne nyamesom anaa ne gyidi, ɛma obiara de ne ho sɛ ɔhwehwɛ ankorankoro anaa ɔdodow nyamesom, anaa ɔne afoforo bom som wɔ peteem anaa kokoam, nam so yi ne nyamesom anaa gyidi adi wɔ kyerɛkyɛrɛ, nneyɛe ne ɔsom mu.
|
121
|
+
|
122
|
+
Ahyɛde 19
|
123
|
+
Obiara wɔ ne kyɛfa anaa hokwan sɛ ɔka n'adwene ne nsusuwii. Saa kyɛfa yi ma obiara kura ne nsusuwii mu a obiara nnye no asabawmu. Ɔwɔ hokwan sɛ ɔhwehwɛ anaa otie adesuade ne nsusuwii biara, na ɔno nso nam ɔkwan biara so ma afoforo te a aman ahye nsiw eyi ho kwan.
|
124
|
+
|
125
|
+
Ahyɛde 20
|
126
|
+
|
127
|
+
|
128
|
+
Obiara wɔ hokwan sɛ ɔkɔ asomdwoe nhyiam ase anaa ɔdɔm fekuw biara.
|
129
|
+
|
130
|
+
|
131
|
+
Ɛnsɛ sɛ wɔhyɛ obiara sɛ ɔnkɔdɔm fekuw bi.
|
132
|
+
|
133
|
+
|
134
|
+
|
135
|
+
Ahyɛde 21
|
136
|
+
|
137
|
+
|
138
|
+
Obiara wɔ hokwan sɛ onya kyɛfa wɔ ne man mu Aban mu, sɛ ɛyɛ tee anaa ɛnam ananmusifo so.
|
139
|
+
|
140
|
+
|
141
|
+
Obiara wɔ kyɛfa koro wɔ ne man nu ɔsom adwuma ho.
|
142
|
+
|
143
|
+
|
144
|
+
Ɔmanfo no pɛ na ɛbɛyɛ Aban no nnyinaso. Wɔnam abatow a wɔnam so paw nnipa a ɛyɛ kokoam ɔdodow adeyɛ a wɔahyehyɛ ne bere ato hɔ so na ɛbɛda ɔpɛ yi adi.
|
145
|
+
|
146
|
+
|
147
|
+
|
148
|
+
Ahyɛde 22
|
149
|
+
Onipa biara, sɛ ɔyɛ fekuw muni yi, wɔ ne kyɛfa wɔ akyigyina a ɔman no anaa ɔman no ne aman afoforo abom apere anya no ho sɛnea ɔman no nhyehyɛe ne sikasɛm te. Onipa biara wɔ sikasɛm, ɔmanbayɛ ne amammerɛ ho kyɛfa a ɛho hia ma ne nidi ne ne nipasu.
|
150
|
+
|
151
|
+
Ahyɛde 23
|
152
|
+
|
153
|
+
|
154
|
+
Obiara wɔ adwumayɛ ho kyɛfa, ɔde ne ho sɛ ɔpaw adwuma a ɔpɛ sɛ ɔyɛ, ɔwɔ adwumayɛ mu nhyehyɛe pa ne emu banbɔ no ho kyɛfa.
|
155
|
+
|
156
|
+
|
157
|
+
Obiara wɔ adwumayɛ ne ɛso akatua a wɔde ma no ho kyɛfa a nyiyim biara nni mu.
|
158
|
+
|
159
|
+
|
160
|
+
Obiara a ɔyɛ adwuma no wɔ ne kyɛfa a ɛsɛ sɛ onya wɔ akatua a ɛfata a ɛbɛma ɔne n'abusuafo anya atenaye a ɛfata onipa nidi ho. Sɛ ehia nso a, ɛsɛ wɔde fekuwbɔ mu akyigyina ka ho.
|
161
|
+
|
162
|
+
|
163
|
+
Ɛyɛ obiara kyɛfa sɛ ɔhyɛ adwumayɛfo fekuw ase anasɛ nso ɔdɔm bi, na ɔnam so bɔ ne yiyedi ho ban.
|
164
|
+
|
165
|
+
|
166
|
+
|
167
|
+
Ahyɛde 24
|
168
|
+
Obiara wɔ ɔhome ne bɔnnɔdi bere ho kyɛfa. Nnɔnhwerew a wɔahyehyɛ sɛ wɔde yɛ adwuma a ɛmmoro so ne adwuma mu akwamma bere a wotua odwumayeni no ka nso ka ho.
|
169
|
+
|
170
|
+
Ahyɛde 25
|
171
|
+
|
172
|
+
|
173
|
+
Obiara wɔ ne kyɛfa anaa hokwan sɛ ɔne n'abusuafo nya asetena yi mu yiyedi a ɛma ɔne n'abusuafo nya ahoɔden ne asetena pa. Aduan, adurade, afi, ayaresa ne fekuw mu ɔsom adwuma nso ka ho. Saa ara nso na ɛyɛ obiara kyɛfa sɛ onya akyigyina a wɔde ma obi a onni adwuma bi yɛ anaa ɔyare anaa odi kuna anaa wabɔ akora anaa aberewa anaa asetena mu ahyiakwa mma n'ani nwie gye wɔ asetena mu ho.
|
174
|
+
|
175
|
+
|
176
|
+
Ɛsɛ sɛ wɔde ɔhwɛ pa hwɛ ɔbaatan ne ɔba biara. Ɛmfa ho hwee sɛ mmofra bi yɛ awarefo mma anaa mpenafo mma. Ɛsɛ sɛ wɔn nyinaa nya wɔn kyɛfa wɔ asetena mu banbɔ ho.
|
177
|
+
|
178
|
+
|
179
|
+
|
180
|
+
Ahyɛde 26
|
181
|
+
|
182
|
+
|
183
|
+
Obiara wɔ ho kwan sɛ osua ade. Anyɛ yiye koraa no, ɛsɛ sɛ obiara nya sukuukɔ anaa adesua kwa wɔ ne mmofraase wɔ nneɛma nketenkete bi ho. Ɛsɛ sɛ wɔde ɔhyɛ to ho ma obiara nya mmofraase adesua. Mfiridwuma ho adesua ne dwumadi ahorow no sua anaa sukuupɔn mu adesua ho de, obiara benya ne kyɛfa sɛnea n'adwene ne ne mmɔdenbɔ kyerɛ.
|
184
|
+
|
185
|
+
|
186
|
+
Ɛsɛ sɛ adesua nyinaa botae yɛ nea ɛhwehwɛ nkɔso ma onipadua ne obu mu denhyɛ ma adesamma kyɛfa a ɛfa nnipa ahofadi horow no ho. Eyi bɛma ntease, denyɛ ne ayɔnkofa aba aman, mmusua anaa asɔre horow nyinaa ntam. Ɛbɛhyɛ Amanaman Nkabom no den ama asomdwoe aba wiase.
|
187
|
+
|
188
|
+
|
189
|
+
Awofo wɔ kyɛfa anaa hokwan a ɛso sɛ wɔbɛpaw nhomasua ko a wɔpɛ ama wɔn mma.
|
190
|
+
|
191
|
+
|
192
|
+
|
193
|
+
Ahyɛde 27
|
194
|
+
|
195
|
+
|
196
|
+
Obiara wɔ ne kyɛfa anaa hokwan sɛ ɔde ne ho fra kwasafo amammerɛ mu. Ɔwɔ ne kyɛfa anaa hokwan wɔ mfaso a efi nyansasua ne abɔdemuhwehwɛ mu ba no mu.
|
197
|
+
|
198
|
+
|
199
|
+
Obiara wɔ nnepa a efi abɔdemuhwehwɛ, nhomasua anaa nsaanodwuma adeyɛ bi a ɔde ne nsusuwii ama aba no mu kyɛfa.
|
200
|
+
|
201
|
+
|
202
|
+
|
203
|
+
Ahyɛde 28
|
204
|
+
Obiara wɔ ho kwan sɛ onya fekuw anaa amanaman nhyehyɛe a ekura kyɛfa ne ahofadi horow a wɔabobɔ din wɔ Mpaemuka yi mu no mu.
|
205
|
+
|
206
|
+
Ahyɛde 29
|
207
|
+
|
208
|
+
|
209
|
+
Obiara wɔ ne kwasafo asɛde a ɛno mu na sɛ ɔyɛ a, ɔnam so ma onyin a ne nipadua nyin no wie pɛyɛ.
|
210
|
+
|
211
|
+
|
212
|
+
Ansa na obiara benya ne kyɛfa ne ahofadi no, gye sɛ ɔno nso ayɛ nea mmara hwehwɛ wɔ ne ho sɛ ɔyɛ ma afoforo ma wɔn nso nya wɔn kyɛfa ne ahofadi. ɛsɛ sɛ onii no bɔ ɔbra pa, na ɔkyerɛ obu ma guasodeyɔ ne ɔdodow amammu mu yiyedi.
|
213
|
+
|
214
|
+
|
215
|
+
Ɛnsɛ sɛ saa kyɛfa anaa ho kwan ahorow yi yɛ nea ɛne Amanaman Nkabom no atitimpɔw ne gyinapɛn bɔ abira.
|
216
|
+
|
217
|
+
|
218
|
+
|
219
|
+
Ahyɛde 30
|
220
|
+
Ɛnse sɛ onipa biara kyerɛ nsɛm a ɛwɔ Mpaemuka yi mu no ase sɛ ɛyɛ ade bi a ɛma Ɔman, fekuw anaa onipa bi kyɛfa anaa tumi, nam so sɛe kyɛfa ne ahofadi horow a wɔabobɔ din wɔ nhoma yi mu no.
|
221
|
+
|
@@ -0,0 +1,220 @@
|
|
1
|
+
Universal Declaration of Human Rights - Akan (Asante)
|
2
|
+
© 1996 – 2009 The Office of the High Commissioner for Human Rights
|
3
|
+
This plain text version prepared by the “UDHR in Unicode”
|
4
|
+
project, http://www.unicode.org/udhr.
|
5
|
+
---
|
6
|
+
|
7
|
+
ADASAMMA YIEDIE HO ANODISƐM
|
8
|
+
NNIANIMU
|
9
|
+
Ɛsiane sɛ adasamma ahunu sɛ, yɛsusu onipa, bu no, di no ni a, ɛbɛma ahofadie, atɛntenenee ne asomdwoeɛ ase atim wɔ wiase yi mu nti,
|
10
|
+
Ɛsiane sɛ atuateɛ ne obuo a wɔammu adasamma yiedie yi de anitan ne atirimuɔden baeɛ, na abɛhwanyane nnipa ahonim de asetena foforɔ aba, ama nnipa ani aba wɔn ho so sɛ wɔwɔ ho kwan sɛ wɔka wɔn adwene a ehu biara nni mu, na wɔwɔ ho kwan sɛ wɔyɔ adwuma na ɛnhia wɔn, na ɛsiane sɛ wɔapae mu aka ato dwa sɛ yei ne nnipa anidasoɔ titre nti,
|
11
|
+
Ɛsiane sɛ, ɛnsɛ sɛ ɛba no sɛ obi de ahomteɛ bɛyɛ nneyɛɛ bi a ɛyɛ nneyɛɛ a ɛtwa toɔ koraa, a onii bɛtumi afa so de ako atia anitan ne ahupoo, berɛ a mmara bɔ adasamma yiedie anodisɛm ho ban nti,
|
12
|
+
Ɛsiane sɛ ɛho hia sɛ nnamfofa ba aman ahodoɔ ntam nti,
|
13
|
+
Ɛsiane sɛ Amanaman Nkabom Kuo mu nnipa asi wɔn gyidie so dua wɔ Amammuo Nnyinasoɔ no mu, se onipa anim nyam ne boɔ a ɔsom no nye adewa na ɔbarima ne ɔbaa nyinaa yɛ pɛ, na wɔawe ahinam so, sɛ wɔbɛma asetena mu ayɛ yiɛ, na nnipa atumi atena ase sɛ anuanom wɔ ahogono mu nti,
|
14
|
+
Ɛsiane sɛ aman hodoɔ a wɔfra Amanaman Kuo no mu ate wɔ ho ase ahyɛ bɔ sɛ wɔne Amanaman Nkabom Kuo de anokorɔ bɛhwɛ ama obiara adi anodisɛm no ni, ama obiara anya n'ahofadie ne ahotɔ sɛdeɛ ɛfata no nti,
|
15
|
+
Ɛsiane sɛ ntease pa a yɛbɛnya no wɔ anodisɛm a ɛfa onipa yiedie ne n'ahofadie ho bɛma yɛn bɔhyɛ yi adi mu nti,
|
16
|
+
ekuo no badwa kɛseɛ no
|
17
|
+
pae mu ka sɛ:
|
18
|
+
Ani da kwan sɛ:
|
19
|
+
Saa adasamma Yiedie Ho Anodisɛm a wɔada no adie yi bɛyɛ susudua titire baako pɛ a, ɛwɔ hɔ ma nnipa ne amanaman nyinaa, na Ɔkɔntɛkorɔ anaa fekuo ahodoɔ nyinaa bɛma adi wɔn tirim dɛm, abɔ no dawuro akyerɛkyerɛ aseɛ yie pa ara, agye ato mu, adi so, na wɔde afa wɔn ankasa aman ne aman foforɔ dwumadie nhyehyɛɛ ahodɔ so ama ahyeta aman a wɔdɔm Amanaman Nkabom Kuo ne aman biara a ɛhyɛ n'ase mu.
|
20
|
+
|
21
|
+
Ahyɛdeɛ 1.
|
22
|
+
Nnipa nyinaa yɛ pɛ. Na wɔde adwene ne nyansa na abɔ obiara. Ɛno nti, ɛsɛ sɛ obiara dɔ ne yɔnko, bu ne yɔnko, di ne yɔnko ni.
|
23
|
+
|
24
|
+
Ahyɛdeɛ 2.
|
25
|
+
Yiedie ho anodisɛm mu asɛm yi wɔ hɔ ma obiara a nyiyimu biara nni mu. Ɛmfa ho sɛ obi yɛ tuntum anaa fufuo, ɔbaa anaa ɔbarima. Kasa a obi ka, asɔre a obi kɔ, amanyɔkuo ko a obi dɔm, deɛ obi fire, adwapadeɛ a ɔwɔ, n'awosuom ne deɛ ɛkeka ho nsi obiara kwan wɔ saa nhyehyɛɛ yi ho.
|
26
|
+
Deɛ ɛka ho ne sɛ, ɛnsɛ sɛ yɛto ɔman biara a obi firi mu ho, sɛ ɔman ko no di ne ho so anaa ɛhyɛ ɔman foforɔ bi ase.
|
27
|
+
|
28
|
+
Ahyɛdeɛ 3.
|
29
|
+
Obiara wɔ ho kwan sɛ ɔtena ase asomdwoeɛ ne ahofadie mu a bɔne biara nka ne nipadua no.
|
30
|
+
|
31
|
+
Ahyɛdeɛ 4.
|
32
|
+
Ɛnsɛ sɛ obiara di obi nya. Nkoatɔ ne nkoatɔn yɛ dwadie bi a ɛsɛ sɛ wɔtɔre aseɛ korakora.
|
33
|
+
|
34
|
+
Ahyɛdeɛ 5.
|
35
|
+
Ɛnsɛ sɛ obi fa ɛkwan bi so hyɛ onipa dasani biara aniɛyaadeɛ. Anaa ɔfa atirimuɔden kwan so twa obi asuo, gu n'anim aseɛ.
|
36
|
+
|
37
|
+
Ahyɛdeɛ 6.
|
38
|
+
Sɛ obiara kɔpue mmara anim wɔ baabiara a, ɛsɛ sɛ wɔgye no to mu sɛ onipa.
|
39
|
+
|
40
|
+
Ahyɛdeɛ 7.
|
41
|
+
Nnipa nyinaa yɛ pɛ wɔ mmara anim. Mmara bɔ nnipa nyinaa ho ban pɛ a nyiyimu biara nni mu. Mmara mu deɛ, yɛnhwɛ obiara anim.
|
42
|
+
|
43
|
+
Ahyɛdeɛ 8.
|
44
|
+
Sɛ obi bu mmara yi bi so tia ɔfoforɔ a, ɔwɔ ho kwan sɛ ɔde no fa mmara kwan so ne no di sɛdeɛ mmara seɛ.
|
45
|
+
|
46
|
+
Ahyɛdeɛ 9.
|
47
|
+
Ɛnsɛ sɛ wɔkyere obiara kyehunu. Ɛnsɛ sɛ wɔkyere obiara sie anaa wɔtwa obi asuo kwa.
|
48
|
+
|
49
|
+
Ahyɛdeɛ 10.
|
50
|
+
Sɛ wɔbɔ obi kwaadu wɔ biribi ho na wɔde onii kɔ asɛnniiɛ a, ɛsɛ sɛ wɔn a wɔbɛdi asɛm no bu atɛntenenee, berɛ a wɔnkyea wɔn aso. Ɛsɛ sɛ asɛnnifoɔ no yɛ nnipa a wɔn ho nni asɛm no mu koraa.
|
51
|
+
|
52
|
+
Ahyɛdeɛ 11.
|
53
|
+
|
54
|
+
|
55
|
+
Sɛ wɔde so to obi so, nam so kye no, na wɔntumi mfeefee asɛm no mu, nhunuu nokorɛ a ɛwɔ mu a, yɛfa no sɛ onii no nyɛɛ saa bɔne no, gye sɛ wɔnam mmara kwan so, kɔ asɛm no mu, hunu sɛ ɔdi fɔ. Sɛ wɔde no kɔ asɛnniiɛ mpo koraa a, ɔwɔ ho kwan sɛ ɔhwehwɛ mmoa biara a ɔbɛtumi anya de atete ne ho akyiri kwan.
|
56
|
+
|
57
|
+
|
58
|
+
Obiara nni ho kwan sɛ ɔgyina amammara anaa amanaman mmara so de asotwe a ɛmfata ma obi wɔ bɔne bi a onii yɛe berɛ a na saa mmara no nni hɔ ho. Na sɛ ɛkɔba no sɛ na asotwe bi wɔ hɔ ansa na asotwe foforɔ a emu yɛ den sene dada no reba a, ɛsɛ sɛ asotwe a onii yɛɛ saa bɔne no na ɛwo hɔ dada no ara na wɔde twe no.
|
59
|
+
|
60
|
+
|
61
|
+
|
62
|
+
Ahyɛdeɛ 12.
|
63
|
+
Ɛnsɛ sɛ obi fa ɛkwammɔne so de ne ho hyehyɛ obi kɔkoamsɛm, n'afisɛm anaa n'abusuasɛm mu. Ɛnsɛ sɛ obi gu obi din ho fi. Mmmara bɔ onipa biara ho ban sɛdeɛ ɛbɛyɛ a, biribiara ntumi nsi ne yiedie ho kwan.
|
64
|
+
|
65
|
+
Ahyɛdeɛ 13.
|
66
|
+
|
67
|
+
|
68
|
+
Obiara wɔ ho kwan sɛ ɔtumi kɔ baabiara, tumi tena baabiara wɔ ɔman biara mu.
|
69
|
+
|
70
|
+
|
71
|
+
Obiara wɔ ho kwan sɛ ɔtumi tu firi ɔman biara mu a ne man ka ho, sane ba ne man mu bio.
|
72
|
+
|
73
|
+
|
74
|
+
|
75
|
+
Ahyɛdeɛ 14.
|
76
|
+
|
77
|
+
|
78
|
+
Sɛ obi manfoɔ reteetee no apɛ no atɔre n'ase a, ɛyɛ n'asɛdeɛ sɛ ɔdwane kɔ dwankɔbea bi wɔ ɔman foforɔ bi mu kɔbɔ ne ho adwaa wɔ hɔ.
|
79
|
+
|
80
|
+
|
81
|
+
Sɛ obi yɛ bɔne a ɛmfa amanyɔ ho anaa ɛntia Amanaman Nkabom Kuo nhyɛhyɛɛ a, ɛnyɛ onii no asɛdeɛ sɛ saa mmara yi bɔ ne ho ban firi saa bɔne no ho.
|
82
|
+
|
83
|
+
|
84
|
+
|
85
|
+
Ahyɛdeɛ 15.
|
86
|
+
|
87
|
+
|
88
|
+
Ɛyɛ obiara asɛdeɛ sɛ ɔtumi kɔ oman foforɔ bi mu kɔdane hɔni.
|
89
|
+
|
90
|
+
|
91
|
+
Obiara ntumi mmɔ ne tirim, mfa asisie kwan so nsakra obi nkyi. Sɛ obi pɛ sɛ ɔsakra ne nkyi nso a, ɛyɛ n'asɛdeɛ sɛ ɔsakra berɛ a akwansideɛ biara nni mu.
|
92
|
+
|
93
|
+
|
94
|
+
|
95
|
+
Ahyɛdeɛ 16.
|
96
|
+
|
97
|
+
|
98
|
+
Ɛyɛ mmarima ne mmaa a wɔanyinyini, aso awadeɛ asɛdeɛ, sɛ wɔware wowo mma, berɛ a wɔn nipasuo, wɔn nkyi ne wɔn nyamesom nsi wɔn kwan wɔ wɔn awadeɛ anaa awaregyaeɛ ho.
|
99
|
+
|
100
|
+
|
101
|
+
Sɛ awareɛ no bɛsɔ a, gye sɛ awarefoɔ baanu no apene so, agye ato wɔn ho so sɛ wɔbɛware.
|
102
|
+
|
103
|
+
|
104
|
+
Fidua a ɛyɛ agya, ɛna ne mma no nnyinasoɔ no yɛ abusuabɔ nnyinasoɔ mfitiaseɛ, na ɛyɛ fidua no asɛdeɛ sɛ ɔmanfoɔ bɔ wɔn ho ban.
|
105
|
+
|
106
|
+
|
107
|
+
|
108
|
+
Ahyɛdeɛ 17.
|
109
|
+
|
110
|
+
|
111
|
+
Ɛyɛ obiara asɛdeɛ sɛ ɔpɛ ɔno ara n'agyapadeɛ. Ɔtumi nso ne afoforɔ bom ne wɔn pɛ agyapadeɛ.
|
112
|
+
|
113
|
+
|
114
|
+
Ɛnsɛ sɛ wɔde ahupoo anaa nneyɛɛ a ɛnnam mmara kwan soɔ gye obi agyapadeɛ firi ne nsam kwa.
|
115
|
+
|
116
|
+
|
117
|
+
|
118
|
+
Ahyɛdeɛ 18.
|
119
|
+
Ɛyɛ onipa biara asɛdeɛ sɛ ɔdi n'ankasa tirim, dwene n'adwene, kɔ asɔre biara a ɔpɛ. Saa tumi yi ma kwan ma obi tumi sesa n'asɔre ne ne gyidie wɔ badwam anaa kɔkoam a akwansideɛ biara mma mu, na ɛmfa ho nso sɛ wɔyɛ nnipa bebree anaa ɔyɛ ɔkɔntɛkorɔ.
|
120
|
+
|
121
|
+
Ahyɛdeɛ 19.
|
122
|
+
Ɛyɛ onipa biara asɛdeɛ sɛ ɔtumi ka n'adwene wɔ biribiri ho berɛ a akwansideɛ biara nni mu. Afei obiara nso tumi fo ɔkwan biara so bɔ biribi ho dawuro de kyerɛ n'adwene anaa ɔtumi hwehwɛ nya biribi ho adwene a ɛmfa ho sɛ ɔyɛ ɔman ba anaa ɔnana.
|
123
|
+
|
124
|
+
Ahyɛdeɛ 20.
|
125
|
+
|
126
|
+
|
127
|
+
Ɛyɛ obiara asɛdeɛ sɛ ɔdɔm asomdwoeɛ kuo bi. Ɛkwan nso da hɔ sɛ nnipa bi tumi bom hyia a ɛnyɛ bɔne so.
|
128
|
+
|
129
|
+
|
130
|
+
Ɛnsɛ sɛ obiara hyɛ obiara ma ɔdɔm kuo bi a ɔmpɛ.
|
131
|
+
|
132
|
+
|
133
|
+
|
134
|
+
Ahyɛdeɛ 21.
|
135
|
+
|
136
|
+
|
137
|
+
Ɛyɛ onipa biara asɛdeɛ sɛ wɔrebu ne man anaa wɔreka mu asɛm a, ɔka bie. Onii no tumi kɔ mu tee anaa ɔtumi fa abatoɔ a emu da hɔ kwan so ka bi.
|
138
|
+
|
139
|
+
|
140
|
+
Onipa biara wɔ ho kwan sɛ biribiara a ne man mu aban bɛyɔ no, ɔnya ne so ne deɛ pɛpɛɛpɛ.
|
141
|
+
|
142
|
+
|
143
|
+
Deɛ ɔmanfoɔ pɛ na ɛsɛ sɛ wɔn aban yɔ. Wɔnam abatoɔ a dwinim biara nni mu, na obi nhunu ne yɔnko abatoɔ mu, na obiara a wadi mfeɛ dunwɔtwe biara to bie so na ɛdɛdi saa dwuma yi.
|
144
|
+
|
145
|
+
|
146
|
+
|
147
|
+
Ahyɛdeɛ 22.
|
148
|
+
Ɛyɛ ɔman biara asɛdeɛ sɛ ɛbɔ ɔman ba biara ho ban. Ɛsɛ sɛ ɛnam ɔman no ahoɔden anaa nkabom bi a saa ɔman no ne ɔman foforɔ bi ayɔ so ma ɔman ba biara nya anigyeɛ, di yie sɛdeɛ ɔman ko no sikasɛm, nnɔbaeɛ ne amammerɛ a ɛtumi ma onipa di mu no teɛ.
|
149
|
+
|
150
|
+
Ahyɛdeɛ 23.
|
151
|
+
|
152
|
+
|
153
|
+
Ɛyɛ onipa biara asɛdeɛ sɛ ɔyɛ adwuma. Adwuma biara a obiara pɛ sɛ ɔyɛ no nso, ɛnsɛ sɛ akwansideɛ biara ba ho. Ɛnsɛ sɛ mmara no bɔ adwumayɔfoɔ ho ban firi adiyie mu, na ɛhwɛ ma wɔnya ahotɔ wɔ wɔn nnwuma mu.
|
154
|
+
|
155
|
+
|
156
|
+
Dwuma korɔ a obi bɛdie no so akatua a ɛfata na ɛsɛ sɛ wɔtua no a nyiyimu biara nni mu.
|
157
|
+
|
158
|
+
|
159
|
+
Ɛyɛ onipa biara asɛdeɛ sɛ ɔyɛ adwuma biara a ɔpɛ, nya ne so ne n'akatua a ɛbɛtumi ama ɔne ne hokafoɔ ne ne mma atena ase anigyeɛ mu, sɛ nnipa, na sɛ ɛyere so koraa a, aban boa no kwan bi so de bɔ ne ho ban firi ahokyere bi mu.
|
160
|
+
|
161
|
+
|
162
|
+
Ɛyɛ onipa biara asɛdeɛ sɛ ɔte anaa ɔdɔm adwumayɛfoɔ kuo de bɔ n'adwuma anaa n'ankasa ho ban.
|
163
|
+
|
164
|
+
|
165
|
+
|
166
|
+
Ahyɛdeɛ 24.
|
167
|
+
Ɛyɛ onipa biara asɛdeɛ sɛ ɔyɛ adwuma bi a, ɔnya kwan gye n'ahome, na ɔtumi yɛ adwuma nso kɔsi berɛ bi. Ɛtɔ da a, wɔma onii no kwan ma ɔdi afoofi a wɔtua no ka.
|
168
|
+
|
169
|
+
Ahyɛdeɛ 25.
|
170
|
+
|
171
|
+
|
172
|
+
Ɛyɛ onipa biara asɛdeɛ sɛ ɔno, ne hokafoɔ ne ne mma a ɛyɛ fidua no nya ahotɔ wɔ wɔn asetena mu. Nnoɔma a ɛde ahotɔ brɛ abusua anaa fidua no ne aduane, aduradeɛ, adan, ayarehwɛ ne onipa asetenam ahiadeɛ nyinaa, na mpo sɛ ɛkɔba no sɛ obi adwuma sɛe anaa ɔdi dɛm, anaa ɔdi kuna, anaa onyini ma no guro, anaa biribiara a ɛde ɔhaw bɛba n'asetena mu a ɛnyɛ ne mfomsoɔ no, ɛyɛ n'asɛdeɛ sɛ ɔnya asetena pa a ɛfata.
|
173
|
+
|
174
|
+
|
175
|
+
Ɛsɛ sɛ wɔma mmaatan, ne titire no, wɔn a wɔturu mma ne mmɔfra nyinaa nyia mmoa sononko. Abɔfra a wɔnam aware pa kwan so woo no ne sɛbe, mpena ba nyinaa yɛ mmɔfra a wɔhia hwɛ pa a nyiyimu biara nni mu.
|
176
|
+
|
177
|
+
|
178
|
+
|
179
|
+
Ahyɛdeɛ 26.
|
180
|
+
|
181
|
+
|
182
|
+
Ɛyɛ onipa biara asɛdeɛ sɛ ɔkɔ sukuu kɔsua nwoma. Mɔfraberɛm nwomasua no yɛ adesua ahyɛseɛ a ɛnni sɛ wɔtua ho sika koraa. Ɛyɛ nhyɛ sɛ abɔfra biara bɛkɔ mfitiaseɛ sukuu no bi. Ɛsɛ sɛ wɔbuebue mfiridwuma ne nsanodwuma bebree, na sɛ obi tiri di boa no a, wakɔtoa so wɔ suapɔn bi mu, berɛ a nyiyimu biara nni mu.
|
183
|
+
|
184
|
+
|
185
|
+
Adesua ho mfasoɔ titire ara ne sɛ onipa bɛsua adeɛ anya mpontuo wɔ n'asetena mu, ahunu n'asɛdeɛ, na wate n'ahofadie ase yie. Ɛba no saa a, ɛbɛma nteaseɛ, abodwokyɛreɛ, ne nnamfofa abɛda aman ne aman, awosuo nu nyamesom mu gyidie ahodoɔ nyinaa ntam, na aboa ama botaeɛ a Amanaman Nkabom Kuo de asi n'ani so pɛ sɛ asomdwoeɛ ba wiase afanan nyinaa no adi mu.
|
186
|
+
|
187
|
+
|
188
|
+
Ɛyɛ awofoɔ nyinaa asɛdeɛ a ɛdi kan koraa sɛ wɔkyerɛ adesua korɔ a wɔpɛ sɛ wɔn mma nya no daakye.
|
189
|
+
|
190
|
+
|
191
|
+
|
192
|
+
Ahyɛdeɛ 27.
|
193
|
+
|
194
|
+
|
195
|
+
Ɛyɛ onipa biara asɛdeɛ sɛ ɔma n'ani gye n'amammerɛ ho, na ɔde ne ho hyehyɛ emu dwumadie nyinaa mu, na ɔnya mfasoɔ a ɛfiri Abɔdeɛmunyansapɛ mu ba nso.
|
196
|
+
|
197
|
+
|
198
|
+
Ɛyɛ onipa biara a ɔde n'ankasa adwene atwerɛ anaa ayɛ biribi de ne din ato soɔ no asɛdeɛ se ɔman no hwɛ bɔ ho ban ma no na ne brɛ anyɛ kwa.
|
199
|
+
|
200
|
+
|
201
|
+
|
202
|
+
Ahyɛdeɛ 28.
|
203
|
+
Ɛyɛ onipa biara asɛdeɛ sɛ ɔde anigyeɛ ne ahosɛpɛ tena ase asomdwoeɛ mu wɔ ne man anaa ɔman foforɔ mu, sɛdeɛ ɛbɛyɛ na deɛ wɔapae mu aka no Amanaman Nkabom Kuo Anodisɛm mu no bɛdi mu.
|
204
|
+
|
205
|
+
Ahyɛdeɛ 29.
|
206
|
+
|
207
|
+
|
208
|
+
Ɛyɛ onipa biara asɛdeɛ sɛ ɔde n'ahoɔden ne ne nyansa boa ma faako a ɔteɛ tumpon, ɛfiri sɛ ɛhɔ na ama wayɛ sɛdeɛ ɔteɛ yi.
|
209
|
+
|
210
|
+
|
211
|
+
Ɛwom sɛ, ɛsɛ sɛ onipa biara di ne ho so, yɛ deɛ ɛbɛma ne ho atɔ no deɛ, nanso sɛdeɛ ɛbɛyɛ a, obi nnya anigyetrasoɔ a ɛde ɔhaw bɛma n'afɛfoɔ no nti, ɛsɛ sɛ onipa biara di ne man anaa fekuo a ɔfra mu mmara so, na ama ɔdodoɔ amammuo asetena abɔ onipa yiedie ho ban.
|
212
|
+
|
213
|
+
|
214
|
+
Ɛnsɛ sɛ obi toto saa asɛdeɛ ne ahofadie ho nhyehyɛɛ ahodoɔ yi ase ma ne nneyɛɛ ne Amanaman Nkabom Kuo apɛdeɛ no bɔ abira kwan biara so.
|
215
|
+
|
216
|
+
|
217
|
+
|
218
|
+
Ahyɛdeɛ 30
|
219
|
+
Wɔanhwɛ ɔman anaa nnipakuo bi ho na ɛyɛɛ saa Anodisɛm yi. Ne saa nti, ɛnni sɛ obi bɛgyina Anodisɛm yi so, ayɛ biribi ama atia adwempa a ɛfa onipa asɛdeɛ ne n'ahofadie a Amanaman Nkabom Kuo nya de yɛɛ saa anodisɛm no.
|
220
|
+
|
@@ -0,0 +1,219 @@
|
|
1
|
+
Universal Declaration of Human Rights - Akan (Fante)
|
2
|
+
© 1996 – 2009 The Office of the High Commissioner for Human Rights
|
3
|
+
This plain text version prepared by the “UDHR in Unicode”
|
4
|
+
project, http://www.unicode.org/udhr.
|
5
|
+
---
|
6
|
+
|
7
|
+
ADASA NDZINOA HO DAWURBƆ
|
8
|
+
NYIENYIM
|
9
|
+
Ɔnam dɛ adasa hɔn enyimnyam yɛ pɛr na ndzinoa a obi nngye mmfi hɔn nsamu a wɔwɔ no ngyetomu nye wiadze yi mu fahodzi, pɛrpɛrdzi, ntsɛntsenenee na asomdwee ne fapem;
|
10
|
+
Ɔnam dɛ tsia a yetsiatsia nyimpa ne ndzinoa do no dze ewurkadze nwenwen a obiara tsia aba, na afei so wɔabɔ wiadze a ɔreba a no mu nyimpa benya fahodzi wɔ kasa, gyedzi, suro na ohia ho dawur dɛ nyimpapem nyina hɔn ahwehwɛdze tsitsir,
|
11
|
+
Ɔnam dɛ ohia pɛpɛɛpɛ dɛ yɛmmpɛ dɛ yɛyɛ adasa ndzinoa ho mbra,
|
12
|
+
Ɔnam dɛ ohia dɛ wotu aman na aman ntamu anyɛnkoyɛ nkitahodzi mpon,
|
13
|
+
Ɔnam dɛ Amanaman Nkabɔmu Kuw mu nyimpa nyina edua Farbaa Nwoma no do agye hɔn gyedzi a ɔwɔ adasa awose ndzinoa, nyimpa n'enyimnyam na nyimpa no bo a ɔsom, na mbanyin na mbaa hɔn ndzinoa a ɔyɛ pɛr ato mu na wɔabɔ hɔn enyim biriw dɛ wobotu asetsena mu kankɔ na atseyie mpon,
|
14
|
+
Ɔnam dɛ aman a wɔdɔm Amanaman Nkabɔmu Kuw no abɔ ɔdabaa dɛ wɔnye Kuw no bɛyɛ ahwehwɛ amansuon nyina enyiedzi ama adasa ndzinoa na awose fahodzi ntsi.
|
15
|
+
KUW NO BAGUA KƐSE NO
|
16
|
+
Paa mu kã dɛ:
|
17
|
+
Afei,
|
18
|
+
NHYIAMU KƐSE NO YI ADASA NDZINOA HO DAWURBƆ no kyerɛ dɛ: ɔno nye nhwhɛdodze tsitsir a ɔwɔ hɔ ma nyimpa na aman nyina, ama ankorankor biara na nyimpa kuw biara, sɛ wɔdze dɛm dawurbɔ yi si hɔn enyim a, wɔaabɔ mbɔdzen edua nkyerɛ na adzesua do ama nkorɔfo eedzi ndzinoa na fahoazi ahorow no nyi; na wɔaatɔa do afa hɔnara hɔn man na amanaman nhyehyɛɛ do wɔama wɔaagye dawurbɔ yi ato mu na woeedzi do wɔ Aman a wɔdɔm Nkabɔmu Kuw no mu biara mu nye asaase biara a wɔhyɛ hɔn ase no so do.
|
19
|
+
|
20
|
+
Asɛmpɔw 1
|
21
|
+
Wɔwo adasa nyina to fahodzi mu, na hɔn nyina yɛ pɛr wɔ enyimnyam na ndzinoa mu. Wɔmaa hɔn nyina adwen na tsibowa, na ɔwɔ dɛ hɔn nkitahodzi mu ndzeyɛɛ da no edzi dɛ wɔyɛ enuanom.
|
22
|
+
|
23
|
+
Asɛmpɔw 2
|
24
|
+
Obiara wɔ ndizona na fahodzi a wɔada no edzi wɔ Dawurbɔ yi mu no ho kwan a nyiyimu biara nnyi mu a ɔfa no obi n'awosu anaa no honamenyi ngyegyee mbrɛ ɔtse, dɛ ɔyɛ banyin anaa ɔyɛ basia, ne kasaa a ɔkã, ne nyamesom mbrɛ ɔtse, amanyɛ ho adwen a ɔwɔ, ne man anaa asetsena mu gyinabew a ofi mu, egyapadze a ɔwɔ, n'awofo hɔn gyinabew anaa gyinabew fofor biara so a ɔwɔ ho.
|
25
|
+
Bio, onnyi dɛ wogyina ɔman a obi fi mu no n'amanyɛ kwan, ne mbra anaa n'amanandze gyinabew do-dɛ ɔman no dzi ne mansin, dɛ ɔhyɛ ɔman bi no nhwɛdo ase, anaadɛ onnyi fahodzi, yɛ nyiyimu tsia nyimpa no.
|
26
|
+
|
27
|
+
Asɛmpɔw 3
|
28
|
+
Nyimpadua no nkwa, ne fahodzi, na no tɔtrɔtɔ yɛ obiara ne ndzinoa.
|
29
|
+
|
30
|
+
Asɛmpɔw 4
|
31
|
+
Onnyi dɛ wɔdze obiara to nkowaasom mu anaadɛ wɔma ɔsom ɔsomhun; ɔwɔ dɛ wogu nkowaasom na ndɔnkɔgua korakora.
|
32
|
+
|
33
|
+
Asɛmpɔw 5
|
34
|
+
Onnyi dɛ wɔyɛ obiara ayakayakadze, etsiɔdzendze anaa enyinyandze anaa wɔtsea no anaa wɔma no asotwe biara a ɔsɛɛ dasanyi n'enyimnyam.
|
35
|
+
|
36
|
+
Asɛmpɔw 6
|
37
|
+
Ɔyɛ obiara ne ndzinoa dɛ, mbra mu, wobu no dɛ nyimpa wɔ beebiara.
|
38
|
+
|
39
|
+
Asɛmpɔw 7
|
40
|
+
Nyimpa nyina yɛ pɛr wɔ mbra no enyim, na hɔn nyina fata mbra no ne ntwitwagye a nyiyimu nnyi mu. Obiara wɔ ho kwan dɛ mbra no bɔ no ho ban tsia nyiyimu a obu Dawurbɔ yi mu nsɛmpɔw no mu biara do no, nye nunu biara a wonunu nyimpa ma ɔyɛ ma ɔyɛ nyiyimu no.
|
41
|
+
|
42
|
+
Asɛmpɔw 8
|
43
|
+
Obiara a wɔayɛ bɔn etsia ne ndzinoa a mbra na amambu ho mbra ma no ho kwan no, wɔ ho kwan dɛ odua asɛndzi baguafo do gye nsiesie anaa mpata a ɔfata.
|
44
|
+
|
45
|
+
Asɛmpɔw 9
|
46
|
+
Onnyi dɛ abɔtsirmu ara wɔkyer obi, wɔdze no sie, anaa wotwa no esu.
|
47
|
+
|
48
|
+
Asɛmpɔw 10
|
49
|
+
Obiara wɔ ho kwan dɛ bagua asɛndzifo a wɔnntɔn hɔn asowa nndzi tsena hwehwɛ n'asɛm mu pefee wɔ ne ndzinoa, n'asadze anaa ewudzisɛm ho sombo bi a wɔdze abɔ no ho.
|
50
|
+
|
51
|
+
Asɛmpɔw 11
|
52
|
+
|
53
|
+
|
54
|
+
Obiara a wɔabɔ no sombo bi a ɔdze ntsea nam no wɔ ndzinoa dɛ wobu no dɛ odzi bem kesi dɛ, woedzi n'asɛm ama no kwan biara a ohia dɛ ɔdze tstsew no ho, na woebu no fɔ dɛ mbrɛ mbra kyerɛ.
|
55
|
+
|
56
|
+
|
57
|
+
Onnyi dɛ wobu obiara fɔ na wɔtsea no wɔ ndzeyɛɛ bi a ɔnnye ntsea nam ase. Na eso onnyi dɛ wɔma obi ntsea a ɔbor no mfomdo a ɔayɛ no ho ntsea do.
|
58
|
+
|
59
|
+
|
60
|
+
|
61
|
+
Asɛmpɔw 12
|
62
|
+
Onnyi dɛ abɔtsirmu ara wɔdze ɔho hyehyɛ obi no kɔkoamunsɛm, n'ebusuasɛm anaa n'efisɛm mu; anaadɛ wogu n'enyimnyam na ne dzin ho fi. Ɔyɛ obiara ne ndzinoa dɛ mbra bɔ no ho ban tsia ndzeyɛɛ a ɔtsetse dɛm yi.
|
63
|
+
|
64
|
+
Asɛmpɔw 13
|
65
|
+
|
66
|
+
|
67
|
+
Ɔyɛ obiara ne ndzinoa dɛ okyinkyin na ɔtsena ɔman bi n'asaase do bea biara a ɔpɛ.
|
68
|
+
|
69
|
+
|
70
|
+
Ɔyɛ obiara ne ndzinoa dɛ ofi ɔman biara mu (noara ne man kã ho) na ɔsan ba ne man mu bio.
|
71
|
+
|
72
|
+
|
73
|
+
|
74
|
+
Asɛmpɔw 14
|
75
|
+
|
76
|
+
|
77
|
+
Obiara wɔ ndzinoa dɛ ɔhwehwɛ na onya guansuma wɔ ɔman bi do fi atseetsee ho.
|
78
|
+
|
79
|
+
|
80
|
+
Onnyi dɛ dɛm ndzinoa yi wobisa wɔ bɔn bi a ɔmmfa manyɛ ho anaa otsia Amanaman Nkabɔmu Kuw no ne nhyehyɛɛ a onyia no ayɛ ma woridzi n'asɛm wɔ ho biara ho.
|
81
|
+
|
82
|
+
|
83
|
+
|
84
|
+
Asɛmpɔw 15
|
85
|
+
|
86
|
+
|
87
|
+
Obiara wɔ ndzinoa dɛ ɔyɛ ɔman bi ba.
|
88
|
+
|
89
|
+
|
90
|
+
Onnyi dɛ abɔtsirmu ara wɔma obi hwer n'amambayɛ, anaadɛ wɔmma no kwan mma ɔnnsesa n'amambayɛ.
|
91
|
+
|
92
|
+
|
93
|
+
|
94
|
+
Asɛmpɔw 16
|
95
|
+
|
96
|
+
|
97
|
+
Ɔyɛ mbanyin na mbaa a hɔn enyi efifir hɔn ndzinoa dɛ wɔwar na wɔwo mba, na awosu, amambayɛ anaa nyamesom nnsiw iyi ho kwan. Mbanyin na mbaa nyina hɔn ndzinoa a wɔwɔ no awar ho no yɛ pɛr wɔ awar ber no mu nye awar no ngui no mu so.
|
98
|
+
|
99
|
+
|
100
|
+
Adze ara a ɔwɔ dɛ awar no gyina do nye asakuw ebien a wɔrowar no hɔn pɛ a nhyɛ nnyi mu.
|
101
|
+
|
102
|
+
|
103
|
+
Okun, ɔyer na mba bɔ mu kor dɛ abɔasee kuw a nyimpa kuw biara ne farbaa fi mu wɔ adasa mu, na ɔyɛ hɔn ndzinoa dɛ nyimpakuw no na ɔman no bɔ hɔn ho ban.
|
104
|
+
|
105
|
+
|
106
|
+
|
107
|
+
Asɛmpɔw 17
|
108
|
+
|
109
|
+
|
110
|
+
Obiara wɔ ndzinoa dɛ onya egyapadze a ɔyɛ no nko nedze, anaadɛ ɔnye nkorɔfo bi bɔ mu nya dɛm egyapadze no.
|
111
|
+
|
112
|
+
|
113
|
+
Onnyi dɛ abɔtsirmu ara wɔgye obi n'egyapadze fi ne nsamu.
|
114
|
+
|
115
|
+
|
116
|
+
|
117
|
+
Asɛmpɔw 18
|
118
|
+
Obiara wɔ ndzinoa dɛ ɔyɛ n'adwen, ɔsoa noara ne tsibowa, ɔfa nyamesom biara a ɔpɛ. Dɛm ndzinoa yi ne fã bi nye kwan a obiara wɔ dɛ ɔsesa ne nyamesom anaa ne gyedzi na kwan so a ɔfa do dze ma ne gyedzi no da edzi wɔ bagua mu anaa nsumaa mu, dɛ ɔno nko anaadɛ nyimpa binom kã ho wɔ iyi mu.
|
119
|
+
|
120
|
+
Asɛmpɔw 19
|
121
|
+
Obiara wɔ ho kwan dɛ ɔkyerɛ n'adwen wɔ biribi ho. Dza ɔkã dɛm ndzinoa yi ho nye dɛ obiara botum ayɛ n'adwen wɔ biribi ho a ntotoananmu biara nnyi mu. Dza ɔkã ho bio so nye dɛ otum anaa otsie asɛm nye nsusui biara a ɔnam kwan biara do na efi mbea nyina, na ɔma nyimpa binom so tse.
|
122
|
+
|
123
|
+
Asɛmpɔw 20
|
124
|
+
|
125
|
+
|
126
|
+
Obiara wɔ kwan dɛ ɔkɔ nhyiamu a ɔyɛ asomdwee ase, na ɔdɔm fɛkuw biara.
|
127
|
+
|
128
|
+
|
129
|
+
Onnyi dɛ wɔhyɛ obiara ma ɔdɔm fɛkuw bi.
|
130
|
+
|
131
|
+
|
132
|
+
|
133
|
+
Asɛmpɔw 21
|
134
|
+
|
135
|
+
|
136
|
+
Ɔyɛ obiara ne ndzinoa dɛ osuo mu ma wobu ne man dɛ ɔnoara dzi bano wɔ mu, anaadɛ obosuo mu ma woeeyi ananmusifo.
|
137
|
+
|
138
|
+
|
139
|
+
Ɔyɛ obiara ne ndzinoa dɛ onya kyɛfa wɔ ɔman adɔdɔdze biara a ɔwɔ ne man mu no mu.
|
140
|
+
|
141
|
+
|
142
|
+
Ɔwɔ dɛ aban no tum gyina ɔmamfo hɔn pɛ do. Dɛm pɛ yi wɔnam ambatow a no mu da hɔ a wɔtow no ne ber ano do da no edzi, akorɔfo a wɔasõ ambatow no wɔ dɛ wɔma wɔtow amba wɔ nsumaa mu a nhyɛ biara nnyi mu.
|
143
|
+
|
144
|
+
|
145
|
+
|
146
|
+
Asɛmpɔw 22
|
147
|
+
Ankorankor biara, dɛ ɔyɛ ɔmamba bo, wɔ ndzinoa dɛ ɔman no bɔ n'eyiedzi ho ban. Ɔwɔ dɛ wɔfa ɔman no no mbɔdzen do, anaa bataboa bi a dɛm ɔman no nye ɔman fofor bi yɛ do ma ɔmamba biara n'eyiedzi ba mu dɛ mbrɛ ɔman kor no ne sikasɛm, n'asetsena na n'amambra no tum a ɔma n'enyimnyam dzi mu no tse.
|
148
|
+
|
149
|
+
Asɛmpɔw 23
|
150
|
+
|
151
|
+
|
152
|
+
Obiara wɔ ndzinoa dɛ ɔyɛ edwuma. ɔyɛ ne ndzinoa dɛ ɔfa edwuma a ɔpɛ dɛ ɔyɛ, na ɔyɛ ne ndzinoa dɛ wɔma no edwumayɛ mu nhyehyɛɛ pa, na wɔbɔ noho ban fi fietsena ho.
|
153
|
+
|
154
|
+
|
155
|
+
Ɔyɛ obiara ne ndzinoa dɛ wɔma no akatua a ɔfata n'edwuma a ɔyɛ a, nyimpa nyiyimu biarannyi mu.
|
156
|
+
|
157
|
+
|
158
|
+
Obiara a ɔyɛ edwuma no wɔ ndzinoa dɛ onya akatua a ɔsɛ na ɔtsen a ɔbɛma ɔnye n'ebusuafo enya asetsena a ɔfata nyimpa n'enyimnyam, na sɛ ohia mpo a, ɔwɔ dɛ wɔdze asetsena mu nhyehyɛɛ ho ekyigyina bi foa akatua no do.
|
159
|
+
|
160
|
+
|
161
|
+
Ɔyɛ obiara ne ndzinoa dɛ ɔtsew anaa ɔdɔm edwumayɛfo kuw bi dua do dze bɔ n'eyiedzi ho ban.
|
162
|
+
|
163
|
+
|
164
|
+
|
165
|
+
Asɛmpɔw 24
|
166
|
+
Obiara wɔ ahomgye na bɔndɔdziber ho kyɛfa; mber a wɔahyehyɛ a ɔmma edwumayɛ mmbor do, na akwanma ber a wotua odwumayɛnyi no kaw so kã iyi ho.
|
167
|
+
|
168
|
+
Asɛmpɔw 25
|
169
|
+
|
170
|
+
|
171
|
+
Obiara wɔ ndzinoa dɛ ɔnye n'ebusuafo nya asetsena yi mu eyiedzi a ɔbɛma woeenya ahoɔdzen nye asetsena pa, edziban, akataho, tsenabew, eduyɛ na asetsena mu nhyehyɛɛ pa.
|
172
|
+
|
173
|
+
|
174
|
+
Ɔyɛ obiara ne ndzinoa so dɛ, zɛ ɔhwer n'edwuma, ɔyar, onya dzɛmdzi bi, no hokafo wu, mpanyinyɛ ma ɔyɛ mberɛw, anaadɛ biribi ama ma onntum nnhwɛ noho a, onya asetsena mu ekyigyina. Ɔwɔ dɛ mbasiafo a wotur mba na mbofra nyina wɔma hɔn mboa soronko. Mbofra nyina, dɛ wɔwoo hɔn wɔ awar ase, anaadɛ wɔwoo hɔn wɔ sɔnmu, wɔ dɛ wɔma hɔn asetsena mu bambɔ pɛr.
|
175
|
+
|
176
|
+
|
177
|
+
|
178
|
+
Asɛmpɔw 26
|
179
|
+
|
180
|
+
|
181
|
+
Ɔyɛ obiara ne ndzinoa dɛ ohu nwoma. Mbofraber mu nwomasua na ahyɛse nwomasua a ɔtse dɛm no nnyi dɛ wɔgye ho sika. Ɔyɛ nhyɛ dɛ abofra biara nya mbofraber mu nwomasua. Ɔwɔ dɛ wɔma mfirdwuma, na nsaanodwuma ho adzesua nye dwumadzi horow ho nwomasua yɛ beberee. Suapɔn mu nwomasua so wɔ dɛ ɔyɛ beberee na obiara a no mbɔdzembɔ fata no wɔma no ho kwan.
|
182
|
+
|
183
|
+
|
184
|
+
Ɔwɔ dɛ nwomasua nyina no botae yɛ dɛ ɔhwehwɛ nyimpa dasanyi no mu nyina no mpontu nye enyidzi kɛse a ɔbɛba nyimpa mu wɔ adasa hɔn ndzinoa ahorow a wɔwɔ no ho. Ɔwɔ dɛ otu ntsease, gyaamu-ma-ɔnka na anyɛnkoyɛ mpon wɔ aman, nyimpakuw na nyamesom ho ekuw nyina mu; na ɔbɔboa atow Amanaman Nkabɔmu Kuw no dwumadzi akɔ kan dze ama asomdwee eetsim.
|
185
|
+
|
186
|
+
|
187
|
+
Awofo wɔ ndzinoa dɛ wɔbɛkyerɛ nwomasua kor a ɔwɔ dɛ hɔn mba nya.
|
188
|
+
|
189
|
+
|
190
|
+
|
191
|
+
Asɛmpɔw 27
|
192
|
+
|
193
|
+
|
194
|
+
Obiara wɔ ndzinoa dɛ ɔdze noho fora ne man m'amambra mu na onya enyigye fi ɔman no n'amandze nsaanodwuma mu na onya kyɛfa wɔ abɔdze nyansapɛ na mfaso a ɔdze ba no mu so.
|
195
|
+
|
196
|
+
|
197
|
+
Obiara wɔ ndzinoa a ofi abɔdzenyansapɛ, nwomasua anaa amandze, nsaanodwuma adzeyɛ bi a noara dze bɔbɔɔ adze no mu ba no ne bambɔ no mu.
|
198
|
+
|
199
|
+
|
200
|
+
|
201
|
+
Asɛmpɔw 28
|
202
|
+
Obiara wɔ ho kwan dɛ onya kyɛfa wɔ asetsena anaa amanaman nhyehyɛɛ a okitsa ndzinoa na fahodzi horow a wɔada no edzi wɔ dɛm Dawurbɔ wɔ Mpaamukã yi mu no mu.
|
203
|
+
|
204
|
+
Asɛmpɔw 29
|
205
|
+
|
206
|
+
|
207
|
+
Obiara wɔ asodzi wɔ nyimpa kuw a ɔtse hɔn mu no mu; hɔ nko ara nye bea a no mpontu a odzi mu botum aba a akwansiwdze bi nnyi ho.
|
208
|
+
|
209
|
+
|
210
|
+
Ber a obi dze ne ndzinoa na ne fahodzi ridzi dwuma no, ɔwɔ dɛ ɔyɛ dza mbra hwehwɛ wɔ no hɔ ama binom so eenya hɔn kyɛfa nye hɔn fahodzi. Ɔwɔ dɛ onya no bɔ bra tsenenee na ɔyɛ guadoadzeyɛ dɛ mbrɛ ɔdodow amambu mu eyiedzi adzeyɛ ho ntsetsee tse.
|
211
|
+
|
212
|
+
|
213
|
+
Onnyi dɛ wɔfa kwan biara a otsia Amanaman Nkabɔmu Kuw no ne nhyehyɛɛ do dze hwehwɛ ndzinoa na fahodzi ahorow yi.
|
214
|
+
|
215
|
+
|
216
|
+
|
217
|
+
Asɛmpɔw 30
|
218
|
+
Onnyi dɛ nyimpa biara ma nkyerɛase wɔ Dawurbɔ yi mu nsɛm yi ho a ɔbɛma ɔman, nyimpakuw anaa ankorankor bi tum ma ɔaayɛ biribi a ɔbɛsɛɛ ndzinoa na fahodzi ahorow a wɔada no edzi wɔ nwoma yi mu no.
|
219
|
+
|