simplificator-babel 0.0.4

data/lib/data/udhr_txt/udhr_vie.txt

@@ -0,0 +1,221 @@
+Universal Declaration of Human Rights - Vietnamese
+© 1996 – 2009 The Office of the High Commissioner for Human Rights
+This plain text version prepared by the “UDHR in Unicode”
+project, http://www.unicode.org/udhr.
+---
+
+Tuyên ngôn toàn thế giới về nhân quyền của Liên Hợp Quốc
+      Được Đại hội đồng Liên Hợp Quốc thông qua và công bố theo Nghị quyết số 217 (III), ngày 10 tháng 12 năm 1948.
+   
+      Lời nói đầu
+      Với nhận thức rằng:
+      Việc thừa nhận nhân phẩm vốn có, các quyền bình đẳng và không thể tách rời của mọi thành viên trong gia đình nhân loại là cơ sở cho tự do, công bằng và hoà bình trên thế giới,
+      Sự xâm phạm và coi thường nhân quyền đã dẫn đến những hành động tàn bạo xâm phạm tới lương tâm của nhân loại, và việc xây dựng một thế giới trong đó con người được tự do ngôn luận và tín ngưỡng, không còn phải chịu nỗi sợ hãi và cùng cực được coi là nguyện vọng cao cả nhất của loài người,
+      Nhân quyền phải được pháp luật bảo vệ để mỗi người không buộc phải nổi loạn như là biện pháp cuối cùng để chống lại chế độ cường quyền và áp bức,
+      Cần phải khuyến khích việc phát triển quan hệ bằng hữu giữa các dân tộc,
+      Nhân dân các nước thành viên Liên Hợp Quốc trong bản Hiến chương đã một lần nữa khẳng định niềm tin của mình vào những quyền cơ bản của con người, vào nhân phẩm, vào giá trị của mỗi người, vào quyền bình đẳng nam nữ, và đã bầy tỏ quyết tâm thúc đẩy tiến bộ xã hội cũng như xây dựng các điều kiện sống tốt hơn, tự do hơn.
+      Các nước thành viên đã cam kết, cùng với tổ chức Liên Hợp Quốc, phấn đấu thúc đẩy mọi người tôn trọng và thực hiện các quyền cũng như những tự do cơ bản của con người.
+      Nhận thức thống nhất về những quyền và tự do đó của con người là yếu tố quan trọng nhất cho việc thực hiện đầy đủ cam kết này.
+      Nay, Đại hội đồng Liên Hợp Quốc tuyên bố:
+      Bản tuyên ngôn toàn thế giới về nhân quyền này là thước đo chung cho tất cả các nước và tất cả các dân tộc đánh giá việc thực hiện mục tiêu mà mọi cá nhân và mọi tổ chức trong xã hội, trên cơ sở luôn ghi nhớ Bản tuyên ngôn này, sẽ phấn đấu thúc đẩy sự tôn trọng các quyền và tự do cơ bản của con người thông qua truyền bá và giáo dục, cũng như sẽ phấn đấu đảm bảo cho mọi người dân, ở chính các nước thành viên của Liên Hợp Quốc và ở các lãnh thổ thuộc quyền quản lý của mình, công nhận và thực hiện những quyền và tự do đó một cách có hiệu quả thông qua những biện pháp tích cực, trong phạm vi quốc gia hay quốc tế.
+   
+      Điều 1:
+      Tất cả mọi người sinh ra đều được tự do và bình đẳng về nhân phẩm và quyền. Mọi con người đều được tạo hoá ban cho lý trí và lương tâm và cần phải đối xử với nhau trong tình bằng hữu.
+   
+      Điều 2:
+      Mọi người đều được hưởng tất cả những quyền và tự do nêu trong Bản tuyên ngôn này, không phân biệt chủng tộc, màu da, giới tính, ngôn ngữ, tôn giáo, quan điểm chính trị hay các quan điểm khác, nguồn gốc quốc gia hay xã hội, tài sản, thành phần xuất thân hay địa vị xã hội.
+      Ngoài ra, cũng không có bất cứ sự phân biệt nào về địa vị chính trị, pháp quyền hay quốc tế của quốc gia hay lãnh thổ mà một người xuất thân, cho dù quốc gia hay lãnh thổ đó được độc lập, được đặt dưới chế độ uỷ trị, chưa tự quản hay có chủ quyền hạn chế.
+   
+      Điều 3:
+      Mọi người đều có quyền sống, tự do và an toàn cá nhân.
+   
+      Điều 4:
+      Không ai phải làm nô lệ hay bị cưỡng bức làm việc như nô lệ; mọi hình thức nô lệ và buôn bán nô lệ đều bị ngăn cấm.
+   
+      Điều 5:
+      Không ai bị tra tấn hay bị đối xử, xử phạt một cách tàn bạo, vô nhân đạo hay hạ thấp nhân phẩm.
+   
+      Điều 6:
+      Mọi người đều có quyền được thừa nhận tư cách là con người trước pháp luật ở khắp mọi nơi.
+   
+      Điều 7:
+      Tất cả mọi người đều bình đẳng trước pháp luật và được pháp luật bảo vệ như nhau không có bất cứ sự phân biệt nào. Tất cả mọi người đều được bảo vệ như nhau chống lại mọi hình thức phân biệt đối xử vi phạm Bản tuyên ngôn này cũng như chống lại mọi hành vi xúi giục phân biệt đối xử như vậy.
+   
+      Điều 8:
+      Mọi người đều có quyền được các toà án quốc gia có thẩm quyền bênh vực theo pháp luật trước những hành vi vi phạm các quyền cơ bản do hiến pháp hay luật pháp quy định.
+   
+      Điều 9:
+      Không ai bị bắt, giam giữ hay đày đi nơi khác một cách độc đoán.
+   
+      Điều 10:
+      Mọi người, với tư cách bình đẳng về mọi phương diện, đều có quyền được một toà án độc lập và vô tư phân xử công bằng và công khai để xác định quyền, nghĩa vụ hoặc bất cứ một lời buộc tội nào đối với người đó.
+   
+      Điều 11:
+      
+         
+            Mọi người, nếu bị quy tội hình sự, đều có quyền được coi là vô tội cho đến khi một toà án công khai, nơi người đó đã có được tất cả những đảm bảo cần thiết để bào chữa cho mình, chứng minh được tội trạng của người đó dựa trên cơ sở luật pháp.
+         
+         
+            Không ai bị kết tội hình sự vì một hành vi hay sự tắc trách không bị coi là một tội hình sự theo quy định của luật pháp quốc gia hay quốc tế vào thời điểm đó. Cũng như không cho phép áp dụng hình thức xử phạt đối với một tội hình sự nặng hơn so với quy định của luật pháp lúc bấy giờ cho mức độ phạm tội cụ thể như vậy.
+         
+      
+   
+      Điều 12:
+      Không ai bị can thiệp một cách độc đoán đối với cuộc sống riêng tư, gia đình, nơi ở hay thư tín của cá nhân người đó cũng như không bị xâm phạm tới danh dự và uy tín. Mọi người đều được pháp luật bảo vệ chống lại những hành vi can thiệp hoặc xâm phạm như vậy.
+   
+      Điều 13:
+      
+         
+            Mọi người đều có quyền tự do đi lại và cư trú trong phạm vi lãnh thổ của mỗi quốc gia.
+         
+         
+            Mọi người đều có quyền rời khỏi bất cứ nước nào, kể cả nước mình, cũng như có quyền trở về nước mình.
+         
+      
+   
+      Điều 14:
+      
+         
+            Mọi người đều có quyền tìm kiếm và được lánh nạn ở những nước khác khi bị ngược đãi.
+         
+         
+            Quyền này không được áp dụng trong trường hợp đương sự bị truy tố vì những tội không mang tính chất chính trị hay vì những hành vi đi ngược lại mục tiêu và nguyên tắc của Liên Hợp Quốc.
+         
+      
+   
+      Điều 15:
+      
+         
+            Mọi người đều có quyền nhập quốc tịch của một nước nào đó.
+         
+         
+            Không ai bị tước đoạt quốc tịch của mình hay bị khước từ quyền được thay đổi quốc tịch một cách độc đoán.
+         
+      
+   
+      Điều 16:
+      
+         
+            Nam hay nữ đến tuổi thành niên đều có quyền kết hôn và xây dựng gia đình mà không có bất cứ một hạn chế nào về chủng tộc, quốc tịch hay tôn giáo. Họ có quyền bình đẳng trong việc kết hôn, trong cuộc sống vợ chồng và lúc ly hôn.
+         
+         
+            Việc kết hôn chỉ được tiến hành khi có sự đồng ý hoàn toàn và tự nguyện của cả hai bên.
+         
+         
+            Gia đình là một đơn vị tự nhiên và cơ bản của xã hội và được xã hội và nhà nước bảo vệ.
+         
+      
+   
+      Điều 17:
+      
+         
+            Mọi người đều có quyền sở hữu tài sản của riêng mình hay chung với những người khác.
+         
+         
+            Không ai bị tước đoạt tài sản của mình một cách độc đoán.
+         
+      
+   
+      Điều 18:
+      Mọi người đều có quyền tự do suy nghĩ, ý thức và tôn giáo, kể cả tự do thay đổi tôn giáo hay tín ngưỡng, và tự do thể hiện tôn giáo hoặc tín ngưỡng dưới hình thức truyền bá, thực hành, thờ phụng hoặc lễ tiết, với tư cách cá nhân hay tập thể, công khai hay riêng tư.
+   
+      Điều 19:
+      Mọi người đều có quyền tự do ngôn luận và bầy tỏ quan điểm; kể cả tự do bảo lưu ý kiến không phụ thuộc vào bất cứ sự can thiệp nào, cũng như tự do tìm kiếm, thu nhận, tryền bá thông tin và ý kiến bằng bất cứ phương tiện thông tin đại chúng nào và không giới hạn về biên giới.
+   
+      Điều 20:
+      
+         
+            Mọi người đều có quyền tự do họp hành và tham gia hiệp hội một cách hoà bình.
+         
+         
+            Không ai bị bắt buộc phải tham gia một hiệp hội nào.
+         
+      
+   
+      Điều 21:
+      
+         
+            Mọi người đều có quyền tham gia vào chính quyền của nước mình, một cách trực tiếp hay thông qua những đại diện được tự do lựa chọn.
+         
+         
+            Mọi người đều có quyền được hưởng các dịch vụ công cộng của đất nước mình một cách bình đẳng.
+         
+         
+            Ý chí của nhân dân là cơ sở tạo nên quyền lực của chính quyền; ý chí này được thể hiện qua các cuộc bầu cử định kỳ và thực sự, theo nguyên tắc bỏ phiếu phổ thông và bình đẳng và được thực hiện qua bỏ phiếu kín hoặc qua các thủ tục bỏ phiếu tự do tương tự.
+         
+      
+   
+      Điều 22:
+      Với tư cách là thành viên của xã hội, mọi người đều có quyền được hưởng bảo hiểm xã hội cũng như được thực hiện các quyền về kinh tế, xã hội và văn hoá không thể thiếu đối với nhân phẩm và tự do phát triển nhân cách của mình, thông qua nỗ lực quốc gia, hợp tác quốc tế và phù hợp với hệ thống tổ chức và nguồn lực của mỗi quốc gia.
+   
+      Điều 23:
+      
+         
+            Mọi người đều có quyền làm việc, tự do lựa chọn công việc, được hưởng điều kiện làm việc công bằng và thuận lợi và được bảo vệ chống lại tình trạng thất nghiệp.
+         
+         
+            Mọi người đều có quyền được trả công ngang nhau cho công việc như nhau, không có bất cứ sự phân biệt đối xử nào.
+         
+         
+            Mọi người lao động đều có quyền được hưởng chế độ thù lao công bằng và thuận lợi đảm bảo cho sự tồn tại của bản thân và gia đình xứng đáng với nhân phẩm và được hỗ trợ thêm từ các hình thức bảo trợ xã hội khác, nếu cần thiết.
+         
+         
+            Mọi người đều có quyền thành lập và tham gia các tổ chức công đoàn để bảo vệ quyền lợi của mình.
+         
+      
+   
+      Điều 24:
+      Mọi người đều có quyền nghỉ ngơi và giải trí, kể cả quyền được hạn chế hợp lý về số giờ làm việc và hưởng những ngày nghỉ định kỳ được trả lương.
+   
+      Điều 25:
+      
+         
+            Mọi người đều có quyền được hưởng mức sống đủ để đảm bảo sức khoẻ và phúc lợi của bản thân và gia đình, về các mặt ăn, mặc, ở, y tế và các dịch vụ xã hội cần thiết khác, cũng như có quyền được bảo hiểm trong trường hợp thất nghiệp, ốm đau, tàn tật, goá bụa, già nua hoặc thiếu phương tiện sinh sống do những hoàn cảnh khách quan vượt quá khả năng kiểm soát của mình.
+         
+         
+            Các bà mẹ và trẻ em cần được chăm sóc và giúp đỡ đặc biệt. Tất cả trẻ em, sinh ra trong hoặc ngoài giá thú, đều được hưởng mức độ bảo trợ xã hội như nhau.
+         
+      
+   
+      Điều 26:
+      
+         
+            Mọi người đều có quyền được học hành. Phải áp dụng chế độ giáo dục miễn phí, ít nhất là ở bậc tiểu học và giáo dục cơ sở. Giáo dục tiểu học là bắt buộc. Giáo dục kỹ thuật và ngành nghề phải mang tính phổ thông, và giáo dục cao học phải theo nguyên tắc công bằng cho bất cứ ai có đủ khả năng.
+         
+         
+            Giáo dục phải hướng tới mục tiêu giúp con người phát triển đầy đủ nhân cách và thúc đẩy sự tôn trọng đối với các quyền và tự do cơ bản của con người. Giáo dục phải tăng cường sự hiểu biết, lòng vị tha và tình bằng hữu giữa tất cả các dân tộc, các nhóm tôn giáo và chủng tộc, cũng như phải đẩy mạnh các hoạt động của Liên Hợp Quốc vì mục đích gìn giữ hoà bình.
+         
+         
+            Cha, mẹ có quyền ưu tiên lựa chọn loại hình giáo dục cho con cái.
+         
+      
+   
+      Điều 27:
+      
+         
+            Mọi người đều có quyền tự do tham gia vào đời sống văn hoá của cộng đồng, được thưởng thức nghệ thuật và chia xẻ những thành tựu và lợi ích của tiến bộ khoa học.
+         
+         
+            Mọi người đều có quyền được bảo hộ đối với những quyền lợi về vật chất và tinh thần xuất phát từ công trình khoa học, văn học và nhgệ thuật mà người đó là tác giả.
+         
+      
+   
+      Điều 28:
+      Mọi người đều có quyền được hưởng trật tự xã hội và trật tự quốc tế trong đó các quyền và tự do nêu trong Bản tuyên ngôn này có thể được thực hiện đầy đủ.
+   
+      Điều 29:
+      
+         
+            Mọi người đều có nghĩa vụ đối với cộng đồng là nơi duy nhất người đó có thể phát triển nhân cách của mình một cách tự do và đầy đủ.
+         
+         
+            Khi thực hiện các quyền và tự do của mình, mọi người chỉ chịu những hạn chế do luật định, nhằm mục đích duy nhất là đảm bảo sự công nhận và tôn trọng thích đáng đối với các quyền và tự do của người khác cũng như đáp ứng những yêu cầu chính đáng về đạo đức, trật tự xã hội và phúc lợi chung trong một xã hội dân chủ.
+         
+         
+            Trong bất cứ trường hợp nào, việc thực hiện những quyền và tự do này cũng knông được đi ngược lại với những mục tiêu và nguyên tắc của Liên Hợp Quốc.
+         
+      
+   
+      Điều 30:
+      Không được phép diễn giải bất kỳ điều khoản nào trong Bản tuyên ngôn này theo hướng ngầm ý cho phép bất kỳ quốc gia, nhóm người hay cá nhân nào được quyền tham gia vào bất kỳ hoạt động nào hay thực hiện bất kỳ hành vi nào nhằm phá hoại bất kỳ quyền và tự do nào nêu trong Bản tuyên ngôn này.
+   

data/lib/data/udhr_txt/udhr_vmw.txt

@@ -0,0 +1,220 @@
+Universal Declaration of Human Rights - Makhuwa
+© 1996 – 2009 The Office of the High Commissioner for Human Rights
+This plain text version prepared by the “UDHR in Unicode”
+project, http://www.unicode.org/udhr.
+---
+
+Edeklarasau ya molumwenku ya Edireito sa Mutthu
+    Etthariheliwe Kulaleiya n’Assembleya Geral Nlamulo 217A (III) ya 20 ya Dezembro ya 1948.
+  
+    WOPAJERANI
+    Okhala wira osaamiha n’edignidade ya kunla pinatamu n’editeito sawe soolikana ni sakhwawe eri variyari wa eliberdade, wa esaria ni murettele mulumwenkuni;
+    Okhala wira ohisuwela n’ohisamiha edireito sa mutthu sinniiriha itthu sonanara n’ekiiso ya olumwenku onkhala awe pinatamu moota ontthuna awe, ehihasiwaka ni mutthu mukhwawe walaa ni osikhini, pihimmwe okhala etthu yulupale enlompwawe mutthu;
+    Okhala wi itthu yulupale okhaviherya edireito sa mutthu variyari v’regime ya edireito, ohitthyawele ekhotto wi akhume opuro onihosiwawe;
+    Okhala wi v’alupale okhaviherya makhalelo amurettele ni ilapo sikina;
+    Okhala wi Mupapheloni Ipovo sa Nações Unidas Sihimmwe wiwelela edireito sa mutthu, edignidade ni evalor ya pinatamu. Epaphelo yela en’himya edireito sikhaleke soolikala alopwana n’athiyana ni alipiheraka okhavihera makhalelo oorera, variyari v’eliberdade s’elapo soothene;
+    Okhala wi ilapo soothene sikhanle membro sa Nações Unidas sohiwanana olalea, sikhaviheranaka ni Nações Unidas, ottitthimiha vinjene sa edireito ya mutthu n’eliberdade sawe;
+    Okhala wi moota onsuwelehu edireito n’eliberdade iya etthu yuplupale wira naakhule saana epaphelo yasinanrehu;
+    Assembleia Geral
+    Assembleia Geral enalalea ephaphelo ela sa edireto ya mutthu, wi t’etthu yorera ottharerela wakunla elapo, n’atthu othene akhalanne varohoni itthu ya sihiimwe mpapheloni mu, asomihe ni apheele winnuwiha mattitthimihelo sa edireito ni eliberdade iya, ni alalee okhuma mulaponiwaya, mpaka ilapo sokhopela, wi sisuweliye ni sittharereliye wakunla elapo.
+  
+    ARTIKU 1
+    Atthu othene aniyaria oolikana ni owilamula moota ontthunaya okhala, variyari v’edignidade ni edireito. Akhalanne esaria ni otthokelela, ahaana akhalasaka othene saya vamurettele.
+  
+    ARTIKU 2
+    Atthu othene poti othyawelela edireito n’eliberdade silempwe mupapheloni mu ahithanliaka yakhala wira atthu ooripa walaa oottela, nnakhala muthiyana walaa mulopwana, opuro onkhala’we, oninlompa’we muluku, epoliitika entthara’we, muthajiri walaa musikhini.
+    Nenna vaa, khavo onrowa othanliwa mwaha wa epoliitika entthara’we, elapo awe, walaa nttetthe oyariwa’we, okhalana ni wihikhalana elapo yupum’we omantariwa n’atthu ookhopela.
+  
+    ARTIKU 3
+    Wakunla pinatamu ohaana edireito ya ekumi, eliberdade ni wakiha erutthu awe.
+  
+    ARTIKU 4
+    Khavo onrowa okhalihiwa epottha, makhalelo ya epottha, ni moota owakaliha epottha atthu enakhottihiya.
+  
+    ARTIKU 5
+    Khavo onrowa ohoosiwa, nnakhala okhalihiwa moota wonanara.
+  
+    ARTIKU 6
+    Wakunla mutthu ohaana edireito yosaamihia makhalelo awe wakunla opuro onkhala’we.
+  
+    ARTIKU 7
+    Atthu othene t’olikana variyari va elei, n’atthu othene attitthimihiweke n’elei. Atthu othene ahaana akhaviheriwaka, mwaha wale ahin’tthuna ottitthimiha edeklarasau ila.
+  
+    ARTIKU 8
+    Wakunla mutthu ohaana edireito yotthyawelela elei ya elapo enkhalawe wi akihiwe yakhala wira edireito sawe silempwe mwa elei yelapo awe kisettin’he saana.
+  
+    ARTIKU 9
+    Khavo onrowa otthukiwa ni womoliwa mulaponimwawe, yihiwen’he saana etthu etthenka’we.
+  
+    ARTIKU 10
+    Wakunla mutthu ohaana edireito ntoko atthu akina, wi etthu etthenka’we enalamuliwa mwa otribunal, moota ansuwelaya atthu othene, van’himwaya edever ni edireito sawe, ni mulattu otthukeliwawe.
+  
+    ARTIKU 11
+    
+      
+        Wakunla mutthu onihim’mwa wi oottheka, onkhalihiya wira khivo yin’ryawe mpaka anamulamula mulattu woneshesha etthu yin’ryawe, ehilialaka okarantiri eproseso ya edefesa sawe.
+      
+      
+        Khavo onrowa otthukeliwa etthu ehikhalale mulattu mwa elapo enkhala’we nnakhala ilapo sa okhopela. Nenna va, khavo onrowa winnuwiheriwa epena’we khuvikana ele yahimmwa okathi otthenk’awe.
+      
+    
+  
+    ARTIKU 12
+    Khavo onrowa ovehiwa okomantheene owan’nhawe, n’amusi awe, otthukuliwa iwarakha sawe, nnakhala wihisamihiya moota onkhala’we. Elei yohaana omwakiha mutthu onrowa ovehiwa moota yola.
+  
+    ARTIKU 13
+    
+      
+        Wakunla mutthu ohaana edireito yothanla opuro onphela’we okhala, n’hina mwa Estado eri awe.
+      
+      
+        Wakunla mutthu ohaana edireito yothama elapo eri awe, poti okhala elapo awe, ni edireito yotthikela mulaponi mwawe.
+      
+    
+  
+    ARTIKU 14
+    
+      
+        Wakunla mutthu onoomoliwa n’autoridade ohaana edireito yoveka ni okhala ilapo sa okhopela.
+      
+      
+        Edireito ela kahi ya’tthu yinre etthu yonanara variyari v’elei yelapo enkhalaya, nnakhala mwamakhalelo a Nações Unidas.
+      
+    
+  
+    ARTIKU 15
+    
+      
+        Wakunla mutthu ohaana edireito yokhalana enacionalidade.
+      
+      
+        Khavo mutthu onrowa okhottihiwa enacionalidade awe ehinre etthu yonanara, nnakhala oveka enacionalidade ekina.
+      
+    
+  
+    ARTIKU 16
+    
+      
+        Mulopwana ni muthiyana yennuwakaru ahaana edireto yothelana, akhale ottela ni nooriipa, mutthu a mulaponi ni a elapo yokhopela, walaa akhalee s’egreja soovirikana. Okhuma okatthi onthelanaya, mpaka vammwalanaya, edireito saya ti soolikana.
+      
+      
+        Atthu anthelana, ooweeli ahaana atthunaka wi athelane.
+      
+      
+        Etthoko t’etthu yulupale mulaponi, nenna vaa, yohaana edireito y’eproteção ni okhaviheriwa n’Estado.
+      
+    
+  
+    ARTIKU 17
+    
+      
+        Wakunla mutthu mekhawe, walaa n’akhwawe ohaana edireito yokhalana etthu awe.
+      
+      
+        Khavo onrowa okhottihiwa etthu yawawe.
+      
+    
+  
+    ARTIKU 18
+    Wakunla mutthu ohaana edireito yotthokelela etthu entthuna awe, ya makhalelo ni moota oninlopawe muluku. Edireito ela en’himya wira mutthu ula poti ohiya egreja eri awe khukela entthuna awe, nnakhala moota ontthokekelawe, mekhawe walaa onari n’akhwawe, asomihaka walaa amulonpaka muluku.
+  
+    ARTIKU 19
+    Wakunla mutthu ohaana edireito y’ohimya enimmwa m’muru mwawe, ehopipihiwaka ekiiso sa itthu sin’himyawe, ni opheela wakhela ni olalea nuulumo nawe, mulaponimwawe ni ilapo sokhopela.
+  
+    ARTIKU 20
+    
+      
+        Wakunla mutthu ohaana edireito yothukumana vamurettele n’atthu akhwawe .
+      
+      
+        Khavo onkelihiya va muthukumano ehitthunale mwanene.
+      
+    
+  
+    ARTIKU 21
+    
+      
+        Wakunla mutthu ohaana edireito yon’holela nakoso okhanle a publico yelapo awe, waala onthanla mutthu onrowa omuholela onpheela wi athanliwe.
+      
+      
+        Wakunla mutthu ohaana edireito, ni moota wolikana n’atthu akina, itthu siniria s’atthu othene a mulaponi mwawe.
+      
+      
+        Evontade ya epovo t’enilamula moota oniholela elapo atthu athanliwe. Yaala aniholela, athanliweke va mpantta wamuthanlo, onrowa atthu othene arina edireito yothanla, khiyathanla moota ontthunaya yihoniheraka mutthu oninthanlaya.
+      
+    
+  
+    ARTIKU 22
+    Wakunla mutthu okhala wi membro a esociedade, ohaana edireito yokhaviheriwa n’estado, n’oveka edireito sawe silempwe muleini siniholela elapo awe ni elapo sokhopela, nenna va, itthu iya siveka awe sikhaleke simphwanhanea mulaponi mwawe.
+  
+    ARTIKU 23
+    
+      
+        Wakunla mutthu ohaana edireito yophwanha muteko, n’othanla muteko ola moota wolikana n’akhwawe, ni okhaviheriwa ahikhalane muteko.
+      
+      
+        Atthu othene ahaana edireito yowakhela moota onakhela akhwaya anivarana aya muteko mmosa.
+      
+      
+        Onivara muteko ohaana edireito yowakhela saana, wi akhale n’amusi awe variyari v’edignidade ya mutthu, n’okhaviheriwa ahikhale saana.
+      
+      
+        Wakunla mutthu ohaana edireito yothukumana n’akhwawe khiyapaka esindicato, ni wilepiha mwa mathukumano akina wira alipihere edireito sawe.
+      
+    
+  
+    ARTIKU 24
+    Wakunla mutthu ohaana edireito yomumula, n’okathi wamuteko ohivirikanihe elei, ni edireito yokhalana ifeeria soolinva.
+  
+    ARTIKU 25
+    
+      
+        Wakunla mutthu ohaana edireito sa itthu wi akhale saana n’amusi awe ( ekuwo, yoja, enupa,…) ni ekumi, okhaviheriya ahikhalane muteko, awereyaka, apahun’we, onakhweliye an’yawe walaa amwara awe, onoluvanle ni sinamwirenle itthu sothakhala.
+      
+      
+        Muthiyana orupanle nuule oyanre naanano ohaana edireito yokhaviheriwa saana. Ana othene ayariwe variyari va mulopwana ni muthiyana ahithelanne arina edireito solikana ni sa anamwane akina.
+      
+    
+  
+    ARTIKU 26
+    
+      
+        Wakunla mutthu ohaana edireito yosoma. Osoma ohaana okhalaka wihinlivia mpaka omaliha myakha sopajera onisuthiya olepa n’osoma. Myakha sopajera iya atthu othene ahaana yilepihaka nnakhala vahasivelaka. Sihaana sipankaka esikola sinjene sinakumiha mateekniko. Esikola yulupale yesomi, ehaana otthukuliwa wi atthu othene akeleke moota wolikana, ale othene aniweryasa.
+      
+      
+        Esikola ekhale opuro oninnuwiha muru ni murima wa mutthu, eninnuwiha edireito n’eliberdade sa mutthu. Esikola ela ehaana yinnuwihaka moota onimoona’hu pinatamu m’khwahu variyari vamurettele n’atthu othene, niphelaka wi ninnuwihe miteko sa Nações Unidas.
+      
+      
+        Asipapa ahaana edireito yopajera othanla moota ontthuna’ya onsomiha mwanaya.
+      
+    
+  
+    ARTIKU 27
+    
+      
+        Wakunla mutthu ohaana edireito yotthuna okela mwaneene mmitekoni sinvariya mmwannhawe, ni wakhela itthu sinkhumelela mmitekoni sinvara’we.
+      
+      
+        Atthu othene ahaana edireito yoprotejeria itthu sothene sinvaraya s’osuela waya wa osomi.
+      
+    
+  
+    ARTIKU 28
+    Wakunla mutthu ohaana edireito yokhavihera, wi edireito n’eliberdade silempwe muwarakhani mu sihikelihiwe iphiro sonanara.
+  
+    ARTIKU 29
+    
+      
+        Pinatamu ohaana idevere mulaponi mwawe, sinrowa omwinnuwiha ni moota anaweha’we atthu akhwawe.
+      
+      
+        Ottharihela idireito n’eliberdade silempwe mu, khavo onrowa ovariwa wi alalee edireito ni eliberdade s’atthu akina, wi esariya ni makhalelo a murettele yonaneye mulaponi variyari v’edomocracia.
+      
+      
+        Edireito n’eliberdade iya sihiraneye sivirikanihaka elei sin’holela makhalelo a Nações Unidas.
+      
+    
+  
+    ARTIKU 30
+    Khanivo nlamulo na edeklarasau ila ninrowa otthariheleliwa, n’estado, mathukumano a’tthu, walaa mutthu, epankaka etthu enrowa ovirikaniha idireito ni eliberdade silempwe mu.
+  

data/lib/data/udhr_txt/udhr_war.txt

@@ -0,0 +1,219 @@
+Universal Declaration of Human Rights - Waray-Waray
+© 1996 – 2009 The Office of the High Commissioner for Human Rights
+This plain text version prepared by the “UDHR in Unicode”
+project, http://www.unicode.org/udhr.
+---
+
+Sangkalibutan Nga Pag-Asoy Bahin Han Kanan Tawo Mga Katungod
+    Pasiuna
+    Tungod han pagkilal-a nga an tiunay nga dignidad ug katpong ngan diri-maiwasan nga mga katungod hadton mga kaapihan kanan tawo pamilya amo an pinatatamakan han katalwasan, hustisya kalinawan han kalibutan;
+    Tungod han pagpasibaya ug pagbiay-biaya han kanan mga tawo katungod nga nahingadto hin mga magpakarima-dima nga mga buhat ug nakapahangit han katawhan, ug dumangat han pag-abot hin bag-o nga panahaon diin an mga katawhan magpapahimulos han ira katadungan pagyakan ug pagtuo hin waray ikahahadlok ug an katalwas tikang hin mga kabaraka ug pahingulang iginsaysay nga amo an pinakahitaas nga hingyap han mga molupyo;
+    Tungod nga kinahanglan gud, agud an tawo diri mapiritan paggapil, ha iya katapusan nga paningkamot, pag-ato pagraugdauga ha iya, igan an mga katadungan han tawo panalipdan gud ha balaud;
+    Tungod nga kinahanglanon gud an pagpaudway han nagtutubo nga pagkasarangkay han mga nasud;
+    Tungod kay an mga katawhan han un nagotco pagtangdo han ira tuluohan bahin han kanan tawo panguna nga mga katungod, sugad man han iya pagkatawo ug dignidad, an pareho nga mga katadungan han lalake ug babaye, ug naguuungara hin mauro-upay nga kinabuhi ubos han katalwasan;
+    Tungod nga an mga kaapi han hini nga kapunungan, nagsaad man han ira pag-urusa paningkamot kaupod han UN, pagpasamwak agud respetohan hin mahugot an kanan tawo panguna nga mga katungod;
+    Tungod nga an paggisinabtanay hini nga mga katungod importante gud kaupay basi matuman ini nga panaad;
+    Sanglit, an ASSEMBLEYA HENERAL nag-aasoy hin pagsering;
+    KANAN KALIBUTAN DEKLARASYON BAHIN HAN KANAN TAWO MGA KATUNGOD
+    Nga an ngatanan nga mga nasud ug katawhan magkakau-urusa agud matuman ini nga panuyo, nga diin kada tagsa-tagsa nga kaapihan katilingban, magtatalinguha pagtutdo basi dumukwag ini nga mga katungod, pinaagi hin mga mapinulsanon nga mga buhat, ha nasyonal ug internasyonal nga mga kalibungan, nga ini kilal-on ngan tumanon hadton mga katawhan nga ira nasasakupan.
+  
+    Artikulo 1
+    Nga an ngatanan nga mga tawo, nahimugso talwas ug katpong ha ira dignidad ug katdungan. Hira natawo dinhi ha tuna mayda konsensya ug isip ug kaangayan gud la nga an ira pagtagad ha tagsatagsa sugad hin magburugto.
+  
+    Artikulo 2
+    Nga kada osa may-ada katadungan ngada hini nga mga katungod ug mga katalwasan nga nahiaasoy dida hini nga Deklarasyon ha waray bale han iya kolor ha panit, yinaknan, tuluohan, mababaye man o lalake, kori amo man an iya isip-politikal, an iya gintikangan nga nasud, an iya mga bahandi, kon ano hiya o ano pa dida nga mga suklanan.
+    Labut hini, an pagtagad diri hihimuon pinaagi han politikal, tuna o tindog pagkalibutan han nasud, o kon taga diin ito nga tawo, o sino kon ito nga nasyon independiente, may tag-mangno, o may kakulangan han ira pangobyerno.
+  
+    Artikulo 3
+    An kada tagsa may katadungan ngada ha kinabuhi, ngada ha katalwasan ug hin kinabuhi nga waray kahadlokan.
+  
+    Artikulo 4
+    Waray hin-o man nga magigin uripon. An paguripon ug an pamaligya o pagpalit hin mga uripon ha bisan ano nga paagi igindidiri gud.
+  
+    Artikulo 5
+    Waray tawo nga igpapailarum hin pagpakuri-i o hin diri tinawo o sobra hin kamaka-aalo riga pagkastiguha.
+  
+    Artikulo 6
+    An kada tagsa may katadungan kilal-on nga usa nga tawo, ha stubangan han balaud, bisan biin hiya makadto.
+  
+    Artikulo 7
+    Papreho an tawo ha stuban-gan han belaud ug an bisan hin-o mahihimo pangaro han bulig ug pananlipud han balaud. An usa ka fawo nga gin-iiba o nakakasering nga gintutuyo hiya pag-ibaha makakahimo peghangyo han bulig han balaud.
+  
+    Artikulo 8
+    Pinaagi han mga nasyonal nga mga buhatan, an kada usa may katadungan pamiling hin hingpit nga katalwasan ngadto hin mga pagsupak han iya mga katadungan pamiling hin hingpit nga katalwasan ngadto hin mga pagsupan ha iya mga katadungan nga hatag ha iya han batakan balaud.
+  
+    Artikulo 9
+    Iguin didiri an waray ha rason nga pagdakop, pagpreso ug pagpagawas han nasud.
+  
+    Artikulo 10
+    Dida han pagturotimbang han iya mga katadungan ug mga obligasyon, ug mga kiha kriminal kontra ha iya, an kada usa may katadungan ngadto hin waray trampa ug ha publiko nga pamati han iya kaso pinaagi hin independyente ug waray inu-ugupan nga buhatan.
+  
+    Artikulo 11
+    
+      
+	In himo-an nga nakasala may katadungan nga diri sidngon nga salaan tubtob nga diri pa hiya naproybahan nga salaan dida hin ha publiko nga pamati diin hiya gintagan han nga tanan nga mga habulig para han iya depensa.
+      
+      
+	Diri pagsasalaon in usa mahitungod hin sala o binuhatan o waray buhata, nga dire pasinisering nga sala ubos in nasyonal o internasyonal nga balaud, badton panahon han pagbuhata hito. Sugad man liwat, diri mahihimo ipatong in maburobug-at nga patok kay nga pena han buhatan into nga sala.
+      
+    
+  
+    Artikulo 12
+    Waray hin-o man nga igpapailarum nga diri nahalulugar nga paghimasok ha pamilya, panimalay, han pribado nga kalugaringon, ha mga sinurat o paghugaw han iya ngaran o honor. An kada usa may katadungan pagpanalipdi han balaud supak hini nga mga pagsamuk-samok o pagtamaya.
+  
+    Artikulo 13
+    
+      
+	Ha sakob han iya nasud nga ginpupuy-an, an kada usa may katadungan hin paglakat-lakat kon pagpuyo hain man hiya maruyag;
+      
+      
+	An kada usa may katadungan pagbaya han iya nasud, upod an iya kalugaringon ug pagbalik ngada hito.
+      
+    
+  
+    Artikulo 14
+    
+      
+	An kada usa may katadungan pangaro hin panalipod kontra hin pagraugdauga tikang ha iba nga nasud;
+      
+      
+	Ini nga katadungan diri mahihimo igrason dumata hin mga pagkiha gumikan hin mga krimen nga diripolitikali o mga buhat dupak hari mga prinsipyo ug mga panuyo han UN.
+      
+    
+  
+    Artikulo 15
+    
+      
+	An kada usa may katadungan ngada han iya nasyonalidad;
+      
+      
+	In usa nga tawo diri mahihimo kahukasan han iya paggka nasudnon hin waray ha rason ug waray liwat maka-agpugong ha iya pagbalhin han iya pagka nasudnon.
+      
+    
+  
+    Artikulo 16
+    
+      
+	An mga lalake o babaye nga aada na ha igo nga panuigon an may katadungan ag-awawa ngan magka-ada hin familya ha waray bale han iya kolor ha panit, nasyonalidad o tuluohan. Hira an mayada purupareho nga mga katadungan mahi-unong ha pag-awawa, samtang nga mag-asawa ngan han pagpawaray bale hito nga ira pag-asawa;
+      
+      
+	An kasal an pagbobohaton la ha talwas ug tim-os nga pag-ayon han mga pagkakasion;
+      
+      
+	An familya an unob ngan panguna nga hupo han katilingban ngan may katadungan nga panalipdan han katilingban ngan han gobyerno.
+      
+    
+  
+    Artikulo 17
+    
+      
+	An kada usa may katadungan pagtag-iya hin bagay ha iya kalugarinhon o kaupod an iba;
+      
+      
+	Waray hin-o man nga tawo nga kukuhaan han iya pag-tagiya hin waray-ha-rason.
+      
+    
+  
+    Artikulo 18
+    An kada usa may katadungan hin ha iya pag-isip, konsensya ug relihiyon; kaupod hin an katadungan pagbalhin han iya relihiyon, pagtuo ug katal-wasan, mahiya la nga usa o kaupod in iba, ha publiko o pribado agud igpasamwak an iya tuluohan ha pagtutdo, paghalad o pagsingba.
+  
+    Artikulo 19
+    An kada tagsa may katadungan pag-isip o pagsaysay; ini nga katadungan naglalakip han iya pagpasamwak han iya mga opinyon nga diri pagsasamukon sugad man pagpamiling, pagkara-wat ug paghatag hin mga impormasyon o mga ideya pinaagi ha media hin waray pinili.
+  
+    Artikulo 20
+    
+      
+	An kada tagsa may katadungan hin mamingawon nga pagtitirok ug paguurosa;
+      
+      
+	Diri mapipirit in usa ka tawo pagpiriton pagbulig hin usa nga kapunungan.
+      
+    
+  
+    Artikulo 21
+    
+      
+	An kada tagsa may katadungan pag-api dida han pan-gobyernohan, ha directa o pinaagi han mga pinili nga mga tumindog;
+      
+      
+	An kada usa may katadungan kumarawat han mga serbisyo publiko ha iya nasud;
+      
+      
+	An ungara han mga tawo amo an pinatatamakan han gahum han gobyerno; Ini tutumanon pinaagi hin tunay ug pinanahon nga pinilay bubuhaton hin sekreto nga butosay o puropareho nga paagi hin panmutos.
+      
+    
+  
+    Artikulo 22
+    Kada usa, tungod han hiya kaapi han katilingban, may katadungan han iya seguridad nga sosyal, tubtob han kaya han nasyonal ug internasyonal nga pagkaurosa subay han mga organisasyon ug mga bahandi han kada gobyerno, mga katadungan nga sosyal, kultural ug sosyal nga dir-gud-maiiwasan dida han talwas nga pagtubo han iya pagatawo.
+  
+    Artikulo 23
+    
+      
+	An kada tagsa may katadungan pagtrabaho, pagpili hin trabahu-an ngadto hin mga-makatawo-nga-kahimtang-hin panarabahuan ug panalipdi hin kawaray trabaho;
+      
+      
+	An tagsa-tagsa, may katadungan ngada hin eksakto nga suho para hin eksakto nga trabaho; hin diri hiya pag-iibahan;
+      
+      
+	An hin-o man nga natrabaho may katadungan kumarawat hin eksakto ug may-bintaha nga bayad, agud magseguro para ha iya ug han iya pamilya hin kinabuhi kaangayan hin tawo, ngan kon kinahanglan madudugangan pa hin iba nga mga paagi hin sosyal nga mga panalipud;
+      
+      
+	An kada tagsa may katadungan pagtindog o pagbulig hin mga unyon agud maproteheran an iya mga intereses.
+      
+    
+  
+    Artikulo 24
+    An kada tagsa may katadungan hin pagpahuway ug pagpahalibway, kaupod in pagtakon han iya mga oras hin pagtrabaho ug ha mga panahon nga adlaw nga mga lu-an nga binaydan.
+  
+    Artikulo 25
+    
+      
+	An kada tagsa may katadungan ngada hin igo ug kaangayan nga panginabuhi para ha iya kalugaringon ug han kanan iya pamilya panlawas, sugad man han pamanapton, balay, urokyan ug mga pagataman nga sosyal ngan medical, ug katadungan ngada hin kaseguro ha panahon hin paghi-iwas han trabaho, kasakit, kabaldado, ka balo kalagas o kawar-ayan o ano la nga remalaso;
+      
+      
+	An pagin iroy ug pagin bata nahipapailarum hin espesyal nga pagtimangno. An ngatanan nga mga bata, natawo sakub o gawas ha kasal, nahasisirong gihapon hini nga sosyal nga panalipud.
+      
+    
+  
+    Artikulo 26
+    
+      
+	An kada tagsa mayda katadungan ngada hin edukasyon. An edukasyon amo in libre, por los menos, ha elementarya ug ha syahan nga mga balitang. An edukasyon ha elementarya kinahanglan piriton gud. An pag-aram han teknolohiya ug profesyonal nga edukasyon abyerto para han ngatanan ug man an huro-hitaas nga pag-aradman maarabut hin usa sugad han iya maakos;
+      
+      
+	An panuyo han edukasyon amo an bug-os nga pagtubo han kanan tawo personalidad ug an pagpabaskug han pagrespeto han kanan stawo mga katungod ngan han mga unob nga mga katalwasan, lgpapadukwag an paggisi-nabtanay, paggipuro- paasensyan ug an pagsarangkay han mga nasud, mga hugpo sugad han relihoyoso ug magkadugo nga mga hugpo, ug maniningkamot nga magpabilin an kanurayaw;
+      
+      
+	An mga kag-anak may katungod pagpili han klase nga edukasyon para han ira mga anak.
+      
+    
+  
+    Artikulo 27
+    
+      
+	An kada tagsa may katadungan pagbulig dida han mga buruhaton nga kultural han katilngban, pagpulos han mga artes ug pakigsasaro han mga siyentipiko-nga-mga-bintaha sugad man han mga iba nga kaupayan.
+      
+      
+	An kada tagsa mayda katadungan magpanalipud han mga bintaha tikang han mga siyentipiko nga imbento, mga sinurat o producksyon n mga aristiko nga iya.
+      
+    
+  
+    Artikulo 28
+    An kada tagsa may katadungan ngada hin kahimtang nga sosyal of internasyonal diin an mga katadungan ug katal-wasa dida hin nga Deklarasyon mahihimo katuman.
+  
+    Artikulo 29
+    
+      
+	An kada tagsa may mga turumanon ngada han katiling-ban diin aada gud la an bug-os nga pagtubo han iya pagkatawo matutuman.
+      
+      
+	Dida han iya pagtuman han iya mga katalwasan ug mga katadungan, an kada tagsa matataknan subay han mga aludayday han balaud, kanay tiunay nga panuyo amo la an pagpakilala ug pagparespeto han mga katadungan ug mga katawasan han iba ug pagtuman han mga kinahanglanon han moralidad, an kahimyangan han publiko ug an kaupayan ha katilingban nga demokratiko.
+      
+      
+	Waray hini dinhi ngamga katadungan ug mga katalwasan bubuhaton supak han mga panuyo ug mga prinsipyo han UN.
+      
+    
+  
+    Artikulo 30
+    Waray hini dinhi nga Deklarasyon in intyendihon nga naghahatag ngada hin bisan ano nga Gobyerno, hugpo o tawo hin katadungan pagbuhat hin bisan ano nga makakabungkag hin ano dida nga katadungan ug katalwasan nga nailagda dinhi
+