calendarium-romanum 0.5.0 → 0.9.0

data/liturgical_law/1977_decretum_de_celebratione_baptismatis_domini.md

@@ -0,0 +1,58 @@
+---
+title: De celebratione Baptismatis Domini
+promulgated: 1998-12-081977-10-07 CSCD Prot. CD 1400/77
+source: Notitiae 136/1977, p. 477; http://www.cultodivino.va/content/dam/cultodivino/notitiae/1977/136.pdf#page=11
+---
+
+# DECRETUM DE CELEBRATIONE BAPTISMATIS DOMINI
+
+Celebratio Baptismatis Domini in honore posita est per instaurationem Calendarii Romani generalis
+et dominicae post Epiphaniam occurrenti assignata, quo facilius ab universa communitate christiana
+hac die congregata ageretur. Magni enim momenti sunt aspectus doctrinales, pastorales et oecumenici
+huius festi in historia salutis et in anno liturgico.
+
+Attamen, in locis ubi sollemnitas Epiphaniae non est de praecepto servanda, et ideo dominicae intra
+diem 2 et 8 ianuarii occurrenti assignatur, haud raro accidit ut festum Baptismatis Domini cum ipsa
+sollemnitate Epiphaniae occurrat et proinde celebrari non possit.
+
+Attentis insuper petitionibus pluribus de hac re factis, Sacra haec Congregatio pro Sacramentis
+et Cultu Divino, approbante Summo Pontifice PAULO VI, statuit:
+
+In locis ubi sollemnitas Epiphaniae in dominicam est transferenda et haec die 7 vel 8 ianuarii
+incidit, ita ut festum Baptismatis Domini, eadem die occurrens, esset omittendum, idem festum
+Baptismatis Domini ad feriam II immediate sequentem transferatur.
+
+Contrariis quibuslibet minime obstantibus.
+
+Ex aedibus Sacrae Congregationis pro Sacramentis et Cultu Divino, die 7  Octobris 1977.
+
+Antonius Innocenti
+*Archiep. tit. Aeclanen. a Secretis*
+
+Iacobus R. Card. Knox
+*Praefectus*
+
+```ruby
+is_case_mentionned = proc do |y|
+  [7, 8].include? CR::Temporale::Dates.epiphany(y, sunday: true).day
+end
+
+years_with(&is_case_mentionned)
+.each do |y|
+  epiphany = CR::Temporale::Dates.epiphany(y, sunday: true)
+  baptism = CR::Temporale::Dates.baptism_of_lord(y, epiphany_on_sunday: true)
+
+  expect(baptism).to eq(epiphany + 1)
+  expect(baptism).to be_monday
+end
+
+years_with do |y|
+  !is_case_mentionned.(y)
+end
+.each do |y|
+  with_translation = CR::Temporale::Dates.baptism_of_lord(y, epiphany_on_sunday: true)
+  without_translation = CR::Temporale::Dates.baptism_of_lord(y)
+
+  expect(with_translation).to eq without_translation
+end
+```

data/liturgical_law/1990_decretum_de_variatione_inducenda.md

@@ -0,0 +1,67 @@
+---
+title: De variatione inducenda in n. 5 "Normarum universalium de anno liturgico et de calendaroio"
+promulgated: 1990-04-22 Prot. CD 500/89
+source: Notitiae 284-285/1990, p. 160; http://cultodivino.va/content/dam/cultodivino/notitiae/1990/284-285.pdf#page=18
+---
+
+# DE VARIATIONE INDUCENDA IN N. 5 "NORMARUM UNIVERSALIUM DE ANNO LITURGICO ET DE CALENDAROIO"
+
+Prot. CD 500/89
+
+DECRETUM
+
+Dominica, quippe quae sit fundamentum et nucleus totius anni liturgici,
+fidelium pietati proponi et inculcari debet ut primordialis dies festus
+(cf. Sacrosanctum Concilium, n. 106).
+
+Norma haec, in Constitutione de sacra Liturgia statuta, principatum restituit
+celebrationi diei Domini super omnes ceteras celebrationes, "nisi revera
+sint maximi momenti" (Ibidem).
+
+Hoc valet modo peculiari pro dominicis Adventus, Quadragesimae et Paschae,
+quae praecedentiam habent super omnes celebrationes, etiam gradu sollemnitatis
+peragendas.
+
+Quando vero sollemnitates occurrunt in his dominicis, iuxta n. 5 "Normarum
+universalium de anno liturgico et de calendario" sabbato anticipari debent.
+
+Experientia autem pastoralis ostendit quod solutio huiusmodi nonnullas
+praebet difficultates, praesertim quoad occurrentiam celebrationis Missae
+vespertinae et II Vesperarum Liturgiae Horarum cuiusdam sollemnitatis cum
+celebratione Missae vespertinae et I Vesperarum diei dominicae.
+
+Ad celebrationem, quantum fieri potest, integre servandam sive diei dominicae
+sive sollemnitatum, quae fidelium pietati omnimode sunt acceptae, Congregatio
+de Cultu Divino et Disciplina Sacramentorum praesenti Decreto variationem
+inducit in n. 5 "Normarum universalium de anno liturgico et de calendario",
+prout sequitur:
+
+"Propter suum peculiare momentum, dominica suam cedit celebrationem solummodo
+sollemnitatibus necnon festis Domini; dominicae vero Adventus, Quadragesimae
+et Paschae super omnia festa Domini et super omnes sollemnitates praecedentiam
+habent. Sollemnitates autem in his dominicis occurrentes
+*ad feriam secundam sequentem* transferuntur, nisi agatur de occurrentia
+in Dominica in Palmis aut in Dominica Resurrectionis Domini".
+
+Posthac norma ita instaurata ab omnibus erit servanda.
+
+Ad Calendaria particularia nationum vel dioecesium vel familiarum religiosarum
+pro anno Domini 1991 iam exarata, quod attinet, conceditur ut servari possit
+solutio in iisdem Calendariis iam praevisa, ad normam usque in praesens tempus
+vigentem.
+
+Ea quae hoc Decreto, ab hac Congregatione apparato, continentur, Summus
+Pontifex IOANNES PAULUS II approbavit et confirmavit idemque Decretum
+publici iuris fieri iussit.
+
+Contrariis quibuslibet minime obstantibus.
+
+Ex aedibus Congregationis de Cultu Divino et Disciplina Sacramentorum,
+die 22 aprilis 1990, Dominica II Paschae "in albis".
+
+Eduardus Card. Martínez
+*Praefectus*
+
+Ludovicus Kada
+*Archiep. tit. Thibicen.
+a Secretis*

data/liturgical_law/1998_notificatio_de_occurrentia.md

@@ -0,0 +1,57 @@
+---
+title: De occurrentia memoriae obligatoriae Immaculati Cordis Beatae Mariae Virginis una cum altera memoria eiusdem gradus
+promulgated: 1998-12-08 CCDDS Prot. n. 2671/98/L
+source:
+- http://www.vatican.va/roman_curia/congregations/ccdds/documents/rc_con_ccdds_doc_20000630_memoria-immaculati-cordis-mariae-virginis_lt.html
+- Notitiae 392-393/1999, p. 157; http://www.cultodivino.va/content/dam/cultodivino/notitiae/1999/392-393.pdf#page=63
+---
+
+# NOTIFICATIO : DE OCCURRENTIA MEMORIAE OBLIGATORIAE IMMACULATI CORDIS BEATAE MARIAE VIRGINIS UNA CUM ALTERA MEMORIA EIUSDEM GRADUS
+
+Per Decretum die 1 ianuarii 1996 datum (Prot. 2376/95/L: cf. Notitiae 32 [1996] 654-656)
+Congregatio de Cultu Divino et Disciplina Sacramentorum statuit celebrationem Immaculati Cordis
+beatae Mariae Virginis in Calendario Romano generali, die iam statuto, inscribendam esse gradu
+memoriae obligatoriae, loco memoriae ad libitum.
+
+In casu quo praedicta memoria, cuius dies celebrationis mobilis est ac dependens a die celebrationis
+Paschatis, eodem die occurrat una cum altera memoria obligatoria, illo anno hae duae memoriae
+tamquam ad libitum retineri debent, iuxta indicationes quae in Instructione Calendaria particularia
+diei 24 iunii 1970 relate ad calendaria particularia (n. 23c) inveniuntur.
+
+Talis occurrentia accidentalis non invenitur ante annum 2003.
+
+Ex aedibus Congregationis de Cultu Divino, die 8 mensis decembris 1998, in Sollemnitate Immaculatae Conceptionis beatae Mariae Virginis.
+
+Georgius A. Card. MEDINA ESTÉVEZ
+*Praefectus*
+
+Gerardus M. AGNELO
+*Archiepiscopus a Secretis*
+
+```ruby
+sanctorale = CR::Data::GENERAL_ROMAN_LATIN.load
+calendar = CR::PerpetualCalendar.new sanctorale: sanctorale
+
+has_occurrence = proc do |y|
+  celebrations = sanctorale[CR::Temporale::Dates.immaculate_heart(y)]
+
+  (not celebrations.empty?) &&
+    celebrations[0].obligatory_memorial?
+end
+
+# "Talis occurrentia accidentalis non invenitur ante annum 2003."
+# (civil year 2003 is meant, i.e. liturgical year 2002/3, denoted simply as 2002 by the library)
+expect((1996 .. 2001).select(&has_occurrence))
+  .to be_empty
+
+# standard rank is obligatory memorial
+expect(CR::Temporale::CelebrationFactory.immaculate_heart.rank).to be CR::Ranks::MEMORIAL_GENERAL
+
+years_with(from: 2002, &has_occurrence).each do |y|
+  day = calendar[CR::Temporale::Dates.immaculate_heart(y)]
+  expect(day.celebrations.size).to be >= 3 # ferial, Immaculate Heart, another optional memorial
+  immaculate_heart = day.celebrations.find {|c| c.symbol == :immaculate_heart }
+
+  expect(immaculate_heart.rank).to be CR::Ranks::MEMORIAL_OPTIONAL
+end
+```

data/liturgical_law/2002_normae_universales.md

@@ -0,0 +1,946 @@
+---
+title: Normae universales de anno liturgico et de calendario
+# it is to be checked when the variants differing from the text published in the 1969 "Calendarium Romanum" book were introduced
+promulgated: ?
+effective_since: ?
+source: Missale Romanum editio typica tertia 2002 https://media.musicasacra.com/books/latin_missal2002.pdf
+---
+
+# NORMAE UNIVERSALES DE ANNO LITURGICO ET DE CALENDARIO
+
+## Caput I DE ANNO LITURGICO
+
+**1.** Christi opus salutiferum sancta Ecclesia, statis diebus per anni
+decursum, sacra recordatione celebrat. In unaquaque hebdomada, die
+quae dominica appellatur, memoriam agit Resurrectionis Domini, quam
+semel etiam in anno, maxima Paschae sollemnitate, una cum beata eius
+Passione frequentat. Per anni vero circulum Christi totum mysterium
+explicat nataliciaque Sanctorum commemorat.
+
+Variis autem anni liturgici temporibus, iuxta traditas disciplinas, Ecclesia
+fidelium eruditionem perficit, per pias animi et corporis exercitationes,
+instructionem, precationem, paenitentiae et misericordiae opera. [1]
+
+**2.** Principia quae sequuntur tum ad Ritum romanum tum ad omnes
+alios Ritus applicari possunt ac debent, normae tamen practicae solum
+ritum romanum spectare intellegendae sunt, nisi agatur de iis quae ex
+ipsa rei natura alios quoque ritus afficiant.
+
+    1 Cf. Conc. Vat. II, Const. de sacra Liturgia, Sacrosanctum Concilium, nn. 102-105.
+
+    2 Cf. ibid., n. 3.
+
+### Titulus I – De diebus liturgicis
+
+#### I. De die liturgico in genere
+
+**3.** Unusquisque dies sanctificatur liturgicis populi Dei celebrationibus,
+praesertim vero sacrificio eucharistico et Officio divino.
+
+Dies liturgicus decurrit a media nocte ad mediam noctem. Celebratio
+vero dominicae et sollemnitatum incipit iam vespere diei praecedentis.
+
+```ruby
+i = 0
+
+CR::Calendar.new(year, CR::Data::GENERAL_ROMAN_LATIN.load, vespers: true)
+.each
+.each_cons(2) do |yesterday, today|
+  ct = today.celebrations.first
+  cy = yesterday.celebrations.first
+
+  if (ct.sunday? ||
+      [CR::Ranks::SOLEMNITY_GENERAL, CR::Ranks::SOLEMNITY_PROPER].include?(ct.rank)) &&
+     ct.rank > cy.rank
+    expect(yesterday.vespers).to eq ct
+    i += 1
+  end
+end
+
+expect(i).to be > 0 # make sure that at least some first Vespers were actually encountered
+```
+
+#### II. De dominica
+
+**4.** Primo uniuscuiusque hebdomadae die, quae dies Domini seu dies
+dominica nuncupatur. Ecclesia, ex traditione apostolica, quae originem
+ducit ab ipsa die Resurrectionis Christi, mysterium paschale celebrat.
+Itaque dominica uti primordialis dies festus haberi debet. [3]
+
+**5.** Propter suum peculiare momentum, dominica suam cedit celebrationem
+solummodo sollemnitatibus necnon festis Domini; dominicae
+vero Adventus, Quadragesimae et Paschae super omnia festa Domini et
+super omnes sollemnitates praecedentiam habent. Sollemnitates autem in
+his dominicis occurrentes ad feriam secundam sequentem transferuntur,
+nisi agatur de occurrentia in Dominica in Palmis aut in Dominica Resurrectionis Domini.
+
+```ruby
+calendar = CR::PerpetualCalendar.new sanctorale: CR::Data::GENERAL_ROMAN_LATIN.load
+
+annunciation = CR::AbstractDate.new 3, 25
+
+years_with do |y|
+  date = annunciation.in_year(y)
+
+  date.sunday? &&
+    calendar[date].season == CR::Seasons::LENT &&
+    date < CR::Temporale::Dates.palm_sunday(y - 1) # not in Holy week
+end
+.each do |y|
+  date = annunciation.in_year(y) + 1
+
+  expect(date).to be_monday
+  expect(calendar[date].celebrations[0].symbol).to be :annunciation
+end
+```
+
+**6.** Dominica excludit per se assignationem perpetuam alius celebrationis. Attamen:
+
+a) dominica infra octavam Nativitatis Domini, fit festum S. Familiae;
+
+b) dominica post diem 6 ianuarii, fit festum Baptismatis Domini;
+
+c) dominica post Pentecosten, fit sollemnitas Ss.mae Trinitatis;
+
+d) dominica ultima “ per annum ”, fit sollemnitas Domini nostri Iesu Christi universorum Regis.
+
+```ruby
+calendar = CR::PerpetualCalendar.new
+
+# a) Dominica infra octavam Nativitatis Domini, fit festum S. Familiae
+d = Date.new 2013, 12, 29
+expect(d).to be_sunday
+day = calendar[d]
+expect(day.celebrations[0]).to be_feast
+expect(day.celebrations[0].symbol).to be :holy_family
+
+# b) Dominica post diem 6 ianuarii, fit festum Baptismatis Domini;
+d = Date.new 2014, 1, 12
+expect(d).to be_sunday
+day = calendar[d]
+expect(day.celebrations[0]).to be_feast
+expect(day.celebrations[0].symbol).to be :baptism_of_lord
+
+# c) Dominica post Pentecosten, fit sollemnitas SS.mae Trinitatis;
+d1 = Date.new 2014, 6, 8
+expect(calendar[d1].celebrations[0].symbol).to be :pentecost
+
+d = Date.new 2014, 6, 15
+expect(d).to be_sunday
+day = calendar[d]
+expect(day.celebrations[0]).to be_solemnity
+expect(day.celebrations[0].symbol).to be :holy_trinity
+
+# d) Dominica ultima « per annum », fit sollemnitas D. N. I. C. universorum Regis.
+d1 = Date.new 2014, 11, 30
+expect(d1).to be_sunday
+I18n.with_locale(:en) do
+  expect(calendar[d1].celebrations[0].title).to eq '1st Sunday of Advent'
+end
+
+d = Date.new 2014, 11, 23
+expect(d).to be_sunday
+day = calendar[d]
+expect(day.celebrations[0]).to be_solemnity
+expect(day.celebrations[0].symbol).to be :christ_king
+```
+
+**7.** Ubi autem sollemnitates Epiphaniae, Ascensionis et Ss.mi Corporis et Sanguinis Christi
+non sunt de praecepto servandae, assignentur dominicae tamquam
+diei proprio, hac ratione:
+
+a) Epiphania, dominicae a die 2 ad diem 8 ianuarii occurrenti;
+
+b) Ascensio, dominicae VII Paschae;
+
+c) sollemnitas Ss.mi Corporis et Sanguinis Christi, dominicae post Ss.mam Trinitatem.
+
+```ruby
+calendar = CR::PerpetualCalendar.new(temporale_options: {transfer_to_sunday: [:epiphany, :ascension, :corpus_christi]})
+
+2000.upto(2100) do |liturgical_year|
+  civil_year = liturgical_year + 1
+
+  # a) Epiphania, dominicae a die 2 ad diem 8 ianuarii occurrenti;
+  d = CR::Temporale::Dates.epiphany liturgical_year, sunday: true
+  expect(d).to be_sunday
+  expect(d).to be_between(Date.new(civil_year, 1, 2), Date.new(civil_year, 1, 8))
+  expect(calendar[d].celebrations[0].symbol).to be :epiphany
+
+  # b) Ascensio, dominicae VII Paschae;
+  d = CR::Temporale::Dates.ascension liturgical_year, sunday: true
+  expect(d).to be_sunday
+  expect(d).to eq(CR::Temporale::Dates.pentecost(liturgical_year) - 7)
+  expect(calendar[d].celebrations[0].symbol).to be :ascension
+
+  # c) Sollemnitas SS.mae Eucharistiae, dominicae post SS.mam Trinitatem.
+  d = CR::Temporale::Dates.corpus_christi liturgical_year, sunday: true
+  expect(d).to be_sunday
+  expect(d).to eq(CR::Temporale::Dates.holy_trinity(liturgical_year) + 7)
+  expect(calendar[d].celebrations[0].symbol).to be :corpus_christi
+end
+```
+
+#### III. De sollemnitatibus, festis et memoriis
+
+**8.** Anni circulo, Ecclesia, mysterium Christi celebrando, etiam beatam
+Dei Genetricem Mariam cum peculiari amore veneratur, memoriasque
+Martyrum aliorumque Sanctorum pietati fidelium proponit. [4]
+
+**9.** Sancti qui momentum universale prae se ferunt in Ecclesia universa
+obligatorie celebrantur; ceteri, aut in calendario inscribuntur ad libitum
+tamen celebrandi, aut particulari cuique Ecclesiae, vel nationi, vel
+religiosae familiae, relinquuntur colendi. [5]
+
+**10.** Celebrationes, iuxta momentum quod ipsis tribuitur, ita inter se
+distinguuntur et nominantur: sollemnitas, festum, memoria.
+
+**11.** Sollemnitates inter dies praecipuos adnumerantur, quorum celebratio
+incipit a I Vesperis, die praecedenti. Nonnullae sollemnitates etiam
+Missa propria vigiliae ditantur, vespere diei praecedentis adhibenda, si
+Missa horis vespertinis celebratur.
+
+**12.** Summarum sollemnitatum Paschae et Nativitatis celebratio per
+octo dies continuos protrahitur. Utraque octava legibus propriis ordinatur.
+
+**13.** Festa intra fines diei naturalis celebrantur; proinde non habent
+I Vesperas, nisi de festis Domini agatur quae in dominicis “ per annum ”
+et temporis Nativitatis occurrunt et pro earum Officio substituuntur.
+
+```ruby
+calendar = CR::PerpetualCalendar.new(vespers: true, sanctorale: CR::Data::GENERAL_ROMAN_ENGLISH.load)
+
+presentation = CR::AbstractDate.new 2, 2
+years_on_sunday, years_on_weekday = years.partition {|y| presentation.in_year(y).sunday? }
+
+years_on_weekday.each do |year|
+  day = calendar[presentation.in_year(year) - 1]
+  expect(day.vespers).to be nil
+end
+
+years_on_sunday.each do |year|
+  day = calendar[presentation.in_year(year) - 1]
+  expect(day.vespers).to be_a CR::Celebration
+  expect(day.vespers.symbol).to be :presentation_of_lord
+end
+```
+
+**14.** Memoriae sunt obligatoriae vel ad libitum; earum autem celebratio cum
+celebratione feriae occurrentis componitur secundum normas,
+quae in Institutionibus generalibus Missalis Romani et de Liturgia Horarum exponuntur.
+
+Memoriae vero obligatoriae, quae occurrunt in feriis Quadragesimae,
+solummodo tamquam memoriae ad libitum celebrari possunt.
+
+Si eodem die plures inscribuntur in calendario memoriae ad libitum,
+una tantum celebrari potest, omissis ceteris.
+
+**15.** In sabbatis “ per annum ”, in quibus non occurrat memoria obligatoria,
+fieri potest memoria ad libitum de beata Maria Virgine.
+
+```ruby
+calendar = CR::PerpetualCalendar.new sanctorale: CR::Data::GENERAL_ROMAN_ENGLISH.load
+
+free_saturdays = CR::Util::Year.new(2000).select do |date|
+  day = calendar[date]
+
+  date.saturday? &&
+    day.season == CR::Seasons::ORDINARY &&
+    day.celebrations.find {|c| c.rank > CR::Ranks::MEMORIAL_OPTIONAL }.nil?
+end
+
+expect(free_saturdays).not_to be_empty # make sure
+
+free_saturdays.each do |date|
+  expect(calendar[date].celebrations.find {|c| c.symbol == :saturday_memorial_bvm })
+    .not_to be nil
+end
+```
+
+    3 Cf. ibid., n. 106.
+
+    4 Cf. ibid., nn. 103-104.
+
+    5 Cf. ibid., n. 111.
+
+#### IV. De feriis
+
+**16.** Hebdomadae dies, qui post dominicam decurrunt, feriae nuncupantur;
+diversa tamen ratione celebrantur, iuxta momentum ipsis proprium:
+
+a) feria IV Cinerum et feriae Hebdomadae sanctae, a feria II ad feriam V inclusive, omnibus aliis celebrationibus praeferuntur;
+
+b) feriae Adventus, a die 17 ad diem 24 decembris inclusive, et omnes feriae Quadragesimae memoriis obligatoriis praeferuntur;
+
+c) ceterae feriae omnibus sollemnitatibus et festis cedunt et cum
+memoriis componuntur.
+
+### Titulus II – De anni circulo
+
+**17.** Totum Christi mysterium per anni circulum ab Ecclesia recolitur,
+ab incarnatione usque ad diem Pentecostes et ad exspectationem adventus
+Domini. [6]
+
+    6 Cf. ibid., n. 102.
+
+#### I. De Triduo paschali
+
+**18.** Cum vero humanae redemptionis et perfectae Dei glorificationis
+opus adimpleverit Christus praecipue per suum paschale mysterium, quo
+mortem nostram moriendo destruxit et vitam resurgendo reparavit,
+sacrum paschale Triduum Passionis et Resurrectionis Domini uti totius
+anni liturgici culmen effulget. [7] Fastigium igitur, quod dies dominica habet
+in hebdomada, sollemnitas Paschae habet in anno liturgico. [8]
+
+**19.** Triduum paschale Passionis et Resurrectionis Domini incipit a Missa
+vespertina in Cena Domini, habet suum centrum in Vigilia paschali, et
+clauditur Vesperis dominicae Resurrectionis.
+
+**20.** Feria VI in Passione Domini, [9] et, iuxta opportunitatem, etiam
+Sabbato sancto usque ad Vigiliam paschalem, [10] ubique celebratur sacrum
+ieiunium paschale.
+
+**21.** Vigilia paschalis, nocte sancta qua Dominus resurrexit, habetur
+ut “ mater omnium sanctarum Vigiliarum ”, [11] in qua Ecclesia Christi
+resurrectionem vigilando exspectat, eamque in sacramentis celebrat. Ergo
+tota huius sacrae Vigiliae celebratio nocte peragi debet, ita ut vel incipiatur
+post initium noctis vel finiatur ante diei dominicae diluculum.
+
+```ruby
+good_friday = CR::Temporale::Dates.good_friday year
+easter = CR::Temporale::Dates.easter_sunday(year)
+
+calendar = CR::PerpetualCalendar.new
+
+good_friday.upto(easter) do |date|
+  expect(calendar[date].season).to be CR::Seasons::TRIDUUM
+end
+
+expect(calendar[good_friday - 1].season).not_to be CR::Seasons::TRIDUUM
+expect(calendar[easter + 1].season).not_to be CR::Seasons::TRIDUUM
+```
+
+    7 Cf. ibid., n. 5.
+
+    8 Cf. ibid., n. 106.
+
+    9 Cf. Paulus VI, Const. Apost. Paenitemini, 17 febr. 1966, II § 3: A.A.S. 58 (1966) p. 184.
+
+    10 Cf. Conc. Vat. II, Const. de sacra Liturgia, Sacrosanctum Concilium, n. 110.
+
+    11 S. Augustinus, Sermo 219: PL 38, 1088.
+
+#### II. De tempore paschali
+
+**22.** Quinquaginta dies a dominica Resurrectionis ad dominicam Pentecostes
+in laetitia et exsultatione celebrantur sicut unus dies festus,
+immo “ magna dominica ”. [12]
+
+Hi sunt dies in quibus praecipue cantatur  Allelúia.
+
+**23.** Dominicae huius temporis veluti dominicae Paschae habentur et,
+post dominicam Resurrectionis, dominicae II, III, IV, V, VI, VII Paschae
+nuncupantur; concluditur autem hoc sacrum quinquaginta dierum tempus dominica Pentecostes.
+
+**24.** Octo primi dies temporis paschalis constituunt octavam Paschae
+et uti sollemnitates Domini celebrantur.
+
+```ruby
+calendar = CR::PerpetualCalendar.new
+
+easter = CR::Temporale::Dates.easter_sunday 2000
+
+easter.upto(easter + 7) do |d|
+  day = calendar[d]
+  expect(day.celebrations.size).to be 1
+  expect(day.celebrations[0]).to be_solemnity
+end
+```
+
+**25.** Quadragesima die post Pascha celebratur Ascensio Domini, nisi,
+ubi non est de praecepto servanda, VII dominica Paschae fuerit assignata (cf. n. 7).
+
+```ruby
+expect(CR::Temporale::Dates.easter_sunday(year) + 39)
+  .to eq CR::Temporale::Dates.ascension(year)
+```
+
+**26.** Feriae post Ascensionem usque ad sabbatum ante Pentecosten inclusive ad adventum praeparant Spiritus Sancti Paracliti.
+
+    12 S. Athanasius, Epist. fest. I: PG 26, 1366.
+
+#### III. De tempore Quadragesimae
+
+**27.** Tempus Quadragesimae ordinatur ad praeparationem celebrationis Paschae:
+liturgia enim quadragesimalis tam catechumenos, per diversos initiationis christianae
+gradus, quam fideles, memoriam Baptismi
+recolentes et paenitentiam agentes, componit ad celebrandum paschale
+mysterium. [13]
+
+**28.** Tempus Quadragesimae decurrit a feria IV Cinerum ad Missam
+in Cena Domini exclusive.
+
+Ab initio Quadragesimae usque ad Vigiliam paschalem non dicitur
+Allelúia.
+
+```ruby
+ashes = CR::Temporale::Dates.ash_wednesday year
+maundy = CR::Temporale::Dates.good_friday(year) - 1
+
+calendar = CR::PerpetualCalendar.new
+
+ashes.upto(maundy) do |date|
+  expect(calendar[date].season).to be CR::Seasons::LENT
+end
+
+expect(calendar[ashes - 1].season).not_to be CR::Seasons::LENT
+expect(calendar[maundy + 1].season).not_to be CR::Seasons::LENT
+```
+
+**29.** Feria IV in capite Quadragesimae, quae ubique habetur ut dies
+ieiunii, [14] imponuntur cineres.
+
+**30.** Dominicae huius temporis appellantur dominicae I, II, III, IV, V
+in Quadragesima. Dominica sexta, in qua initium sumit Hebdomada sancta,
+dicitur “ Dominica in palmis de Passione Domini ”.
+
+```ruby
+calendar = CR::PerpetualCalendar.new
+
+easter = CR::Temporale::Dates.easter_sunday 2000
+
+I18n.with_locale(:la) do
+  expect(calendar[easter - 7 * 6].celebrations[0].title)
+    .to eq 'Dominica I Quadragesimae' # a slightly different form of the title
+
+  expect(calendar[easter - 7].celebrations[0].title)
+    .to eq 'Dominica in Palmis de Passione Domini'
+end
+```
+
+**31.** Hebdomada sancta ordinatur ad recolendam Passionem Christi
+ab eius ingressu messianico in Ierusalem.
+
+Feria V Hebdomadae sanctae, mane, Episcopus, Missam cum suo presbyterio concelebrans,
+olea sancta benedicit et chrisma conficit.
+
+    13 Cf. Conc. Vat. II, Const. de sacra Liturgia, Sacrosanctum Concilium, n. 109.
+
+    14 Cf. Paulus VI, Const. Apost. Paenitemini, 17 febr. 1966, II § 3: A.A.S. 58 (1966) p. 184.
+
+#### IV. De tempore Nativitatis
+
+**32.** Post annuam mysterii paschalis celebrationem, nihil antiquius
+habet Ecclesia quam memoriam Nativitatis Domini et primarum eius
+manifestationum recolere: quod fit tempore Nativitatis.
+
+**33.** Tempus Nativitatis decurrit a I Vesperis Nativitatis Domini usque
+ad dominicam post Epiphaniam, seu post diem 6 ianuarii, inclusive.
+
+```ruby
+nativity = CR::Temporale::Dates.nativity year
+baptism = CR::Temporale::Dates.baptism_of_lord year
+
+calendar = CR::PerpetualCalendar.new
+
+nativity.upto(baptism) do |date|
+  expect(calendar[date].season).to be CR::Seasons::CHRISTMAS
+end
+
+expect(calendar[nativity - 1].season).not_to be CR::Seasons::CHRISTMAS
+expect(calendar[baptism + 1].season).not_to be CR::Seasons::CHRISTMAS
+```
+
+**34.** Missa in Vigilia Nativitatis adhibetur vespere diei 24 decembris
+sive ante sive post I Vesperas.
+
+Die autem Nativitatis Domini, Missa ter celebrari potest, secundum
+antiquam traditionem romanam, scilicet in nocte, in aurora et in die.
+
+**35.** Nativitas Domini suam habet octavam sic ordinatam:
+
+a) dominica infra octavam, vel, ea deficiente, die 30 decembris, fit festum S. Familiae Iesu, Mariae et Ioseph;
+
+b) die 26 decembris, fit festum S. Stephani, Protomartyris;
+
+c) die 27 decembris, fit festum S. Ioannis, Apostoli et Evangelistae;
+
+d) die 28 decembris, fit festum Ss. Innocentium;
+
+e) dies 29, 30, 31 sunt dies infra octavam;
+
+f) die 1 ianuarii, in octava Nativitatis, fit sollemnitas Sanctae Dei
+Genetricis Mariae, in qua commemoratur etiam impositio Ss.mi Nominis Iesu.
+
+```ruby
+calendar = CR::PerpetualCalendar.new sanctorale: CR::Data::GENERAL_ROMAN_LATIN.load
+
+year = 2000 # use fixed year - it would be too unwieldy to make this example work with random year
+
+calendar[Date.new(year, 12, 26)].celebrations[0].tap do |c|
+  expect(c).to be_feast
+  expect(c.symbol).to be :stephen
+end
+
+calendar[Date.new(year, 12, 27)].celebrations[0].tap do |c|
+  expect(c).to be_feast
+  expect(c.symbol).to be :john_evangelist
+end
+
+calendar[Date.new(year, 12, 28)].celebrations[0].tap do |c|
+  expect(c).to be_feast
+  expect(c.symbol).to be :innocents
+end
+
+I18n.with_locale(:la) do
+  29.upto(30) do |day|
+    date = Date.new year, 12, day
+    c = calendar[date].celebrations[0]
+
+    if date.sunday?
+      expect(c).to be_feast
+      expect(c.symbol).to be :holy_family
+    else
+      expect(c.title).to match /De die .+? infra octavam Nativitatis/
+    end
+  end
+end
+
+# Dominica infra octavam ... deficiente, die 30 decembris, fit festum S. Familiae
+years_with do |y|
+  (26..31)
+    .collect {|i| Date.new y, 12, i }
+    .find(&:sunday?)
+    .nil?
+end
+.each do |y|
+  expect(calendar[Date.new(y, 12, 30)].celebrations[0].symbol).to be :holy_family
+end
+```
+
+**36.** Dominica a die 2 ad diem 5 ianuarii occurrens est Dominica II
+post Nativitatem.
+
+```ruby
+calendar = CR::PerpetualCalendar.new
+
+second_sundays =
+  years
+    .collect {|year| (Date.new(year, 1, 2) .. Date.new(year, 1, 5)).select(&:sunday?) }
+    .flatten
+
+expect(second_sundays).not_to be_empty # make sure
+
+I18n.with_locale(:la) do
+  second_sundays.each do |date|
+    expect(calendar[date].celebrations[0].title)
+      .to eq 'Dominica II post Nativitatem'
+  end
+end
+```
+
+**37.** Epiphania Domini celebratur die 6 ianuarii, nisi, ubi non est de
+praecepto servanda, assignata sit dominicae a die 2 ad diem 8 ianuarii
+occurrenti (cf. n. 7).
+
+**38.** Dominica post diem 6 ianuarii occurrente, fit festum Baptismatis Domini.
+
+```ruby
+expect(CR::Temporale::Dates.sunday_after(CR::Temporale::Dates.epiphany(year)))
+  .to eq CR::Temporale::Dates.baptism_of_lord year
+```
+
+#### V. De tempore Adventus
+
+**39.** Tempus Adventus duplicem habet indolem: est enim tempus praeparationis
+ad sollemnia Nativitatis, in quibus primus Dei Filii adventus
+ad homines recolitur, ac simul tempus quo per hanc recordationem mentes diriguntur
+ad exspectationem secundi Christi adventus in fine temporum. His duabus rationibus,
+tempus Adventus se praebet ut tempus devotae ac iucundae exspectationis.
+
+**40.** Tempus Adventus incipit a I Vesperis dominicae quae incidit in
+diem 30 novembris vel est huic vicinior, et explicit ante I Vesperas Nativitatis Domini.
+
+```ruby
+first_advent = CR::Temporale::Dates.first_advent_sunday year
+vigil_of_nativity = CR::Temporale::Dates.nativity(year) - 1
+
+# incidit in diem 30 novembris vel est huic vicinior
+expect(first_advent).to be_within(6).of(Date.new(year, 11, 30))
+
+calendar = CR::PerpetualCalendar.new
+
+first_advent.upto(vigil_of_nativity) do |date|
+  expect(calendar[date].season).to be CR::Seasons::ADVENT
+end
+
+expect(calendar[first_advent - 1].season).not_to be CR::Seasons::ADVENT
+expect(calendar[vigil_of_nativity + 1].season).not_to be CR::Seasons::ADVENT
+```
+
+**41.** Dominicae huius temporis nuncupantur dominicae I, II, III, IV Adventus.
+
+```ruby
+calendar = CR::PerpetualCalendar.new
+
+first_advent = CR::Temporale::Dates.first_advent_sunday year
+I18n.with_locale(:la) do
+  expect(calendar[first_advent].celebrations[0].title)
+    .to eq 'Dominica I Adventus'
+end
+```
+
+**42.** Feriae a die 17 ad diem 24 decembris inclusive modo magis directo ad praeparationem Nativitatis Domini ordinantur.
+
+#### VI. De tempore “ per annum ”
+
+**43.** Praeter tempora propriam indolem habentia, triginta tres vel
+triginta quattuor supersunt hebdomadae per anni circulum, in quibus non
+celebratur peculiaris mysterii Christi aspectus; sed potius ipsum mysterium
+Christi in sua plenitudine recolitur, praesertim vero diebus dominicis.
+Huiusmodi periodus, tempus “ per annum ” nuncupatur.
+
+**44.** Tempus “ per annum ” incipit feria II quae sequitur dominicam post
+diem 6 ianuarii occurrentem et protrahitur usque ad feriam III ante
+Quadragesimam inclusive; iterum incipit feria II post dominicam Pentecostes
+et explicit ante I Vesperas dominicae I Adventus.
+
+Eadem ratione adhibetur series formulariorum, quae pro dominicis
+et feriis huius temporis invenitur tum in Missali tum in Liturgia Horarum (voll. III-IV).
+
+```ruby
+after_baptism = CR::Temporale::Dates.baptism_of_lord(year) + 1
+before_ashes = CR::Temporale::Dates.ash_wednesday(year) - 1
+
+after_pentecost = CR::Temporale::Dates.pentecost(year) + 1
+before_first_advent = CR::Temporale::Dates.first_advent_sunday(year + 1) - 1
+
+calendar = CR::PerpetualCalendar.new
+
+after_baptism.upto(before_ashes) do |date|
+  expect(calendar[date].season).to be CR::Seasons::ORDINARY
+end
+
+expect(calendar[after_baptism - 1].season).not_to be CR::Seasons::ORDINARY
+expect(calendar[before_ashes + 1].season).not_to be CR::Seasons::ORDINARY
+
+after_pentecost.upto(before_first_advent) do |date|
+  expect(calendar[date].season).to be CR::Seasons::ORDINARY
+end
+
+expect(calendar[after_pentecost - 1].season).not_to be CR::Seasons::ORDINARY
+expect(calendar[before_first_advent + 1].season).not_to be CR::Seasons::ORDINARY
+```
+
+#### VII. De Rogationibus et Quattuor anni Temporibus
+
+**45.** In Rogationibus et Quattuor anni Temporibus, Ecclesia solet pro
+variis hominum necessitatibus, imprimis vero pro fructibus terrae et
+hominum laboribus, Dominum exorare, eique publice gratias referre.
+
+**46.** Ut Rogationes et Quattuor anni Tempora diversis locorum et fidelium
+necessitatibus aptari possint, quoad tempus et rationem illa celebrandi
+a Conferentiis Episcoporum ordinentur oportet.
+
+De eorum proinde amplitudine celebrationis, per unum vel plures dies
+protrahendae, de eorum iteratione per anni decursum, normae statuantur
+a competenti auctoritate, attentis necessitatibus localibus.
+
+**47.** Missa pro singulis diebus harum celebrationum, inter Missas pro variis necessitatibus
+eligatur, quae sit magis accommodata supplicationum proposito.
+
+## Caput II DE CALENDARIO
+
+### Titulus I – De calendario et celebrationibus in eo inscribendis
+
+**48.** Ordinatio celebrationis anni liturgici calendario regitur, quod est
+generale vel particulare, prouti statutum est in usum totius Ritus romani,
+vel in usum alicuius Ecclesiae particularis vel familiae religiosae.
+
+**49.** In calendario generali universus cyclus celebrationum inscribitur,
+tum mysterii salutis in Proprio de tempore, tum eorum Sanctorum qui
+momentum universale prae se ferunt, et ideo obligatorie ab omnibus celebrantur,
+tum aliorum qui universalitatem et continuitatem sanctitatis
+in populo Dei demonstrant.
+
+Calendaria vero particularia celebrationes magis proprias continent
+congruenti ratione cum cyclo generali organice compositas. [15] Singulae enim
+Ecclesiae vel familiae religiosae Sanctos, qui ipsis sunt peculiari ratione
+propria, peculiari honore prosequantur oportet.
+
+Calendaria tamen particularia, a competenti auctoritate componenda,
+ab Apostolica Sede sunt probanda.
+
+**50.** In componendis calendariis particularibus, ad haec attendatur:
+
+a) Proprium de tempore, seu cyclus temporum, sollemnitatum et festorum,
+quo mysterium redemptionis in anno liturgico explicatur et
+colitur, integer semper servetur, et debita praeminentia gaudeat super
+celebrationes particulares.
+
+b) Celebrationes propriae organice cum celebrationibus universalibus
+componantur, attentis ordine et praecedentia in tabula dierum liturgicorum
+pro singulis indicatis. Ne tamen calendaria particularia plus aequo
+onerentur, singuli Sancti unica celebratione in anno liturgico gaudeant,
+servata, ubi rationes pastorales id suadeant, altera celebratione in forma
+memoriae ad libitum pro translatione aut inventione sanctorum Patronorum
+aut Fundatorum Ecclesiarum vel familiarum religiosarum.
+
+c) Celebrationes indultae ne sint duplicatio aliarum celebrationum in
+cyclo mysterii salutis iam occurrentium, neque numero plus aequo
+augeantur.
+
+**51.** Quamvis conveniat ut quaevis dioecesis suum Calendarium
+et Proprium Officiorum atque Missarum habeat, nihil tamen obstat quominus
+Calendaria et Propria habeantur universae provinciae aut regioni aut
+nationi, vel etiam latiori dicioni, communia, ab iis quorum interest, mutua cooperatione paranda.
+
+Quod principium, aequa ratione, servari potest etiam in calendariis
+religiosis pro pluribus provinciis eiusdem dicionis civilis.
+
+**52.** Calendarium particulare conficitur inserendo calendario generali
+sollemnitates, festa et memorias quae sunt propria, idest:
+
+a) In calendario dioecesano, praeter celebrationes Patronorum,
+et dedicationis ecclesiae cathedralis, Sancti et Beati, qui cum dioecesi
+peculiarem habent necessitudinem, ex. gr. originis, commorationis longioris,
+obitus.
+
+b) In calendario religioso, praeter celebrationes Tituli, Fundatoris et
+Patroni, Sancti et Beati, qui illius familiae religiosae sodales fuerunt vel
+cum ea peculiarem relationem habuerunt.
+
+c) In calendario singularum ecclesiarum, praeter celebrationes proprias
+dioecesis aut familiae religiosae, celebrationes ipsius ecclesiae propriae,
+quae in tabula dierum liturgicorum recensentur, necnon Sancti
+quorum corpus in eadem ecclesia asservatur. Sodales autem familiarum
+religiosarum cum communitate Ecclesiae localis iunguntur in celebrandis
+anniversario dedicationis ecclesiae cathedralis et Patronis principalibus loci et amplioris dicionis ubi degunt.
+
+**53.** Quando aliqua dioecesis vel aliqua familia religiosa pluribus Sanctis
+et Beatis decoratur, cavendum est ne calendarium universae dioecesis
+vel universi Instituti plus aequo gravetur. Proinde:
+
+a) haberi potest imprimis celebratio communis omnium Sanctorum
+et Beatorum dioecesis vel familiae religiosae, vel alicuius ordinis eorum;
+
+b) singulari celebratione inscribantur calendario tantummodo Sancti
+vel Beati, qui peculiare momentum prae se ferunt pro universa dioecesi
+vel familia religiosa;
+
+c) ceteri Sancti et Beati celebrentur tantum iis in locis cum quibus
+strictiores habent necessitudines, aut ubi eorum corpus asservatur.
+
+**54.** Celebrationes propriae, nisi aliter pro aliquibus earum in tabula
+dierum liturgicorum praevideatur, aut peculiares rationes exstent historicae
+aut pastorales, ut memoriae obligatoriae vel ad libitum inscribantur.
+Nihil tamen impedit quominus aliquae celebrationes pro certis locis
+modo sollemniore fiant quam in universa dioecesi vel familia religiosa.
+
+**55.** Celebrationes calendario proprio inscriptae ab omnibus qui ad
+illud calendarium tenentur servari debent; et nonnisi approbante Apostolica
+Sede e calendario expungi vel gradu mutari possunt.
+
+    15 Cf. S. Congr. pro Cultu Divino, Instr. Calendaria particularia, 24 iunii 1970: A.A.S. 62 (1970) pp. 651-663.
+
+### Titulus II – De celebrationum die proprio
+
+**56.** Sanctos consuevit Ecclesia celebrare ipsorum die natalicio: quod
+opportune servetur etiam in propriis celebrationibus calendario particulari inscribendis.
+
+Attamen, etsi celebrationes propriae peculiare momentum habent pro
+singulis Ecclesiis particularibus vel familiis religiosis, valde tamen
+expedit ut, in celebrandis sollemnitatibus, festis et memoriis obligatoriis,
+quae in calendario generali recensentur, unitas, quantum fieri potest,
+habeatur.
+
+Proinde in celebrationibus propriis calendario particulari inscribendis, haec serventur:
+
+a) Celebrationes quae etiam in calendario generali recensentur, eodem
+die quo ibi inscriptae sunt, calendario proprio inscribantur, mutato, si
+necesse est, gradu celebrationis.
+
+Idem servetur in inscribendis celebrationibus alicui tantum ecclesiae
+propriis, ad calendarium dioecesanum vel religiosum quod attinet.
+
+b) Celebrationes Sanctorum, quae in calendario generali non inveniuntur, diei natalicio assignentur.
+
+Quando vero dies natalicius ignoratur, celebratio assignetur diei alia
+ratione eidem Sancto proprio, ex. gr. diei ordinationis, inventionis,
+translationis; secus diei qui in calendario particulari liber sit ab aliis celebrationibus.
+
+c) Si vero dies natalicius vel proprius impeditur alia celebratione obligatoria,
+etiam inferioris gradus, in calendario generali vel particulari, assignetur proximiori diei similiter non impedito.
+
+d) Attamen si agitur de celebrationibus quae ob rationes pastorales ad alium
+diem transferri nequeunt, transferatur celebratio impediens.
+
+e) Aliae celebrationes, quae indulta vocantur, inscribantur die aptiore
+sub respectu pastorali.
+
+f) Ut autem cyclus anni liturgici plena sua luce fulgeat, neque celebrationes
+Sanctorum perpetuo impediantur, dies quibus plerumque tempus Quadragesimae
+et octava Paschae occurrunt, necnon dies a 17 ad
+31 decembris, a celebrationibus particularibus liberi maneant, nisi agatur
+de memoriis non obligatoriis vel de festis de quibus in tabula dierum
+liturgicorum, n. 8 a, b, c, d, aut de sollemnitatibus quae ad aliud tempus
+nequeunt transferri.
+
+Sollemnitas S. Ioseph, ubi est de praecepto servanda, si cum Dominica
+in palmis de Passione Domini occurrit, anticipatur sabbato praecedenti,
+die 18 martii. Ubi vero non est de praecepto servanda, a Conferentia Episcoporum
+ad alium diem extra Quadragesimam transferri potest.
+
+```ruby
+calendar = CR::PerpetualCalendar.new sanctorale: CR::Data::GENERAL_ROMAN_LATIN.load
+
+joseph = CR::AbstractDate.new 3, 19
+
+years_with do |y|
+  joseph.in_year(y + 1) == CR::Temporale::Dates.palm_sunday(y)
+end
+.each do |y|
+  date = Date.new(y + 1, 3, 18)
+  expect(date).to be_saturday
+  expect(calendar[date].celebrations[0].symbol).to be :joseph
+end
+```
+
+**57.** Si qui Sancti vel Beati una simul calendario inscribuntur, simul
+semper celebrantur, quoties eodem gradu sunt celebrandi, etsi unus aut
+aliqui eorum sunt magis proprii. Si vero unus aut aliqui ex his Sanctis
+vel Beatis gradu superiore sunt celebrandi, fiat Officium de his tantum,
+omissa celebratione ceterorum, nisi conveniat eos alii diei assignare ad
+modum memoriae obligatoriae.
+
+**58.** Ad bonum pastorale fidelium procurandum, in dominicis “ per annum ”,
+licet eas celebrationes agere, quae infra hebdomadam occurrunt,
+quaeque ipsorum fidelium pietati sunt acceptae, dummodo hae in tabula
+praecedentiae ipsi dominicae praeponantur. De his celebrationibus dici
+possunt omnes Missae quae concurrente populo celebrantur.
+
+**59.** Praecedentia inter dies liturgicos, quoad eorum celebrationem,
+unice regitur sequenti tabula.
+
+---
+
+Tabula dierum liturgicorum
+secundum ordinem praecedentiae disposita
+
+I
+
+**1.** Triduum paschale Passionis et Resurrectionis Domini.
+
+**2.** Nativitas Domini, Epiphania, Ascensio et Pentecostes.
+Dominicae Adventus, Quadragesimae et Paschae.
+Feria IV Cinerum.
+Feriae Hebdomadae sanctae, a feria II ad feriam V inclusive.
+Dies infra octavam Paschae.
+
+**3.** Sollemnitates Domini, beatae Mariae Virginis, et Sanctorum in Calendario generali inscriptae.
+Commemoratio omnium fidelium defunctorum.
+
+**4.** Sollemnitates propriae, nempe:
+- a) Sollemnitas Patroni principalis loci seu oppidi aut civitatis.
+- b) Sollemnitas dedicationis et anniversarii dedicationis ecclesiae propriae.
+- c) Sollemnitas Tituli ecclesiae propriae.
+- d) Sollemnitas aut Tituli, aut Fundatoris, aut Patroni principalis Ordinis seu Congregationis.
+
+II
+
+**5.** Festa Domini in Calendario generali inscripta.
+
+**6.** Dominicae temporis Nativitatis et dominicae “ per annum ”.
+
+**7.** Festa beatae Mariae Virginis et Sanctorum Calendarii generalis.
+
+**8.** Festa propria, nempe:
+- a) Festum Patroni principalis dioecesis.
+- b) Festum anniversarii dedicationis ecclesiae cathedralis.
+- c) Festum Patroni principalis regionis aut provinciae, nationis, amplioris territorii.
+- d) Festum Tituli, Fundatoris, Patroni principalis Ordinis seu Congregationis et provinciae religiosae, salvis praescriptis sub n. 4.
+- e) Alia festa alicui ecclesiae propria.
+- f) Alia festa inscripta in calendario cuiusque dioecesis vel Ordinis seu Congregationis.
+
+**9.** Feriae Adventus a die 17 ad 24 decembris inclusive.
+Dies infra octavam Nativitatis.
+Feriae Quadragesimae.
+
+III
+
+**10.** Memoriae obligatoriae Calendarii generalis.
+
+**11.** Memoriae obligatoriae propriae, nempe:
+- a) Memoriae Patroni secundarii loci, dioecesis, regionis aut provinciae religiosae.
+- b) Aliae memoriae obligatoriae inscriptae in calendario cuiusque dioecesis, vel Ordinis seu Congregationis.
+
+**12.** Memoriae ad libitum, quae tamen, modo quidem peculiari in Institutionibus generalibus Missalis Romani et de Liturgia Horarum descripto, fieri possunt etiam diebus de quibus sub n. 9.
+Hac eadem ratione, ut memoriae ad libitum celebrari possunt memoriae obligatoriae, quae accidentaliter occurrunt in feriis Quadragesimae.
+
+**13.** Feriae Adventus usque ad diem 16 decembris inclusive.
+Feriae temporis Nativitatis a die 2 ianuarii ad sabbatum post Epiphaniam.
+Feriae temporis paschalis a feria II post octavam Paschae ad sabbatum ante Pentecosten inclusive.
+Feriae “ per annum ”.
+
+---
+
+**60.** Si eodem die plures celebrationes occurrunt, fit de ea quae in tabula dierum liturgicorum superiorem obtinet locum.
+
+Attamen sollemnitas, quae impeditur a die liturgico, qui praecedentia gaudeat,
+ad proximiorem diem transferatur qui sit liber a diebus sub nn. 1-8 in tabula
+praecedentiae recensitis, servatis iis quae n. 5 statuuntur. Sollemnitas vero
+Annuntiationis Domini, quotiescumque occurrit aliquo die Hebdomadae sanctae,
+semper ad feriam II post dominicam II Paschae erit transferenda.
+Reliquae celebrationes eo anno omittuntur.
+
+```ruby
+# Sollemnitas ... Annuntiationis Domini, quotiescumque occurrit aliquo die Hebdomadae sanctae,
+# semper ad feriam II post dominicam II Paschae erit transferenda.
+
+calendar = CR::PerpetualCalendar.new sanctorale: CR::Data::GENERAL_ROMAN_LATIN.load
+
+annunciation = CR::AbstractDate.new 3, 25
+
+years_in_holy_week = years.select do |y|
+  date = annunciation.in_year y + 1
+
+  date >= CR::Temporale::Dates.palm_sunday(y) &&
+    date <= CR::Temporale::Dates.easter_sunday(y)
+end
+
+expect(years_in_holy_week).not_to be_empty
+
+years_in_holy_week.each do |y|
+  date = CR::Temporale::Dates.easter_sunday(y) + 8
+  expect(date).to be_monday
+  expect(calendar[date].celebrations[0].symbol).to be :annunciation
+end
+```
+
+**61.** Si vero eodem die celebrandae sint Vesperae Officii currentis et
+I Vesperae diei sequentis, praevalent Vesperae celebrationis quae in
+tabula dierum liturgicorum superiorem obtinet locum; in casu autem
+paritatis, Vesperae diei currentis.
+
+```ruby
+# for general example of first vespers, see p. 3
+
+# "... in casu autem paritatis, Vesperae diei currentis"
+i = 0
+
+CR::Calendar.new(year, CR::Data::GENERAL_ROMAN_LATIN.load, vespers: true)
+.each
+.each_cons(2) do |yesterday, today|
+  ct = today.celebrations.first
+  cy = yesterday.celebrations.first
+
+  if (ct.sunday? ||
+      [CR::Ranks::SOLEMNITY_GENERAL, CR::Ranks::SOLEMNITY_PROPER].include?(ct.rank)) &&
+     ct.rank == cy.rank # casus paritatis
+    expect(yesterday.vespers).to be nil
+    i += 1
+  end
+end
+
+expect(i).to be > 0 # make sure that at least some first Vespers were actually encountered
+```