simplificator-babel 0.0.4

Sign up to get free protection for your applications and to get access to all the features.
Files changed (375) hide show
  1. data/LICENSE +20 -0
  2. data/README.markdown +19 -0
  3. data/Rakefile +56 -0
  4. data/VERSION.yml +4 -0
  5. data/lib/babel/babel.rb +54 -0
  6. data/lib/babel/profile.rb +94 -0
  7. data/lib/babel/string_extensions.rb +42 -0
  8. data/lib/babel.rb +10 -0
  9. data/lib/data/udhr_txt/index.xml +385 -0
  10. data/lib/data/udhr_txt/udhr_007.txt +220 -0
  11. data/lib/data/udhr_txt/udhr_008.txt +220 -0
  12. data/lib/data/udhr_txt/udhr_009.txt +228 -0
  13. data/lib/data/udhr_txt/udhr_010.txt +219 -0
  14. data/lib/data/udhr_txt/udhr_011.txt +232 -0
  15. data/lib/data/udhr_txt/udhr_abk.txt +218 -0
  16. data/lib/data/udhr_txt/udhr_ace.txt +221 -0
  17. data/lib/data/udhr_txt/udhr_acu.txt +222 -0
  18. data/lib/data/udhr_txt/udhr_ada.txt +220 -0
  19. data/lib/data/udhr_txt/udhr_afr.txt +219 -0
  20. data/lib/data/udhr_txt/udhr_agr.txt +219 -0
  21. data/lib/data/udhr_txt/udhr_aii.txt +216 -0
  22. data/lib/data/udhr_txt/udhr_ajg.txt +219 -0
  23. data/lib/data/udhr_txt/udhr_aka_akuapem.txt +221 -0
  24. data/lib/data/udhr_txt/udhr_aka_asante.txt +220 -0
  25. data/lib/data/udhr_txt/udhr_aka_fante.txt +219 -0
  26. data/lib/data/udhr_txt/udhr_als.txt +220 -0
  27. data/lib/data/udhr_txt/udhr_amc.txt +215 -0
  28. data/lib/data/udhr_txt/udhr_ame.txt +222 -0
  29. data/lib/data/udhr_txt/udhr_amh.txt +209 -0
  30. data/lib/data/udhr_txt/udhr_amr.txt +221 -0
  31. data/lib/data/udhr_txt/udhr_arb.txt +220 -0
  32. data/lib/data/udhr_txt/udhr_arl.txt +222 -0
  33. data/lib/data/udhr_txt/udhr_arn.txt +218 -0
  34. data/lib/data/udhr_txt/udhr_ast.txt +221 -0
  35. data/lib/data/udhr_txt/udhr_auv.txt +217 -0
  36. data/lib/data/udhr_txt/udhr_ayr.txt +218 -0
  37. data/lib/data/udhr_txt/udhr_azj_cyrl.txt +218 -0
  38. data/lib/data/udhr_txt/udhr_azj_latn.txt +218 -0
  39. data/lib/data/udhr_txt/udhr_bam.txt +218 -0
  40. data/lib/data/udhr_txt/udhr_ban.txt +222 -0
  41. data/lib/data/udhr_txt/udhr_bba.txt +218 -0
  42. data/lib/data/udhr_txt/udhr_bci.txt +217 -0
  43. data/lib/data/udhr_txt/udhr_bcl.txt +219 -0
  44. data/lib/data/udhr_txt/udhr_bel.txt +221 -0
  45. data/lib/data/udhr_txt/udhr_bem.txt +217 -0
  46. data/lib/data/udhr_txt/udhr_ben.txt +222 -0
  47. data/lib/data/udhr_txt/udhr_bho.txt +219 -0
  48. data/lib/data/udhr_txt/udhr_bin.txt +232 -0
  49. data/lib/data/udhr_txt/udhr_bis.txt +218 -0
  50. data/lib/data/udhr_txt/udhr_blu.txt +219 -0
  51. data/lib/data/udhr_txt/udhr_boa.txt +223 -0
  52. data/lib/data/udhr_txt/udhr_bod.txt +221 -0
  53. data/lib/data/udhr_txt/udhr_bos_cyrl.txt +220 -0
  54. data/lib/data/udhr_txt/udhr_bos_latn.txt +220 -0
  55. data/lib/data/udhr_txt/udhr_bre.txt +222 -0
  56. data/lib/data/udhr_txt/udhr_btb.txt +217 -0
  57. data/lib/data/udhr_txt/udhr_bug.txt +222 -0
  58. data/lib/data/udhr_txt/udhr_bul.txt +218 -0
  59. data/lib/data/udhr_txt/udhr_cab.txt +221 -0
  60. data/lib/data/udhr_txt/udhr_cak.txt +217 -0
  61. data/lib/data/udhr_txt/udhr_cat.txt +220 -0
  62. data/lib/data/udhr_txt/udhr_cbr.txt +219 -0
  63. data/lib/data/udhr_txt/udhr_cbs.txt +153 -0
  64. data/lib/data/udhr_txt/udhr_cbt.txt +220 -0
  65. data/lib/data/udhr_txt/udhr_cbu.txt +218 -0
  66. data/lib/data/udhr_txt/udhr_ccx.txt +222 -0
  67. data/lib/data/udhr_txt/udhr_ceb.txt +218 -0
  68. data/lib/data/udhr_txt/udhr_ces.txt +221 -0
  69. data/lib/data/udhr_txt/udhr_cha.txt +219 -0
  70. data/lib/data/udhr_txt/udhr_chj.txt +220 -0
  71. data/lib/data/udhr_txt/udhr_chk.txt +220 -0
  72. data/lib/data/udhr_txt/udhr_chr.txt +10 -0
  73. data/lib/data/udhr_txt/udhr_cic.txt +220 -0
  74. data/lib/data/udhr_txt/udhr_cjk.txt +218 -0
  75. data/lib/data/udhr_txt/udhr_cjk_AO.txt +220 -0
  76. data/lib/data/udhr_txt/udhr_ckb.txt +217 -0
  77. data/lib/data/udhr_txt/udhr_cmn_hans.txt +220 -0
  78. data/lib/data/udhr_txt/udhr_cmn_hant.txt +220 -0
  79. data/lib/data/udhr_txt/udhr_cnh.txt +220 -0
  80. data/lib/data/udhr_txt/udhr_cni.txt +220 -0
  81. data/lib/data/udhr_txt/udhr_cos.txt +218 -0
  82. data/lib/data/udhr_txt/udhr_cot.txt +222 -0
  83. data/lib/data/udhr_txt/udhr_cpu.txt +219 -0
  84. data/lib/data/udhr_txt/udhr_crs.txt +217 -0
  85. data/lib/data/udhr_txt/udhr_csa.txt +223 -0
  86. data/lib/data/udhr_txt/udhr_csw.txt +163 -0
  87. data/lib/data/udhr_txt/udhr_ctd.txt +222 -0
  88. data/lib/data/udhr_txt/udhr_cym.txt +222 -0
  89. data/lib/data/udhr_txt/udhr_dag.txt +217 -0
  90. data/lib/data/udhr_txt/udhr_dan.txt +224 -0
  91. data/lib/data/udhr_txt/udhr_ddn.txt +217 -0
  92. data/lib/data/udhr_txt/udhr_deu_1901.txt +220 -0
  93. data/lib/data/udhr_txt/udhr_deu_1996.txt +220 -0
  94. data/lib/data/udhr_txt/udhr_dga.txt +220 -0
  95. data/lib/data/udhr_txt/udhr_dip.txt +217 -0
  96. data/lib/data/udhr_txt/udhr_div.txt +220 -0
  97. data/lib/data/udhr_txt/udhr_dyo.txt +217 -0
  98. data/lib/data/udhr_txt/udhr_dzo.txt +9 -0
  99. data/lib/data/udhr_txt/udhr_ell_monotonic.txt +220 -0
  100. data/lib/data/udhr_txt/udhr_ell_polytonic.txt +220 -0
  101. data/lib/data/udhr_txt/udhr_emk.txt +218 -0
  102. data/lib/data/udhr_txt/udhr_eml.txt +219 -0
  103. data/lib/data/udhr_txt/udhr_eng.txt +219 -0
  104. data/lib/data/udhr_txt/udhr_epo.txt +221 -0
  105. data/lib/data/udhr_txt/udhr_est.txt +219 -0
  106. data/lib/data/udhr_txt/udhr_eus.txt +220 -0
  107. data/lib/data/udhr_txt/udhr_eve.txt +207 -0
  108. data/lib/data/udhr_txt/udhr_ewe.txt +218 -0
  109. data/lib/data/udhr_txt/udhr_fao.txt +219 -0
  110. data/lib/data/udhr_txt/udhr_fij.txt +224 -0
  111. data/lib/data/udhr_txt/udhr_fin.txt +224 -0
  112. data/lib/data/udhr_txt/udhr_flm.txt +219 -0
  113. data/lib/data/udhr_txt/udhr_fon.txt +217 -0
  114. data/lib/data/udhr_txt/udhr_fra.txt +218 -0
  115. data/lib/data/udhr_txt/udhr_fri.txt +219 -0
  116. data/lib/data/udhr_txt/udhr_fuc.txt +217 -0
  117. data/lib/data/udhr_txt/udhr_fur.txt +220 -0
  118. data/lib/data/udhr_txt/udhr_gaa.txt +220 -0
  119. data/lib/data/udhr_txt/udhr_gag.txt +223 -0
  120. data/lib/data/udhr_txt/udhr_gax.txt +222 -0
  121. data/lib/data/udhr_txt/udhr_gjn.txt +220 -0
  122. data/lib/data/udhr_txt/udhr_gkp.txt +216 -0
  123. data/lib/data/udhr_txt/udhr_gla.txt +229 -0
  124. data/lib/data/udhr_txt/udhr_gle.txt +215 -0
  125. data/lib/data/udhr_txt/udhr_glg.txt +217 -0
  126. data/lib/data/udhr_txt/udhr_guc.txt +221 -0
  127. data/lib/data/udhr_txt/udhr_gug.txt +210 -0
  128. data/lib/data/udhr_txt/udhr_guj.txt +219 -0
  129. data/lib/data/udhr_txt/udhr_gyr.txt +203 -0
  130. data/lib/data/udhr_txt/udhr_hat_kreyol.txt +221 -0
  131. data/lib/data/udhr_txt/udhr_hat_popular.txt +221 -0
  132. data/lib/data/udhr_txt/udhr_hau_NE.txt +219 -0
  133. data/lib/data/udhr_txt/udhr_hau_NG.txt +219 -0
  134. data/lib/data/udhr_txt/udhr_haw.txt +219 -0
  135. data/lib/data/udhr_txt/udhr_hea.txt +219 -0
  136. data/lib/data/udhr_txt/udhr_heb.txt +216 -0
  137. data/lib/data/udhr_txt/udhr_hil.txt +217 -0
  138. data/lib/data/udhr_txt/udhr_hin.txt +222 -0
  139. data/lib/data/udhr_txt/udhr_hms.txt +219 -0
  140. data/lib/data/udhr_txt/udhr_hna.txt +217 -0
  141. data/lib/data/udhr_txt/udhr_hni.txt +218 -0
  142. data/lib/data/udhr_txt/udhr_hrv.txt +218 -0
  143. data/lib/data/udhr_txt/udhr_hsb.txt +220 -0
  144. data/lib/data/udhr_txt/udhr_hun.txt +218 -0
  145. data/lib/data/udhr_txt/udhr_hus.txt +222 -0
  146. data/lib/data/udhr_txt/udhr_huu.txt +220 -0
  147. data/lib/data/udhr_txt/udhr_hva.txt +220 -0
  148. data/lib/data/udhr_txt/udhr_hye.txt +234 -0
  149. data/lib/data/udhr_txt/udhr_ibb.txt +235 -0
  150. data/lib/data/udhr_txt/udhr_ibo.txt +219 -0
  151. data/lib/data/udhr_txt/udhr_ido.txt +224 -0
  152. data/lib/data/udhr_txt/udhr_iii.txt +9 -0
  153. data/lib/data/udhr_txt/udhr_ike.txt +163 -0
  154. data/lib/data/udhr_txt/udhr_ilo.txt +217 -0
  155. data/lib/data/udhr_txt/udhr_ina.txt +220 -0
  156. data/lib/data/udhr_txt/udhr_ind.txt +219 -0
  157. data/lib/data/udhr_txt/udhr_isl.txt +217 -0
  158. data/lib/data/udhr_txt/udhr_ita.txt +221 -0
  159. data/lib/data/udhr_txt/udhr_jav.txt +222 -0
  160. data/lib/data/udhr_txt/udhr_jpn.txt +219 -0
  161. data/lib/data/udhr_txt/udhr_kal.txt +218 -0
  162. data/lib/data/udhr_txt/udhr_kan.txt +216 -0
  163. data/lib/data/udhr_txt/udhr_kat.txt +221 -0
  164. data/lib/data/udhr_txt/udhr_kaz.txt +218 -0
  165. data/lib/data/udhr_txt/udhr_kbp.txt +218 -0
  166. data/lib/data/udhr_txt/udhr_kde.txt +212 -0
  167. data/lib/data/udhr_txt/udhr_kea.txt +219 -0
  168. data/lib/data/udhr_txt/udhr_kek.txt +219 -0
  169. data/lib/data/udhr_txt/udhr_khk.txt +217 -0
  170. data/lib/data/udhr_txt/udhr_khk_mong.txt +11 -0
  171. data/lib/data/udhr_txt/udhr_khm.txt +220 -0
  172. data/lib/data/udhr_txt/udhr_kin.txt +220 -0
  173. data/lib/data/udhr_txt/udhr_kir.txt +220 -0
  174. data/lib/data/udhr_txt/udhr_kmb.txt +219 -0
  175. data/lib/data/udhr_txt/udhr_knc.txt +230 -0
  176. data/lib/data/udhr_txt/udhr_kng.txt +219 -0
  177. data/lib/data/udhr_txt/udhr_kng_AO.txt +219 -0
  178. data/lib/data/udhr_txt/udhr_koo.txt +216 -0
  179. data/lib/data/udhr_txt/udhr_kor.txt +219 -0
  180. data/lib/data/udhr_txt/udhr_kqn.txt +218 -0
  181. data/lib/data/udhr_txt/udhr_kri.txt +226 -0
  182. data/lib/data/udhr_txt/udhr_ktu.txt +219 -0
  183. data/lib/data/udhr_txt/udhr_lao.txt +223 -0
  184. data/lib/data/udhr_txt/udhr_lat.txt +221 -0
  185. data/lib/data/udhr_txt/udhr_lat_1.txt +220 -0
  186. data/lib/data/udhr_txt/udhr_lav.txt +220 -0
  187. data/lib/data/udhr_txt/udhr_lia.txt +218 -0
  188. data/lib/data/udhr_txt/udhr_lin.txt +217 -0
  189. data/lib/data/udhr_txt/udhr_lin_tones.txt +214 -0
  190. data/lib/data/udhr_txt/udhr_lit.txt +218 -0
  191. data/lib/data/udhr_txt/udhr_lnc.txt +219 -0
  192. data/lib/data/udhr_txt/udhr_lns.txt +219 -0
  193. data/lib/data/udhr_txt/udhr_loz.txt +219 -0
  194. data/lib/data/udhr_txt/udhr_ltz.txt +218 -0
  195. data/lib/data/udhr_txt/udhr_lua.txt +219 -0
  196. data/lib/data/udhr_txt/udhr_lue.txt +217 -0
  197. data/lib/data/udhr_txt/udhr_lug.txt +216 -0
  198. data/lib/data/udhr_txt/udhr_lun.txt +216 -0
  199. data/lib/data/udhr_txt/udhr_mad.txt +223 -0
  200. data/lib/data/udhr_txt/udhr_mag.txt +220 -0
  201. data/lib/data/udhr_txt/udhr_mah.txt +220 -0
  202. data/lib/data/udhr_txt/udhr_mai.txt +223 -0
  203. data/lib/data/udhr_txt/udhr_mal.txt +210 -0
  204. data/lib/data/udhr_txt/udhr_mam.txt +218 -0
  205. data/lib/data/udhr_txt/udhr_mar.txt +219 -0
  206. data/lib/data/udhr_txt/udhr_maz.txt +218 -0
  207. data/lib/data/udhr_txt/udhr_mcd.txt +220 -0
  208. data/lib/data/udhr_txt/udhr_mcf.txt +223 -0
  209. data/lib/data/udhr_txt/udhr_men.txt +222 -0
  210. data/lib/data/udhr_txt/udhr_mic.txt +218 -0
  211. data/lib/data/udhr_txt/udhr_min.txt +221 -0
  212. data/lib/data/udhr_txt/udhr_miq.txt +213 -0
  213. data/lib/data/udhr_txt/udhr_mkd.txt +221 -0
  214. data/lib/data/udhr_txt/udhr_mlt.txt +217 -0
  215. data/lib/data/udhr_txt/udhr_mly_arab.txt +219 -0
  216. data/lib/data/udhr_txt/udhr_mly_latn.txt +218 -0
  217. data/lib/data/udhr_txt/udhr_mos.txt +216 -0
  218. data/lib/data/udhr_txt/udhr_mri.txt +219 -0
  219. data/lib/data/udhr_txt/udhr_mxi.txt +218 -0
  220. data/lib/data/udhr_txt/udhr_mxv.txt +223 -0
  221. data/lib/data/udhr_txt/udhr_mya.txt +219 -0
  222. data/lib/data/udhr_txt/udhr_mzi.txt +227 -0
  223. data/lib/data/udhr_txt/udhr_nav.txt +219 -0
  224. data/lib/data/udhr_txt/udhr_nba.txt +257 -0
  225. data/lib/data/udhr_txt/udhr_nbl.txt +218 -0
  226. data/lib/data/udhr_txt/udhr_ndo.txt +217 -0
  227. data/lib/data/udhr_txt/udhr_nep.txt +214 -0
  228. data/lib/data/udhr_txt/udhr_nhn.txt +221 -0
  229. data/lib/data/udhr_txt/udhr_nld.txt +217 -0
  230. data/lib/data/udhr_txt/udhr_nno.txt +219 -0
  231. data/lib/data/udhr_txt/udhr_nob.txt +225 -0
  232. data/lib/data/udhr_txt/udhr_not.txt +218 -0
  233. data/lib/data/udhr_txt/udhr_nso.txt +219 -0
  234. data/lib/data/udhr_txt/udhr_nya_chechewa.txt +221 -0
  235. data/lib/data/udhr_txt/udhr_nya_chinyanja.txt +218 -0
  236. data/lib/data/udhr_txt/udhr_nym.txt +229 -0
  237. data/lib/data/udhr_txt/udhr_nyn.txt +213 -0
  238. data/lib/data/udhr_txt/udhr_nzi.txt +221 -0
  239. data/lib/data/udhr_txt/udhr_ojb.txt +221 -0
  240. data/lib/data/udhr_txt/udhr_oss.txt +214 -0
  241. data/lib/data/udhr_txt/udhr_ote.txt +218 -0
  242. data/lib/data/udhr_txt/udhr_pam.txt +225 -0
  243. data/lib/data/udhr_txt/udhr_pan.txt +227 -0
  244. data/lib/data/udhr_txt/udhr_pau.txt +219 -0
  245. data/lib/data/udhr_txt/udhr_pbb.txt +218 -0
  246. data/lib/data/udhr_txt/udhr_pbu.txt +9 -0
  247. data/lib/data/udhr_txt/udhr_pcd.txt +218 -0
  248. data/lib/data/udhr_txt/udhr_pcm.txt +218 -0
  249. data/lib/data/udhr_txt/udhr_pes_1.txt +218 -0
  250. data/lib/data/udhr_txt/udhr_pes_2.txt +222 -0
  251. data/lib/data/udhr_txt/udhr_pis.txt +219 -0
  252. data/lib/data/udhr_txt/udhr_plt.txt +214 -0
  253. data/lib/data/udhr_txt/udhr_pnb.txt +223 -0
  254. data/lib/data/udhr_txt/udhr_pol.txt +220 -0
  255. data/lib/data/udhr_txt/udhr_pon.txt +218 -0
  256. data/lib/data/udhr_txt/udhr_por_BR.txt +231 -0
  257. data/lib/data/udhr_txt/udhr_por_PT.txt +219 -0
  258. data/lib/data/udhr_txt/udhr_pov.txt +220 -0
  259. data/lib/data/udhr_txt/udhr_ppl.txt +219 -0
  260. data/lib/data/udhr_txt/udhr_prq.txt +151 -0
  261. data/lib/data/udhr_txt/udhr_prv.txt +207 -0
  262. data/lib/data/udhr_txt/udhr_quc.txt +217 -0
  263. data/lib/data/udhr_txt/udhr_qud.txt +218 -0
  264. data/lib/data/udhr_txt/udhr_quy.txt +221 -0
  265. data/lib/data/udhr_txt/udhr_quz.txt +223 -0
  266. data/lib/data/udhr_txt/udhr_qva.txt +219 -0
  267. data/lib/data/udhr_txt/udhr_qvc.txt +218 -0
  268. data/lib/data/udhr_txt/udhr_qvh.txt +217 -0
  269. data/lib/data/udhr_txt/udhr_qvm.txt +219 -0
  270. data/lib/data/udhr_txt/udhr_qvn.txt +217 -0
  271. data/lib/data/udhr_txt/udhr_qwh.txt +218 -0
  272. data/lib/data/udhr_txt/udhr_qxa.txt +217 -0
  273. data/lib/data/udhr_txt/udhr_qxn.txt +216 -0
  274. data/lib/data/udhr_txt/udhr_qxu.txt +221 -0
  275. data/lib/data/udhr_txt/udhr_rar.txt +220 -0
  276. data/lib/data/udhr_txt/udhr_rmn.txt +220 -0
  277. data/lib/data/udhr_txt/udhr_rmn_1.txt +221 -0
  278. data/lib/data/udhr_txt/udhr_rmy.txt +218 -0
  279. data/lib/data/udhr_txt/udhr_roh.txt +217 -0
  280. data/lib/data/udhr_txt/udhr_ron_1953.txt +218 -0
  281. data/lib/data/udhr_txt/udhr_ron_1993.txt +218 -0
  282. data/lib/data/udhr_txt/udhr_ron_2006.txt +218 -0
  283. data/lib/data/udhr_txt/udhr_run.txt +218 -0
  284. data/lib/data/udhr_txt/udhr_rus.txt +220 -0
  285. data/lib/data/udhr_txt/udhr_sag.txt +220 -0
  286. data/lib/data/udhr_txt/udhr_san.txt +219 -0
  287. data/lib/data/udhr_txt/udhr_sco.txt +222 -0
  288. data/lib/data/udhr_txt/udhr_shp.txt +224 -0
  289. data/lib/data/udhr_txt/udhr_skr.txt +225 -0
  290. data/lib/data/udhr_txt/udhr_slk.txt +219 -0
  291. data/lib/data/udhr_txt/udhr_slv.txt +218 -0
  292. data/lib/data/udhr_txt/udhr_sme.txt +220 -0
  293. data/lib/data/udhr_txt/udhr_smo.txt +226 -0
  294. data/lib/data/udhr_txt/udhr_sna.txt +223 -0
  295. data/lib/data/udhr_txt/udhr_snk.txt +220 -0
  296. data/lib/data/udhr_txt/udhr_som.txt +216 -0
  297. data/lib/data/udhr_txt/udhr_sot.txt +220 -0
  298. data/lib/data/udhr_txt/udhr_spa.txt +220 -0
  299. data/lib/data/udhr_txt/udhr_src.txt +220 -0
  300. data/lib/data/udhr_txt/udhr_srp_cyrl.txt +218 -0
  301. data/lib/data/udhr_txt/udhr_srp_latn.txt +218 -0
  302. data/lib/data/udhr_txt/udhr_srr.txt +219 -0
  303. data/lib/data/udhr_txt/udhr_ssw.txt +228 -0
  304. data/lib/data/udhr_txt/udhr_suk.txt +218 -0
  305. data/lib/data/udhr_txt/udhr_sun.txt +227 -0
  306. data/lib/data/udhr_txt/udhr_sus.txt +218 -0
  307. data/lib/data/udhr_txt/udhr_swe.txt +224 -0
  308. data/lib/data/udhr_txt/udhr_swh.txt +221 -0
  309. data/lib/data/udhr_txt/udhr_tah.txt +217 -0
  310. data/lib/data/udhr_txt/udhr_taj.txt +10 -0
  311. data/lib/data/udhr_txt/udhr_tam.txt +227 -0
  312. data/lib/data/udhr_txt/udhr_tat.txt +219 -0
  313. data/lib/data/udhr_txt/udhr_tbz.txt +219 -0
  314. data/lib/data/udhr_txt/udhr_tca.txt +219 -0
  315. data/lib/data/udhr_txt/udhr_tem.txt +216 -0
  316. data/lib/data/udhr_txt/udhr_tet.txt +219 -0
  317. data/lib/data/udhr_txt/udhr_tgk.txt +217 -0
  318. data/lib/data/udhr_txt/udhr_tgl.txt +224 -0
  319. data/lib/data/udhr_txt/udhr_tgl_tglg.txt +9 -0
  320. data/lib/data/udhr_txt/udhr_tha.txt +217 -0
  321. data/lib/data/udhr_txt/udhr_tir.txt +217 -0
  322. data/lib/data/udhr_txt/udhr_tiv.txt +232 -0
  323. data/lib/data/udhr_txt/udhr_tob.txt +218 -0
  324. data/lib/data/udhr_txt/udhr_toi.txt +216 -0
  325. data/lib/data/udhr_txt/udhr_toj.txt +219 -0
  326. data/lib/data/udhr_txt/udhr_ton.txt +221 -0
  327. data/lib/data/udhr_txt/udhr_top.txt +220 -0
  328. data/lib/data/udhr_txt/udhr_tpi.txt +219 -0
  329. data/lib/data/udhr_txt/udhr_tsn.txt +219 -0
  330. data/lib/data/udhr_txt/udhr_tso_MZ.txt +220 -0
  331. data/lib/data/udhr_txt/udhr_tsz.txt +218 -0
  332. data/lib/data/udhr_txt/udhr_tuk_cyrl.txt +216 -0
  333. data/lib/data/udhr_txt/udhr_tuk_latn.txt +221 -0
  334. data/lib/data/udhr_txt/udhr_tur.txt +219 -0
  335. data/lib/data/udhr_txt/udhr_tzc.txt +219 -0
  336. data/lib/data/udhr_txt/udhr_tzh.txt +218 -0
  337. data/lib/data/udhr_txt/udhr_tzm.txt +220 -0
  338. data/lib/data/udhr_txt/udhr_tzm_tfng.txt +9 -0
  339. data/lib/data/udhr_txt/udhr_uig_arab.txt +219 -0
  340. data/lib/data/udhr_txt/udhr_uig_latn.txt +219 -0
  341. data/lib/data/udhr_txt/udhr_ukr.txt +218 -0
  342. data/lib/data/udhr_txt/udhr_umb.txt +218 -0
  343. data/lib/data/udhr_txt/udhr_ura.txt +219 -0
  344. data/lib/data/udhr_txt/udhr_urd.txt +9 -0
  345. data/lib/data/udhr_txt/udhr_uzn_cyrl.txt +220 -0
  346. data/lib/data/udhr_txt/udhr_uzn_latn.txt +220 -0
  347. data/lib/data/udhr_txt/udhr_vai.txt +224 -0
  348. data/lib/data/udhr_txt/udhr_vie.txt +221 -0
  349. data/lib/data/udhr_txt/udhr_vmw.txt +220 -0
  350. data/lib/data/udhr_txt/udhr_war.txt +219 -0
  351. data/lib/data/udhr_txt/udhr_wln.txt +220 -0
  352. data/lib/data/udhr_txt/udhr_wol.txt +219 -0
  353. data/lib/data/udhr_txt/udhr_wwa.txt +109 -0
  354. data/lib/data/udhr_txt/udhr_xho.txt +219 -0
  355. data/lib/data/udhr_txt/udhr_xsm.txt +219 -0
  356. data/lib/data/udhr_txt/udhr_yad.txt +220 -0
  357. data/lib/data/udhr_txt/udhr_yao.txt +214 -0
  358. data/lib/data/udhr_txt/udhr_yap.txt +220 -0
  359. data/lib/data/udhr_txt/udhr_ydd.txt +223 -0
  360. data/lib/data/udhr_txt/udhr_ykg.txt +211 -0
  361. data/lib/data/udhr_txt/udhr_yor.txt +218 -0
  362. data/lib/data/udhr_txt/udhr_yua.txt +218 -0
  363. data/lib/data/udhr_txt/udhr_zam.txt +223 -0
  364. data/lib/data/udhr_txt/udhr_ztu.txt +219 -0
  365. data/lib/data/udhr_txt/udhr_zul.txt +219 -0
  366. data/lib/profiles/profile_deu_1996.yml +25362 -0
  367. data/lib/profiles/profile_eng.yml +20794 -0
  368. data/lib/profiles/profile_fra.yml +24964 -0
  369. data/lib/profiles/profile_spa.yml +23020 -0
  370. data/test/babel_test.rb +44 -0
  371. data/test/profile_test.rb +105 -0
  372. data/test/string_extensions_test.rb +43 -0
  373. data/test/test_helper.rb +10 -0
  374. data/test/train.rb +26 -0
  375. metadata +440 -0
@@ -0,0 +1,219 @@
1
+ Universal Declaration of Human Rights - Frisian, Western
2
+ © 1996 – 2009 The Office of the High Commissioner for Human Rights
3
+ This plain text version prepared by the “UDHR in Unicode”
4
+ project, http://www.unicode.org/udhr.
5
+ ---
6
+
7
+ Universele ferklearring fan de rjochten fan de minske
8
+ Universele ferklearring fan de rjochten fan de minske, proklamearre op 10 desimber 1948 troch de Algemiene Gearkomste fan 'e Feriene Naasjes.
9
+
10
+ Pree-ambule
11
+ Yn betinken nommen dat it erkennen fan de ynherinte weardichheid en fan de gelikense en ûnferfrjemdbere rjochten fan alle leden fan de minskemienskip grûnslach is foar de frijheid, rjochtfeardigens en frede yn 'e wrâld;
12
+ Yn betinken nommen dat it oan 'e kant skowen en lytsachtsjen fan 'e rjochten fan 'e minske laat hawwe ta barbaarske dieden, dy't it gewisse fan it minskdorn faksearre hawwe en dat de komst fan in wrâld dêr't minsken frijheid fan mieningsutering en leauwe barre mei, en hja frij wêze sille fan eangst en ferlet, ferkundige is as it heechste ideaal fan elk minske;
13
+ Yn betinken nommen dat it fan it grutste belang is dat de rjochten fan de minske beskerme wurde, troch de suppremaasje fan it rjocht, dat de minske net twongen wurde mei om yn lêste ynstânsje syn taflecht te nimmen ta opstân tsjin tyranny en ûnderdrukking;
14
+ Yn betinken nommen dat it fan it grutste belang is de ûntjouwing fan freonskiplike betrekkings tusken de naasjes fuort te sterkjen;
15
+ Yn betinken nommen dat de folken fan 'e Feriene Naasjes yn it Hânfest har betrouwen yn 'e fûnemintele rjochten fan 'e minske, yn de weardichheid en de wearde fan 'e minske en yn de gelikense rjochten fan manlju en froulju op 'e nij befestige hawwe, en besletten hawwe sosjale foarútgong en in hegere libbensstandert yn grutter frijheid te befoarderjen;
16
+ Yn betinken nommen dat de steaten, dy't lid binne fan 'e Feriene Naasjes plechtich tasein hawwe om yn gearwurking mei de organisaasjes fan 'e Feriene Naasjes, rûnom de earbied foar en it ynachtnimmen fan 'e rjochten fan 'e minske en de fûnemintele frijheid te befoarderjen;
17
+ Yn betinken nommen dat it fan it grutste belang is foar it folslein útfieren fan dy oerienkomst dat elkenien in goed begryp hat fan dy rjochten en frijheden;
18
+ Dêrom proklamearret de Algemiene Gearkomste dizze Universele Ferklearring fan de Rjochten fan de Minske as it mienskiplik troch alle folken en naasjes te berikken ideaal, mei it doel dat elk yndividu en elk orgaan fan 'e mienskip mei dizze Ferklearring hieltyd foar eagen, der nei stribje sil om troch ûnderwiis en opfieding de earbied foar dy rjochten en frijheden te befoarderjen en troch foarútstribjende maatregels, nasjonaal en ynternasjonaal, dy rjochten algemien en echt erkenne en tapasse te litten, likegoed ûnder de folken fan steaten dy't lid fan 'e Feriene Naasjes binne, as ûnder de folken fan gebieten ûnder har jurisdiksje:
19
+
20
+ Kêst 1
21
+ Alle minsken wurde frij en gelyk yn weardigens en rjochten berne. Hja hawwe ferstân en gewisse meikrigen en hearre har foar inoar oer yn in geast fan bruorskip te hâlden en te dragen.
22
+
23
+ Kêst 2
24
+ Elk hat oanspraak op alle rjochten en frijheden yn dizze Ferklearring opneamd, sûnder hokker ûnderskie ek mar lykas ras, kleur, slachte, taal, godstsjinst, politike of oare oertsjûging, nasjonaal of maatskiplik komôf, eigendom, berte of oare status.
25
+ Fierder sil gjin ûnderskie makke wurde nei politike, juridyske of ynternasjonale status fan it lân of gebiet, dêr't immen ta heart, likefolle as it om in ûnôfhinklik, trust- of net selsbestjoerend gebiet giet of as der in oare beheining fan 'e sûvereiniteit bestiet.
26
+
27
+ Kêst 3
28
+ Elk hat rjocht op libben, frijheid en ûnskeinberens fan syn persoan.
29
+
30
+ Kêst 4
31
+ Nimmen sil yn slavemij of hearrigens hâlden wurde. Slavernij en slavehannel yn elke foarm binne ferbean.
32
+
33
+ Kêst 5
34
+ Nimmen sil ûnderwurpen wurde oan folteringen, noch oan in wrede, ûnminslike of ûntearjende behanneling of bestraffing.
35
+
36
+ Kêst 6
37
+ Elk hat, wêr't er ek is, it rjocht om as persoan erkend te wurden foar de wet.
38
+
39
+ Kêst 7
40
+ Elkenien is gelyk foar de wet en hat sûnder ûnderskied oanspraak op gelikense beskerming troch de wet. Elk hat rjocht op gelikense beskerming tsjin elke efterstelling yn striid mei dizze Ferklearring en tsjin elke oantrún ta sa'n efterstelling.
41
+
42
+ Kêst 8
43
+ Elk hat rjocht op doeltreffende rjochtshelp fan foechhawwende nasjonale rjochtlike ynstânsjes tsjin hanlingen dy't yn striid binne mei de grûnrjochten him takend by grûnwet of wet.
44
+
45
+ Kêst 9
46
+ Nimmen sil ûnderwurpen wurde oan eigenwillige arrestaasje, detinsje of ferbanning.
47
+
48
+ Kêst 10
49
+ Elk foar oar hat rjocht op in earlike en iepenbiere behanling fan syn saak troch in ûnôfhinklike en ûnpartidige rjochtlike ynstânsje by it fêststellen fan syn rjochten en ferplichtings en by it bepalen fan it grûndearre wêzen fan in tsjin him ynstelde strafferfolging.
50
+
51
+ Kêst 11
52
+
53
+
54
+ Elk dy't foar in strafber feit ferfolge wurdt, hat der rjocht op om foar ûnskuldich hâlden te wurden oant syn skuld út krêft fan 'e wet bewiisd wurdt yn in iepenbiere terjochtsitting dêr't him alle waarboargen, nedich foar syn ferdigening, by takend binne.
55
+
56
+
57
+ Nimmen sil foar skuldich hâlden wurde oan hokfoar strafrjochtlik fergryp ek op grûn fan hokker hanling of fersom ek dat neffens nasjonaal of ynternasjonaal rjocht gjin strafrjochtlik fergryp betsjutte op it stuit dat dy hanling of dat fersom begien waard. Likemin sil in swierdere straf oplein wurde as de straf dy't fan tapassing wie op it stuit dat it strafbere feit begien waard.
58
+
59
+
60
+
61
+ Kêst 12
62
+ Nimmen sil ûnderwurpen wurde oan oarmans eigenwillich ynmingen yn syn persoanlike oangelegenheden, yn syn húshâlding, syn thús of syn briefwiksel, noch ien of oare oantaasting fan syn eare of goede namme. Elk hat rjocht op beskerming troch de wet tsjin sok ymningen of oantaasten.
63
+
64
+ Kêst 13
65
+
66
+
67
+ Elk hat it rjocht om him frij te ferpleatsen en te ferbliuwen binnen de grinzen fan elke steat.
68
+
69
+
70
+ Elk hat it rjocht om elk lân, syn eigen ynbegrepen, te ferlitten en yn syn lân werom te kommen.
71
+
72
+
73
+
74
+ Kêst 14
75
+
76
+
77
+ Elk hat it rjocht om yn oare lannen asyl te freegjen en te hawwen tsjin ferfolging.
78
+
79
+
80
+ Op dat rjocht kin gjin berop dien wurde yn gefal fan strafferfolgings fanwegen misdriuwen fan net-politike aard of hanlings yn striid mei de doelen en begjinsels fan 'e Feriene Naasjes.
81
+
82
+
83
+
84
+ Kêst 15
85
+
86
+
87
+ Elk hat rjocht op in nasjonaliteit.
88
+
89
+
90
+ Nimmen mei eigenwillich syn nasjonaliteit ûntnommen wurde, noch it rjocht ûntsein wurde fan nasjonaliteit te feroarjen.
91
+
92
+
93
+
94
+ Kêst 16
95
+
96
+
97
+ Sûnder ien of oare beheining op grûn fan ras, nasjonaliteit of godstsjinst hawwe manlju en froulju as se de jierren dêrta hawwe it rjocht om te trouwen en in gesin te stichtsjen. Hja hawwe gelikense rjochten wat trouwen oanbelanget, yn har trouwen en by de ûntbining dêrfan.
98
+
99
+
100
+ In houlik kin allinne sletten wurde mei de frije en folsleine tastimming fan elk syn oare helte.
101
+
102
+
103
+ lt gesin is de natuerlike en fûnemintele groepsienheid fan 'e maatskippij en hat rjocht op beskerming troch de maatskippij en de steat.
104
+
105
+
106
+
107
+ Kêst 17
108
+
109
+
110
+ Elk hat rjocht op eigendom, itsij allinne, itsij yn 'e mande mei oaren.
111
+
112
+
113
+ Nimmen mei samar fan syn eigendom berôve wurde.
114
+
115
+
116
+
117
+ Kêst 18
118
+ Elk hat rjocht op frijheid fan tinken, gewisse en godstsjinst; dat rjocht hâldt teffens de frijheid yn om fan godstsjinst of oertsjûging te feroarjen, en de frijheid om òf allinne òf yn 'e mande mei oaren sawol yn it iepenbier as yn it partikuliere libben, foar syn godstsjinst of oertsjûging út te kommen troch dy te ûnderwizen, troch it praktysk tapassen, troch earetsjinst en it ûnderhâlden fan geboaden en foarskriften.
119
+
120
+ Kêst 19
121
+ Elk hat rjocht op frijheid fan miening en mieningsutering. Dat rjocht hâldt de frijheid yn om sûnder ynminging in miening te hawwen en om troch alle middels en sûnder grinzen acht te slaan, ynljochtings en tinkbylden op te spoaren, te ûntfangen en troch te jaan.
122
+
123
+ Kêst 20
124
+
125
+
126
+ Elk hat rjocht op frijheid fan freedsume feriening en gearkomste.
127
+
128
+
129
+ Nimmen mei twongen wurde om by in feriening te hearren.
130
+
131
+
132
+
133
+ Kêst 21
134
+
135
+
136
+ Elk hat it rjocht om diel te nimmen oan it bestjoer fan syn lân, streekrjocht of troch frij keazen fertsjintwurdigers.
137
+
138
+
139
+ Elk hat it rjocht om op foet fan gelikensens talitten te wurden ta de oerheidstsjinsten fan syn lân.
140
+
141
+
142
+ De wil fan it folk sil de grûnslach wêze fan it gesach fan it regear; dy wil sil ta utering komme yn periodike en earlike ferkiezings dy't hâlden wurde sille út krêft fan algemien en lykweardich kiesrjocht en by geheime stimmings of neffens in proseduere dy't krektlikegoed boarch stiet foar de frijheid fan stimmen.
143
+
144
+
145
+
146
+ Kêst 22
147
+ Elk hat as lid fan 'e mienskip rjocht op maatskiplike wissigens en hat der oanspraak op dat troch nasjonale ynspanning en ynternasjonale gearwurking, en yn oerienstimming mei de organisaasje en de helpboarnen fan 'e oanbelangjende steat, de ekonomyske, sosjale en kulturele rjochten dy 't ûnmisber binne foar syn weardichheid en foar it frij ûntploaien fan syn persoanlikheid, ferwêzentlike wurde.
148
+
149
+ Kêst 23
150
+
151
+
152
+ Elk hat rjocht op wurk, op frije kar fan berop, op rjochtrnjittige en geunstige arbeids-betingsten en op beskerming tsjin wurkleazens.
153
+
154
+
155
+ Elk hat, sûnder ien of oare benefterstelling, rjocht op itselde lean foar itselde wurk.
156
+
157
+
158
+ Elk dy't wurk docht, hat rjocht op in rjochtfeardige en geunstige beleanning dy't him en syn húshâlding in minskweardich bestean mooglik makket; dy beleanning sil sa nedich mei oare middels fan sosjale beskerming oanfolle wurde.
159
+
160
+
161
+ Elk hat it rjocht om fakferienings op te rjochtsjen en him dêr by oan te sluten om syn belangen te beskermjen.
162
+
163
+
164
+
165
+ Kêst 24
166
+ Elk hat rjocht op rêst en frije tiid, mei ynbegryp fan in ridlike beheining fan 'e arbeidstiid en periodike fakânsjes mei behâld fan lean.
167
+
168
+ Kêst 25
169
+
170
+
171
+ Elk hat rjocht op in libbensstandert dy't heech genôch is foar de sûnens en it wolwêzen fan himsels en syn húshâlding, dêrûnder begrepen iten, klean, húsfesting en medyske fersoarging en needsaaklike sosjale tsjinsten en rjocht op foarsjenning yn gefal fan wurkleazens, sykte, ynvaliditeit, ferstjerren fan 'e oare helte, âlderdom of in oar gemis oan besteansmiddels troch omstannichheden bûten syn wil.
172
+
173
+
174
+ Mern en bern hawwe rjocht op bysûndere soarch en bystân. Alle bern, al of net wetlik, sille ûnder deselde sosjale beskerming falle.
175
+
176
+
177
+
178
+ Kêst 26
179
+
180
+
181
+ Elk hat rjocht op ûnderwiis; it ûnderwiis sil fergees wêze, teminsten wat it leger en basisûnderwiis oanbelanget. It leger ûnderwiis sil ferplichte wêze. Beropsûnderwiis en beropsoplieding sille algemien beskikber steld wurde. Heger ûnderwiis sil lykop iepenstean foar elk, dy't dêr de kapasiteiten foar hat.
182
+
183
+
184
+ It ûnderwiis sil rjochte wêze op it folút ûntwikkeljen fan 'e minsklike persoanlikheid en op it fersterkjen fan 'e earbied foar de rjochten fan 'e minske en de fûnemintele frijheden. lt sil it begryp, de ferdraachsumens en de freonskip ûnder alle naasjes, rassen of godstsjinstige groepen befoarderje en it sil it wurk fan 'e Feriene Naasjes foar it hanthavenjen fan 'e frede stypje.
185
+
186
+
187
+ Oan de âlden komt yn it foarste plak it rjocht ta de soarte fan opfieding en ûnderwiis te kiezen dy't harren bern jûn wurde sil.
188
+
189
+
190
+
191
+ Kêst 27
192
+
193
+
194
+ Elk hat it rjocht yn alle frijens diel te nimmen oan it kulturele libben fan 'e mienskip, te genietsjen fan keunst en diel te hawwen oan wittenskiplike foarútgong en de fruchten dêrfan.
195
+
196
+
197
+ Elk hat rjocht op 'e beskerming fan geastlike en materiële belangen dy't fuortkomme út in wittenskiplik, letterkundich of artistyk wurk dat er fuortbrocht hat.
198
+
199
+
200
+
201
+ Kêst 28
202
+ Elk hat rjocht op it bestean fan sa'n maatskiplike en ynternasjonale oarder, dat de rjochten en frijheden neamd yn dizze ferklearring, dêr folslein yn ferwêzentlike wurde kinne.
203
+
204
+ Kêst 29
205
+
206
+
207
+ Elk hat plichten foar de mienskip oer; allinne dêr is de frije en folsleine ûntploaiïng fan syn persoanlikheid yn mooglik.
208
+
209
+
210
+ Yn it útoefenjen fan syn rjochten en frijheden sil elk allinne mar ûnderwurpen wêze oan dy beheinings dy't by de wet fêststeld binne en wol inkeld en allinne foar de ûnmisbere erkenning en earbiediging fan 'e rjochten en frijheden fan oaren en om te foldwaan oan de rjochtfeardige easken fan 'e moraliteit, iepenbiere oarder en it algemien wolwêzen yn in demokratyske mienskip.
211
+
212
+
213
+ Dy rjochten en frijheden meie yn gjin gefal útoefene wurde yn striid mei de doelen en begjinsels fan 'e Feriene Naasjes.
214
+
215
+
216
+
217
+ Kêst 30
218
+ Gjin bepaling yn dizze ferklearring sil sa útlein wurde meie, dat hokker steat, groep of persoan dan ek dêr ek mar ien of oar rjocht oan ûntliene kin om eat te ûndernimmen of hanlingen fan hokker aard ek te ferrjochtsjen dy't it ferneatigjen fan ien fan 'e rjochten en frijheden neamd yn dizze ferklearring, ta doel hawwe.
219
+
@@ -0,0 +1,217 @@
1
+ Universal Declaration of Human Rights - Pulaar
2
+ © 1996 – 2009 The Office of the High Commissioner for Human Rights
3
+ This plain text version prepared by the “UDHR in Unicode”
4
+ project, http://www.unicode.org/udhr.
5
+ ---
6
+
7
+ NANONDIRAL WINNDEREYANKEEWAL HAKKEEJE AADE
8
+ NAATIRKA
9
+ E tuugnaadeko wonde keftingal horma kala neɗɗo e nder ɓesngu aadee e hakkeeji potɗi woni dnaɗɗuudi ndimaague potal e jam e nder aduna,
10
+ E tuugnaade wonde ko baasgol heftinde kam e calogol tottude hakkeeji aade ngaddi barondiral e salaare sanndolin nde e nder aduna e kadihuccande adunam mo aade heɓi yamiroore haalde e miijiaa de no henanorii ɗum yontii ete kadi yimɓe poti jeyde koye mumen ceerta e kulol e baasal sabu aadee yiɗde ɗ um,
11
+ E tuugnaade wonde ina teeŋti yo hakkeeji aadee ndeenire yamiroore laawɗinaande mbele aadee waasaa tonngeede e gullitaagol dowrowol so tawii fawaama kalfaandi kiisndi walla waawnere ɓ urtunde,
12
+ E tuugnaade ina teeŋti nde ɓamtatoo ɓiyngu yummaagu hakkunde leyɗeele dimɗ uɗe,
13
+ E tuugnaade e nanondiral leyɗeele caaktangal woondoore leyɗeele jowitiiɗe e hakkeeji gadani aadee bayɗi no ndimaagu, teddungal e nder potal rewɓe e worɓe. Leyɗeele ɗee koddirii e daranaade ɓamtaare renndo e ñiɓgol fannuji nguurndam moƴƴam,
14
+ E tuugnaade e wonde leyɗeele dentuɗe jeytiiɗe ɗee, e ballondiral e fedde leyɗeele dentuɗe jeyɗe koye mumen pellitii ñiiɓnude horma hakkeeji aade kam e ndimaagu,
15
+ E tuugnaade e ɓulngo renndaande ngam tafde hakkeeji aadee kam e ndimaagu, leyɗeele ɗee teeŋtinii nafoore ɓurtunde wonde e pellitgol, ko ndeen batu nguu nanondiri, holliti:
16
+ Ngal-ɗoo nanondiral winndere yan keewal jowitiingal e hakkeeji aadee wayi ko no laawol gootol ñii ngam yettaade leyɗeete mbele yimɓe ɓee e renndooji ɗii mbaɗa ɗum e hakkillaaji mum e kala sahaa kadi et e jannginde e nehde mbele ɓamtoo horma hakkeelleji aadee e ndimaagukuule ƴettaama mbele saree e nder leyɗeele, ciynugol ngol ina foti feeñde, teskee e yimɓ e fof.
17
+
18
+ Kuulal gadanal
19
+ Innama aadeeji fof poti, ndimɗidi e jibinannde to bannge hakkeeji. Eɓe ngoodi miijo e hakkilantaagal ete eɓe poti huufo ndirde e nder ɓ iynguyummaagu.
20
+
21
+ Kuulal 2
22
+ Gooto kala ina waawi hokkunde hoore mum hakkeeji e ndima guuji kaalaaɗi e nanondiralngal tawa alaa paltagol nguru, mbaydi, leñol, ɗemngal, diine, iwdi leydi walla renndo, dañal, jibinande walla kala ngonka.
23
+ E ko fawtii heen hay paltoor gooto woodataa e dow yowitaade e dawrugol, ñaawoore hakkunde leyɗeele fawaade e neɗɗo ummiiɗo leydi walla neɗɗo mo yowitaaki maa woni pawiɗo yamiroore laawɗinaande waawnde wonde fof.
24
+
25
+ Kuulal 3
26
+ Innama aadee kala ina jogii hakke wuurde, e hakke ndimmagu kam e hakke ndeenka e kisal hoore mum.
27
+
28
+ Kuulal 4
29
+ Hay neɗɗo gooto fotaani tonngaade e maccungaa gu maccungaagu e njeeygu aadee ko ko harminaa e no waawi si foraade fof.
30
+
31
+ Kuulal 5
32
+ Hay neɗɗo gooto fotaani leepteede walla fiyeede piyle jaltuɗe neɗɗaagu walla koynooje.
33
+
34
+ Kuulal 6
35
+ Neɗɗo kala ina jogii hakke annditireede neɗɗaagu mum e kaayitaaji ñaawaaɗi.
36
+
37
+ Kuulal 7
38
+ Yimɓe fof poti e laamu ete poti fotde ndeendka e yeeso laamu. Yimɓe fof ina poti fotndeende e reeneede e heedi heedi baawɗo yaɓɓude kule ngal nanondiral yimɓe fofina poti reeneede e tooñannge tawa alaa paltoor.
39
+
40
+ Kuulal 8
41
+ Neɗɗo kala ina jogii hakke wullitaade ñaawoore e leydi mum so tawii o gañaama, o tooñaama walla so hakkeeji makko njoolaama. ɗiin hakkeeji ina ngannde e laamu e ñaawooje.
42
+
43
+ Kuulal 9
44
+ Hay gooto fotaani nanngeede sokee walla yaltinee leydi tawa ko e dow mbaawka e belaaɗe.
45
+
46
+ Kuulal 10
47
+ Neɗɗo ina jogii hakke e heɗeede e nder potal e sahaa ñaawoore nde yowitaaki, nde waɗataa heedi-heeda (jinngataa). ñaawooɓe ɓenguurotaako poti ñaawde hakkeji fotdeeji neɗɗo fof ko takkaa haa heɓ ni ɗum ñaawore.
48
+
49
+ Kuulal 11
50
+
51
+
52
+ Kala neɗɗo tuumaaɗo bonannde ina foti reweede haa ko fawaa e mum ko annde ina woodi walla alaa tawa ko ñaawoore laaɗinnaande nde suuɗaaka ñaawi e tawtingol ñaawoɓe luundiiɓe heedɓe bannge ñaaweteeɗo oo.
53
+
54
+
55
+ Hay gooto fawetaake bonnannde walla war ngo tawa nde waɗatee ndee waawa wonde ko teeŋti e mum e yowitaade e laawol leydi walla laawol hakkunde leyɗeele. Ko noon ne hay gooto fawetaake sariya baɗɗo huunde tawa nde waɗetee ndee o jotondiraani heen.
56
+
57
+
58
+
59
+ Kuulal 12
60
+ Hay gooto yaɓɓetaake, tooñee e nder nguurndam mum, e nder ɓesngu mum e nder jotondiral mum walla neɗɗaagu mum lesɗinee, naange hay gooto e dowlugol mum potaani ñifeede. Neɗɗo kala ina jogii hakke reenaneede ɗee geɗe teeŋtinooji ndimaagumum.
61
+
62
+ Kuulal 13
63
+
64
+
65
+ Neɗɗo ina jogii hakke yahde ɗo welaa fof e no weliraa fof kam suɓaade hoɗannde mum e nder leydi.
66
+
67
+
68
+ Neɗɗo ina jogii hakke yaltude leydi kala hay so tawii ko ndi makko kam e artude e leydi mum.
69
+
70
+
71
+
72
+ Kuulal 14
73
+
74
+
75
+ E sahaa kulol, neɗɗo kala ina jogii hakke ƴeewde moolaare e dañde leydi moolndi ɗum e goɗɗe ɗee.
76
+
77
+
78
+ Oo hakke noon waawaa fawaade e warde hoore doga ƴeewa moolɗo ɗum, o waawi fawaade tan ko e jamirooje fedde leyɗeele dentuɗe.
79
+
80
+
81
+
82
+ Kuulal 15
83
+
84
+
85
+ Neɗɗo kala ina jogii hakke jeyeede e leydi, woni jogaade ngenndi.
86
+
87
+
88
+ Hay gooto waawaa e dow belaaɗe haɗeede jogaade ngenndi walla waylude ngenn di.
89
+
90
+
91
+
92
+ Kuulal 16
93
+
94
+
95
+ Caggal nde neɗɗo dañii duuɓi kelliƭuya so ko o debbo, so ko o gorko faltaa ki leñol, nguru, leydi ono jogi hakke resde maa reseede, o darna fooyre. Ko kamɓe poti heen hakkeeji jowitiiɗi e dewgal so ina humee walla so ina ittee (goorko e dewbo).
96
+
97
+
98
+ Dewgal fawii ko e yiɗde resondireeɓo ɗiɗo ɓee wonaa ina fawee e waawnere.
99
+
100
+
101
+ ɓesngo ko kam woni tergal gadanal e nder rendo ɓesngu inajogii hakke ndeenka immoraade e renndo kam e laamu leydi ndii.
102
+
103
+
104
+
105
+ Kuulal 17
106
+
107
+
108
+ Kala neɗɗo walla dental yimɓ e ina jogii hakke e jeyal leydi.
109
+
110
+
111
+ Hay gooto fotaani e amdu e waawde haɗeede jeyi mum.
112
+
113
+
114
+
115
+ Kuulal 18
116
+ Kala neɗɗo ina jogii hakke ndimaagu miijo, hakkilantaagal kam e diine. Oon hakke ina roondii ndimaagu waylude diine kam e ndimaagu tabitinde diine mum walla yi yannde mum kañum gooto walla e wondude e woɗɓe. Ngaal tabitinal diine noon ina nona ko ɗuuɗii e ko feeñi fof tawa ko rewneede e dow jaŋde, walla dewal walla jamirooje diina oo.
117
+
118
+ Kuulal 19
119
+ Neɗɗo ina jogii hakke e ndimaagu jogaade miijo e saaktude miijo mum ɗum firti ko joom mum fotaami hulde feeñninde miijo mum walla wiɗtude, heɓde kam e sarde miijooji e kabavuuji tawa woƴaaki keeri hakkunde leyɗeele e no sardaa fof.
120
+
121
+ Kuulal 20
122
+
123
+
124
+ Neɗɗo kala ina jogii hakke e ndimaagu waɗde batu walla fedde nde wonaa fitina.
125
+
126
+
127
+ Hay gooto fotaani waawneede jeyeede e fedde alay sago.
128
+
129
+
130
+
131
+ Kuulal 21
132
+
133
+
134
+ Neɗɗo kala ina jogii hakke e jeyeede e terɗe gardiiɗe leydi mum. Tawa ko kañum e hoore mum walla tawa ko waabaade e ɓe yimɓe e cuɓii ina njooɗ añii leydi sabu joñeede geɗe mum.
135
+
136
+
137
+ Neɗɗo kala ina jogii hakke ardineede walla joñeede geɗe/golle leydi e dow potal.
138
+
139
+
140
+ Muuyaande leydi ndii ko ñiɓgol kalfaandi laamuuji ɗii. Ndiin kalfaandi ñiɓortoo tan sosde wooteeji cuɓoo suɓngo laaɓngo e leydi kala, tawa cuɓotoo ɗo kala ina tottee ndimaagu mum timmungu.
141
+
142
+
143
+
144
+ Kuulal 22
145
+ Neɗɗo kala e nder renndo ina jogii hakke e ndeen ka renndoyankeewo. ɗumko weltaare hakkeeji fagguduyankoj e renndoyan heeji e pina yankooji katojinaa ɗi e ndimaagu e ɓamtaare aade e dow tuugnaade e ngonka leydi fof.
146
+
147
+ Kuulal 23
148
+
149
+
150
+ Neɗɗo kala ina jogii hakke liggaade e dow potal hujjiaaji liggeey e ndeenka baasgol gollaade.
151
+
152
+
153
+ Yimɓe fof poti fotde njoɓdi so tawii ɓe potii liggeey.
154
+
155
+
156
+ Kala liggiɗo ina jogii hakke njoɓ di fotndi heen, njondi mbaawndi jogaade mo kaŋko e ɓesngu makko mbele njogoo ngonka moƴƴa tedduka. Njoɓdi ina haani timminireede catiiɗe renndoyankooje.
157
+
158
+
159
+ Neɗɗo kala liggotooɗo ina jogii laawol tafde fedde wullitaare hakkeji liggeey walla yantondirde fedde liggotooɓe mum e pedle goɗɗe liggotooɓe so tawi eɗe ndenndi ngoƴ aaji e anniya.
160
+
161
+
162
+
163
+ Kuulal 24
164
+ Neɗɗo kala ina jogi hakke e fooftere walla weltinde ɓernde num walla wooda ɗo haa'ɗni liggeey mum ete kala liggotooɗo ina jogii hakke e fooftere yoɓ eteende.
165
+
166
+ Kuulal 25
167
+
168
+
169
+ Neɗɗ kala ino foti jogaade hakke nguurndam cemorɗam haa waawaa toppitaade cellal mum, ngonka mum eka ɓesngu mum haa teeŋti e nguura, koɗlci, safaara e geɗe renndo; omo jogii hakke e ndeenka so tawii o liggaaki, walla o sellaani ma walla o jodtaa de e doole mum, walla kes jooɗiiɗo, naywuɗo walla kala geɗe baasooje wallitde nguura ɗe pawaaki e bellanteeje.
170
+
171
+
172
+ Jibinaaɗo debbo e sukaaku ina njogii hakke ballal e toppitaagol keeriiɗi. Sukaaɓe fof, woni a jibinaaɓe e nder dewgal walla caggal dewgal poti fotde to bannge ndeenka renndoyankeewo.
173
+
174
+
175
+
176
+ Kuulal 26
177
+
178
+
179
+ Neɗɗo kala ina jogii hakke jaŋde jaŋde foti wonde ko nde alaa njoɓdi hay sinna ko to arwaniire e gadanal. Jaŋde sukaaɓe ina foti wonde alay sago. Jaŋde karallaagal ina foti huɓtidin'de: jaŋde toownde ina foti udditanaade moni kala taw alaa heedi-heeda, tawa ko e baawal mum.
180
+
181
+
182
+ Jaŋde foti ko feertinde neɗɗankaagal, ɓeyda teddin'de hakkeeji innama Aadee, heɓde hoore mum. Ina foti waalitde paamondiral, muñundiral, cehilaagalhakkunde leyɗeele e kala senngooji leƴƴi walla diineeji, fawitii heen ɓamtaare golle dowlaaji dentuɗi ngam moƴƴere ina duumoo.
183
+
184
+
185
+ Jibinaaɓe ina poti suɓaade hol fannu jaŋde ndokkata sukkaaɓe mumen.
186
+
187
+
188
+
189
+ Kuulal 27
190
+
191
+
192
+ Neɗɗo kala ina waawi e sago mum jeyeede e ɓamtugol pinal rennde mum, huutoroo ñeeñe e wallitde ɓamtaare ganndaliyankeewal e kala ɓure jaltooje heen.
193
+
194
+
195
+ Neɗɗo kala ina jogii hakke ndeenka muuyaaɗe mum to bannge neɗɗankaagal e jawɗi tuugniiɗe e ɓulgno ganndal, coñce, ñeeñal ɗe o tafi.
196
+
197
+
198
+
199
+ Kuulal 28
200
+ Neɗɗo kala ene foti daranaade ñiɓagol hakkeeji innama aadee kam e ndi maagu mum to bannge renndo e nder winndere mbele kuule kaalaaɗe ender ngalɗo nanondiral njetto faandaare toɗɗaande nde.
201
+
202
+ Kuulal 29
203
+
204
+
205
+ Innama aadee ina jogii hujjaaji fayde e renndo ngo ngannduɗaako ɓamtaare huuɓtidinde neɗɗankaagal makko tan waawi wootde.
206
+
207
+
208
+ E nder kuutorogol hakkeeji makko kam e naftorogol ndimaagu makko, moni kala fawaa e mum tan ko ɗooftogol sarɗiyeeji ngam teeŋtin'de keftingol e nehtanagol hakkeejie wodɓe ngam timminde neɗɗaŋ kaagalngam geɗe denndaande kam e ngonka moƴƴa kuuɓtidinɗo ngam dañje renndo potal.
209
+
210
+
211
+ Ɗii hakkeeji e nguu ndimaagu mbaawa dañeede e dow luundaare paandaalee muuyaabe dowlaaji dentuɗi.
212
+
213
+
214
+
215
+ Kuulal 30
216
+ Hay kuulal gootal gummingal e ngal ɗo nanondiralfotaani jaggireede ummii ko e leydi, walla dental keeringal, walla neɗɗo keeriiɗo. Hay neɗɗo gooto, walla dental walla leydi potaani jogaade golle tawa faandaare mumen ko firtude hakkeejie e ndimaagu kalaaɗi e nder nanondiral ngal.
217
+
@@ -0,0 +1,220 @@
1
+ Universal Declaration of Human Rights - Friulian
2
+ © 1996 – 2009 The Office of the High Commissioner for Human Rights
3
+ This plain text version prepared by the “UDHR in Unicode”
4
+ project, http://www.unicode.org/udhr.
5
+ ---
6
+
7
+ DECLARAZION UNIVERSÂL DAI DERITS DAL OM
8
+ Fate buine e proclamade de Samblee gjenerâl des Nazion Unidis ai 10 di Decembar dal 1948. Risoluzion 217 A (III)
9
+
10
+ Preambul
11
+ Tignût cont che il ricognossi la dignitât di ducj i membris de gjernazie umane, i lôr derits, compagns e inalienabii, e je la fonde de libertât, de justizie e de pâs tal mont;
12
+ Tignût cont che il dineâ e il spreseâ i derits dal om a an puartât a barbaretâts ch’a ufindin la cussience de umanitât e che al è stât proclamât che il divignì di un mont dulà che i oms a gjoldin la libertât di peraule e di fede e la liberazion de pôre e de miserie e je la plui grande braure dal om;
13
+ Tignût cont che i derits dal om bisugne ch’a sein garantîts des leçs, se si intint di fâ in mût che l’om, come ultin ricors, nol scugni voltâsi cu la fuarce cuintri la tiranìe e la sclavitût;
14
+ Tignût cont che bisugne promovi il svilup di bogns rapuarts tra lis Nazions;
15
+ Tignût cont che tal Statût i popui des Nazions Unidis a an tornât a declarâ la lôr fede tai derits fondamentâi dal om, te dignitât e tal valôr de persone umane, te paritât dai derits dal om e de femine, e ch’a an decidût di promovi il progres sociâl e un miôr sistem di vite tune plui grande libertât;
16
+ Tignût cont che i Stâts membris a an cjapât l’impegn di otignî, in cooperazion cu lis Nazions Unidis, il rispiet e l’osservance universâl dai derits dal om e des libertâts fondamentâls;
17
+ Tignût cont che une convinzion gjenerâl sun chescj derits e sun cheste libertât e je de massime impuartance par une complete realizazion di chescj impegns;
18
+ la Samblee Gjenerâl des Nazions Unidis
19
+ e proclame cheste Declarazion Universâl dai Derits dal Om come ideâl comugnâl ch’a an di rivâ a vêlu ducj i popui e dutis lis Nazions par che ogni individui e ogni strument de societât, tignint cont simpri di cheste Declarazion, a cirin di promovi, cu la instruzion e la educazion, il rispiet di chescj derits e di chestis libertâts e di garantîur, midiant proviodiments progressîfs di stamp nazionâl e internazionâl, il ricognossiment universâl e efetîf e il rispiet tant de bande dai popui dai Stâts membris, che de bande dai popui dai teritoris ch’a son sot de lôr jurisdizion.
20
+
21
+ Articul 1
22
+ Ducj i oms a nassin libars e compagns come dignitât e derits. A an sintiment e cussience e bisugne che si tratin un culaltri come fradis.
23
+
24
+ Articul 2
25
+ A ogni individui i spietin ducj i derits e dutis lis libertâts proclamâts in cheste Declarazion, cence nissune distinzion par vie di gjernazie, colôr, mascjo o femine, lenghe, religjon, di impinion politiche o alcaltri, di zoc nazionâl o sociâl, di ricjece, di nassite o altre condizion.
26
+ E no sarà fate nissune distinzion nancje par vie dal Statût politic, juridic o internazionâl dal paîs o de tiare che une persone i parten, tant se chê tiare e je indipendent che s’e je sot ministrazion fiduciarie o no autonime o sot cualchi altri limit di sovranitât.
27
+
28
+ Articul 3
29
+ Ogni individui al à derit a la vite, a la libertât e a la sigurece de sô persone.
30
+
31
+ Articul 4
32
+ Nissune persone e pò jessi tignude in sclavitût o servitût; la sclavitût e il trafic dai sclâfs di cualsisei gjenar a son improibîts.
33
+
34
+ Articul 5
35
+ No si pò torturâ nissun, ni doprâ par nissune persone trataments o punizions barbars, disumans o vergognôs.
36
+
37
+ Articul 6
38
+ Ogni individui al à derit, pardut là che si cjate a sei, che i vegni ricognussude la sô personalitât juridiche.
39
+
40
+ Articul 7
41
+ Denant de leç a son ducj compagns e ducj a an derit, cence nissune parzialitât, a la stesse protezion de leç. A an ducj derit di jessi vuardâts di ogni discriminazion contrarie a cheste Declarazion ch’e je stade fate cuintri cualsisei instigazion a discriminazions di chê sorte.
42
+
43
+ Articul 8
44
+ Ogni individui al à derit a une reâl possibilitât di ricori a tribunâi competents nazionâi cuintri di fats ch’a van cuintri dai derits fondamentâi che la constituzion o la leç i ricognossin.
45
+
46
+ Articul 9
47
+ Nissune persone no pò jessi arestade, tignude in preson o mandade in esili cence juste reson.
48
+
49
+ Articul 10
50
+ Ogni individui al à derit in plene paritât, a une juste e publiche udience denant di un tribunâl indipendent e imparziâl, par decidi dai siei derits e dovês, e ancje par provâ la positivitât di cualsisei acuse penâl che i vegni fate.
51
+
52
+ Articul 11
53
+
54
+
55
+ Ogni individui acusât di une malefate al è presumût nocent fintant che la sô colpe no sei stade dimostrade par vie legâl tun public proces dulà che i vein dât ogni garanzie par difindisi.
56
+
57
+
58
+ Nissun individui nol pò vignî condanât par une robe fate o no fate, se, in chel tâl moment, chê robe no jere considerade une malefate secont il derit locâl o internazionâl. Come che no si podarà mai dâ un cjastic plui grant di chel stabilît tal moment de malefate.
59
+
60
+
61
+
62
+ Articul 12
63
+ Nissun individui nol pò jessi sogjet a interferencis arbitrariis te sô vite privade, te sô famee, te sô cjase, te sô corispuindince, e nancje jessi ufindût tal so onôr e te sô stime. Ogni individui al à derit di jessi vuardât de leç cuintri interferencis o ufesis di cheste fate.
64
+
65
+ Articul 13
66
+
67
+
68
+ Ogni individui al à derit di stâ e di movisi dentri i confins di ogni Stât.
69
+
70
+
71
+ Ogni individui al à derit di lâ vie di cualsisei paîs, ancje dal so, e di tornâ.
72
+
73
+
74
+
75
+ Articul 14
76
+
77
+
78
+ Ogni individui al à derit, cuintri lis persecuzions, di cirî e cjatâ ricet in altris paîs.
79
+
80
+
81
+ Nol podarà ricori a chest derit un individui s’al è cirût par malefatis no politichis o par fats contraris ai fins e ai principis des Nazions Unidis.
82
+
83
+
84
+
85
+ Articul 15
86
+
87
+
88
+ Ogni individui al à derit di vê une citadinance.
89
+
90
+
91
+ A nissun individui no si pò cjoli cence une reson la sô citadinance e nancje il derit di cambiâle.
92
+
93
+
94
+
95
+ Articul 16
96
+
97
+
98
+ Oms e feminis in etât adate a an il derit di sposâsi e di meti sù famee, cence nissune limitazion di gjernazie, citadinance o religjon. A an ducj i stes derits a rivuart dal matrimoni, par tant ch’al dure e cuantche si disfe.
99
+
100
+
101
+ Il matrimoni si pò fâlu dome cul libar e plen consens dai nuviçs deventants.
102
+
103
+
104
+ La famee e je la fonde naturâl e fondamentâl de societât e e à il derit che la difindin la societât e il Stât.
105
+
106
+
107
+
108
+ Articul 17
109
+
110
+
111
+ Ogni individui al à derit di vê une propietât sô personâl o comugnâl cun altris.
112
+
113
+
114
+ A nissun individui no si pò cjoli la sô propietât cence une reson.
115
+
116
+
117
+
118
+ Articul 18
119
+ Ogni individui al à derit a la libertât di pinsîr, cussience e religjon; chest derit al vûl dî ancje libertât di gambiâ religjon o fede, e libertât di pandi dibessôl o cun altris, tant in public che in privât, la sô religjon o la sô fede tal insegnâ, tes pratichis, tal cult e te osservance des ceremoniis.
120
+
121
+ Articul 19
122
+ Ogni individui al à derit a la libertât di impinion e di espression, dutun cul derit di no jessi lambicât par vie de sô idee e il derit di cirî, di vê e di propagandâ informazions e ideis cun ogni mieç e cence limitazions.
123
+
124
+ Articul 20
125
+
126
+
127
+ Ogni individui al à derit a la libertât di riunion e di associazion pacjifiche.
128
+
129
+
130
+ No si pò obleâ nissun a fâ part di une associazion.
131
+
132
+
133
+
134
+ Articul 21
135
+
136
+
137
+ Ogni individui al à derit di partecipâ al guviêr dal so paîs tant di persone che par mieç di rapresentants sielzûts liberementri.
138
+
139
+
140
+ Ogni individui al à derit di pode rivâ, in condizions di paritât, ai puescj di vôre publics dal so paîs.
141
+
142
+
143
+ La volontât popolâr e je la fonde de autoritât dai guviêrs; cheste volontât si à di pandile traviers elezions periodichis e onestis, a sufragjo universâl e compagn, cun vôt segret o tun altri mût ch’al garantissi la libertât di esprimisi.
144
+
145
+
146
+
147
+ Articul 22
148
+ Ogni individui, come part de societât, al à derit a la sigurece sociâl, e ancje di realizâ, cul impegn nazionâl e la colaborazion internazionâl e tignint cont de organizazion e des possibilitâts di ogni Stât, i derits economics, sociâi e culturâi indispensabii a la sô dignitât e a la libare cressite de sô personalitât.
149
+
150
+ Articul 23
151
+
152
+
153
+ Ogni individui al à derit al lavôr, a la libare sielte dal puest di vôre, a condizions justis e buinis di lavôr e a jessi vuardât cuintri la disocupazion.
154
+
155
+
156
+ Ogni individui, cence parzialitât, al à derit di vê la stesse pae par un lavôr compagn.
157
+
158
+
159
+ Ogni individui ch’al lavore al à derit a une pae juste e buine che i garantissi a lui e a la sô famee une vite secont la dignitât umane e staronzade, s’al covente, cun altris mieçs di protezion sociâl.
160
+
161
+
162
+ Ogni individui al à derit di meti sù sindacâts e di fâur part par difindi i siei interes.
163
+
164
+
165
+
166
+ Articul 24
167
+ Ogni individui al à derit di polsâ e di distraisi, intindint cun chest un just limit des oris di lavôr e di feriis periodichis paiadis.
168
+
169
+ Articul 25
170
+
171
+
172
+ Ogni individui al à derit a un sistem di vite bon di garantî la salût e il bonstâ so e de sô famee, massime pal nudriment, il vestiari, une cjase, la assistence mediche, e ai servizis sociâi necessaris; al à derit a la sigurece in câs di disocupazion, malatie, invaliditât, veduance, vecjae o in ogni altri câs di piardite dai mieçs di sussistence par robis che no dipendin dal so volê.
173
+
174
+
175
+ La maternitât e la infanzie e an derit a curis speciâls e assistence. Ducj i fruts nassûts tal matrimoni o fûr, a an di gjoldi de stesse protezion sociâl.
176
+
177
+
178
+
179
+ Articul 26
180
+
181
+
182
+ Ogni individui al à derit a la instruzion. La instruzion e à di jessi a gratis almancul pes classis elementârs e fondamentâls. La instruzion elementâr e à di jessi obligatorie. La instruzion tecniche e professionâl e à di jessi possibil a ducj e cussì la instruzion superiôr e à di jessi possibil a ducj daûr dal merit.
183
+
184
+
185
+ La instruzion e à di jessi indreçade a une plene incressite de personalitât umane e a un simpri plui grant rispiet dai derits dal om e des libertâts fondamentâls. La instruzion e à di fâ cressi la comprension, il bon cûr, la amicizie fra dutis lis Nazions, lis comunitâts etnichis e religjosis, e dâ une man a la vôre des Nazions Unidis par mantignî la pâs.
186
+
187
+
188
+ I gjenitôrs a an prin di ducj derit di sielzi il gjenar de instruzion pai lôr fîs.
189
+
190
+
191
+
192
+ Articul 27
193
+
194
+
195
+ Ogni individui al à derit di jessi a part de vite culturâl de comunitât, di gjoldi des arts e di dâ di vôre al progres de sience e usufruî dai siei beneficis.
196
+
197
+
198
+ Ogni individui al à derit a la difese dal interes morâl e matereâl ch’a divegnin di une produzion sientifiche, leterarie e artistiche che lui al vedi fate.
199
+
200
+
201
+
202
+ Articul 28
203
+ Ogni individui al à derit di cjatâsi a vivi tun sistem sociâl e internazionâl dulà che i derits e lis libertâts proclamadis in cheste Declarazion a sein metûts in pratiche dal dut.
204
+
205
+ Articul 29
206
+
207
+
208
+ Ogni individui al à dovês viers la comunitât, là che lui al pò madressi adimplen e cun libertât.
209
+
210
+
211
+ Tal doprâ i siei derits e lis sôs libertâts, ognun al à di tignî cont dome dai limits prescrits de leç par che si ricognossin e che si rispietin pardabon i derits e lis libertâts di chei altris e par contentâ lis esigjencis justis de morâl, dal ordin public e dal benjessi gjenerâl di une societât democratiche.
212
+
213
+
214
+ No si pò doprâ mâl chescj derits e chestis libertâts cuintri i fins e i principis des Nazions Unidis.
215
+
216
+
217
+
218
+ Articul 30
219
+ Nissun Stât, grop o persone a puedin cjapâ alc di cheste Declarazion par campâ derits di meti sù trafics o combinâ vôris ch’a cirin di dineâ cualchi derit o libertât ch’e je stade metude in clâr culì.
220
+