simplificator-babel 0.0.4

data/lib/data/udhr_txt/udhr_tzc.txt

@@ -0,0 +1,219 @@
+Universal Declaration of Human Rights - Tzotzil, Chamula
+© 1996 – 2009 The Office of the High Commissioner for Human Rights
+This plain text version prepared by the “UDHR in Unicode”
+project, http://www.unicode.org/udhr.
+---
+
+A’K’EL TA JAMAL OXIL SKOTOL LEYETIK SKOLTAOBIL SKOTOL KUXLEJEL TA SPEJEL BALUMIL
+        I’chbil ta venta i a’k’bil ta a’yel ta stojol Asamblea General yu’un Naciones Unidas tas relación 217 A (III), ta lajuneb yu’un diciembre ta 1948.
+   
+      YOCHEBAL
+      Si’ch alel que kolemajel, lekilal y machlejel ta spejel balumile stsak spuersá va’ak’in si’ch a’k’el ta mu’k k’ux-elan yanetik stalel skuxijik ju jun kuxlejel ta spejel balumile.
+      Ojtakinbil ilkoloetik syu’ va’k’in mu si’ch a’k’el ta mu’k’ lekil i’ch-vaile, ja’ skoj k’u sjalil oy vinik ta sba spejel balumile xa’beoj sjam i sigue xa’be hasta abile lekil i slekil tas kuxlejale, bujechuk spas skuxij sin xi’el i schu’uk stak’in i sbeel, bujechuk spas sk’opoj i spas xal i slok’es ta ye k’ute sk’an sch’une.
+      Te-me si’ch a’k’el ta mu’k’ i si’ch cha’biel yanetik stalelik i skuxijik viniketik ta spejel balumile schi’uk jun mukta ley Derecho sbie ja jeche muk mu’ch’u va xok sba ta ilkoló ni ba xokbanuk.
+      Si’ch k’anel que jak oyuk lekilbail schu’uk yanetikxa oxiletik nomik.
+      Tas Karta o stsibabiljun yu’un Naciones Unidas ya’k’oj yo’n ke te’oy tsakbil skotol k’uxitik lek sventa si’ch a’k’el ta mu’k’, ta jun vinik i ta jun ants, yaloj jeuk ke va xa’be sjam k’uxchi lek kuxlejal sin ilbajinel.
+      A’kbil ta venta ke Estadoetike ya’k’ojik sk’opik ke va spasik o va ya’k’ik ta mu’k’ sderechoik libre skuxijelik viniketik ta sba balumile sin jinilxokvanej.
+      Entre más ep xojtakin i sna stunel sderecho i slibertade más va yi’ch a’k’el ta mu’k’.
+      Asamblea Generale xal ke Declaración Universal yu’un Derecho Humanoe ja sventa sk’anojel ta komon bujechuk ch’inik teklumetik i mu’k’tikteklumetike xa’k’ik spuersaik ta stunel i yak’ik ta a’k’el ta mu’k’, ja jeché cha’k’uxi viniketik y bujechuk yabil chanubtesbanele stik’ik ta sjolik i snaulanik k’uxitik ora ke a’k’el ta mu’k’ sderechoetik i slibertade, ja jeche spasik asegurar ta stojol jun nación o ta yanetikxa nacionetik stunel i k’uxchi spas ta amtelanel ta skotol oxiletik ta stojol jun Estado o ta sbalumilaletikal jun teklum más mu’k’ ke jun Estado.
+   
+      Jun Artikulo:
+      Skotol vinik o ants ta spejel balumile k’olem x-hayan i ko’ol ta sch’ulal i sderechoetik i, skotol k’ux-elan oyike oy srasonik y slekilalik, sventa skuxijik leknóo ta ju jun ju ju vo.
+   
+      Chib Artikulo:
+      Skotol kuxlejel oy yu’un skotol sderecho i slibertad albil li ta Declaración yu’un Naciones Unidase, sin ke t’ujbilnoó k’u razailal, sp’i’jil skoloral, ants o vinik, sk’op, sch’unobil ta kajbaltik, st’ujobil ta politiká, o yanetikxa chak’uxchi slikemajelal ta oxiltik o slikemajeltal ta genteal, k’u yepal stak’in, bus ayanel o k’uxitik más, mauk t’ujbil ta mu’uch’u va oyuk stunel li Declaraciones sino ke ta skotolnoó.
+      Jech jeuk, muk va yi’ch t’ujilanel mu’uch’u skoj yanxa st’ujomal i k’ux-elan xanbaj ta spolitiká o chu’uk leyetik ta mismo spais bu yu’unale jun vinik o ta yanetikxa paisetik, mu’k’u spas me jun lugar mu’yuk oy ta stojol yanxa país, chak’uxchi jun sbalumil o oy ta stojol yamtelanel stak’in o leyetik ko’ol oy sderechoik ja’tsa bu lugaril s-oyij.
+   
+      Oxib Articulo:
+      Skotol gente oy ta sderecho skuxij libre xanab ja’nab ja’tsa bu te sk’ane i seguro s-oyij.
+   
+      Chanib Artikulo:
+      Muk mu’ch’u va oyuk ta tunel sin ke va yi’ch stojol, le’ye va yi’ch k’elel noó te-me sk’an stunban ta jechnoe.
+   
+      Joob Artikulo:
+      Muk mu’ch’u va sta majel, ximtexel o mu’k’tailbajinel o k’elel cha jun tsí o yan o yanxa k’elomal.
+   
+      Vakub Artikulo:
+      Skotol gente ta sba balumil oy sderecho ta skotol lugaretik, sventa xojtakinik stalel leyetik ta stojol.
+   
+      Jukib Artikulo:
+      Skotol gente ta sba balumil ko’olik ta leyetik i oy yu’unik derecho staik koltael va’k’in staik lamtael i ke snaojik ke mu sventa spaxik o xalik porque oy ta Declaración yu’un Naciones Unidas o ke me oy mu’uch’u sk’an s-otesvan ta ilkoló ta lamtaelbanej.
+   
+      Vaxakib Artikulo:
+      Skotol gente oy sderecho que sta y s-oyij sta’k’in, i sta koltael taj u’eletik butik sventa sta tuxel va’k’in staoj ilbajinel i ke ojtakinbil ta ley yu’un Constitución ke oy stuxobile.
+   
+      Baluneb Artikulo:
+      Muk mu’ch’u sventa sta tsakel i chukel ni nutsel ta yanxa nom oxiltik.
+   
+      Lajuneb Artikulo:
+      Skotol gente oy ta sderecho, s-aibet skotol i ta skotol i ta epal gente i s-ak’ot ta mu’k ta jun tribunal independiente o imparcial yu’un sk’elvet sderechoetik y s-obligacionetik o yu’un sk’elvet k’u yu’un spasot acusar me tsots o muk tsots smule, me sta o mu sventa sta chukel.
+   
+      Buluchib Artikulo:
+      
+         
+            Skotol gente ke staoj albeel ke oy smule oy sderecho ke spas xa’be sjam xa’k’ ta jamal oxil ke mu’yuk smule te me mu’yuk k’uxchi spasbet comprobar k’uyes s-albete, según ta ley k’uxchi xal ke ja jech mulile i ta stojol yelobal yanetik gente lek slok y sta koltael.
+         
+         
+            Muk mu’ch’u va sta tak’el-el ta na’k’el teme k’uxi la spase mauk mulil según sderecho ta nacional o internacional. Jech jeuk muk va yi’ch akbeel mu’k smulilal ta yorail me la sta ojtakinbeel smule.
+         
+      
+   
+      Lajchaeb Artikulo:
+      Muk mu’ch’u sventa sta ochanel ta stalel kuxlejel ta ju jun naklejal ni ilbajinel ta slekilal kuxijemtalel. Skotol gente oy sderecho sta koltael taj u’el va’k’in sta ilbajinele o ochanele.
+   
+      Oxlajuneb Artikulo:
+      
+         
+            Skotol gente oy ta sderecho xanbaj sin xielal i xa’ ja’tsa bu te sk’ane spas snakij tas sbalumilal jun Estado.
+         
+         
+            Skotol gente oy sderecho sbat ta buyik on paisal te sk’ane o ta mismo spais i te me lok’em-el ta yanxa paise spas xut k’otel ipxa bu lo’k’em-ele.
+         
+      
+   
+      Chanlajuneb Artikulo:
+      
+         
+            Te me sta nutsel ta tsakele, skotol gente oy sderecho sk’an koltael y sk’upinel ta k’uk-on junukal balumil te sta koltaele.
+         
+         
+            Le derechoe mu spas ta tunel o sk’anel va’k’in oy jun mulin ke mauk sk’anojel yu’un Naciones Unidas.
+         
+      
+   
+      Jolajuneb Artikulo:
+      
+         
+            Skotol gente oy sderecho stek’aj i skuxij ta jun balumil.
+         
+         
+            Muk mu’ch’u sventa si’ch pojbeel o jelbeel sbalumilal i te me sk’an sk’omes i sjelbael ta bu sk’anojelyu’une muk va yi’ch tek’ajexel ta puersa.
+         
+      
+   
+      Vaklajuneb Artikulo:
+      
+         
+            Tanto viniketik i antsatik, te me laxa staik sch’ielik, i spa-xa staik smalalik o yajnilik oy sderechoik, sin ke staik te’k’ajesel yu’un me k’ux-elan razail, bu yu’unal o k’u schunobil yu’un ta kajbaltil ta vinajel i s-ak’otik jak nupunukik i spas slekoj snaik i sk’upinik ko’ol sderechoik ta k’u sjalil snupujelalike i spasik seguir chu’uk mismo sderechoik aunke sk’ej-sbaik.
+         
+         
+            Ja’no me sk’anojel yu’unik mu’ch’u te sk’an sbaike spas snupunik.
+         
+         
+            Jun familia stalel-ono s-oyij i ja’ smeltsan jun sociedad i oy ta sderecho sta koltael ta stojol i jech jeuk yu’un Estadoe.
+         
+      
+   
+      Julajuneb Artikulo:
+      
+         
+            Skotol gente oy ta sderecho s-ayan yu’un sk’ustik ya sea stuknoó o entre epalik.
+         
+         
+            Muk mu’ch’u sventa spojvet sk’ustik ta jechnoó.
+         
+      
+   
+      Vaxaklajuneb Artikulo:
+      Skotol gente oy ta sderecho ke spas snopolaj i snop k’u te sk’ane, skom ta ju ju vo i spas sch’un o mu sch’un k’usitik nopbil yu’un kajvaltik ta vinajel bu o k’u paisal te sk’ane; le derechoe spaso ta venta jeuk ke oy libertad ke spas si’ch jelel jun sch’unel ta kajbaltik, jech jeuk ta alel k’u sch’unojel ta kajvaltik yu’un ju jun ju ju vo’ o yu’un skotol stsobomal, ya sea xak ta a’yel ta yelobal epal gente o xal entre stuk noó, yak’oj venta jeuk ke spas ta chanel i chanubtesbanej, i schunel i spasel practikar sk’anel i sk’elel k’uyes te si’ch k’anele.
+   
+      Balunlajuneb Artikulo:
+      Skotol gente oy sderecho ke spas sk’opoj i xal k’ute snopojel i sk’an xale, le derechoe ya’k’oj ta venta jeuk ke mu sventa si’ch tael ilbajinel sk’oj k’u la yi’ch alel ya’k’oj venta jeuk ke spas si’ch xa’el, ja’k’el k’uyes te si’ch k’anele i spas ta a’k’el ta a’yel, sin ke mu’ch’u stal te’k’ajesbanuk i ja’tsa bu mu’yuk srayail, i k’uxchi te spas yu’une.
+   
+      Jun vinik Artikulo:
+      
+         
+            Skotol gente oy sderecho libre spas stsomsbaik i muktalekil tsombail.
+         
+         
+            Muk mu’ch’u spas ta otexel ta puersa ta jun mukta tsombail.
+         
+      
+   
+      Jun schavinik Artikulo:
+      
+         
+            Skotol gente oy sderecho spas xochan u’elanbanej ya sea ta vikit o ta mukta slumal; ta stojol o chu’uk yanxa vinik tuxbil t’ujbil entre schiuktak ta slumal.
+         
+         
+            Skotol vinik oy derecho yu’un spas ko’ol s-och taj u’el ta smu’kta balumil.
+         
+         
+            Lo ke sk’anojel jun lugar ja’ xa’k’ mantal ta skotol; le sk’anojelale si’ch tael ta k’elel i ta pasel va’k’in si’ch xa’el i kujanel jun u’el, ta ko’ol k’opiletik o sea komon junoó ye-sti’ik o yanxa sjam xabanej pero ke xak’-oyuk libertad yu’un spasel votar.
+         
+      
+   
+      Chib schavinik Artikulo:
+      Skotol vinik, yu’un jun muk’ta tsobomajel, oy yu’un derecho ke sta cha’biel, i sta ta ko’ol yip smeanal-bokol ta mismo slumal i schu’uk yanetikxa muk’tik balumiletik, yochanel ta snopel smeltsanel i stunel skotol k’uxi oy yu’un jun lugar o ta s-estado, lek s-oyij sta i stun sta’k’in k’uxchi te spas yu’une, lek s-oyij chu’uk schi’iltak ta kuxlejal, tanto ta snopojel i scha’biel lo ke sane, ja jeche lek va yaij-sba i lek va yi’ch sba chu’uk yanetike.
+   
+      Oxib schavinik Artikulo:
+      
+         
+            Skotol vinik oy yu’un derecho s-amtej, i k’u yu’un te sk’ane, oy yu’un derecho sta a’beel lekilal i lekil amtel bu ta spijil yo’n s-oyij i s-amtej i oy sderecho sta koltael ta xa’beel yamtel va’k’in mu’yuk yamtele.
+         
+         
+            Skotol vinik oy yu’un derecho sta sin t’ujilanel mu’ch’u ko’ol stojol según k’u yepal yamtel.
+         
+         
+            Skotol vinik i ants ta vikit i ta mu’k oy yu’unik derecho staik a’beel jpix i ta junal na, chak’uxchi sventae i sta más koltael te me spas paltae ta yanetikxa koltabanejetike.
+         
+         
+            Skotol vinik oy yu’unik derecho spasik smeltsanel sindikatoetik i stik’-sbaik ta sindikatoetike bu te sk’ane, oy ta sderecho sta a’beel k’uyepal sjalilik yamtele i sta s-k’uxonetik buyik-ora i jak sta stojel.
+         
+      
+   
+      Chanib scha’ vinik artikulo
+      Skotol vinik antz xu’ xkux ta yabtel ta jujun xemana, oyuk noox spejeb ti abtel tzapas ta jun k’ak’ale, xchi’uk xu’ xlok ta yavil yabtel yo’ xba xkux.
+   
+      Joob schavinik Artikulo:
+      
+         
+            Skotol vinik oy ta sderecho spas skuxij jun lekil o uts kuxlejel bujechuk oy yu’un, tanto ta junal na, sin chamel, sbeel, sk’u’, sna, sk’elel ta poxtabanel i k’uxi yanetik más ke stun i stun yu’une; oy yu’un svinkilele, o va’k’in mu’yuk yu’un k’uschi spas skuxij i xa sbeel ke sea mauk sk’anonel yu’un.
+         
+         
+            Va’k’in jun ants va sman yol i te me laxa smane oy derechoyu’unik scha’vaalik staik lek cha’biel bujechuk yabil o mu’ch’u sch’iuk sventa xa’k’e. Skotol unetik, ayanemik, ta lekil nupunel o aunke ma’uk ta lekil nupunel, oy yu’unik derecho staik cha’biel ta stojol mu’kta tsobomajele.
+         
+      
+   
+      Vakib Schavinik Artikulo:
+      
+         
+            Skotol gente oy yu’un derecho staik smeltsanel ta escuela, educación skaltike. Le’ye sventa sta ta jech-noó o sea k’elambil aunke ja noó ta slikebal elemental si’ch alele i ke ja’ más oy ta a’k’el ta vai’. Le’ye ta puersa-onó sventa si’ch i’chel-el. Yanxa más toyol técnica o profesional si’ch alele a’k’el ta stojol skotol gente; según spijil stalel e’chemtalel ta yanetikxa vik’it chanubtexele.
+         
+         
+            Chanubtexele sk’anojel yu’un lek smeltsajesvan i tsatsumtex ya’k’ojel ta mu’k’ derecho humanoe i libertaetik más oy stunel i sventa sna; ja’ jeche va oyuk más oy k’anbail ta ju ju vo’ aibajel i k’anbail chu’uk yanetikxa lumaletik ta i schi’uk naklejetik i k’ux-elan ta sch’unobil kajbaltik ta vinajel; ja jeche va vinajuk sch’iel yamtel ta stojol Naciones Unidas ta sk’anojel lekil k’uxlejale.
+         
+         
+            Totiletike oy yu’unik derecho k’ux-elan chanubtexel sk’an xa’kbe snichnab.
+         
+      
+   
+      Jukub schavinik Artikulo:
+      
+         
+            Skotol vinik oy tas sderecho según k’ux-elan stalel sk’uxijik ta slumal, spas sk’upin k’uxitik snaojiktalel desde vo’nej spaxobil sk’uxtikik i spas xochanik amteletik yu’un ciencia i sk’upinel k’uyel yutsil slok ta lunto amtele.
+         
+         
+            Ta skotol gente oy derecho yu’un sta ch’abiel i k’uxubinel ta k’op i ta k’uxtik mu’ch’u lek lok yamtel ta ciencia, ta tsibajelal o ta k’eojel o yanetikxa literaria o artístika si’ch alele.
+         
+      
+   
+      Vaxakib schavinik Artikulo:
+      Skotol gente oy derecho yu’un spas stek’aj ta jun lugar bujechuk si’ch a’k’el ta mu’k skotol sderechoetik i slibertaetik ya’k’oj ta ojtakinel le Declaracione.
+   
+      Valuneb schavinik Artikulo:
+      
+         
+            Skotol gente oy tsots stunel ta yutil slumal porke ja’no jech i ja’no te bujechuk spas spas k’ute sk’ane i k’uxchi te xk’ane i spas xa’k sba ta ojtakinel k’ux-elan stalel.
+         
+         
+            Ta sk’anojel i sk’upinel sderecho i slibertade, skotol gente va oyuk ta sk’ob según k’ux-elan stalel pasbil ley, ja jeche seguro va oyuk me xojtakin k’uxitik sventa si’ch a’kbeel ta mu’k’ta yanetik gente, chak’uxchi; derechoetik hasta bu spas skolemaj tanto ta’ye i stuke i xa’be sjam k’uxchi lek-no stalel, tanto chu’uk schi’iltak ta slumal i chu’uk yanetikxa ta yanetik lumajele ja jeche va yu’uk i va oyuk jun mu’kta tsombail demokratika skaltike.
+         
+         
+            Le’noj derechoetik i libertadetike mu sventa si’ch tunel ta xutemal k’ux-elan sk’anojel yu’un Naciones Unidase.
+         
+      
+   
+      Lajuneb schavinik Artikulo:
+      Ni junukal kuxitik albil li ta Declaracione spas xut o stun k’uk-noxchi ya sea ta stojol jvo’ vinik o tsobomajeletik o jun Estado va’k’in sk’anik slikexik i xamtelantesik k’uk-on yes amtelal. Mu spas ta spojel ni t’upel ni junukal k’uxitik derechoetik i libertadetik albil li ta Declaracione.
+   

data/lib/data/udhr_txt/udhr_tzh.txt

@@ -0,0 +1,218 @@
+Universal Declaration of Human Rights - Tzeltal, Oxchuc
+© 1996 – 2009 The Office of the High Commissioner for Human Rights
+This plain text version prepared by the “UDHR in Unicode”
+project, http://www.unicode.org/udhr.
+---
+
+´SYALJI´BAL TO SPAMLEL TE BELUK AYKU´UNTIKE YU´UN JICH YA JKOLTABATIKA TE JPISILTIK WINIKOTIKE
+      Pasbil sok albil yu´un te Tso´b´tomba Lumetik tey ta spisil balumilaletik, te banti la yalik jilel tey ta 217 (III), ta sk´alel lajuneb yu´un yuil disiempre ta yawilal 1948.
+   
+      XA´JCH´IBAL
+      Te jkich´tik ta muk´ te jkuxlejaltik ta jujun tul yu´un jich ya jkoltebatika, sok yu´un pajalotik jpisiltika yu´un jich lek ya jk´anbatika ta spamlel k´inal. Ja´ into jajch´em tulan sk´oplal ta jun, te a yich´elotikix ta wenta te bit´il ayotik jujun tul, sok te pajaluk ya yak´botik tu´untestik te beluk ay jku´untike, sok ja ya jk´antik te yakuk yak´botik jtukeltik te bit´il ya jk´antik xkuxinotike.
+      Te ya jnatik stojol te ma ich´bil ta wenta sok te mayuk ta nael te snopjibal xk´uxul kot´antike ja´ ta stojol te bit´il sokemix joltik ta sba k´inal. Inte beluk albil ta june ta swenta te jlekibaltike ja´ te yakuk jmaletik ta k´inalil te lekil kuxinele, ta banti mayuk xiwel, mebal, sok ya jkaltik te beluk lek ya jkiltik te beluk ya jch´u´untike.
+      Ja´me ya jk´antik te yakuk x-och ta ts´ibayel ta sunal Rerecho te beluk ya sk´an spasik te winiketike, yu´un jich ma x-ochik ta kera sok te ajwaliletike te ma lekuk yat´elike sok te ma xyak´ beluk ya jpastike.
+      Ja´me jich tulan sk´oplal te lekuk ya jkilbatik sok te yan lumetike k´ejel aylane.
+      Janix ya yak´ natik stojol te lumetik te tso´boj te Chapk´opetik yu´un yan lumetik ta k´ejel ta slomol balumilal la xan me yalik ta jun Karta te beluk lek ya sk´anik te winiketike ta pajalil ta k´inalil. Ja´ jich yalojik slekubtesik te jkuxlejaltik ta swenta yu´un ya xmuk´ubotik ta jpisiltika.
+      Ja´jich ya yak´jnatik stojol te Estados Miembros sok te Chap K´opetik yalojik xchajpanel te bit´il ya sk´an xkuxinik te winiketik ta spisil k´inal, sok ja´me ya jk´antik te jpisiltik ya jnabetik sk´oplal te bit´il kuxulotik sok kolemotik ta balumilal yu´un jich tulan sk´oplal ya xch´u´not xchapela.
+      Te Muk´ul jun te banti ya yalik te srerecho winiketik albil yu´un te Tso´b´tomba Lumetik ja la me swenta yu´un te spisil lumetik ta balumilal yu´un jich ya xtulane sk´oplalaa ta spisil winiketik, janix jich ya yich´pukel ta snaul jnop junetike ta swenta ya jnatika te rerechotik sok te beluk lek ta pasel ta jlumaltik sok ta yantik lumetik sok te lumetik te smakoj te Estados Miembros.
+   
+      Artikulo 1.-
+      Spisil winiketik te ya xbejk´ajik ta k´inalil ay jrerechotik, mayuk mach´a chukul ya xbejka, ya jnatik stojol te jpisiltik ay snopibal sok sbijil joltik, ja´ me k´ux ya kaibatik ta jujun tul.
+   
+      Artikulo 2.-
+      Spisil te winiketik kich´otik spisil rerechotik ja´jich ya stak´jpastik te beluk ya jk´antik xi´te albil ta june, ma ayotik ya tsael, seame ijk´otik o sakotik, ach´ixotik o winikotik, me bats´il k´op o kastiya ya xk´opojotik, o teme ya jch´u´untik o ma jch´u´untik yos, teme ay o mayuk jtak´intik, me ya jk´an jchaptik o ma jchaptik k´op, sok te banti jach´emotik o me ay xan yanetik beluk ya jnatik.
+      Jich te bit´il ich´bil ta muk´te mabe pajalotik ta jujun tul ta sba jun k´inal, pajal me ta jpisiltik ya jkich´tik chukel te me ay bi amen ya jpastik ta jlimaltik sok jaxanme toyol sk´oplal te me ya jpastik ta yantik lumetik.
+   
+      Artikulo 3.-
+      Spisil winiketik ay srerechoik te bit´il ya sk´an xkuxinik, xu´ spas beluk ya sk´anik sok te ya yich´ kananteyel te beluk ya spasik.
+   
+      Artikulo 4.-
+      Mame mach´a ya sujotik ta spasel at´eletik te me ma stalemaluk kot´antik ya jpastik, into chapbil tulan sunal te ma xu´ mach´a ya yich´ chonel.
+   
+      Artikulo 5.-
+      Mame mach´a xu´ yich´ majel ta jich nax te me mayuk smul ja´me swenta te ma chambalamotik.
+   
+      Artikulo 6.-
+      Spisil winiketik ay srerechoik ya x-ak´bot ta wenta te beluk ya sk´an ch´u´unik ta spamlel k´inal.
+   
+      Artikulo 7.-
+      Inte leyetik o sunal xchapojik te ajwaliletike ya yal te pajal ya jkich´tik ilel te ta banti kuxulotike yu´un ma jlabanbatika sok jich ma jtu´ptik te beluk ya yal te sunale.
+   
+      Artikulo 8.-
+      Spisil winiketik te ya yich´ chapel smul yu´un muk´ul ajwaliletik, ay srerecho ta yich´ koltayel, ja´ swenta la sts´ibayik te leyetik yu´un ma jkich´tik uts´inelaa.
+   
+      Artikulo 9.-
+      Ni tuluk winik ya stak´yich´chukel o yich´tenel lok´el ta slumal jich nax te me mayuk smule.
+   
+      Artikulo 10.-
+      Spisil winiketik pajal ay srerechoik te ya x-aybot stojol te beluk ya sk´an yal ta slumale sok lek nax ya x-ilot o ya x-aybot yu´un te ajwaliletike yu´un jich ya xchapj a te sk´oplal te beluk swenta te xlebot smule.
+   
+      Artikulo 11.-
+      
+         
+            11.1.- Spisil winiketik te lebil smul ay srerecho ya yalbe te nuk´ul ajwaliletike te me melel o lotil te beluk kujch´inbilaa ja into ya yich´leel te srerecho ta sunal leyetik ta banti x-albot te me ya yich´ chukel o koltayel.
+         
+         
+            11.2.- Ni tuluk winik ay ta chukel yu´un yat´el, te me mabe kuybil ta mulil yu´un te sunal Rerecho ta jlumaltik o yantik lumetik. Ja´ nix jich ma stak´ya kich´tik tulan majel te k´alal ya tsajk´otik yu´un te jmultike.
+         
+      
+   
+      Artikulo 12.-
+      Te bit´il kuxulotik jujun tul ta lumaltike ma xu´ mach´a xch´ik sk´op niuk sok kalnich´antik, ni ta yutil jnatik ja nix jich ma xu´ya sleelotik ta k´op. Spisil winiketik ay srerecho ya xchap ta swenta ajwaliletik te me ay mach´a bi ya sk´an spasbotike.
+   
+      Artikulo 13.-
+      
+         
+            13.1.- Spisil winiketik ay srerecho xbeen ta slumalik sok te chikan banti ya x-ain ta sk´inal slumalik.
+         
+         
+            13.2.- Spisil winiketik ay srerecho ya xlok´bael ta paxal ta sk´inal slumal sok ta yantik lumetik, ja´ nix jix ya stak´ sujt´el ta slumal nix.
+         
+      
+   
+      Artikulo 14.-
+      
+         
+            14.1.- Spisil winiketik me la yich´ nutsel lok´el ta slumal ay srerecho ya sle´ xkuxle ta yan lumetik.
+         
+         
+            14.2.- Ma xu´ yik´otik ta yan lum te me yu´un nix mala jchu´untik te beluk jajchem sunal yu´un te muk´ul ajwaliletike.
+         
+      
+   
+      Artikulo 15.-
+      
+         
+            15.1.- Spisil winiketik ay srerechoik te ya yak´ik ta ilel te bit´il kuxulik ta k´inalile.
+         
+         
+            15.2.- Ni tuluk winik ya yich´ uts´inel ta banti sk´inal bejk´ajem, ja´ nix jich mayuk Derecho te jkich´tik jeltayel ta yan k´inalil.
+         
+      
+   
+      Artikulo 16.-
+      
+         
+            16.1.- Te me la staik xch´ielik te ba k´alal ya stak´xnujbinik te winiketike sok te antsetike, ay me srerechoik ya yik´sbaik ta bayuk jajch´emik, bayuk bejk´ajemik o me xch´u´uneik o ma xch´u´uneik sk´op yos, ya xu´ ya sbolik syalnichanik, sok pajalme ya yich´ik o tu´untesik te beluk ay yu´unike, pajal me ya spasik mantal te k´alal syik´osbaike, in te me la xch´uy baike ya me x-ochta xat´el te sbilukike.
+         
+         
+            16.2.- Ja´ tome teme la snopik lek te xnujbinike ya me stak´xchapbeyik sunal ta swenta jueletik ta slumalik.
+         
+         
+            16.3.- Te alnich´najele ja´ me jich paso mantal te kajwaltik yu´un jich xkuxinotik ta comon, ja´ yu´un ay me rerecho te ya skanantayotik te yanetik winiketik sok te ajwalil yu´un jlumaltik.
+         
+      
+   
+      Artikulo 17.-
+      
+         
+            17.1.- Spisil winiketik ay srerechoik te ya skanantey te sbiluk, ja´ nix jix xu´ komon ya smanik soklan yanetik winiketik.
+         
+         
+            17.2.- Ma mach´a xu´ ya spojbotik ta jichnax te beluk aylan ku´untike.
+         
+      
+   
+      Artikulo 18.-
+      Spisil winiketik ay srerechoik ta yalel te beluk ya sk´an yot´ anik, te beluk snopojik sok te beluk yos xchu´unojik, ja´ in to ja´ ya yalbotik te ya stak´ jeltik te snopjibal ku´untik ta xch´unel yos, ja nix jich ya stak´ jkak´tik ta ilel te bit´il jch´u´unetik seame jpisiltik o ta jujun tul, ta sit winiketik o ta muken ya jkaltik te beluk ya jpastike.
+   
+      Artikulo 19.-
+      Ay me rerecho ya slok´esik te beluk ya sk´an yot´anik te winiketike, mame xu´ mach´a ya yutotik o skomotik ta swenta te beluk ya jk´altike, beluk ya jchiknatestike, te beluk ya jkaltike, te beluk ya jpuktik ta alele te ta jlumaltike.
+   
+      Artikulo 20.-
+      
+         
+            20.1.- Spisil winiketik ay srerechoik te ya yayik tsobojel yu´un jich ya xchapik sk´opika.
+         
+         
+            20.2.- Ma mach´a xu´ta sujel yich´ otsesel ta jun tso´ble teme ma jichuk o stalemaluk yot´an.
+         
+      
+   
+      Artikulo 21.-
+      
+         
+            21.1.- Spisil winiketik ay srerechoik ta yalel te bit´il ya sk´an x-ich´ot ta muk yu´un te ajwaliletike, ja´ nix jich ya me sk´an x-och ta tu´unel ta slumal teme jich ya sk´an te sotak ta lume.
+         
+         
+            21.2.- Spisil winiketik pajalme ya stak´ x-och ta ajwalinelil ta slumal k´inal.
+         
+         
+            21.3.- Te snopjibal yot´anik te jlumaltike ja´me tulan ich´bil ta k´op yu´un te niwak ajwaliletike sok ja´ ich´bil ta k´op ta k´alal ya xelon te ajwaliletik ta banti ya jkaltil sok te jvototik te beluk ajwalil ya jk´antik xnajk´a.
+         
+      
+   
+      Artikulo 22.-
+      Spisil winiketik tsobolik sok ta kuxlej yan winiketik, ja´ yu´un ay rerecho ya yich´kananteyel ta komon, ja´ te ajwaliletik yu´un jlumaltik sok yu´un yanetik lumetik ja´ yalojik te xu´ya k´antik o ya jtu´untestik te bit´il pasem sk´oplal sok te beluk aylan yu´un te jujun lom lumetike te baatik x-at´ejotik yu´un jich ya jtatik jtak´intika sok komon ya jchaptik te beluk ya jk´antik sok ya jpastik ta jkuxlejaltike.
+   
+      Artikulo 23.-
+      
+         
+            23.1.- Spisil winiketik ay rerecho x-at´e, xu´ya stsa beluk at´elil ya sk´an ya spas yu´un jich pajal ya x-at´ejikaa, ta swenta mayuk mach´a ma xilta at´elaa.
+         
+         
+            23.2.- Spisil winiketik ay rerecho ya yich´ik tojel te me pajal nax te yat´elike.
+         
+         
+            23.3.- Spisil te at´el winiketik ay me rerecho te pajal ya yich´ik stojolik, ja swenta lek ya xkuxin sok a te yalsnich´anike sok ya yich´ koltayel te me ay be amen la sta´ o ejch´ena ta yat´elike.
+         
+         
+            23.4.- Spisil te at´el winiketik ay rerecho ya xachik Sintikatoik yu´un jich ya skoltesbaika.
+         
+      
+   
+      Artikulo 24.-
+      Spisil te at´el winiketik ay rerecho ya xkux yot´an, me ay jochol stiempo a spas beluk sk´an yot´an, ja´ me ya sk´an te ben tsamnax ora ya x-at´eje, sok te jayeb ya xkux yot´ane ya me yich´ tojel.
+   
+      Artikulo 25.-
+      
+         
+            25.1.- Spisil winiketik ay rerecho te lek ya xkuxinik ta k´inalil, ya me yil te yalsich´anike, teme ma stsak´ta chamel, ya me yak´bey swe´el, ya me smambe sk´u, ya me yak´bey sna´, ya me yak´ta poxtayel sok yantik xan beluk ya sk´anik. Ja´ nix te winiketike ay me srerecho xkux yot´anik ta yat´el teme tsajk´ ta chamele, ejchena, mamalub, o yantik xan chamel jtsakotike.
+         
+         
+            25.2.- Ja´ te ants yik´oy yale sok teme ayin te tut alale, ay me rerecho ya yich´ ilel sok poxtayel. Spsil alaletik me ay stat o mayuk stat ya xbejk´a pajalme ay rerecho ya yich´ ilel ta komon.
+         
+      
+   
+      Artikulo 26.-
+      
+         
+            26.1.- Spisil te winiketik ay srerecho te ya yich´ bijtesel ta nopjune. Mayuk ta tojel te nopjune te k´alal xach´ibal ja´ yu´un tulan sk´oplal te ya jk´ichtik tenel ta persa. Te yantik sjawilal te jnopjuntike pajal ya jkich´tik ta jpisiltik. Ja´ nix jich te toyem snopjibal te june pisil ay rerechop x-ochotikaa.
+         
+         
+            26.2.- Te bijtesel ta june ja´ swenta te ya jtatik ta nopel te bit´il k´ux ya jkaybatik ta jpisiltik, te bit´il ch´ich´bak´etotik sok te junuk nax ya jkak´batik sok te yantik lumetik, manchukme xkopojotik ta bats´ilk´op o manchukme yantik yos jch´unetik, ja´ in to ja me tulan sk´oplal tas swenta max xach´otik ta kera, jich ya sk´an te muk´ul lum te jchapo ja ayejetikto.
+         
+         
+            26.3.- Te sme´ sok te stat te alaletik ay rerecho ya slebeyik te beluk jun ya sk´an snopik te snich´nab.
+         
+      
+   
+      Artikulo 27.-
+      
+         
+            27.1.- Spisil winiketik ay srerecho ya yak´sbaik ta wenta ta schapel te beluk ya xu´ o ya spastalanot te ta slumalike, xu´ smulanik te at´eletik meltsanbil le ta banti jach´emike, sok ya me sk´an skoltaysbaik ta slekubtesel te yat´elike.
+         
+         
+            27.2.- Spisil winiketik ay srerecho skoltayik te beluk ay yu´unike sok te beluk xch´une sk´oplale, yu´un jich ya xtulane leka te spisil beluka te yat´elike.
+         
+      
+   
+      Artikulo 28.-
+      Spisil winiketik ay srerecho ya xachbeyik sunal ta spamlel k´inal ta banti ya yalik te meleluknix ya x-ichot ta muk´aa te srerechoik xchapoj te Tso´b´tomba Muk´ul Lumetik.
+   
+      Artikulo 29.-
+      
+         
+            29.1.- Spisil winiketik ay me tulan yat´elik te ta slumalike ya sk´an ya stsobsbaik lek, yu´un jich lek ya xkuxinikaa y snopik k´inala.
+         
+         
+            29.2.- Te spasbelul yat´el te rerecho yak´obotik te Muk´ul June ja nix me jich ya yich´ kananteyel sok leyetik, ja´ swenta mame jk´axintaytik te ayejetik sok ja´ me yu´un jich lek ya jkilbatik ta jpisiltika ta banti lekil lumalil.
+         
+         
+            29.3.- Te rerechoto sok te kolemotik ya jpastik te beluk sk´an kot´antike mame stak´ya jk´axintaytik te beluk ya sk´anik sok te beluk xchapojik te Muk´ul Tso´b´tomba Lumetik.
+         
+      
+   
+      Artikulo 30.-
+      Te Muk´ul Jun jachbil tey to´ ma sk´an yak´ noptiok te junax lum o tul nax winik ya yak´bey srerecho, o teme ya jtatik ta nopel te ya stubotik kaltk te rerecho yak´obotike, in te beluk la yich´ alel leyto ja´ yaloj te Muk´ul Chap K´opetik.
+   

data/lib/data/udhr_txt/udhr_tzm.txt

@@ -0,0 +1,220 @@
+Universal Declaration of Human Rights - Tamazight, Central Atlas
+© 1996 – 2009 The Office of the High Commissioner for Human Rights
+This plain text version prepared by the “UDHR in Unicode”
+project, http://www.unicode.org/udhr.
+---
+
+TIṢERRIḤT TAGRAGHLANT IZERFAN N WEMDAN
+    Yesbudan d yesse ran deg wegraw amatu seg use ti-s 217 A. (III) di 10 dujember 1948
+  
+    ANAKCHAM
+    Imi asmussen n lḥwerma i ttalasen akkw yâggalen n twachult talsawt d yizerfan n sen yemsawan, d nitni i d llsas n tlelli, taghdemt akkw d- tifrat deg wmadal (di ddunit).
+    Imi kra n widn nesmussun ara izerfan n wemdan d widn iḥeqqren s lkhwedm n lewḥuch yesserfayen tamsakwit n talsa akkw d- tlilin umadal and'ara hedren u and'ara yamnen yemdanen s tlelli idg ur yelli la aseṛheb la lmizirya, d nettat i d asirem âlayan n wemdan.
+    Imi tebbwi - dd nnig kra yellan ad ttuḥudden izerfan n wemdan s nnidam azerfan i wakkn ur yettuḥerrs ara wemdan di taggara alamma yughal d amnafeg ḍadd temḥeqranit akkw d unaghur.
+    Imi yessefk ad tennerni tegmi d wassaghen n tmidwa d lemḥibba gar yeghlanen.
+    Imi di lqanun izerfan n wemdan imudan n ledjnas yedduklen berrḥen i tikkelt tajḍidt laman n sen deg zerfan ilsasiyen n wemdan di ccherf akkw d wazal n bnadem di tugdut izerfan n tulawin d yergazen u berrḥen belli qeṣden ad snernin aqeddem amgarwan u ad sbed'den tigwnatin timenyafin n tudert di tlelli yettimghuren.
+    Imi, timura yetteskin di ledjnas yedduklen lezment iman n sent ad myallent (ad mmâwanent) i wakken ad demnent nitenti d-tuddsa n ledjnas yedduklen, di mkull timura leqder aheqqani izerfan n wemdan akkw tlella tilsasiyin.
+    Imi afham amechruk n tlella d yizerfan agi degs lqima tameqwrant i wakken ad uqment leqder tmura leqder i lâhd n sent.
+    Tajmâit tamatawt
+    Tberreḥ belli tiṣerriḥt agi tagraghlant izerfan n wemdan d anawad amechruk igher ssaramen imudan d yeghlanen akken ma llan i wakken akkw yemdanen d yâggaln n temgarwa i glan (i ges an) dima tiṣerriḥt agi di lbal n sen, ad skhedmen akkw lmedjhud n sen, s leqraya d ttṛebga i wakkn ad senernin aqader n tlella d yizerfan agi u ad demnen s ttawilat idd iteddun s lâqel, (wa deffir wa) deg wennar aghelnaw d ugraghlan asmussen d usnefḍes igraghlanen iḥeqqaniyen gar imezdaghen n ddulat tâggalin s timmad n sent nagh gar yimezdaghen n tmizar i gellan ddaw lhwekm n sent aghedman.
+  
+    Tamadda 1:
+    Imdanen, akken ma llan ttlalen d ilelliyen msawan di lḥweṛma d yizerfan- ghur sen tamsakwit d lâquel u yessefk ad-tili tegmatt gar asen.
+  
+    Tamadda 2:
+    Kull yiwen ghur-s lḥeqq ad ighellat tilella d yizerfan idd yeddan di tṣerriḥt agi bla tarayit idd yettasen si cchetla, d llun, d ldjens d tutlait, d ddin d ṛṛay asiyasi nagh ṛṛay iḍen i gerzan lasl aghelnaw, tamgarwa, aila talalit nagh liḥala n iḍen yehwa yas d argaz nagh d-tameṭṭut.
+    Rnu gher-s, ur ilaq ara ad-tili trayit yebnan ghef liḥala tasiyasit, taghedmawt nagh tagraghlant n tmurt nagh n temnadt ideg yezdegh wemdan yehwa yas tella tmurt agi nagh temnadt agi d- talellit nagh ddaw lewkala, nagh ur tehkim ara deg yiman is nagh ur tekmil ara tlelli ines.
+  
+    Tamadda 3:
+    Kull amdan ghur es lḥeqq n tudert, tilelli d laman ghef timmad is.
+  
+    Tamadda 4:
+    Ur ilaqar a ad yughal wemdan d akli nagh d aqeddach n wemdan iden. Tasakla d uzenzi n waklan ttuḥeṛṛmen maḍi.
+  
+    Tamadda 5:
+    Ur ilaqara ad yettuselleṭ ghef umdan uâqeb nagh ssikis d- teghriwin yesnughbuyen, itekksen fell as sser.
+  
+    Tamadda 6:
+    Ang'is yehwa yili wemdan, ghur s lḥeqq ad yettwag leqder i timmadit is taghedmawt.
+  
+    Tamadda 7:
+    Akkw indamen msawan zdat lqanun u ghur sen lḥeqq bla afraz i wakkn atn iḥudd lqanun - ghur sen irkwelli lḥeqq i uḥuddu, akken ma llan ḍedd tarayit ur nwufq ara tiṣerriḥt agi.
+  
+    Tamadda 8:
+    Kull amdan ghur-s lḥeqq ad ichetki i tnehkamin tighelnawin yettuk'ellfen i wakkn ad fkent lḥeqq ḍedd tneḥyafin ur nettqadar ara izerfan ilsasiyen is yettak udustur d lqanun.
+  
+    Tamadda 9:
+    Ula d yiwen ur yezmir ad yettwaṭṭef, nagh ad yettwaḥbes nagh ad yet twanfu s ldjur.
+  
+    Tamadda 10:
+    Kull amdan ghur-s lḥeqq ad-tâddi tluft is zdat tnehkamt, âinani, bla tneḥyaft i wakkn ad - tseyyi ma seḥḥant telzimin is d yizerfan is nagh ma d-tidett wayn - idd gren fell as deg wennar n lâqubat.
+  
+    Tamadda 11:
+    
+      
+	Kra n win yettutéhmen s ssiya ad yettwaḥseb d imzekki alama yettuṣeḥḥeh s lâdel ddenb idd gren fell as, âinani, zdat tnaḥkamt and'ara yettwadmen akkw wayn i glaqen i uḥuddu ines.
+      
+      
+	Ula d yiwen ur yettwaḥkam ara fell as ma yekh dem kra n ssiya yettuḥeṛṛmen nagh ma iferreṭ di kra iwudjben fell as ma yella di tallit ni ayn idd gren fell as ur ikhulfara lqanun aghelnaw nagh agraghlan, yerna lâquba ur d as-dd yettak ara ad - tagwar tin is i gḥekkm lqanun di tallit ideg teḍra ssiya.
+      
+    
+  
+    Tamadda 12:
+    Ur yezmir ḥedd ad yessekchem iman is s ldjur di tudert n wemdan, di twachult is; deg wekkham is, timuzniwin is nagh ad yessims lḥwerma-s d nnif is; kull amdan ghur-s lḥeqq at iḥudd lqanun si tiytiwin yechban tigi.
+  
+    Tamadda 13:
+    
+      
+	Kull amdan ghur-s lḥeqq ad yelḥu s tlelli u ad yekhtir tanezdught di tmurt is.
+      
+      
+	Kull amdan ghur-s lḥeqq ad yeffegh si yall tamurt ghas d - tamurt is u ma yehwa yas yezmer ad yughal ghur es.
+      
+    
+  
+    Tamadda 14:
+    
+      
+	Ma yella yettwaḥṛes wemdan s ldjur, ghur-s lḥeqq ad yesdari iman is u ad ighellet lânaya n tmura iḍen.
+      
+      
+	Amâni ur d-as-dd tebbw ara ad ighellet lḥeqq agi ma yella yekhdem ssiya ikhulfen lqanun amechruk nagh ayn ur nwufq ara inawaḍen d yimenzayen n tmura yedduklen.
+      
+    
+  
+    Tamadda 15:
+    
+      
+	Kull amdan ghur-s lḥeqq i tghelna is yehwan.
+      
+      
+	Ur d-as yettwakkes i yiwen s ldjur la taghelna ines la lḥeqq ubeddel n tghelna.
+      
+    
+  
+    Tamadda 16:
+    
+      
+	Mi geblegh weqchich nagh teqchicht, ghur sen lḥeqq ad zewdjen i wakkn ad bnum tawachult bla ma yettuqegged lḥeqq gi s cchetla, taghelna, nagh ddiyana msawan deg zerfen m'ara zewdjen, nad'am zewdjen nagh m'ara yefsekh zzwadj.
+      
+      
+	Ur yettili zzwady alamma s lebghi d umyeqbel ukmil n wergaz d- tmettut.
+      
+      
+	Tawachult d-tagwejdit talemmast n temgarwa, ghur-s lḥeqq att thudd temgarwa d ddula.
+      
+    
+  
+    Tamadda 17:
+    
+      
+	Amdan yehwa yas weḥd-es nagh d amezday ghur-s lḥeqq ad yekseb aila.
+      
+      
+	Yiwen ur yezmir ad yettuḥeṛṛem seg waila-s.
+      
+    
+  
+    Tamadda 18:
+    Kull amdan ghur-s lḥeqq i tlelli n tedmi, tamsakwit d ddiyana, lḥeqq agi tetteski deg-s tlelli ubeddel n ddiyana akkw d wayn is yettamen, wehd es nagh gar medden âinani nagh di sser, s uselmed s tegdimin, s wâbâd d umares n lemdaheb.
+  
+    Tamadda 19:
+    Kull amdan ghur-s lḥeqq n tlelli di ṛṛay d lmenṭeq anda yetteski lḥeqq ubeggen n ṛṛay bla ma yettuchebbwel u daghen tebbwi yas-dd ad inadi, ad yeṭṭef, u ad yefser di yall tamurt isallen d- tedmiwin s yall ttawil n wenṭaq.
+  
+    Tamadda 20:
+    
+      
+	Kull amdan ghur-s lḥeqq i unejmâ akkw d- tdukla di tifrat.
+      
+      
+	Yiwen ur yezmir ad yettuḥettem i wakken ad yetteski di tdukla.
+      
+    
+  
+    Tamadda 21:
+    
+      
+	Kull amdan ghur-s lḥeqq ad yetteski deg wselḥuy n temsal n bailek n tmurt is, ama netta s timmad is, nagh s win yekhtar d amtil is.
+      
+      
+	Kull amdan ghur-s lḥeqq amm netta am wiyad ad yettef amkan di lḥirfat n bailek n tmurt is.
+      
+      
+	Lirad umadan d nettat i d llsas n lhiba n lehkwem n bailek- yessefk add tban s tefrant zeddigen idg ara tteskin meddn irkwelli u ara yilin si lweqt aar wayeḍ di tugdut d sser nagh s ttawil iḍen it yechban ara iḍemnen tilellli n tefrant.
+      
+    
+  
+    Tamadda 22:
+    Kull amdan yetteskin di temgarwa ghur-s lḥeqq di laman amgarwan gqes den ad ikafi izerfan is isagrawen imgarwanen d yidelsanen imsefken i lḥweṛma d usegmi alelli n timmadit is s tejmilt n lmedjhud aghelnaw d umyalli agraghlan s wayn ara yembwafaqen netta d nniḍam d lerzaq n kull tamurt.
+  
+    Tamadda 23:
+    
+      
+	Kull amdan ghur-s lḥeqq i ikheddim ara yekhtir akkn is yehwa s cchurut n lâdel imsefṛaḥen ar'at iḍemmen ghef ticchumert.
+      
+      
+	Imdanen akken ma llan ghur sen lḥeqq bla tarayit i tjernanin yemsawan ghef ikheddimen yemsawen.
+      
+      
+	Kra n win ikheddmen ghur-s lḥeqq i tjernant taḥeqqit, timsefreḥt ar'as iḍemnen i netta d twachult is tudert iwufqen lḥweṛma n wemdan ara yettuk'emmlen ma yebgha lḥal, s kra n ttawil iden uḥuddu amgarwan.
+      
+      
+	Kull amdan ghur-s lḥeqq ad yessebded netta d wiyaḍ tidukliwin ikheddamen nagh ad icharek di tdukla ara iḥudden lmeslaha ines.
+      
+    
+  
+    Tamadda 24:
+    Kull amdan ghur-s lḥeqq i rraha d- tukksa n lkhiq (d ugunfu) u ladgha di lḥedd iqebbel lâqel n lweqt ikheddim akkw di ttriḥ yettwakhelsen, si lewqt aar wayeḍ.
+  
+    Tamadda 25:
+    
+      
+	Kull amdam ghur-s lḥeqq i lmizan n tudert ar'at iqidden i ṭṭmana n tṣeḥiḥt is (n tezmert is), liser ines akkw d- twachult is, ladgha i isafarn n tuççit, llebsa, tanezdught, adawi timezgiwin (tijmilin) timgarwiyin ilaqen, ghur-s lḥeqq i ṭṭmana ma ur ikheddmara, ma yuḍen, ma yella d anâibu nagh d adjjal, nagh d awesran nagh kra n yimi ar d as ruḥent ttawilat n tudert ma yekka-dd waya nnig tezmert is;
+      
+      
+	Tiyemmatin d yigwerdan ghur sen lḥeqq i tallalt (lmâwna) d uḥuddu ikhsusiyen. Akkw igwerdan ilulen di zzwadj nagh beṛṛa n zzwadj ghur sen lḥeqq yemsawan di tussṛa (ṭṭmana) tamgarwant.
+      
+    
+  
+    Tamadda 26:
+    
+      
+	Kull amdan ghur-s lḥeqq di leqraya ur nessefk ara fell as lekhlaṣ ladgha leqraya tamenzut akkw d- telsasit. Leqraya tamenzut d- tamelzumt, leqraya tatiqnit d uselmed n lhirfat yessefk ad ilin d imatawen, tabburt unekchum gher tlumdiwin tunnigin (âlayen) yessefk ad-tili s lâdel i meddn irkwelli ghef lehsab n wakken ẓewren.
+      
+      
+	Ttrebga yessefk ad- tessiweḍ ghr usefti n timmadit d usedjhed n leqder izerfan n wemdan akkw d tlella tilsasiyin, tebbwi-dd ad- tweṣṣi ghef usefhem d umsameh d lemhibba gar tmura akken ma llant d yimudan d ddiyanat i tuttfa n lehna.
+      
+      
+	Imawlan ghur sen lḥeqq d imezwura ad khtiren ṣṣenf n ttrebga ara fken i warraw n sen.
+      
+    
+  
+    Tamadda 27:
+    
+      
+	Kull amdan ghur-s lḥeqq ad yetteski ma yebgha di tmeddurt tadelsant n tmurt is, ad yestummen i lfenn (tazuri) akkw d tegmi n tussna d wayen idd ttaken n lfaida.
+      
+      
+	Kull amdan ghur-s lḥeqq uḥuddu n lfaida ines tanamkawt akkw d- tmaddawt idd yekkan seg wayn idd yesnulfa di tussna, di tmedyazt (tasekla) nagh di lfenn.
+      
+    
+  
+    Tamadda 28:
+    Kull amdan ghur-s lḥeqq deg wennar amgarwan nagh deg wennar agraghlan i wakken ad yili nniḍam yechban izerfan akkw tlella idd yeddan di tṣerriḥt agi lfaida d unawaḍ n sen.
+  
+    Tamadda 29:
+    
+      
+	Amdan ghur-s lwadjeb i wegdud idg i gemken ala deg-s kan, unerni ukmil n timmadit is.
+      
+      
+	Deg wmares izerfan is d ughellet n tlella ines, kull yiwen ur ikennu ala ddaw leqyud i gerṣem lqanun wehd es i wakken ad yedmen asmussen d uqader izerfan d tlella n lghir is u daghen i wakken tisutriwin tighedmawin n wedyaz d nniḍam n bailek d liser amataw dit emgarwa tagdudant (tadimuqratit).
+      
+      
+	Izerfan akkw d- tlella yagi, is yehwan yili, ur zmirn ara ad ttumarsen ḍedd inawaḍen d ỵimenzayen, n tmura yedduklen.
+      
+    
+  
+    Tamadda 30:
+    Ur telli tmadda di tṣerrḥit agi i gzemren ad-tettwafhem d-tikchi n lḥeqq i ddulla, nagh i wegdud nagh i wemdan i wakkn ad khedmen kra nagh ad marsen igi i gqeṣden aḥuddu izerfan akkw d-tlella idd yeddan deg-s.
+